Παίρνω την πρωτοβουλία να ανοίξω αυτό το τόπικ για το θέμα της εκτροπής του Αχελώου, επειδή κατάγομαι από ένα χωριό που κινδυνεύει να πνιγεί από την πιθανή εκτροπή του ποταμού.. Το χωριό μου είναι η Μεσοχώρα Τρικάλων. Πρόκειται για ένα θέμα που δεν το ξέρει ο πολύς κόσμος και γι' αυτό προσπαθώ να το γνωστοποιήσω.. Ελπίζω να υπάρχει ανταπόκριση στο τόπικ.. Θα παραθέσω και κάποια άρθρα για να δώσω κάποιες πληροφορίες σχετικά με το όλο πλαίσιο και το ιστορικό αυτού του εντελώς αντιπεριβαντολλογικού έργου...
η παράνομη εκτροπή του Αχελώου θα επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο με 3 δις Ευρώ;
Σεπτέμβριος 2005: Το φαραωνικό έργο της εκτροπής του Αχελώου από την Πίνδο προς τον θεσσαλικό κάμπο για αρδευτικούς λόγους έχει τις ρίζες του στη δεκαετία του ’30. Aυτό το δυσθεώρητου κόστους, διαστάσεων και επιπτώσεων έργο σύντομα αποδείχθηκε οικονομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά παράλογο.Το φαραωνικό έργο της εκτροπής του Αχελώου από την Πίνδο προς τον θεσσαλικό κάμπο για αρδευτικούς λόγους έχει τις ρίζες του στη δεκαετία του ’30. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αγρότες της Θεσσαλίας άρχισαν να υφίστανται συστηματική αλλά δίχως αντίκρισμα «πλύση εγκεφάλου» για το μεγάλο έργο που θα έφερνε την πρόοδο και θα έδινε άφθονο νερό για δεκάδες χιλιάδες στρέμματα εντατικών μονοκαλλιεργειών.Όμως, αυτό το δυσθεώρητου κόστους, διαστάσεων και επιπτώσεων έργο σύντομα αποδείχθηκε οικονομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά παράλογο.Νερό θέλετε; Ποτάμια θα σας φέρουμε…Η ταχύτατη, ασχεδίαστη και ασυντόνιστη αγροτική ανάπτυξη του «σιτοβολώνα» της Ελλάδας, οδήγησε τη Θεσσαλία σε κατασπατάληση και κρίσιμη υποβάθμιση του πλούσιου υδατικού της δυναμικού. Πρώτο θύμα της φρενήρους εντατικοποίησης της γεωργίας στον θεσσαλικό κάμπο ήταν η λίμνη Κάρλα, ένας παγκόσμιας σημασίας υγρότοπος που συντηρούσε ολόκληρες κοινότητες με ψάρια και νερό. Δεύτερο θύμα ο Πηνειός, που πλέον θεωρείται σχεδόν «νεκρός» ποταμός, ένα από τα πιο ρυπασμένα με αγροχημικά ποτάμια της Ευρώπης. Συνολικά όμως η επίπτωση της εντατικής ανάπτυξης της μονοκαλλιέργειας εξαιρετικά υδροβόρων ειδών, όπως το βαμβάκι, χωρίς καμία απολύτως μέριμνα για εξοικονόμηση νερού, είχε ως αποτέλεσμα την κατασπατάληση των επιφανειακών υδάτων και την άνευ προηγουμένου πτώση και ρύπανση των υδροφόρων οριζόντων.Η πλέον πρόχειρη αλλά και φαντασμαγορική λύση που αναβίωσε για να αντιμετωπίσει την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για νερό ήταν η εκτροπή του μεγαλύτερου ποταμού της χώρας από τη «μη-παραγωγική» και «πλούσια» σε νερό Δυτική Ελλάδα προς τη Θεσσαλία. Πρόκειται για ένα τεχνικά περίπλοκο εγχείρημα που αποτελείται από μια σειρά από μεγάλα φράγματα, Υδροηλεκτρικούς Σταθμούς (ΥΗΣ), σήραγγες και συνοδά τεχνικά έργα:· Φράγμα Μεσοχώρας και ταμιευτήρας: Ύψος 150 μ., από τα μεγαλύτερα φράγματα της Ευρώπης, έχει ήδη ολοκληρωθεί εδώ και χρόνια, αλλά η λειτουργία του έχει «κολλήσει» στις απαλλοτριώσεις των κατακλυζόμενων περιουσιών. · Σήραγγα Μεσοχώρας – Γλύστρας: Μήκος 7,5 χλμ. Έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. · ΥΗΣ Γλύστρας: Δυνατότητα συνολικής παραγωγής ενέργειας 308 GWh. · Φράγμα Συκιάς και ταμιευτήρας: Ύψος 150 μ. Δημοπρατήθηκε εκ νέου και ανατέθηκε σε εργολάβο, παρά την έκδοση τρίτης ακυρωτικής απόφασης του ΣτΕ.ΥΗΣ Συκιάς: Θα έχει δυνατότητα συνολικής παραγωγής ενέργειας 207 GWh. · Σήραγγα εκτροπής (Συκιά – Μουζάκι): Μήκος 17,4 χλμ. Θα διαπερνάει την οροσειρά Πίνδου. · ΥΗΣ Πευκοφύτου και αναρρυθμιστική δεξαμενή Μαυροματίου: Το ανάχωμα της δεξαμενής θα έχει ύψος 25 μ., η δε εγκατεστημένη ισχύς θα είναι 165,3 MW.Ένα παράλογο, πανάκριβο και ζημιογόνο έργοΗ εκτροπή του Αχελώου έχει ως κύριο στόχο την παροχή τουλάχιστον 600 εκ.μ3 νερού για άρδευση 612.000 στρ. βαμβακιού (81,4% της συνολικής αρδευόμενης έκτασης). Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να πεισθεί η ΕΕ, ότι το έργο δεν είναι αρδευτικό, ώστε να εγκρίνει Κοινοτική συγχρηματοδότηση, η χώρα μας ισχυρίσθηκε ότι η εκτροπή θα έχει πρωτίστως ενεργειακό χαρακτήρα! Παρόλα αυτά όμως το 1994 η ΕΕ απέρριψε την αίτηση χρηματοδότησης του έργου, εκφράζοντας τις επιφυλάξεις της. Έτσι, η εκτροπή του Αχελώου καλείται να πληρώσει ο εθνικός προϋπολογισμός, προφανώς εις βάρος άλλων σημαντικότερων επενδύσεων.Όμως, το έργο είναι παράλογο και ζημιογόνο τόσο στο πλαίσιο της αναθεωρημένης Κοινής Γεωργικής Πολιτικής της ΕΕ, όσο και ενεργειακά, ενώ καταστρατηγεί κάθε έννοια ορθής διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Όταν η Μέγιστη Εγγυημένη Έκταση καλλιέργειας βαμβακιού για την Ελλάδα μειώθηκε τα τελευταία χρόνια κατά 11%, το ΥΠΕΧΩΔΕ επιμένει σε παρωχημένης λογικής γιγάντια έργα άρδευσης. Όταν η ίδια η ΔΕΗ προβλέπει μείωση κατά 274 GWh της συνολικής παραγόμενης ενέργειας στο σύστημα Αχελώου (λόγω μειωμένων παροχών στα φράγματα Στράτου, Κρεμαστών και Καστρακίου) αν πραγματοποιηθεί η εκτροπή, το ΥΠΕΧΩΔΕ επιμένει ότι το έργο έχει και ενεργειακό χαρακτήρα. Όταν η χώρα μας δεσμεύεται έναντι της ΕΕ για ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων και σχεδιασμό σε επίπεδο λεκάνης απορροής (Οδηγία 2000/60/ΕΕ), το ΥΠΕΧΩΔΕ επιμένει σε ένα έργο καταστροφικό που ευνοεί τη συνέχιση της κατασπατάλησης των ούτως ή άλλως περιορισμένων υδάτινων πόρων της χώρας. Κανένας δεν κάνει λόγο για την ανάγκη συνολικού σχεδιασμού εξοικονόμησης και προστασίας του νερού και αναδιάρθρωσης καλλιεργειών στη Θεσσαλία.Ας μη μιλήσουμε βέβαια για την ανυπολόγιστη καταστροφή των μεγάλης οικολογικής αξίας οικοσυστημάτων που διαρρέει ο Αχελώος στην καρδιά της Πίνδου και για τη μείωση των ποσοτήτων νερού που τροφοδοτούν τους προστατευόμενους υγροτόπους των εκβολών Αχελώου και των λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου και Αιτωλικού.Πραγματικά, ποιος επιμένει και γιατί σε αυτό το παράλογο και εθνικά ζημιογόνο έργο, όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας το έχει ήδη ακυρώσει τρεις φορές;Ποιος έχει το θάρρος...;Ποιος έχει το πολιτικό σθένος και το θάρρος να πει στους Θεσσαλούς αγρότες την αλήθεια; Ότι δηλαδή τόσα χρόνια πίστεψαν σε μια χίμαιρα; Ότι το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη νερού αλλά η μνημειώδης κακοδιαχείριση των διαθέσιμων υδάτινων πόρων; Ότι η μονοκαλλιέργεια ειδών όπως το βαμβάκι είναι μονόδρομος προς την καταστροφή του υδάτινου δυναμικού της Θεσσαλίας και τη ρύπανση; Ότι, ούτως ή άλλως, στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής το βαμβάκι είναι ένα θνησιγενές προϊόν, και ότι ήρθε η ώρα για αναδιάρθρωση των καλλιεργειών με άξονα την οικονομική αλλά και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα; Ποιος επιτέλους θα παραδεχθεί δημόσια ότι το έργο της εκτροπής του Αχελώου θα ζημιώσει κάθε έναν Έλληνα φορολογούμενο πολίτη και θα ωφελήσει μόνο τις κατασκευαστικές εταιρείες;
Μια ιστορική αναδρομή και γιατί πρέπει η Ευρυτανία να πει "ΟΧΙ" στην εκτροπή του Αχελώου
Η ιδέα για την εκτροπή του ποταμού Αχελώου γεννήθηκε την δεκαετία του 30'. Οι τότε κυβερνήσεις έβλεπαν την εκτροπή του ποταμού ως λύση για το αρδευτικό πρόβλημα της Θεσσαλίας. Το μεγάλο έργο θα έφερνε χωρίς περαιτέρω δυσκολίες νερό που θα αρκούσε για εκατοντάδες στρέμματα καλλιεργειών. Δεν εξετάστηκε όμως ποτέ η ουσιαστικότερη και ορθολογικότερη χρήση των ήδη υπαρχόντων πηγών νερού με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε χρόνια αργότερα στο πρόβλημα της έλλειψης νερού με πρώτο θύμα τη λίμνη Κάρλα. Στη συνέχεια είδαμε τον Πηνειό να ρυπαίνεται ανεπανόρθωτα από τόνους αγροχημικών και σήμερα πλέον είναι ένας νεκρός ποταμός. Σήμερα κινδυνεύουμε να καταστρέψουμε και τον Αχελώο, τον πιο σημαντικό ποταμό της Ελλάδας κάτι το οποίο θα έχει τρομερές επιπτώσεις σε πάρα πολλούς τομείς.
Το 1981, η κυβέρνηση εκείνης της εποχής με πρόφαση την άρδευση της Θεσσαλίας και της παροχής νερού σε αστικά συγκροτήματα της ίδιας περιφέρειας μαζί με πολλές άλλες φαινομενικά δίκαιες προτάσεις, προωθεί για πρώτη φορά ενεργά το σχέδιο της εκτροπής του ποταμού, χωρίς όμως να υπολογίζει τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Μετά από πρώτη μελέτη που έγινε, το 1983 εξαγγέλλεται η υλοποίηση της εκτροπής. Τα επόμενα χρόνια γίνεται η δημοπράτηση και η κατασκευή βασικών έργων του προγράμματος.
Το 1994 όμως έρχεται η ακυρωτική απόφαση του Ε' Τμήματος του Συμβουλίου της Επικράτειας η οποία αφορούσε την μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων με την οποία το ΥΠΕΧΩΔΕ αναγκάστηκε να προχωρήσει σε μία νέα μελέτη. Το 2000 και το 2005 ύστερα από επιπλέον μελέτες του ΥΠΕΧΩΔΕ η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας προχωρά σε άλλες ακυρώσεις του έργου αφού και πάλι δεν τηρούνταν οι περιβαλλοντικοί κανόνες. Ωστόσο αυτά δεν ήταν αρκετά για να αλλάξουν τις βλέψεις των εκάστοτε κυβερνήσεων. Σήμερα έχουν ήδη ολοκληρωθεί μερικά έργα που σχετίζονται με την εκτροπή του ποταμού και περιμένουν να τεθούν σε λειτουργία όπως είναι το έργο της Μεσοχώρας που είναι ένα μεγάλο μέρος της σήραγγας εκτροπής ενώ η κυβέρνηση κάνει τα αδύνατα δυνατά για να πληροί και νομοθετικά για την εκτροπή του.
Μία εκτροπή έστω και στο μικρό ποσοστό του 20% όπως προωθείται θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις σε πολλούς τομείς. Ο πιο σημαντικός τομέας ίσως είναι το περιβάλλον το οποίο με μία ενδεχόμενη εκτροπή μπορεί να πληγεί ανεπανόρθωτα. Η χλωρίδα και η πανίδα του τόπου όπως μπορούμε να φανταστούμε σίγουρα θα επηρεαστούν από μία τόσο μεγάλη μεταβολή στις συνθήκες που επικρατούν στο φυσικό περιβάλλον. Μία ενδεχόμενη πτώση της στάθμης του νερού στα ποτάμια και τις λίμνες στις οποίες πηγάζει ο Αχελώος είναι ικανή να εξαφανίσει πολλά είδη ψαριών και από εκεί ξεκινάει μία αλυσιδωτή αντίδραση για την εξαφάνιση και άλλων ειδών τα οποία μόνο στον τόπο μας βρίσκουν καταφύγια.
Εκτός αυτού, όπως προειδοποίησε και η ΔΕΗ, η μείωση της ποσότητας των νερών που πηγάζουν από τον Αχελώο θα έχουν μεγάλες επιπτώσεις και στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως ξέρουμε, χάρη στα νερά του Αχελώου λειτουργούν και παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς να ρυπαίνουν τα υδροηλεκτρικά φράγματα Κρεμαστών, Καστρακίου και Στράτου. Ένας άλλος αντίλογος στην εκτροπή είναι και το φυσικό κάλλος της λίμνης, το οποίο αν αφορά άμεσα τον νομό μας. Αν παρατηρήσει κάποιος την λίμνη των Κρεμαστών, η στάθμη της οποίας φέτος παρουσιάζει την μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων ετών λόγω ανομβρίας, καταλαβαίνει πώς αλλάζει η εικόνα των περιοχών γύρω από τη λίμνη. Ο νομός μας που "ζει" από τον τουρισμό πρέπει να έχει λόγο και επιχειρήματα για την οποιαδήποτε αλλοίωση του φυσικού του κάλλους.
Μιλώντας για τον νομό Ευρυτανίας, οι συνέπειες της εκτροπής μπορούν να φανούν και στα ποτάμια Ευρυτανίας όπως είναι ο Αγραφιώτης και ο Τρικεριώτης, που μεγάλο μέρος από τα νερά τους προέρχονται από τον Αχελώο. Εάν ο νομός μας χάσει τους ποταμούς του οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές για τον τουρισμό, τις καλλιέργειες αλλά και τον φυσικό πλούτο.
Πολλά επιχειρήματα θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος για να μην γίνει η εκτροπή του ποταμού, αλλά και αν τελικά γίνει όπως όλα δείχνουν, θα συμφέρει άραγε αυτούς για τους οποίους γίνεται; Οι γεωργοί του βαμβακιού που εμφανίζονται ως οι μεγάλοι διεκδικητές για τα νερά του Αχελώου, ίσως δεν βγουν και κερδισμένοι αφού εδώ και αρκετά χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάνει γνωστό ότι η καλλιέργεια του βαμβακιού δεν θα επιδοτείται και η Ελλάδα θα πρέπει να στραφεί σε άλλου είδους καλλιέργειες.
H εκτροπή του Aχελώου
Ο κ. Σπύρος Γιακουμάκης, επίκουρος καθηγητής ΕΜΠ, γράφει για την εκτροπή του Αχελώου:
«Το επιχειρούμενο (εκ νέου) έγκλημα της εκτροπής του Αχελώου, παρά τις τέσσερις αρνητικές αποφάσεις του ΣτΕ στην πορεία των χρόνων, παρά τις απανωτές κοινοτικές οδηγίες, παρά την απόλυτη και κατηγορηματική άρνηση της Κομισιόν να χρηματοδοτήσει αυτό το ανοσιούργημα, αποτελεί συνέχεια της μεταπολεμικής ''ανάπτυξης'' με ''ποσοτικά'' μονάχα κριτήρια, εις βάρος πάντα του περιβάλλοντος και του φυσικού πλούτου της πατρίδας μας, εις βάρος της ποιότητας ζωής μας, εις βάρος εν τέλει της ίδιας μας της ζωής...
... Και ο Αχελώος; Ο μεγαλύτερος σε μήκος φυσικός υδάτινος δρόμος της ελληνικής επικράτειας; H πλούσια πανίδα και χλωρίδα του; Από τα μοναδικά παγκοσμίως Δέλτα του; Τι θα απογίνει; 600 εκατ. κυβικά τον χρόνο - λέει - θα εκτραπούν μονάχα. Αντί για 1,5 δισ. που ήταν αρχικά. Πρέπει λοιπόν να είμαστε και ευχαριστημένοι που μας κάνουν και έκπτωση! Και η Θεσσαλία; Τον έχει όντως ανάγκη τον... μυθικό θεό της αρχαιότητας; Ποιοι αλήθεια ευθύνονται για τις χιλιάδες παράνομες γεωτρήσεις στον κάμπο; Για την αποξήρανση του εξαιρετικού κάλλους υγροβιοτόπου της Κάρλας; Για την κατασπατάληση των πλούσιων υδατικών αποθεμάτων της θεσσαλικής γης; Για τη φοβερή ρύπανση από λιπάσματα και φυτοφάρμακα του Πηνειού; Και τώρα; Υπάρχει τρόπος να σωθεί η κατάσταση; Σίγουρα ναι. Αρκεί να θεσπιστεί επειγόντως υπουργείο (ναι υπουργείο!) - αμιγώς - Περιβάλλοντος και Υδατικής Πολιτικής, καθότι κατά τον εκδημήσαντα ποιητή M. Κατσαρό ''το μέλλον έχει πολλή ξηρασία''. Αυτό να στελεχωθεί με ειδικούς καταξιωμένους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Υπάρχουν τρόποι ήπιας μορφής για την εξασφάλιση υδατικών πόρων για τον κάμπο. Όπως είναι η άμεση καταγραφή και κατάργηση όλων των παράνομων γεωτρήσεων, η κατασκευή πολλών μικρών ταμιευτήρων στα γύρω ορεινά, ο τεχνητός εμπλουτισμός των υπόγειων υδροφορέων, ο δραστικός περιορισμός των εξαιρετικά υδροβόρων καλλιεργειών όπως το μπαμπάκι, που έτσι κι αλλιώς είναι βέβαιο ότι, έστω και περιορισμένα τώρα, δεν θα επιδοτούνται εις το διηνεκές. Ακόμη, η εφαρμογή μεθόδων άρδευσης υψηλής απόδοσης που εξασφαλίζουν ταυτόχρονα σημαντική εξοικονόμηση νερού και ηλεκτρικής ενέργειας, όπως τα στάγδην συστήματα, η χρησιμοποίηση αστικών λυμάτων έπειτα από επεξεργασία κ.ο.κ. Εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν πολλές. Που δεν χωρούν όμως σε αγύριστα κεφάλια».
Nέα επεισόδια στο «σίριαλ Aχελώος»
Tο YΠEXΩΔE επιμένει στην εκτροπή, δημοπρατώντας το φράγμα της Συκιάς, παρά τις αντίθετες αποφάσεις του ΣτE
Tου Γιωργου Π. Tερζη
Εκτροπή της λογικής αλλά και της όποιας αξιοπιστίας των Eλλήνων πολιτικών αποτελεί η πολυετής επιχείρηση εκτροπής του Αχελώου. Αντιτιθέμενοι και υποστηρικτές της εκτροπής συμφωνούν σε ένα και μόνον σημείο· ότι η συνέπεια και η ορθολογική αντιμετώπιση των καταστάσεων απουσίασε από τις πολιτικές ηγεσίες που εξήγγειλαν το πολυσυζητημένο έργο.
Ως συνέχεια αυτής της... εκτροπής, θα μπορούσε να θεωρηθεί και το νέο «επεισόδιο του σίριαλ Αχελώος» που σκηνοθετείται τις τελευταίες ημέρες: Με το Συμβούλιο της Επικρατείας να ετοιμάζεται να σταματήσει για άλλη μία φορά το έργο, τους Θεσσαλούς αγρότες να διαδηλώνουν (έστω και συγκρατημένα) για τις αδιάθετες ποσότητες βαμβακιού που κατά κόρον καλλιεργείται στη Θεσσαλία απορροφώντας σημαντικές ποσότητες των υδάτινων αποθεμάτων αλλά και την κοινοπραξία που ανέλαβε την κατασκευή της σήραγγας εκτροπής να... εγκαταλείπει, επικαλούμενη οικονομικές διαφορές με το ΥΠΕΧΩΔΕ, τα νομικά και οικονομικά επιχειρήματα υπέρ της εκτροπής φαίνεται να αδυνατίζουν αισθητά.
Tο φράγμα της Συκιάς
Την ίδια ώρα, ο προερχόμενος από τον κάμπο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς εμφανίζεται όχι μόνον έτοιμος να βρεθεί ανάμεσα σε αυτούς που θα διαδηλώσουν υπέρ του έργου (και άρα εναντίον της απόφασης του Aνωτάτου Δικαστηρίου) αλλά, παράλληλα, σπεύδει να δημοπρατήσει το «κομβικό» έργο της εκτροπής, το φράγμα της Συκιάς, προϋπολογισμού 175 εκατομμυρίων ευρώ. Και μάλιστα, 175 εκατομμυρίων που θα προέλθουν αποκλειστικά από τις τσέπες των φορολογουμένων, καθώς η Eυρωπαϊκή Επιτροπή αρνείται να χρηματοδοτήσει το έργο!
Είναι αξιοσημείωτο ότι ακόμα και μέλη του Συντονιστικού Αγώνα των Θεσσαλών για την εκτροπή πιστεύουν, βάσει και της ακροαματικής διαδικασίας στο ΣτΕ, ότι η απόφαση του Συμβουλίου θα είναι αρνητική για το έργο· αυτή τη φορά, όχι για κάποιο επιμέρους ζήτημα αλλά εξαιτίας της συνολικής έλλειψης προγραμματισμού και υδρολογικών μελετών τόσο στην περιοχή «εκτροπής» του ποταμού όσο και στη Θεσσαλία όπου αυτή θα καταλήξει. Παρόλα αυτά, το ΥΠΕΧΩΔΕ προχωρά. Tην προηγούμενη εβδομάδα ανέθεσε σε κατασκευαστική εταιρεία την ολοκλήρωση του φράγματος Συκιάς, ως υδροηλεκτρικού έργου, αφήνοντας για πιο «συναινετικές» περιόδους την αναφορά στην εκτροπή.
Για το συγκεκριμένο έργο, προϋπολογισμού 175 εκατ. ευρώ, έχουν ήδη διατεθεί στο παρελθόν περισσότερα από 50 εκατ. ευρώ καθώς, έπειτα από απόφαση του ΣτΕ, η αρχική εργολαβία κατασκευής διαλύθηκε (αφού όμως είχε προλάβει να ολοκληρώσει τις εκσκαφές και τμήματα των δύο σηράγγων εκτροπής) ενώ και η δεύτερη προσπάθεια ανάθεσης τον Μάρτιο του 2004 έπεσε πάνω σε νέο σκόπελο του Aνωτάτου Δικαστηρίου. Και ουδείς, βέβαια, -πλην ίσως του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ- δηλώνει ευθαρσώς ότι η τρίτη επιχείρηση ανάθεσης της κατασκευής του φράγματος θα ευοδωθεί. Ο ίδιος δηλώνει ότι «εγώ άνοιξα το θέμα πριν από 24 χρόνια, εγώ και θα το κλείσω». Το ζήτημα είναι με ποιον τρόπο.
Kύκλος 50 ετών
Mε την υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου έχουν ασχοληθεί λίγο ώς πολύ όλοι οι πρωθυπουργοί των τελευταίων 40-50 ετών! Το ζήτημα μελετήθηκε για πρώτη φορά όταν πρωθυπουργός της χώρας, στα τέλη της δεκαετίας του ’50, ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Ο πρώτος, ωστόσο, που εξήγγειλε το έργο ήταν, το 1964, ο Γεώργιος Παπανδρέου σε ομιλία του στην κεντρική πλατεία της Λάρισας. Με το ζήτημα ή -για την ακρίβεια- με την εξαγγελία του έργου, ασχολείται και η δικτατορία, ενώ μεταπολιτευτικά η κυβέρνηση Γ. Ράλλη εγκρίνει ποσό 200 εκατ. δραχμών για τη μελέτη του έργου και εξαγγέλλει διεθνή διαγωνισμό (εδώ βρίσκεται και το «άνοιγμα» του θέματος από τον κ. Γ. Σουφλιά). Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξαγγέλλει και αυτός, ουκ ολίγες φορές, το έργο το οποίο ξεκινά να κατασκευάζεται στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Bασικό έργο για την εκτροπή θεωρείται το φράγμα Συκιάς και η σήραγγα (μήκους 17,4 χιλιομέτρων) που ξεκινά από το χωριό Πετρωτό και καταλήγει στο Πευκόφυτο, σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό Μουζάκι.
Oλη αυτή η πλειοδοσία θα παρέμενε ίσως στα ιστορικά πονήματα περί πολιτικής υπερβολής εάν δεν είχε ένα ουσιαστικό αποτέλεσμα: να μετατρέψει την εκτροπή σε «μάννα εξ ουρανού» για τους αγρότες -και στη συνέχεια εν γένει για τους κατοίκους- της Θεσσαλίας. Eπειτα από δεκαετίες εντατικοποίησης της παραγωγής, εξάντλησης των υπογείων υδάτων (η θέση του νομάρχη Καρδίτσας που φιλοξενεί η «Κ» είναι χαρακτηριστική της κατάστασης), τα 600.000 κυβικά μέτρα που σχεδιάζεται να εκτραπούν προς τη Θεσσαλία εμφανίζονται ως η μόνη λύση για την ανανέωση του υδατικού ορίζοντα, την άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων αλλά και την ύδρευση των αστικών κέντρων.
Aνυπολόγιστες συνέπειες
Στον αντίποδα, ουδείς μπορεί με ασφάλεια να εκτιμήσει εάν αυτά τα κυβικά νερού θα φθάσουν ποτέ στη Θεσσαλία και, κυρίως, ουδείς μπορεί να υπολογίσει τις συνέπειες μιας τόσο καθοριστικής παρέμβασης στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και στο φυσικό περιβάλλον. H εκτροπή αναμφισβήτητα θα πλήξει τη φυσική ομορφιά του Αχελώου και των περιοχών που διατρέχει, θα βυθίσει τουλάχιστον ένα χωριό (Μεσοχώρα) αλλά και αρχαιότητες κάτω από τόνους νερού, ενώ απειλεί και τουλάχιστον ένα μοναστήρι.
Κι αν αυτές οι καταστροφές μοιάζουν για κάποιους λεπτομέρειες, θα μπορούσαν ίσως να επέλθουν εάν είχαν μελετηθεί σε βάθος όλες οι παράμετροι του εγχειρήματος και όλες οι δυνατότητες αντιμετώπισης του προβλήματος. Και η ελληνική πολιτεία, δεκαετίες τώρα, δεν έχει πείσει για τις δυνατότητές της να μελετά και να σχεδιάζει έργα με σοβαρότητα και επάρκεια.
H «K» παραθέτει τις απόψεις του κ. Δ. Σταμάτη, νομάρχη Aιτωλοακαρνανίας, δηλαδή της περιοχής όπου θα αρχίζει η εκτροπή, του κ. B. Aναγνωστόπουλου, νομάρχη Kαρδίτσας, της περιοχής όπου θα καταλήγει, και του κ. ιδρυτή της «Eλληνικής Eταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (μια από τις οργανώσεις που προσέφυγαν για το έργο στο ΣτE) κ. K. Kαρρά.
Το έργο της εκτροπής του ποταμού Αχελώου έχει για δεκαετίες ταλαιπωρήσει τον τόπο. Οι γνώμες για την σκοπιμότητά του έργου διίστανται και θα πρέπει να ομολογήσουμε πως είναι πολύ δύσκολο, για κάποιον που δεν έχει ασχοληθεί επί μακρόν και σε βάθος με το θέμα, να εκφέρει υπεύθυνα γνώμη.
Εν συντομία θα δίναμε τα εξής στοιχεία για το έργο της εκτροπής.
Το έργο στην πλήρη εκτέλεση του θα στοιχίσει 1-1,5 τρισεκατομμύρια δρχ. ανάλογα με το βαθμό ολοκλήρωσης των έργων.
Από ενεργειακής πλευράς, θα έχουμε απώλεια ενέργειας, σε σχέση με την μη εκτροπή , κάτι που είναι πλέον σαφές και το αποδέχεται πλέον και η τελευταία ΜΠΕ (Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων 1995).
Ως προς την γεωργική παραγωγή, η προστιθέμενη αξία των νέων ποσοτήτων γεωργικών προϊόντων που θα παραχθούν, δεν θα ξεπερνάει τα 30 δις. δρχ. ετησίως, δηλ. ένα ποσό που μετά βίας θα καλύπτει τα ετήσια έξοδα λειτουργίας του έργου.
Το αρδευτικό πρόβλημα του Θεσσαλικού κάμπου σε μεγάλο βαθμό είναι τεχνητό, αφού οι υπολογισμοί που γίνονται για να εκτιμήσουν το έλλειμμα του σε αρδευτικό νερό, γίνεται με την προϋπόθεση της άρδευσης του 100% του κάμπου, πράγμα εξωπραγματικό και ανέφικτο ακόμα και για περιοχές που διαρρέονται από μεγάλα ποτάμια, όπως π.χ. η Αιτωλ/νία.
Το πολύ περίεργο είναι το γεγονός ότι, ενώ “όλοι” κόπτονται για την επικείμενη καταστροφή του Θεσσαλικού κάμπου, δεν κάνουν τίποτα για την προώθηση στην Θεσσαλία, έργων που θα έχουν άμεσο ευεργετικό αποτέλεσμα και έχουν προταθεί κατά το παρελθόν από ακριβοπληρωμένες μελέτες, για λογαριασμό του Υπουργείου δημοσίων έργων, όπως είναι π.χ. η μερική επαναπλήρωση της λίμνης Κάρλας. Σήμερα τέτοια έργα γίνονται στη Θεσσαλία, αλλά με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς.
Τα στοιχεία που αναφέρονται στην παρούσα ανάλυση έχουν ληφθεί όλα μέσα από τις επίσημες μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς για το γιγαντιαίο αυτό έργο της εκτροπής του ποταμού Αχελώου και γι’ αυτό και είναι ακαταμάχητα. Αμφισβήτηση τους, θέτει αυτόματα σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία των μέχρι τώρα επίσημων μελετών.
Ι. ΠΟΣΟ ΝΕΑ ΕΙΝΑΙ Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ
Το έτος 1925 ο καθηγητής του πολυτεχνείου κ. Κουτσοκώστας συνέλαβε την ιδέα της εκτροπής του Αχελώου προς την Θεσσαλία. Στην δεκαετία του 50, η ιδέα του καθηγητή πήρε συγκεκριμένη μορφή, με πρόταση εκτροπής του ποταμού από την θέση της Μεσοχώρας. Τώρα μετά από 65 χρόνια, αρκετά γερασμένη η πρόταση αυτή, με κάποιες αλλαγές βέβαια, βρίσκεται στην τελική ευθεία της υλοποίησης της, με σημείο εκτροπής, την θέση Συκιά.
ΙΙ. ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΝΗΚΕΙ Η ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Την πατρότητα του έργου δεν μπορεί να την διεκδικήσει κανένα από τα δυο μεγάλα κόμματα αφού το 1979 ο κ. Μητσοτάκης ως Υπουργός Συντονισμού εγγράφει κονδύλιο 200 εκατομ. δρχ. για την μελέτη του έργου εκτροπής, το δε 1981 (πριν τις βουλευτικές εκλογές) η Ν.Δ. ως κυβέρνηση εξαγγέλλει διεθνή διαγωνισμό για την μελέτη σκοπιμότητας του όλου έργου.
Σε εξαγγελίες και ενέργειες ακολουθεί τη ΝΔ. ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Α. Παπανδρέου. Ως πρωθυπουργός το 1983 στο Κιλελέρ δηλώνει πως “η κυβέρνηση μελετάει την εκτροπή”, το 1984 πριν τις εκλογές για την Ευρωβουλή δηλώνει πάλι στο Κιλελέρ “η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έβαλε την εκτροπή στο πενταετές 1983-87”, ακολουθούν άλλες δυο παρόμοιες δηλώσεις τα επόμενα χρόνια.
Την πατρότητα του έργου δεν μπορεί να την διεκδικήσει λοιπόν κανένα από τα δυο μεγάλα κόμματα, παρά μόνο, “Το λόμπυ των Θεσσαλών (βουλευτών κυρίως, αλλά και ένας γαλαξίας διαφόρων τοπικών φορέων) που κινήθηκε με σύμπνοια για να χαρίσει κάτι που αγγίζει την καρδιά κάθε Θεσσαλού”. (Στάθης Χαϊκάλης - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ 28 Νοεμ. 91).
ΙΙΙ. ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Επί δεκαετίες οι αποξηράνσεις αποτελούσαν για την Θεσσαλία αυτοσκοπό και γίνονταν χωρίς κανένα μέτρο. Έτσι λίμνες όπως Νεζερός, Ξυνιάς, Νεσσωνίδα, Κάρλα καθώς και πολλοί βαλτότοποι (για τους αδαείς άχρηστοι), αποξηράνθηκαν με την δικαιολογία αφ' ενός μεν της ανεύρεσης γεωργικής γης για τους ακτήμονες ημετέρους, αφ' ετέρου δε της καταπολέμησης της ελονοσίας. Η ελονοσία μπορεί ν' αποτελούσε δικαιολογία για τα προπολεμικά χρόνια, αλλά κατά κανένα τρόπο δεν μπορεί ν' αποτελέσει δικαιολογία για την αποξήρανση της Κάρλας, που έγινε το 1964.
Οι χωρίς μέτρο παρεμβάσεις αυτές, είχαν σαν συνέπεια να χαθούν πολύτιμα αποθέματα επιφανειακών νερών που θα χρησίμευαν τόσο για την άρδευση σημαντικών εκτάσεων, όσο και για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα της Θεσσαλίας. Αποτέλεσμα; οι γεωτρήσεις που παλιότερα εύρισκαν νερό στα 30μ, φτάνουν σήμερα σε πολύ μεγάλο βάθος, ενώ παράλληλα αυξήθηκε η συχνότητα των ακραίων κλιματολογικών φαινομένων.
Ειδικά για την αποξήρανση της Κάρλας, εκτάσεως 85-100.000 στρεμ. περίπου, πρέπει να επισημάνουμε το γεγονός πως οι μελετητές είχαν προτείνει την διατήρηση μεγάλου μέρους της λίμνης, αλλά τελικά προωθήθηκε η πλήρης αποξήρανσή της, καταστρέφοντας έτσι, τον σπουδαιότερο υγροβιότοπο της Ευρώπης μετά το Δέλτα του Δούναβη. Κατεστράφη επίσης με την πλήρη αποξήρανση της, η τεράστια ιχθυοπαραγωγή και μαζί της μεγάλος αριθμός αλιέων, ενώ μετέβαλλε σημαντικά προς το χειρότερο το κλίμα της περιοχής, με πολύ σοβαρές βεβαίως συνέπειες για το υδρολογικό δυναμικό του Θεσσαλικού κάμπου. Τώρα υπάρχουν σχέδια για το ξαναγέμισμά της με το κλείσιμο της σήραγγας αποστράγγισης, με ένταξή του έργου στο δεύτερο ΚΠΣ, με 20 δις δρχ.
IV. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Εδώ θ' αναφέρουμε τις ακριβοπληρωμένες μελέτες της Ελβετικής εταιρίας ELECTRO-WATT το 1966 και της Καναδικής SNC το 1972 οι οποίες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι αντιοικονομική η εκτροπή του Αχελώου ποταμού και πρότειναν την αξιοποίηση των υδάτων του Πηνειού, των παραποτάμων του και των άλλων τοπικών υδάτων (λίμνη Κάρλας κ.λ.π).
Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, τα φράγματα στην Πύλη και στο Μαυρομάτι που βρίσκονται στις κοίτες των παραποτάμων του Πηνειού, Πορταϊκού και Πάμισσου αντίστοιχα και αναφέρονται σαν μέρος του έργου της εκτροπής, θα μπορούσαν να προχωρήσουν και χωρίς την εκτροπή και να αξιοποιηθούν έτσι τα νερά τους , όπως προχωράει ήδη το έργο του Σμοκόβου στον παραπόταμο του Πηνειού "Ονοχόνο" και πολύ σύντομα θα αρδεύει γεωργικές εκτάσεις στην Θεσσαλία.
V. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Για το είδος της ανάπτυξης που θα προκύψει τελικά για την Θεσσαλία μιλάει με σαφήνεια ο καθηγητής της Αγροτικής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης κ. Λουκάς Ανανίκας, κάνοντας αναφορά στο τι συνέβη σε άλλες αγροτικές περιοχές, όπου αυξήθηκε ξαφνικά το εισόδημα των αγροτών λόγω εγγειοβελτιωτικών έργων.<<Εκεί η σημαντική αύξηση του αγροτικού εισοδήματος δεν συνοδεύτηκε από επενδυτικές τάσεις αλλά οδηγήθηκε στην κατανάλωση>>.
Ο λέκτωρ του Αγροτικού Πανεπιστημίου της Αθήνας κ. Λεων. Λουλούδης αναφερόμενος στον “κοιμώμενο γίγαντα Θεσσαλικό κάμπο”, γράφει στο περιοδικό ΑΝΤΙ στο τεύχος της 1ης Νοεμβρίου 1991 <<Μια βόλτα στα πάρκιν με τα θηριώδη αγροτικά “ντάτσουν” και τις χρυσαφί “μπέμπες” των αναρίθμητων σκυλάδικων στα προάστια της Λάρισας, δεν αφήνει καμία αμφιβολία: “Ο γίγας έχει ξυπνήσει” και πρώτο μέλημα μιας προνοητικής πολιτείας θα ήταν να ελέγξει τις ανοικονόμητες και υπονομευτικές του μέλλοντος δραστηριότητές του>>.
Τέλος θα λέγαμε πως φιλοσοφία του έργου είναι η διεύρυνση των περιφερειακών ανισοτήτων αφού σκοπεύει στη περαιτέρω ανάπτυξη μιας ήδη ανεπτυγμένης, (με τα Ελληνικά δεδομένα) περιοχής δηλ. της Θεσσαλίας και την περαιτέρω υποβάθμιση μιας άλλης, ήδη υπανάπτυκτης δηλ. της Αιτωλ/νίας.
Ιδού μια γρήγορη σύγκριση των δύο περιοχών.
1. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ( ΘΕΣΣΑΛΙΑ )
Πολύ καλό οδικό δίκτυο
Πολύ καλό σιδηροδρομικό δίκτυο
Δίκτυο φυσικού αερίου
Τα μεγαλύτερα και εμπορικότερα λιμάνια (Πειραιάς, Βόλος, Θεσ/νίκη κλπ.)
Βαριά βιομηχανία
Δίκτυο φυσικού αερίου
Αρδεύεται ήδη το 53% του Θεσσαλικού κάμπου (33% σύνολο της χώρας)
από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα
Συνεχής πληθυσμιακή αύξηση λόγω οικονομικών δυνατοτήτων
2. ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ( ΑΙΤΩΛΑΚΑΡΝΑΝΙΑ )
Άθλιο οδικό δίκτυο και επιπλέον αποκομμένη από την λοιπή Ελλάδα (Μη ζεύξη Ρίου -Αντίρριου, μη κατασκευή της Εγνατίας και της οδού Άρτας-Τρικάλων)
Κατάργηση της μοναδικής σιδηροδρομικής γραμμής Αγρινίου-Κρυονερίου, όταν οι Ιταλοί εδώ και 50 χρόνια προωθούσαν την επέκτασή της προς Ήπειρο -Αλβανία
Ανύπαρκτη εμπορική κίνηση στα λιμάνια της, πλην των Πατρών και αυτού της Ηγουμενίτσας
Παντελής έλλειψη βαριάς βιομηχανίας, ενώ προχωράει με γοργούς ρυθμούς η αποβιομηχάνιση της Πάτρας (Κλείσιμο χαρτοβιομηχανίας Λαδόπουλου, Πειραϊκής -Πατραϊκής, Pirelli κ.λ.π.)
Αρδεύεται το 60% των καλλιεργούμενων εδαφών της Αιτωλ/νίας και ευτυχώς γιατί η γεωργία συμμετέχει κατά 45% στην διαμόρφωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος (22% για την Θεσσαλία)
Κατά κεφαλήν εισόδημα στον Αιτωλακαρνάνα το 78% του μέσου όρου του κατά κεφαλήν εισοδήματος του Έλληνος
Συνεχής πληθυσμιακή μείωση του νομού, πλην της τελευταίας απογραφής 1991 (δεκαετία μεγάλων επιδοτήσεων από την Ε.Ε.), κατά την οποία σημειώθηκε μικρή αύξηση του.
Πιο συγκεκριμένα το έργο έχει σαν στόχο την αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων στην Θεσσαλία, στο 90-95% των καλλιεργούμενων εκτάσεων, στόχος ανέφικτος ακόμη και με την μεγίστη εκτροπή, του 1,5 δις κυβικών ετησίως, στερώντας μετά βεβαιότητας την δυνατότητα από την Αιτωλ/νία, αφ' ενός μεν ν' αυξήσει τις αρδευόμενες εκτάσεις της, πράγμα το οποίο θα γίνεται με οικονομικότερο τρόπο αφού βρίσκεται δίπλα στον Αχελώο και υπάρχει ήδη τέτοιο αρδευτικό πρόγραμμα, για 170.000 στρέμ., αφ' έτέρου δε να προσαρμόσει τις καλλιέργειές της σε νέα προϊόντα, όπως έγινε πρόσφατα με την αντικατάσταση των καπνών ανατολικού τύπου, με τα βιρτζίνια, τα οποία έχουν πολύ μεγάλες απαιτήσεις σε νερό.
VI. ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Κατά την οικονομικοτεχνική μελέτη Morgan - Grenfell το τελικό κόστος του έργου φτάνει στα 986 δις. δρχ. αλλά με προβλεπόμενους ρυθμούς πληθωρισμού, τουλάχιστον για την τριετία 1990-92, στο μισό του πραγματικού, (βλέπε Morgan - Grenfell κεφάλαιο Ε1.2). Έτσι το άρθρο του Economist (Ιανουάριος 92) που αναδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα (Το Ποντίκι 9/1/92) και αναφέρει σαν κόστος του έργου το ποσόν του 1,3 τρις δρχ. ή 5,2 δις $ (1$=250 δρχ) βρίσκεται πολύ κοντά στην πραγματικότητα.
VII. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Στο σημείο αυτό έχει επέλθει μια ηθελημένη σύγχυση και μερικοί μιλάνε για αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μετά την εκτροπή. Το ίδιο το ΥΠΕΘΟ αναφέρει κέρδος ετήσιο από αύξηση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της τάξεως των 10 δις. Στην πραγματικότητα αν γίνει η μεγάλη εκτροπή που επιδιώκεται δηλ. 1,1-1,5 δις κυβικά, τότε δεν θα γίνει ούτε ο ΥΗΣ Συκιάς, ούτε το ΥΗΕ Αυλακίου. (ΥΗΣ = Υδρο-Ηλεκτρικός-Σταθμός, ΥΗΕ = Υδρο-Ηλεκτρικό-Εργο). Οι υπάρχοντες ΥΗΣ, στα Κρεμαστά, το Καστράκι και τη Στράτο, θα λειτουργούν πλέον στο μισό χρόνο απ’ όσο μέχρι τώρα.
Με την κατασκευή προς το μέρος της Θεσσαλίας των ΥΗΣ Πευκοφύτου, Μουζακίου και Μαυροματίου αυξάνεται μεν η εγκατεστημένη ισχύς κατά 140 MW, αλλά έχουμε μείωση της παραγόμενης ενέργειας κατά 231 εκατ. KWH/έτος και αυτό που μετράει φυσικά είναι η παραγωγή ενέργειας και όχι η ισχύς (Βλέπε πίνακα Νο 1). Η απώλεια αυτή ηλεκτρικής παραγωγής μεταφράζεται σε απώλεια οικονομική για τη ΔΕΗ της τάξεως των 4,5 δις δραχμών ετησίως, με βάση εκτιμήσεις του ΥΠΕΘΟ. Επιπλέον θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν μας πως για την κατασκευή της υποδομής (φράγματα, σήραγγες κ.τ.λ.) στην περίπτωση της εκτροπής, θα δαπανηθούν άνω των 70 δις δραχμών επί πλέον απ' όσα σε περίπτωση μη εκτροπής και εκμετάλλευσης των νερών στην κοίτη του ποταμού.
Τέλος είναι γνωστό πως ο διοικητής της ΔΕΗ κ. Ξανθόπουλος με επιστολή του προς τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας ζητάει 139 δις δρχ. για την ζημιά που όντως θα υποστεί η ΔΕΗ από την εκτροπή.
VIII. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΤΡΟΠΗ
Το ΥΠΕΘΟ έχει ανακοινώσει τα εξής κέρδη που θα προκύψουν από την εκτροπή:
1) 9 δις από διάθεση νερού για βιομηχανική και οικιακή χρήση.
2) 10 δις από αύξηση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και
3) 150 δις από γεωργική παραγωγή.
Στην πρώτη περίπτωση το ποσόν των 9 δις δραχμών για 80 εκατομ. κυβικά νερό, που θα πάει για οικιακή και βιομηχανική χρήση (Βλέπε πίνακα Νο 7) είναι υπέρογκο, αφού έτσι το νερό θα κοστολογείται στην όντως φανταστική τιμή των 112,5 δραχ. κατά κυβικό. Με το νόμο 1739/87 παρέχεται η δυνατότητα στις αρμόδιες αρχές, όχι μόνο της επιβολής συμβολικής τιμής στο νερό, αλλά ακόμη και της παροχής του δωρεάν, όταν είναι για εξυπηρέτηση υδρευτικών αναγκών. Έτσι το έσοδο αυτό είναι εντελώς επισφαλές και ασήμαντο.
Για τη δεύτερη περίπτωση ήδη αναφέραμε τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι όχι μόνον δεν θα υπάρξει αύξηση παραγωγής ενέργειας αλλά αντίθετα θα υπάρξει μείωση της κατά 231 εκατ. KWH/έτος. Η τελική μάλιστα απώλεια σε δραχμές για την ΔΕΗ θα είναι μεγαλύτερη από 5 δις δρχ. ετησίως αφού θα παράγεται με την εκτροπή κυρίως φτηνή ενέργεια βάσης και όχι πολύτιμη και ακριβή ενέργεια αιχμής.
Όσο για τα κέρδη από γεωργική παραγωγή, αυτά έχουν τόσο υπερεκτιμηθεί, ώστε να μοιάζουν εντελώς φανταστικά και αυτό γιατί η μέγιστη ποσότητα νερού που μπορεί να εκτραπεί προς την Θεσσαλία είναι 1,5 δις m3/έτος (Τόση ήταν κατά μέσο όρο η ποσότητα του νερού στη θέση Συκιά κατά την περίοδο 1950-84). Σαν εφικτή ποσότητα εκτροπής όμως με τα σημερινά υδρολογικά δεδομένα 1985-94, μπορούμε να θεωρήσουμε το 1 δις m3. Με τις ποσότητες αυτές θα αρδευτούν τελικά λιγότερα από 1,5 εκατομμύριο στρέμματα, διότι θα υπάρχουν πολύ μεγάλες απώλειες από διαφυγές στις λίμνες αποθήκευσης και στις δεκάδες χιλιόμετρα των αρδευτικών αυλάκων, καθώς και από εξατμίσεις στα ίδια σημεία (Βλέπε πίνακα Νο 8). Θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν μας πως με τα νερά αυτά στην Θεσσαλία θ’ αρδευτεί και ένας σημαντικός αριθμός στρεμμάτων που ήδη αρδεύονται από γεωτρήσεις.
Με την άρδευση λοιπόν, έστω και 1,5 εκατομ. στρεμ. θα πρέπει να έχουμε μια απόδοση καθαρή κατά στρέμμα 100.000 δρχ. πλέον της αξίας των ήδη παραγομένων προϊόντων, για να φτάσουμε στα 150 δις δρχ./έτος που αναφέρει το ΥΠΕΘΟ. Τέτοιες καλλιέργειες όμως είναι ελάχιστες και σε μικρή έκταση μπορούν ίσως να καλλιεργηθούν. Τα προϊόντα που κύρια θα καλλιεργηθούν, βάσει και της οικονομικοτεχνικής μελέτης Morgan-Grenfell, στην Θεσσαλία μετά την εκτροπή, είναι βαμβάκι, τεύτλα, καλαμπόκι, μηδική κλπ, δηλ. προϊόντα που ήδη καλλιεργούνται εκεί και η απόδοσή τους κατά στρέμμα κυμαίνεται μεταξύ 15-20.000 δρχ. (Βλέπε πίνακα Νο 9).
Θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη το υψηλό ετήσιο κόστος του αρδευτικού νερού (15.000 δρχ/στρμ), λόγω του σημαντικού κόστους συντήρησης του τεράστιου αρδευτικού δικτύου και οι οικονομικές επιπτώσεις από την επικείμενη αναθεώρηση της ΚΑΠ και της GATT.
IX. ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ
Το καίριο ερώτημα που ζητάει σαφή απάντηση με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ είναι το, αν όντως το νερό του Αχελώου θα χρησιμοποιηθεί όλο για τις αρδευτικές ανάγκες της Θεσσαλίας.
Αν η απάντηση είναι ΝΑΙ, θα πάει όλη η ποσότητα του νερού για αρδεύσεις, τότε αυτό σημαίνει ότι θα λειτουργούν όλοι οι νέοι ΥΗΣ όπως λειτουργεί σήμερα ο Ταυρωπός δηλ. μόνο την αρδευτική περίοδο Μαΐου - Σεπτεμβρίου. (Βλέπε πίνακα Νο 6).Αυτό θα σημάνει αφ' ενός μεν τεράστιες απώλειες πολύτιμης ενέργειας αιχμής για την ΔΕΗ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αφ' ετέρου δε καθολική απώλεια ενέργειας κατά την χειμερινή περίοδο, αφού κατά την διάρκεια της το νερό απλώς θ' αποθηκεύεται στις τεχνητές λίμνες για να χρησιμοποιηθεί την περίοδο Μαΐου- Σεπτεμβρίου.
Αν η απάντηση είναι ΟΧΙ, το νερό θα χρησιμοποιείται από τους ΥΗΣ της ΔΕΗ με κριτήρια κύρια ενεργειακά, τότε η μισή ποσότητα του νερού της εκτροπής (1 δις κυβικά) θα χάνεται κατά την λειτουργία των σταθμών παραγωγής τους χειμερινούς μήνες και μόνο το άλλο μισό θα πηγαίνει το καλοκαίρι για ενέργεια και αρδεύσεις. Στην περίπτωση αυτή, τελικά το μισό νερό θα πηγαίνει για τις αρδεύσεις, κατ' ανάγκην θ' αρδευτούν στην Θεσσαλία οι μισές εκτάσεις και φυσικά ανάλογη θα είναι και η μείωση στα έσοδα από γεωργική παραγωγή.
X. Η ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΝΕΡΟΥ ΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ
Όλες οι μέχρι τώρα μελέτες έχουν βασισθεί σε μετρήσεις που έχουν γίνει κατά την περίοδο 1950-84. Απ' αυτές βγαίνει μια ετήσια παροχή νερού της τάξεως των 5 δις κυβικών κατ' έτος.
Πρόσφατα στοιχεία όμως και για την επταετία 1985-91, από τον ΥΗ - Σταθμό Καστρακίου όπου καταμετρούνται οι μεγαλύτερες παροχές του ποταμού, μιλούν για ποσότητα κατά πολύ μικρότερη (38%) και η οποία ανέρχεται σε 3,06 δισ. κυβικά ετησίως, (Έγγραφο της ΔΕΗ αρ. πρωτ. 12617/ 12-5-92, προς το ΥΒΕΤ), με τάσεις περαιτέρω μείωσης της ποσότητος αυτής.
Νεότερα στοιχεία επιβεβαιώνουν την πτωτική τάση αφού για την 11ετία 1985-95 δίνουν παροχή στην θέση Καστράκι η οποία φτάνει μόλις τα 2,97 δις κυβ. ετησίως (Βλέπε πίνακα Νο 3).
XI. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΕΛΤΑ
Αν οι μελέτες μιλάνε για σημαντικές επιπτώσεις στο δέλτα του ποταμού με βάση ποσότητες νερού πολύ μεγαλύτερες απ' ότι πραγματικά θα φτάνουν σ' αυτό, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς την ολοσχερή καταστροφή που θα επέλθει από τις πραγματικά μικρότερες ποσότητες, τόσο στον υγροβιότοπο του δέλτα, όσο και στην λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου. Η λιμνοθάλασσα, λόγω παντελούς ελλείψεως γλυκού νερού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και των μεγάλων εξατμίσεων κατά την ίδια περίοδο, θα μετατραπεί σε μια απέραντη αλυκή και θα γίνει ακατάλληλη για την επιβίωση κάθε οργανισμού.
Μέσα σ’ αυτές δεν λαμβάνεται καμία πρόνοια για την διατήρηση κάποιας ισορροπίας στις εκβολές του Αχελώου, αφού πουθενά δεν αναφέρεται η διατήρηση μιας ελάχιστης αλλ’ επαρκούς ποσότητας νερού καθ' όλη την διάρκεια του χρόνου, για την διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας, κάτι που προβλέπει σαφώς ο νόμος 1739/87 ο οποίος και παραγνωρίζεται εντελώς.(Άρθρο 11, παρ. 1, 6 & 7).
Σπουδαίες πηγές του δέλτα όπως αυτές της Λάμπρας, από τις οποίες αρδεύονται 18.000 στρέμματα, θα υποστούν σημαντική μείωση των νερών τους ή και θα στερέψουν (όπως αφήνει να εννοηθεί και η ΜΠΕ Μελέτη-Περιβαλλοντικών -Επιπτώσεων), ενώ το θαλασσινό νερό θα εισβάλλει σε απροσδιόριστο βάθος μέσα στις ήδη καλλιεργούμενες και πολύ εύφορες περιοχές του Λεσινίου, της Κατοχής και του Νεοχωρίου καθιστώντας αυτές, σε μεγάλο βαθμό, ακατάλληλες για κάθε είδους καλλιέργεια.
Δεν είναι μόνο ο υγροβιότοπος του δέλτα του Αχελώου για τον οποίο δεν λαμβάνεται καμία μέριμνα, είναι και οι περιοχές του άνω Αχελώου στην Πίνδο, όπου περιπτώσεις κραυγαλέες σαν αυτές της κοινότητας Μεσοχώρας που θα μπορούσε να διασωθεί με μικρή μείωση του ύψους του φράγματος περίπου 30μ. (Στέλ. Μαγειρίας, Καθημερινή 22/12/91) και μάλιστα χωρίς απώλεια ενέργειας, και με μικρότερο κόστος αποζημιώσεων για την ΔΕΗ.
Η Μεσοχώρα Τρικάλων. Το χωριό που κινδυνεύει να χαθεί στο βυθό μιας τεχνητής λίμνης και η εκτροπή του Αχελώου
Η Μεσοχώρα -περίπου 70 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης των Τρικάλων- χτισμένη στην αγκαλιά της Πίνδου, στην κοιλάδα του Ανω Αχελώου ή Ασπροπόταμου, ανήκει στο Δήμο Πινδέων και περιβάλλεται από ψηλά βουνά και πλούσια δάση. Ξεχωρίζει για τη μεγάλη της ποικιλία στη βλάστηση, είναι χτισμένη μέσα σε δάσος και τόπος όπου ζει η καφέ αρκούδα της Πίνδου, προστατευόμενο είδος. Η ιστορία της χάνεται στα βάθη των αιώνων, τμήμα της αρχαίας Αθαμανίας, ενώ το 1880 υπήρξε πρωτεύουσα δήμου. Η ιστορία του χωριού είναι συνυφασμένη με την ιστορία του θρυλικού ποταμού Αχελώου ή Ασπροπόταμου. Οι κάτοικοί της, ταπεινοί αλλά ανυπότακτοι κτηνοτρόφοι, με έντονο το αίσθημα της ελευθερίας, έδωσαν μεγάλους αγώνες για την απελευθέρωση κατά την Τουρκοκρατία, με εξεγέρσεις από το 1807, στον πόλεμο του 1940 στην Αλβανία και την ηρωική αντίσταση στους Γερμανούς. Το 1943 η Μεσοχώρα αντιστάθηκε, πυρπολήθηκε και καταστράφηκε ολοκληρωτικά από τους Γερμανούς. Με τον εμφύλιο και τη μετανάστευση οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν, αλλά ξανάχτισαν το χωριό και ακόμη και σήμερα είναι από τα λίγα ορεινά χωριά που κατοικείται και το χειμώνα.
Τις δεκαετίες 1960 και 1970 η ΔΕΗ κάνει έρευνες στο χωριό για την κατασκευή υδροηλεκτρικού φράγματος και εργοστασίου. Διαλέγει το πιο στενό και πιο όμορφο σημείο του Αχελώου, υλοποιώντας μια ιδέα για την εκτροπή του Αχελώου που υπήρχε από το 1925. Το 1986 η ΔΕΗ, επικαλούμενη το -εθνικό- συμφέρον, ξεκινάει την κατασκευή του φράγματος για τη λειτουργία υδροηλεκτρικού εργοστασίου χωρίς καμιά συμφωνία κράτους–κατοίκων. Εξαφανίζει χιλιάδες αιωνόβια πλατάνια και τα πιο εύφορα παραποτάμια χωράφια, ισοπεδώνει καταπράσινα βουνά, καταστρέφει το ποτάμι και γεμίζει τον τόπο με μπάζα. Με τα έργα εξαφανίζεται η περίφημη πέστροφα του Αχελώου, τα χέλια και οι σταυραετοί. Αργότερα γίνεται αντιληπτό πως το φράγμα της Μεσοχώρας αποτελεί μέρος των έργων εκτροπής του Αχελώου στο Θεσσαλικό κάμπο σαν έργο άρδευσης, μαζί με το άλλο φράγμα της Συκιάς, και πως θα πνίξει το μισό και πλέον χωριό στο υψομετρικό όριο 785 μέτρα, στην πλατεία, στο κέντρο του χωριού. Η Ευρωπαϊκή Ενωση στην αρχή χρηματοδοτεί το έργο, αλλά στη συνέχεια σταματά να το κάνει αφού αυτό είναι έργο άρδευσης.
Το 1988 ιδρύεται ο Σύνδεσμος Κατακλυζομένων Μεσοχώρας που μέχρι σήμερα έδωσε σκληρούς αγώνες με το κράτος, τη ΔΕΗ και τις εταιρείες. Στις 30-5-1990, 400 ροπαλοφόροι των ΜΑΤ εκτρέπουν το ποτάμι από τη φυσική του κοίτη για την κατασκευή του φράγματος και συγκρούονται με τους κατοίκους. Ακολουθεί αντίσταση των κατοίκων με καταλήψεις εργοταξίων, οδοφράγματα, δίκες και διαδηλώσεις.
Η αναγκαστική απαλλοτρίωση του 1993 δεν εφαρμόστηκε λόγω της αντίστασης των κατοίκων. Το 1994 το Συμβούλιο Επικρατείας βγάζει ακυρωτική απόφαση για το έργο, η ΔΕΗ όμως συνεχίζει και ολοκληρώνει παράνομα το φράγμα το καλοκαίρι του 1995. Το 1995, νέα συνολική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, το 2000 νέα ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, το 2002 νέα συνολική μελέτη και η συνέχεια θα δοθεί τον Ιούνιο του 2004 ξανά στο δικαστήριο.
Τέλος, από το 2002 ισχύει ξανά αναγκαστική απαλλοτρίωση. Με νόμο αυτή τη φορά που μπήκε στο πακέτο της Ολυμπιάδας γίνεται κτηματογράφηση και εκκρεμεί δίκη και γι' αυτό το νόμο.
Ενα τεράστιο φράγμα -150 μ. ύψος- το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, χτίστηκε χωρίς μελέτες, χωρίς να αποκαθιστά και να εξασφαλίζει τα αυτονόητα. Τι θα γίνει με τους κατοίκους; Πού θα πάνε; Η δημιουργία νέου οικισμού για τους θιγόμενους σε άλλο σημείο, σχεδόν 20 χρόνια από την έναρξη κατασκευής (που ήταν υποχρέωση της ΔΕΗ με την κατασκευή και η αποκατάσταση), έμεινε μια απλή υπόσχεση και σήμερα η ΔΕΗ δεν πείθει κανένα νοήμονα πολίτη για τους αγαθούς σκοπούς της.
Από το 1995 υπάρχει κοινή απόφαση υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ και Πολιτισμού για ανασκαφές στο χωριό για αρχαίο οικισμό, που όμως ποτέ δεν έγιναν.
Η Μεσοχώρα, ιστορικό κεφαλοχώρι της Πίνδου με παρουσία αιώνων στην περιοχή και σημαντική κοινωνική και οικονομική ζωή στην πρόσφατη ιστορία της ορεινής Ελλάδας, κινδυνεύει να χαθεί κάτω από μια τεχνητή λίμνη. Μαζί της εξαφανίζονται εύπορα παραποτάμια χωράφια, δάση με αιωνόβια πλατάνια και χιλιάδες άλλα δέντρα, ιστορικά μνημεία, γέφυρες τοξωτές, εκκλησίες, παραποτάμια είδη της τοπικής χλωρίδας και πανίδας. Αλλάζει όλο το οικοσύστημα της περιοχής, γκρεμίζονται περίπου 400 κύρια και βοηθητικά σπίτια, ξεριζώνονται άνθρωποι που για αιώνες έζησαν αρμονικά με το ποτάμι.
Ολα αυτά τα χρόνια οι κάτοικοι δεν είχαν απέναντί τους μόνο το κράτος και τη ΔΕΗ. Είχαν και τα κόμματα τα οποία, κάθε φορά που πλησίαζαν εκλογές, έκαναν και μια εκτροπή του Αχελώου στη Θεσσαλία. Οι ψήφοι των αγροτών του Θεσσαλικού κάμπου ήταν περισσότεροι αυτών των Αιτωλοακαρνάνων που θίγονται από την εκτροπή του Αχελώου και η μικροπολιτική και το πολιτικό κόστος επέβαλαν αυτή τους την ταχτική. Επειδή το επιχείρημά τους για την άρδευση της πιο υδροβόρας καλλιέργειας (του βαμβακιού) δεν πείθει κανέναν, ανακάλυψαν νέα θεωρία, να ρίξουν τον Αχελώο στον Πηνειό για λόγους οικολογικούς, όπως λένε, μπροστά στον κίνδυνο της ερημοποίησης του Θεσσαλικού κάμπου, αντί να δώσουν εξηγήσεις για τις χιλιάδες γεωτρήσεις σε απίθανα βάθη, για τους χιλιάδες τόνους λιπασμάτων, επικίνδυνων φυτοφαρμάκων και τελευταία την εφιαλτική προοπτική της καλλιέργειας μεταλλαγμένων προϊόντων.
Η κατασκευή μεγάλων, φαραονικών φραγμάτων είναι μια ξεπερασμένη πρακτική που σήμερα συναντάται μόνο στην Ινδία και την Κίνα όπου ξεριζώνονται εκατομμύρια άνθρωποι κάτω από τις ευλογίες της Παγκόσμιας Τράπεζας που κατασκευάζει αυτά τα έργα. Στη χώρα μας ήδη δρομολογήθηκε η απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας σε ιδιώτες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την κατασκευή των έργων και για τον καταναλωτή. Αύριο και κάποιος ιδιώτης θα μπορεί να εκτρέπει ποτάμια για το –εθνικό- συμφέρον. Μπροστά στην εφαρμογή νέων, καθαρών μορφών ενέργειας που ήδη άλλες χώρες εφαρμόζουν, το δίλημμα που έμπαινε τη δεκαετία του 1970-80 -πυρηνική ή υδροηλεκτρική ενέργεια- είναι και αυτό ξεπερασμένο. Ούτε το ένα ούτε το άλλο.
Τα ερωτήματα σε ποιον ανήκουν και ποιος διαχειρίζεται τα δάση, τα ποτάμια, τα νερά, το περιβάλλον και τι είδους ανάπτυξη και σε όφελος τίνος θέλουμε πρέπει να απαντηθούν σήμερα με τόλμη από την Αριστερά, σε αντίθεση με τους μεταλλαγμένους αγρότες και τους κάθε λογής τεχνοκράτες και διαπλεκόμενους αρΠάχτες της εξουσίας. Η εκτροπή του Αχελώου παραμένει να είναι η εκτροπή της λογικής.
Για το θέμα επίσης μπορεί ο καθένας να βρει πληροφορίες και να δει γιατί αποτελεί ένα περιβαντολογικό έγκλημα στο site της WWF Ελλάδας και σε άλλα site.. Αρκεί να πληκτρολογήσετε στο google τη φράση ''Εκτροπή του Αχελώου''.
Όπα, ψυχραιμία. Το forum πρέπει να φιλτράρει την πληροφορία και να δημιουργεί βάσεις για συζήτηση.
Δε μπορούμε να ανοίγουμε ένα topic και να το γεμίζουμε με οτι υπάρχει και δεν υπάρχει. Κάθε τόπικ πρέπει να έχει ένα εισαγωγικό post με το θέμα και τυχόν παραπομπές. Όχι 7 και 8 posts.
Ο.Κ.. Συγγνώμη.. Απλώς θεωρώ ό,τι παρέθεσα απαραίτητο για μια σφαιρική πληροφόρηση γύρω από το θέμα..
Θα ηταν αρκετά επικινδυνο να τοποθετηθεί κανεις για το θεμα, χωρις να εχει βαθια γνωση του αντικειμενου. Θα χρειαζοταν να διαβασουμε ολες τιε μελέτες για να αποφανθουμε. Δεν εχω αποψη φίλε μου. Ειναι ομως γεγονός πως για μεγαα εργα δημοσιου συμφεροντος, πολλές φο΄ρες αναγκαστικά πληττονται και οι πολιτες (βλέπε θερμοηλεκτρικοί σταθμοί Πτολεμαϊδας)
Στη συγκεκριμένη περίπτωση Zefuros τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Έχουν γίνει μελέτες που λένε ότι όλα αυτά τα οποία οι υποστηρικτές της εκτροπής λένε ότι θα προσφέρει, δεν είναι αληθινά. Λένε π.χ ότι πρόκειται να αυξηθεί η ποσότητα της παραγόμενης ενέργειας ενώ αυτή θα μειωθεί. Μάλιστα η ΔΕΗ είχε πει πριν κάποια χρόνια ότι σε περίπτωση υλοποίησης της εκτροπής θα έχει απώλεια 10 δισ δραχμές. Από κει και πέρα λένε ότι η αυξανόμενη γεωργική παραγωγή που θα φέρει, θα έχει τεράστια έσοδα. Οι μελέτες που είναι βασισμένες σε πραγματικά στοιχεία λένε ότι τα έσοδα δεν θα ξεπερνούν τα 30 δις δραχμές, ποσό που ουσιαστικά στο σύνολό του θα καλύπτει τα έξοδα της συντήρησης του φράγματος. Πέρα από αυτά οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εκτροπής θα είναι τεράστιες. Εκτός από την καταστροφή του ''Θεού'' Αχελώου, απειλείται η διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας, καθώς οι ''υπεύθυνοι'' (ο θεός να τους κάνει υπεύθυνους..) δεν έχουν προβλέψει την διατήρηση κάποιου νερού στις εκβολές του ποταμού. Αυτό είναι παράνομο. Η λιμνοθάλασσα του Μεσολλογγίου επίσης, όπως και άλλες πηγές, θα καταστραφούν. Τέλος, οι περιοχές του Άνω Αχελώου, δηλαδή τα χωριά που βρίσκονται στο Δήμο Πινδαίων, κινδυνεύουν άμεσα με αλλοίωση, με πρώτο παράδειγμα το χωριό μου, τη Μεσοχώρα, η οποία θα μπορούσε να σωθεί με μια μικρή μείωση του φράγματος κατά 30 μέτρα. Επίσης, το αρδευτικό πρόβλημα του Θεσσαλικού κάμπου σε μεγάλο βαθμό είναι τεχνητό, αφού οι υπολογισμοί που γίνονται για να εκτιμήσουν το έλλειμμα του σε αρδευτικό νερό, γίνεται με την προϋπόθεση της άρδευσης του 100% του κάμπου, πράγμα εξωπραγματικό και ανέφικτο. Τέλος, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις όπως η κατασκευή μικρών φραγμάτων στον Πηνειό, η επαναχρησιμοποίηση της λίμνης Κάρλας, αλλά και η χρησιμοποίηση άλλων έργων όπως το φράγμα της Πύλης αλλά και του Σμοκόβου.
ery
04.04.2007, 20:30
εγω και παλι δραττομαι της ευκαιριας για να προτεινω αυτη τη φορα ενα βιβλιο σχετικο με το θεμα και οχι ταινια...λοιπον γιωργο μου Στυλιανος Μωυσειδης, τιτλος βιβλιου: Οταν ξυπνησουν οι Τιτανες.
Ολοι θα εξαφανιστούμε πασχίζοντας να αφήσουμε ενα χνάρι πιο μόνιμο απο τον εαυτούλη μας... (Σάρα Κέιν)
χμμ δηλαδη πιο σωστα ενα βιβλιο που δεν εγινε ταινια...
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : ery στις 04-04-2007 20:34 ]
Σ' ευχαριστώ πολύ Έρυ μου... Θα το αγοράσω σίγουρα...
Καλό θα ήταν φίλε μου να σταματήσει αυτή η κριτική γύρω από το θέμα της εκτροπής από μη αρμόδιους. Οι υπόλοιποι που το ψάχνουμε δεν είμαστε ηλίθιοι και επειδή η παραπληροφόρηση δεν είναι και "επανάσταση" καλό θα ήταν αυτός ο τόπος (Μεσοχώρα) να σταματήσει απλά να εξελίσεται αλλά και να ΑΝΑΠΤΥΧΘΕΙ πράγμα που δεν μπορούν να σταματήσουν δέκα ανίδεοι!
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : paxtouriotisa στις 30-10-2007 14:47 ]
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : paxtouriotisa στις 30-10-2007 14:49 ]
sorry που είμαι τοσο κακιά μαζί σου απλά λόγω της διατριβής μου πάνω στο "φράγμα της Μεσοχώρας" αναγκάστηκα να υιοθετήσω την στάση και των δύο πλευρών και πίστεψε με φίλε μου ένα έργο που έχει κοστίσει δις στον λαό δεν μπορεί να γίνει βοσκοτόπια για τα ζώα σας. Η καταγωγή μου είναι από το Παχτούρι και ξέρω τι σημαίνει να μη μπορείς να φτάσεις στον τόπο σου επειδή δέκα Μεσοχωρίτες δεν μπορούν να βγάλουν άκρη στο πόσα λεφτά πρέπει να φάνε! Όσο για τις οικολογικές οργανώσεις λυπάμαι αλλά τα τα επιχειρήματα τους είναι για "τον γαϊδαρο καβάλα". Δυσκολεύτηκα πολύ να καταγράψω τα προβλήματα σας ίσως αν είχατε ΄΄ολοι κοινούς στόχους το έργο να μην είχε καν γίνει. Οι ολομέλειες σας είναι για γέλια αν θέλεις υπάρχουν στο δυαδίκτυο.
Λοιπόν φίλε μου, το θέμα είναι ένα μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις του ΣτΕ ελπίζω επιτέλους το φράγμα να λειτουργήσει και τα πράγματα να πάρουν το δρόμο τους. τέλος όσον αφορά το αντιπεριβαντολλογικό έργο τολμώ να πω οτι εχω επισκευθεί και άλλα φραγματα και σε σχέση με παλιά το τοπίο από περιβαντολλογικής άποψης είναι πολύ καλύτερο! Ξεκόλλα λοιπόν, γιατί εκεί επάνω οι άνθρωποι ακόμα ζουν με δεισιδαιμονίες! Και αυτός είναι και ο λόγος που τα χωριά μας έχουν ερημώσει!
Πιστεύω πως αν αυτό το έργο έχει πράγματι να δώσει κάτι πολύ οφέλιμο, όπως λένε ότι πρέπει να γίνει.Και δεν είναι θέμα ποιό χωριό οφελείται και ποιό βλάπτεται.Πάντα όταν έχουμε ένα έργο υπάρχουν θετικά και αρνητικά. Επειδή όμως μιλάμε για το γενικότερο συμφέρον θα πρέπει να το βάλουμε επιτέλους σε προτεραιότητα.
Κοίτα αυτό εξυπακούεται γιατί ζούμε στην Ελλάδα.Ποιά η διαφορά Ελλάδας-Μπανανίας? ΚΑΜΙΑ. Εννοώ ότι μπορεί να έχει γενικά άλλα οφέλη στον αγροτικό τομέα και αλλού. Αυτό δεν το ξέρω η ίδια αλλά πιστεύω ότι όλες οι πτυχές πρέπει να εξετάζονται.
