Οι κλίμακες της Βυζαντινής Μουσικής σχηματίζονται βάσει των τετραχόρδων των τριών γενών (βλ. σχετικό όρο στην εγκυκλοπαίδεια ΜΗ), με ένα από τα τρία συστήματα (βλ. σχετικό όρο: συστήματα Βυζαντινής Μουσικής), δηλαδή το διαπασών, το πεντάχορδο ή τροχό και το τετράχορδο σύστημα ή κατά τριφωνία.
Κάθε κλίμακα έχει δύο τετράχορδα: το βαρύ (χαμηλό) και το οξύ (υψηλό) και χωρίζονται μεταξύ τους από έναν μείζονα τόνο, που ονομάζεται διαζευκτικός τόνος.
Έχουμε έτσι κλίμακες:
Διατονικές
Χρωματικές και
Εναρμόνιες
Οι χρωματικές κλίμακες σχηματίζονται με το πεντάχορδο σύστημα ή τροχό, από τα δύο χρωματικά τετράχορδα (το μαλακό και το σύντονο ή σκληρό, βλ. σχετικούς όρους στην εγκυκλοπαίδεια του ΜΗ).
Για το σχηματισμό της μαλακής χρωματική κλίμακας, ως βασικό λαμβάνεται το πεντάχορδο Νη-Δι της Μέσης (8-14-8-12).
Για το σχηματισμό της συντόνου ή σκληρής χρωματικής κλίμακας, λαμβάνεται ως βασικό το πεντάχορδο Πα- Κε της Μέσης (6-20-4-12).
Ήχοι που χρησιμοποιούν τις χρωματικές κλίμακες είναι όσοι ανήκουν στο χρωματικό γένος, ήτοι ο Δεύτερος και ο Πλάγιος του Δευτέρου.
Έτσι ο Δεύτερος χρησιμοποιεί τη μαλακή χρωματική κλίμακα (8-14-8-12-8-14-8) και ο Πλάγιος του Δευτέρου την σκληρή (6-20-4-12-6-20-4)
Βιβλιογραφία: Διονυσίου Ηλιόπουλου, "Μέθοδος Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής", εκδ. 1995,
Ευθυμιάδη Α., "Μαθήματα Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής", εκδ1972,
Χρύσανθου, "Εισαγωγή και Μέγα Θεωρητικόν της μουσικής", εκδ 1821, Παρίσι (εκ της τυπογραφίας Ριγνίου)
επιστροφή
9446 |
