Συνέντευξη με την Γεωργία Βεληβασάκη

Γράφει ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΙΩΓΛΟΥ (Thanasis-Gioglou)
52 άρθρα στο MusicHeaven

Γεωργία αφού σε καλωσορίσουμε στο MusicHeaven, θα ήθελα να μας πεις καταρχάς, ποια είναι τα πρώτα σου μουσικά ακούσματα; Υπήρχε οικογενειακή σχέση με τη μουσική και το τραγούδι;

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Κρήτη – τόπος με σπουδαία μουσική παράδοση – και στην οικογένεια υπήρχαν συγγενείς λυράρηδες, μαντιναδολόγοι και τραγουδιστάδες. Ήταν, λοιπόν, αναπόφευκτο να επηρεαστώ και μαζί με την έμφυτη αγάπη μου για τη μουσική, φυσικό να ασχοληθώ επαγγελματικά με το τραγούδι. Η ζωή μου ήταν και είναι σύμφυτη με τη μουσική.

Σε ποια ηλικία άρχισε η ενασχόλησή σου με το τραγούδι και πότε αποφάσισες ότι θα μείνεις τελικά σ’ αυτό; Τι άκουγες περισσότερο όταν ξεκίνησες;

Παραδοσιακά κρητικά και ρεμπέτικα τραγούδια ήταν τα πρώτα μου ακούσματα. Αργότερα ερωτεύτηκα τις μουσικές του Χατζιδάκι, του Λοΐζου αλλά και των Scorpions, του Springsteen, των Pink Floyd. Είχα ένα δίσκο του Rod Steward που τον είχα λιώσει να τον ακούω. Συμμετείχα σε σχολικά συγκροτήματα και κατέγραφα τους στίχους από τα τραγούδια που αγαπούσα. Στο τέλος της εφηβείας μου τραγούδησα για πρώτη φορά σε μια τοπική μουσική σκηνή, συνειδητοποιώντας ότι η μουσική και το τραγούδι ήταν που ήθελα να κάνω στη ζωή μου…

Ποια ήταν τα πρότυπά σου στη μουσική και το τραγούδι; Ποιες φωνές σε επηρέασαν;

Κατά περιόδους μου αρέσουν άλλες φωνές, άλλα τραγούδια. Επηρεάζομαι από οτιδήποτε ακούω και με συγκινεί. Θαυμάζω την Janis Joplin για το πάθος της, την Dulce Pontes για την εκπληκτική τεχνική της, τη Lhasa De Sela για τη χροιά της φωνής της, τη Σαββίνα Γιαννάτου για τη φωνή-εργαλείο, ενώ ανακαλύπτω ξανά την εκφραστική απλότητα της Αρλέτας, για παράδειγμα. Στο ξεκίνημά μου προσπαθούσα να «κλέψω» τα στοιχεία που εκτιμούσα σε άλλους καλλιτέχνες. Την τεχνική, την έκφραση. Ήθελα να βρω το δικό μου κομμάτι έκφρασης στη μουσική. Ο χρόνος, η εμπειρία και η αγάπη γι΄ αυτό που κάνεις είναι αυτά που, εν τέλει, σε διαμορφώνουν.

Στους πρώτους προσωπικούς σου δίσκους «Στου νότου τις φωτιές» το 1996 και λίγο αργότερα το «Κράτα γερά» τραγουδάς κυρίως λαϊκά τραγούδια. Τι σημαίνει για σένα το λαϊκό τραγούδι και γιατί δεν συνέχισες στο ίδιο ύφος;

Πολύ ωραία το λες, «κυρίως», αλλά όχι μόνο. Ακόμα και στον πρώτο μου δίσκο υπήρχαν τραγούδια όπως το «Αχ πήγε» ή το «Τατουάζ» που ξέφευγαν από τα όρια του «έντεχνο λαϊκού» τραγουδιού. Η μουσική είναι αναζήτηση και μάλιστα συνεχής και αέναη. Δεν σταματάει ποτέ. Εφόσον αλλάζουν οι εποχές, οι ανάγκες, ο αέρας που αναπνέουμε, αλλάζουμε κι εμείς οι ίδιοι. Αν έπρεπε σώνει και καλά να μένουμε δογματικά πιστοί σε αυτό που έχουμε παραλάβει, δεν θα μιλούσαμε για δυναμική μουσική που εξελίσσεται, αλλά για μουσειακή μουσική που εκτίθεται. Άλλωστε εκτός από τα βασικά είδη – όπως είναι το παραδοσιακό, το μπλουζ, το ροκ, η συμφωνική μουσική – οι σύγχρονες τάσεις θέλουν το δημιουργό να αντλεί από διαφορετικές δεξαμενές ανάλογα με το ταλέντο του, τις καταβολές του και τα ακούσματά του. Η μουσική δεν έχει στεγανά. Έχει ομορφιά και δύναμη.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε ο τελευταίος σου δίσκος «Gaia-Action St» σε συνεργασία με τον Κωστή Αθυρίδη. Πες μας δυο λόγια γι’ αυτή την δουλειά.

Το cd «Gaia-Action St» είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας μου με τον Κώστα Αθυρίδη, τον οποίο θεωρώ πρωτοποριακό τόσο για τις συνθέσεις του όσο και για την άποψή του στις ενορχηστρώσεις και την παραγωγή. Στα δώδεκα τραγούδια του cd, έχει, ως επί το πλείστον, γράψει εκείνος τη μουσική κι εγώ τους στίχους, συνεργαζόμενοι όμως και εμπλεκόμενοι ο ένας στα «χωράφια» του άλλου. Κάποια από τα τραγούδια αυτά, για παράδειγμα, είναι σε μουσικές ιδέες δικές μου και στιχουργικά σε δικές του σκέψεις, ενώ σε τρία από τα τραγούδια αυτά συμμετέχει και με τη φωνή του. Εξ ου και το «Gaia» ως το όνομα του δημιουργικού μας πυρήνα. Βεβαίως, αυτό δεν αποκλείει και άλλες συνεργασίες, άλλωστε στο cd συμμετέχουν ακόμα με τραγούδια τους ο Γιώργος Καζαντζής με τη Φωτεινή Λαμπρίδη, ο Άρης Ζαρακάς και ο Μαρίνος Καρβελάς.

Έχουν καταγραφεί στο ενεργητικό σου συνεργασίες με σημαντικά πρόσωπα του ελληνικού τραγουδιού. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά τα ονόματα του Δημήτρη Μητροπάνου, του Παντελή Θαλασσινού, του Γιώργου Καζαντζή, του Μανώλη Μητσιά. Τι αποκόμισες απ’ αυτές τις συνεργασίες; Υπάρχει κάποια που ξεχωρίζεις;

Είναι αλήθεια ότι είχα την τύχη στο ξεκίνημά μου να συνεργαστώ με πολλούς και σπουδαίους καλλιτέχνες και δεν υπάρχει μάθημα καλύτερο από το να βλέπεις επί σκηνής το πάθος, το ήθος και τη δύναμη αυτοπροσώπως ή να συνδιαλέγεσαι με την χωρίς έπαρση καλλιτεχνική δημιουργία στο πρόσωπο του Γιώργου Καζαντζή - με τον οποίο, βέβαια, συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε. Ακόμα και η συμμετοχή μου στην τηλεοπτική σειρά «Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο» ήταν για μένα μια σπουδαία εμπειρία, αλλά και κάθε φορά που, μέσα από κάποια συνεργασία, προκύπτει ένα άξιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.

Χωρίς αμφιβολία, όμως, η συνεργασία μου με τον συνθέτη  Κώστα Αθυρίδη είναι αυτή που με έχει στιγματίσει, αφού όχι μόνο υπήρξε ο πρώτος που πρόσεξε τους στίχους μου και με ώθησε να εξελιχθώ προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά με τις ιδιαίτερες συνθέσεις του και τη θεατρική μουσική του προσέγγιση έχει καθορίσει το προσωπικό μου κομμάτι στη δισκογραφία.

Υπάρχουν κάποιοι συνθέτες με τους οποίους θα ήθελες να συνεργαστείς στο μέλλον;

Θαυμάζω τον Σωκράτη Μάλαμα για την αυθεντικότητα και το βάθος των τραγουδιών του, τον Γιάννη Παλαμίδα, τον Γιάννη Αγγελάκα για την ανατρεπτικότητά τους, αλλά και τον Θανάση Παπακωνσταντίνου και τον Caetano Veloso για την αλήθεια της μουσικής τους. Το να προκύψει, βέβαια, κάποια συνεργασία, δεν είναι μόνο αποτέλεσμα επιθυμίας και κοινής αισθητικής αλλά κυρίως αποτέλεσμα συγκυριών. Φυσικά το μέλλον εμπεριέχει όλα τα ενδεχόμενα...

Πώς βλέπεις την εικόνα των σημερινών ΜΜΕ; Βοήθησαν τελικά ή έβλαψαν το τραγούδι η ιδιωτική τηλεόραση και το ραδιόφωνο;

Είναι αλήθεια ότι η βιομηχανία της μουσικής λειτουργεί συχνά με έναν τρόπο που δεν προβάλλει το καλλιτεχνικά άξιο. Πρόκειται περισσότερο για ένα εργοστάσιο απ΄ όπου βγαίνουν τυποποιημένοι «καλλιτέχνες» και αμφιβόλου ποιότητος μουσικά προϊόντα. Μιλάω, βέβαια, για ό,τι κυρίως υποστηρίζεται από την ιδιωτική τηλεόραση αλλά και από το ραδιόφωνο αφού κι αυτό πολλές φορές ελέγχεται από τη δύναμη των μεγάλων δισκογραφικών εταιρειών διαμορφώνοντας συγκεκριμένα play-lists. Οι ραδιοφωνικοί παραγωγοί που έχουν κάτι καινούριο να προτείνουν στο ακροατήριό τους, δυστυχώς, σπανίζουν ολοένα και περισσότερο. Στον αντίποδα το κρατικό ραδιόφωνο και η τηλεόραση προσπαθεί, όσο αντέχει, να διατηρεί και να προτείνει κάποια ποιότητα. Βεβαίως, δε νομίζω ότι τα ΜΜΕ μπορούν πραγματικά να βλάψουν το τραγούδι. Το τραγούδι υπάρχει, προωθούμενο ή όχι. Αν κάποιος ψάχνει βρίσκει και ευτυχώς μέσω διαδικτύου μπορεί κανείς σήμερα να ακούσει μουσικές που διαφορετικά δεν θα είχε την ευκαιρία.

Γεωργία, σήμερα όλοι μιλούν για κρίση στο τραγούδι. Η δική σου γνώμη ποια είναι; Υπάρχει ελπίδα;

Προσωπικά δεν εντοπίζω την κρίση στο τραγούδι. Κρίση στους ανθρώπους ναι, στη ζωή μας - «έτσι τσιμεντωμένη καθώς κείται – μετέωρη ίσως – ανάμεσα στους δείκτες ενός ρολογιού που μετρά αδυσώπητα μόνο τα “κατ΄ επίφασιν”» -ναι, στις αξίες όπως αυτές προωθούνται από τα ΜΜΕ και ειδικά μέσω εκπομπών που ευτελίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ναι. Πότε όμως τα πράγματα ήταν τέλεια στον κόσμο; Πάντα υπάρχει κάποια μάχη που πρέπει να δοθεί, κάτι που θα χαθεί και κάτι που εντέλει θα μας οδηγήσει στην επόμενη μάχη. Την εποχή της μετανάστευσης γράφονταν τραγούδια για τη μετανάστευση, του ξεριζωμού για τον ξεριζωμό, των απαγορεύσεων για τις απαγορεύσεις. Σήμερα γράφουμε για τη μοναξιά, την απομυθοποίηση, την ανάγκη να αγκαλιάσουμε αυτό που μέχρι χθες θεωρούσαμε ξένο, να αντιληφθούμε τη ζωή πέρα από τη στενότητα της δικής μας ζωής. Σίγουρα υπάρχουν και σήμερα καλά τραγούδια και σπουδαίοι δημιουργοί, αλλά πώς να ακουστούν όταν το «air-time» καταναλώνεται αυστηρά σε αυτό που πουλάει. Κι αυτό που πουλάει είναι το εύπεπτο, το αγοραίο, ή αλλιώς «εμπορικό» έτσι όπως το αντιλαμβάνονται και το προωθούν οι μεγάλες εταιρείες. Ευτυχώς τα πράγματα αλλάζουν, η δύναμη θα μετατοπιστεί αργά ή γρήγορα και σε αυτό θα βοηθήσει οπωσδήποτε και το διαδίκτυο. Το «ΜusicΗeaven», για παράδειγμα, είναι ένας διαδικτυακός κόμβος που ήδη συνεισφέρει σ΄ αυτήν την αλλαγή.

Ποιες πιστεύεις πως είναι οι αιτίες που οδήγησαν το ελληνικό τραγούδι στα περίπτερα, στα χέρια των έγχρωμων πωλητών και στο παράνομο κατέβασμα στο Internet;

Πρόκειται για μια κατάσταση που παρατηρείται παγκόσμια. Το cd στο περίπτερο προέκυψε από την ανάγκη κάποιων καλλιτεχνών να παρακάμψουν τις εταιρείες τους και να καταστήσουν το cd τους ένα προϊόν προσεγγίσιμο όσο κι ένα περιοδικό. Αλλά μήπως και ο έντυπος τύπος πρώτος δεν το έκανε αυτό, προκειμένου να προσελκύσει αγοραστές; Το «δώρο» πουλάει. Ίσως, βέβαια, και οι δισκογραφικές θα έπρεπε να επανεξετάσουν τις τιμές που προτείνουν στα δισκοπωλεία και οι οποίες αναγάγουν τη μουσική σε είδος πολυτελείας. Από την άλλη για να γίνει κάτι φτηνό αναγκαστικά θα υποβιβαστεί η ποιότητά του. Στο ίντερνετ, για παράδειγμα, μπορείς να βρεις και να «κατεβάσεις» σχεδόν όποιο τραγούδι θέλεις. Τι ποιότητα, όμως, θα ακούς από τα ηχεία σου; Αυτό που βρίσκω ενδιαφέρον είναι η δυνατότητα να ακούσεις και να επιλέξεις τι θα πας να αγοράσεις για τη δισκοθήκη σου και τι όχι. Δυστυχώς το τζάμπα αρέσει, αλλά μετατρέπει τον εκάστοτε ακροατή σε θύμα μιας συνεχούς έκπτωσης: από το βινύλιο στο cd, από το cd στα mp3 και συνεχίζεται. Αυτός που πραγματικά αγαπά τη μουσική, τιμά τον καλλιτέχνη αγοράζοντας τα τραγούδια κι όχι κατεβάζοντάς τα παράνομα ή αγοράζοντάς τα αντιγραμμένα.

Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδιά σου;

Ένα έμμετρο, μουσικό, φιλοσοφικό παραμύθι για παιδιά που έχω ετοιμάσει σε μουσική Κώστα Αθυρίδη και εικονογράφηση της Μαρίας Κοντογιώργου, καινούρια τραγούδια που θα γίνουν, lives, συναυλίες και καλές μουσικές στιγμές…

Γεωργία σ’ ευχαριστούμε πολύ.

Σας ευχαριστώ κι εγώ για τη φιλοξενία

http://www.velivasaki.gr/