Ελληνικοί ρυθμοί σε λαϊκά και ελαφρο-λαϊκά τραγούδια

Αυτοί οι ρυθμοί χρησιμοποιούνται σε ένα μεγάλο φάσμα της ελληνικής μουσικής: βαριά λαϊκά, λαϊκά, ρεμπέτικα, ελαφρο-λαϊκά και αυτό που αλλάζει από είδος σε είδος είναι οι κλίμακες στις οποίες είναι γραμμένα τα τραγούδια. Τρόποι όπως ο χιτζάζ, ουσάκ κ.λπ χρησιμοποιούνται συνήθως σε βαριά λαϊκά και λαϊκά τραγούδια, αλλά και σε ρεμπέτικα. Τα ελαφρο-λαϊκά τραγούδια και όσο προχωράμε πιο κοντά στη δική μας δεκαετία γράφονται πιο συχνά σε μείζονες και ελάσσονες κλίμακες.

Χασάπικο

Το χασάπικο θα το συναντήσουμε με ρυθμική αγωγή 2/2 ή 4/4. Το τέμπο είναι αργό και το περιεχόμενο των τραγουδιών αυτών είναι συνήθως μελαγχολικό, ακριβώς όπως συμβαίνει στις σύγχρονες μπαλάντες. Η ιδιαιτερότητά του είναι πως στα ασθενή μέρη του μέτρου (2 και 4) παίζουμε κοφτά (staccato) και αυτό είναι απαραίτητο, κατ’ αρχήν για να ανταποκριθούμε σωστά στα βήματα που υπάρχουν καθιερωθεί για όσους επιθυμούν να χορέψουν σε χασάπικο ρυθμό και κατά 2ονγιατί εάν δεν παίξουμε στακάτο τα ασθενή μέρη του μέτρου, δεν παίζουμε στην πραγματικότητα Χασάπικο παρά ένα κομμάτι άλλου είδους σε ρυθμό 4/4.

Πολύ συνηθισμένο είναι στις εισαγωγές των τραγουδιών αυτών αλλά και στα κουπλέ, να έχουμε ανάλυση των τετάρτων σε τρίηχα, είτε από το πιάνο είτε από τη κιθάρα.

Προτεινόμενα χασάπικα που μπορείτε να βρείτε και σε παρτιτούρα είναι:

Ιστορία μου (Ρίτα Σακελλαρίου)

Εσένα δεν σου άξιζε αγάπη (Πόλυ Πάνου)

Έπεσε έρωτας (Κώστας Μακεδόνας)

Χασαποσέρβικο

Το χασαποσέρβικο έχει ακριβώς την ίδια ρυθμική αγωγή με τη διαφορά ότι το τέμπο είναι πιο γρήγορο. Εάν πάρουμε ως γνώμονα τους χτύπους της καρδιάς, το Χασάπικο είναι ελαφρώς πιο αργό, ενώ το Χασαποσέρβικο ελαφρώς πιο γρήγορο από τους χτύπους της.

Τα τραγούδια που είναι γραμμένα σε αυτό το ρυθμό έχουν συνήθως πιο χαρούμενη θεματολογία.

Σέρβικο κ Συρτάκι

Το σέρβικο και το συρτάκι είναι γραμμένα και τα δύο σε ρυθμό 2/4. Έχουν γρήγορο τέμπο ενώ η συνοδεία δεν παρουσιάζει κάποια ιδιαιτερότητα.

Η ιδιαιτερότητα που έχει το Συρτάκι είναι ότι συνήθως ξεκινάει με αργό τέμπο και σιγά σιγά να επιταχύνει, πράγμα που ενθουσιάζει όσους χορεύουν το συρτάκι.

Προτεινόμενα τραγούδια που μπορείτε να βρείτε με αυτούς τους ρυθμούς σε παρτιτούρα είναι:

Είμαι ερωτευμένος με τα μάτια σου (Ελευθερία Αρβανιτάκη)

Έχε γεια Παναγιά (Πέτρος Γαϊτάνος)

Και φούμα φούμα στα βοτσαλάκια

Η γκαρσόνα (Κατερίνα Ευγενικού)

-----

Χρυσάνθη Οικονομάκη – Καθηγήτρια Μουσικής
Πιάνο, Αρμόνιο, Θεωρητικά, Ανώτερα Θεωρητικά, σύγχρονη φωνητική, backing vocals, αυτοσχεδιασμός, εντατικά σεμινάρια
www.musicdoor.gr