Κιθάρα - Όδηγός συντήρισης
Όλοι όσοι ασχολούμαστε με κιθάρες, σίγουρα κάποτε θα προσπαθήσαμε επιτυχώς ή όχι να "πειράξουμε" μόνοι μας τη
κιθάρα μας.
Ποιός είναι όμως ο σωστός τρόπος εργασίας; Πως μπορούμε να διορθώσουμε και να μικρορυθμίσουμε τις ατέλειες που με τη πάροδο του χρόνου έχουν προκύψει;
Κατ' αρχην βαζουμε στην κιθαρα μας καινουργιες χορδες. Επειδη ολα τα προβληματα tuning ξεκινούν απο το γεγονος οτι λιγοι κιθαριστες ξερουν
να περνανε σωστα τις χορδες τους ο σωστος τροπος ειναι ο εξης:
> Κλειδια lock (sperzel, gotoh, grover, schaller κτλ)
Περναμε την χορδη απο τον καβαλλαρη και μετα απο την τρυπα του κλειδιου φροντιζοντας να την τεντωσουμε οσο το δυνατον περισσοτερο ετσι ωστε να μην «γυρισει» καθολου γυρω απο το κλειδι μολις ασφαλισουμε το μηχανισμο. Αν η χορδη εχει εστω και ενα γυρισμα πανω σto tuner shaft εχουμε ουσιαστικα καταστησει το κλειδι αχρηστο.
> Απλα κλειδια με την τρυπα στο πλαiνο μερος του tuner shaft (τα πιο συνηθισμενα δηλ. gotoh, shaller, grover, κτλ)
Ο σκοπος ειναι να τυλιξουμε την χορδη ετσι ωστε να μην ξεκουρδιζει και να υπαρχει αρκετη γωνια, κλιση πισω απο το nut για να μην εχουμε τριξιματα (στα lock κλειδια αυτο γινεται αυτοματα μια και ειναι staggered)
Στις κιθαρες που εχουν δυο string trees, ή μεγαλη κλιση στο headstock (π.χ gibson) περναμε τη χορδη απο τον καβαλλαρη και μετα την περναμε απο την τρυπα του κλειδιου, την τεντωνουμε ωστε να μην εχει slack και αμέσως την λυγιζουμε προς το εσωτερικο του headstock μετά την περναμε κατω απο τον εαυτο της ετσι ωστε να κανουμε εναν «κομπο».ετσι ουσιαστικα κανουμε ενα lock χωρις lock κλειδια. Αυτος ειναι και ο καλυτερος τροπος μια και μετα το στρεσσαρισμα τον χορδων το κουρδισμα μας θα κραταει εκπληκτικα.
Στις κιθαρες τυπου fender που δεν εχουν παρα ενα string tree και μικρο headstock angle περναμε την χορδη απο τον καβαλαρη και μετα απο την τρυπα του tuner kai φρontizoyme να τυλιξουμε γυρω απο το τuner 3-4 στροφες (οχι παραπανω) προσεχοντας να μην γινεται overlapping δηλ. Να μην τυλιγουμε την μια στροφη πανω στην αλλη και να «κατεβαινουν» οι στροφες προς τη βαση του κλεδιου.για την σολ χορδη επειδη συνηθως τριζει χωρις string tree πολυ προσεκτικα τυλιγουμε 5-6 στροφες για να μεγαλωσει η γωνια με το nut.
> Κλειδια τυπου vινταgε (σαν αυτα που εχουν τα μοντελα vintage της fender).
Τα κλειδια αυτα εχουν την τρυπα απο πανω, για ασφαλεια οποτε πρεπει να κοψουμε
την χορδη στο σωστο μηκος πριν την τοποθετησουμε.
Περναμε παλι την χορδη απο τον καβαλαρη και μετα την κοβουμε 3 κλειδια πανω απο αυτο που θα την τοποθετησουμε (πχ. αν τοποθετουμε την μι μπασα κοβουμε την χορδη στο υψος του κλειδιου της σολ κ.ο.κ) βαζουμε την ακρη της χορδης βαθια μεσα στην οπη του tuner την λυγιζουμε και φρoντίζουμε να τυλιξουμε γυρω απο το τuner 3-4 στροφες προσεχοντας να μην γινεται overlapping δηλ. Να μην τυλιγουμε την μια στροφη πανω στην αλλη και να «κατεβαινουν» οι στροφες προς τη βαση του κλεδιου. Για την σολ χορδη επειδη συνηθως τριζει χωρις string tree πολυ προσεκτικα τυλιγουμε 5-6 στροφες για να μεγαλωσει η γωνια με το nut.
Παντα τοποθετουμε νεες χορδες μα τη λογικη «βγαζω μια - βαζω μια» ποτε δεν αφαιρουμε ολες τις χορδες ταυτοχρονα γιατι «τρελλαινουμε» το μπρατσο με την αποτομη αυξομειωση της πιεσης (ενδεικτικα αναφερω οτι ενα σετ 10αρες κουρδισμενο κανονικα σε μι ασκει πιεση 100 κιλων στο μπρατσο!)
Παντα «τεντώνουμε» τις νεες χορδες τραβωντας απαλα μακρια απο την
ταστιερα. Στις κιθαρες με τρεμολο βοηθαει να κανουμε και μερικα υπερβολικα
τραβηγματα με το τρεμολο.
Και μετά την αλλαγή των χορδών προχωραμε στο setup.
Πρώτα απ'ολα τσέκαρουμε αν το μπράτσο εχει πολύ relief με τον εξής απλό τρόπο:
> βαλε ενα καποταστο πισω απο το πρωτο ταστο
> πατα την μπασα μι χορδη στο 14ο ταστο
> τσεκαρε την αποσταση της χορδης αυτης απο το 7ο η 8ο ταστο.
> πρεπει να ειναι περιπου οσο μια μεdium πενα 0,6-0,7mm (για τις ακουστικες ,για τις ηλεκτρικες οσο μια thin 0,5mm)
> αν ειναι περισσοτερο τοτε το μπρατσο θελει "σφιξιμο" αν ειναι λιγοτερο θελει "χαλαρωμα"
> το truss rod (βέργα) ρυθμιζεται ως εξης:
αν θελεις να το τεντώσεις (δηλ. να αφαιρεσεις relief) βαζεις το αναλογο κλειδακι (συνηθως ενα κλειδί allen) στην υποδοχη και γυρνας clockwise δηλ. προς τα δεξια.
Προσοχη! Μονο ενα τεταρτο της στροφης την καθε φορα (καλο ειναι να λειπανεις με wd40 την υποδοχη αν εχεις καιρο να ρυθμισεις την κιθαρα).
Ξαναμετρα τη αποσταση της χορδης μεχρι να γινει 0,6-0,7 mm.
>για να χαλαρωσεις το μπρατσο (να προσθεσεις relief) κανεις ακριβως το αντιθετο counterclockwise.
Μετά θα πρεπει να τσεκαρεις το ποσο σωστα ειναι κομμενο το nut της κιθαρας (πολυ σπανια ειναι σωστο απο το εργοστασιο):
>βαλε παλι ενα καποταστο πισω απο το δευτερο ταστο και μετρα την αποσταση της χορδης απο το πρωτο ταστο.
>πρεπει να ειναι η ελαχιστη δυνατη χωρις να ακουμπα σε αυτο οσο ενα τσιγαροχαρτο περιπου.
>αν ειναι μεγαλυτερη τοτε πρεπει να βαθυνεις τα αυλάκια του nut (εκει που καθονται οι χορδες) αυτη ειναι μια δουλεια που θελει πειρα και ειδικές λίμες οποτε αστην σε καποιο επαγγελματια.
Επισης πολύ σημαντικό είναι να μην «πιανουν» πολυ σφικτα τα αυλάκια την χορδη γιατί θα ‘εχουμε πρόβλημα με το κούρδισμα μας.
Οι χορδες πρεπει να «καθονται» χωρις πιεση στον καβαλλαρη και τα αυλάκια να ειναι αρκετα φαρδια (οχι ομως υπερβολικα) ωστε η χορδη να μπορει να κινηθει με
ανεση οταν κανουμε bends.
Λιγο απλο μολυβακι στα αυλάκια κάνει θαυματα.
Αν και το relief aλλα και το nut ειναι οκ τοτε το προβλημα του hιgh action ειναι στον καβαλαρη ο οποιος θελει χαμηλωμα.
Στις ακουστικες που δεν εχουν ρυθμιζομενο καβαλαρη οπως οι ηλεκτρικες πρεπει να "φας" το κατω μερος του καβαλαρη.
Τον αφαιρεις και τον "σερνεις" απολυτα flat πανω σε ενα γυαλοχαρτο σιγα σιγα μεχρι να φτασει στο επιθυμητο υψος, τσεκαροντας διαδοχικα και πανω στην κιθαρα το υψος.
Στις ηλεκτρικες ανεβαζουμε η κατεβαζουμε τον καβαλαρη μεχρι να πετυχουμε το actιον που μας αρεσει, φροντιζοντας να ακολουθουμε το radius (καμπυλη) της ταστιερας.
Ενα καλο αcτιον πpeπει να επιτρεπει bends χωρις σβήσημο του ήχου και να ειναι αρκετα χαμηλο ωστε να μην ταλαιπωρει το χερι.
Οσο πιο βαριες χορδες τοσο πιο χαμηλο αctιοn μπορουμε να εχουμε γιατι τριζουν λιγοτερο
Ξεχαστε τις 9αρες!
Intonation (πρωτα ρυθμιζουμε ολα τα αλλα και τελευταιο αυτο!)
Κουρδίζουμε κάθε ανοιχτη xορδή στην κανονική τονικότητα της (πχ.μι) και αμέσως τσεκάρουμε στο 12ο τάστο αν η νότα είναι ακριβώς η ίδια και σωστά κουρδισμένη. Αν είναι χαμηλώτερη τότε μετακινούμε το saddle(σαμαράκι) προς την ταστιέρα της
κιθάρας, ενώ αν είναι sharp(ψηλώτερη) αντίθετα.
Ξανακουρδίζουμε την ανοιχτή χορδή, που τώρα θα είναι sharp η flat και ξανατσεκάρουμε το 12ο τάστο μέχρι να τίς κάνουμε να είναι ίδιες.
Μαγνήτες (ρυθμιση υψους)
Το σημαντικοτερο πραγμα για τον ηχο της ηλ.κιθαρας ειναι οι σωστα ρυθμισμενοι μαγνητες. Εχω δει πολλες εξαιρετικες κιθαρες να «αδικουνται» απο την αθλια ρυθμιση των μαγνητων τους.
Αφου ρυθμισουμε ολα τα παραπανω βαζουμε την κιθαρα στον ενισχυτη με καθαρό ηχο και βαζουμε ενα καποταστο στο τελευταιο ταστο.
Ξεκιναμε απο τον κατω μαγνητη. Τον φερνουμε γυριζοντας τις βιδες οσο πιο κοντα μπορουμε στις χορδες μεχρι του σημειου που να εχουμε ενα δυνατο και καθαρο σημα χωρις παραμορφωση και χωρις να «τραβαει» τις χορδες καταστρεφοντας το intonation.
Κατα μέσο όρο, για medium output μονους μαγνητες η αποσταση με πατημενο το τελευταιο ταστο της χορδης απο τους πόλους, πρεπει να ειναι περιπου οσο το παχος
1-2 νομισματων του ενος ευρω στα καντινια και 2-3 στα μπασα (λιγο περισσοτερο για τους humbuckers που εχουν υψηλοτερη εξοδο).
Μετα ρυθμιζουμε και τους υπολοιπους μαγνητες (neck & middle αν εχει η κιθαρα μας) προσεχοντας να τους ισοροπήσουμε με τον πισω μαγνητη ετσι ωστε να εχουν περιπου την ιδια εξοδο. Οσο πιο κοντα στο μπρατσο ειναι ο μαγνητης τοσο πιο μεγαλη εξοδο βγαζει γι αυτο και συνηθως τον χαμηλωνουμε πιο πολυ απο τον πισω μαγνητη.
