Συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου με ερμηνεύτρια την Έλλη Πασπαλά
23/10/2010 @ ΔΗΜΗΤΡΙΑ
21:00
ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΚΑΝΟΝΙΚΟ: 40,30,20,10€
ΜΑΘΗΤΙΚΟ-ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ: 10€
Μια συναυλία, απόδοση πνευματικού χρέους στον ποιητή της ψυχής του ελληνικού λαού απ' αιώνων. Ο Σταύρος Ξαρχάκος που με το πρωτοπόρο, προσωπικό του ύφος σφράγισε τη σύγχρονη ιστορία της έντεχνης μουσικής, ανέλαβε την ενορχήστρωση διαχρονικών τραγουδιών, σε ποίηση του Νίκου Γκάτσου (Χάρτινο το φεγγαράκι, Αθανασία, Άσπρο περιστέρι, Αν θυμηθείς τ' όνειρο μου, Κεμάλ, Το δίχτυ, Ο Γιάννης ο φονιάς, Έλα σ’ εμένα, Νυν και αεί, Τ’ όνειρο καπνός, Είχα φυτέψει μια καρδιά, Το πρακτορείο, κλπ.) που υπογράφουν όχι μόνο ο Σταύρος Ξαρχάκος, αλλά και ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Δήμος Μούτσης. Ερμηνεύονται μοναδικά από τη βαθιά φωνή της Έλλης Πασπαλά.
Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε στην Ασέα της Αρκαδίας. Τις γυμνασιακές του σπουδές έκανε στην Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά βιβλία, αλλά και τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών. Στη συνέχεια μετέβη στην Αθήνα όπου φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήξερε ήδη αρκετά καλά αγγλικά και γαλλικά και είχε μελετήσει τον Παλαμά, τον Σολωμό, το δημοτικό τραγούδι, όπως και τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της Ευρώπης.
Στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του, άρχισε να έρχεται σε επαφή με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά Νέα Εστία το 1931 και Ρυθμός το 1933. Συνδέθηκε με το ρεύμα του ελληνικού υπερρεαλισμού.
Μοναδικό του βιβλίο υπήρξε η ποιητική συλλογή Αμοργός του 1943, που επηρέασε βαθιά την ελληνική ποίηση. Παρ’ όλα αυτά, το έργο του αυτό θεωρείται κορυφαίο ποιητικό έργο του ελληνικού υπερρεαλισμού. Από τότε δημοσίευσε τρία ακόμη ποιήματα: το Ελεγείο (1946, Φιλολογικά Χρονικά), το Ο Ιππότης και ο Θάνατος (1947, Μικρό Τετράδιο) και το Τραγούδι του παλιού καιρού (1936, Ο Ταχυδρόμος), αφιερωμένο στον Σεφέρη. Έγραψε επίσης μελέτες και σχόλια πάνω στην ποίηση.
Ο Γκάτσος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μετάφραση έργων, κυρίως για λογαριασμό του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης και του Λαϊκού Θεάτρου.
Η υπόλοιπη συνεισφορά του ήρθε με τη μορφή στίχων για τραγούδια γνωστών συνθετών, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Σταύρoς Ξαρχάκoς και άλλοι. Μεταξύ των δημιουργιών του περιλαμβάνονται τα εξής: Αθανασία, Της γης το χρυσάφι, Ρεμπέτικο, Αρχιπέλαγος, Πήρες το μεγάλο δρόμο, Πορνογραφία, Λαϊκή Αγορά, Η μικρή Ραλλού, Μια γλώσσα μια πατρίδα, Αν θυμηθείς τα’ ονειρό μου, Η νύχτα, Αντικατοπτρισμοί, Τα κατά Μάρκον, America America κ.ά.
Ιδιαίτερη σχέση είχε ο ποιητής με τον Χατζιδάκι. Ήταν για μεγάλο διάστημα και μέχρι το θάνατό του επίλεκτο μέλος της ομάδας Xατζιδάκι, Eλύτη, Tσαρούχη, Mποσταντζόγλου και Αργυράκη.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σταύρος Ξαρχάκος (διεύθυνση ορχήστρας)
‘Ελλη Πασπαλά (solist)
Αχιλλέας Γουάστωρ (πιάνο)
Δημήτρης Καλαντζής (πιάνο, keyboards)
Βασίλης Δρογκάρης (ακορντεόν)
Ηρακλής Ζάκκας (μπουζούκι)
Διαμαντής Σιδερίδης (μπουζούκι)
Γιώργος Μπεχλιβάνογλου (κλασική κιθάρα)
Νίκος Σαμπαζιώτης (ακουστική κιθάρα)
Νίνο Κιτάνι (πνευστά)
Δημήτρης Καραγάνης (πνευστά)
Σταύρος Καβαλιεράτος (κόντρα μπάσο)
Γιάννης Χατζής (drums)
Νίκος Καρατζάς (κρουστά)
Μπράϊαν Κούν (ηχολήπτης)
