Η ηρωίδα της Τετάρτης
Ο
Σταμάτης Κραουνάκης, όπως όλοι οι σπουδαίοι καλλιτέχνες, έχει εμμονές. Η Μελίνα, η «Στέλλα», η Μπλανς ντι Μπουά, οι κουρασμένες πουτάνες, οι οξυζενέ γερασμένες φωνές στα επαρχιακά σκυλάδικα, τα τσιγάρα, το ποτό, το βλέμμα στον ακάλυπτο από το βεσεδάκι στο διαμέρισμα της αντιπαροχής, η αντανάκλαση των φώτων της πόλης, όλα αυτά έψαχναν την ιδανική τους ηρωίδα. Βαρύ το φορτίο που πέφτει στους ώμους της Δήμητρας Παπίου, καθώς βροντά τα τσόκαρά της για να πάρει κάθε Τετάρτη τη θέση της στη μουσική σκηνή της Αθηναΐδας, για το λαϊκό ρεσιτάλ που σκηνοθέτησε για χάρη της από πέρυσι ο Κραουνάκης.
Υπόβραχνη, υπέροχη φωνή με θητεία, αλλά περιορισμένης εμβέλειας στο λαϊκό-λαϊκό, η Παπίου εντοπίστηκε από τον συνθέτη που ποτέ δεν ταμπουρώθηκε σε στρατόπεδα -αντίθετα εισέβαλε στο «αντίθετο», εξασφαλίζοντας τη συμμαχία της Στανίση ή του Μαζωνάκη. Και «επαναφορτίστηκε» ως ερμηνεύτρια και ως παρουσία με το «Αυτή η Νύχτα Μένει». Ο λαϊκός ύμνος της ταινίας του Παναγιωτόπουλου συνάντησε την καταλληλότερη ερμηνεύτρια και ο Κραουνάκης ένα πρόσωπο που το θεώρησε εύπλαστο.
Εκτοτε η συνεργασία τους κράτησε σε μουσικά θεάματα. Από πέρυσι με «Το ραντεβού της Τετάρτης», γιατί Τετάρτη «ήταν μια έννοια συνδεδεμένη με μια μεσοβδομαδιάτικη έξοδο, ελαφρώς αποκλειστικά γυναικεία - γιατί όχι;». Η δική μας Τετάρτη δεν ήταν αποκλειστικά γυναικεία. Είχε το διαφορετικό κοινό που συναντά όμως κανείς κυρίως στα θέατρα. Αλλωστε τα 28 τραγούδια που λέει η Παπίου 9 μ.μ. με 11 μ.μ., έναν θεατρικό ιστό επιχειρούν να φτιάξουν, την ιστορία αυτής της ηρωίδας. Εκείνη, πρώτα με κομπινεζόν και τσόκαρα, ύστερα με ένα φόρεμα που κομμάτι-κομμάτι φοριέται επί σκηνής, (γιατί οι ενδυματολογικές αλλαγές καθορίζουν το πρώτο και το δεύτερο μέρος του προγράμματος), τραγουδά τη ζωή της καθώς ετοιμάζεται να βγει, γιατί «κάθε βράδυ βγαίνει να πνιγεί...».
Στο πρώτο μέρος έπιασα τον εαυτό μου να προσπαθεί να συνταυτιστεί με την πλειοψηφία του κοινού ή των κριτικών που είδαν το πρόγραμμα. Κι όμως είχα όλο και ισχυρότερη την αίσθηση ότι ακριβώς η Παπίου πνίγεται στις εμμονές του συνθέτη και σκηνοθέτη της. Ακόμη και στην εκφορά των τραγουδιών, στα απότομα κοψίματα, σ' αυτή την υπερβολή που εκείνος τόσο αγαπά και μπορεί να υποστηρίζει, αλλά που δεν πάνε κατ' ανάγκην σε όλους.
Χειρότερα, κάποιες στιγμές είχα την αίσθηση ότι ο Κραουνάκης ήθελε μια Μελίνα και στην προσπάθειά του να μετανορφώσει σ' αυτό την Παπίου, την παραμορφώνει. Η κλασική «Ταμπακέρα», για παράδειγμα, του Τραϊφόρου αποκτά τζαζ ύφος με την κραουνακική ενορχήστρωση, η Παπίου όμως, που μια χαρά θα υποστήριζε την κλασική εκδοχή του Τραϊφόρου, χάνει έδαφος ως ντίβα που φυσά τον καπνό στο ταβάνι. Το ίδιο και η χατζιδακική «Αλεξάνδρα του τεχνικολόρ», που έχει και από μόνη της τη μνήμη της Μελίνας και που σηματοδοτεί μια χαριτωμένα ηρωική απόπειρα της Παπίου να γίνει ό,τι δεν ήταν ποτέ.
Στο δεύτερο μέρος την τραγουδίστρια έρχονται να υποστηρίξουν τρία από τα παιδιά της «Σπείρα-Σπείρα»: ο
Στέλιος Καρπαθάκης, που ερμηνεύει υπέροχα την «Αρτεμη», ο Χρήστος Μουστάκας, ένα ταλέντο σύγχρονης εκδοχής του Μαρίνου, και ο
Γιάννης Καραλής, μια λαϊκή φωνή πολύ σεμνότερη απ' ό,τι δικαιολογεί το χάρισμά του. Σ' αυτό το κομμάτι όταν η Παπίου ντύνεται, έρχεται το ερμηνευτικό της γδύσιμο. Εδώ δικαιολογεί τη χαρά του Κραουνάκη για την ανακάλυψή του. Ειδικά στις στιγμές που εκείνη φαίνεται ότι υποστηρίζει και βιωματικά ό,τι λέει. Ενα από τα δυσκολότερα τραγούδια της εποποιίας Κραουνάκη-Νικολακοπούλου, «Το Σίδερο», αποκτά μια (ακόμη) συγκλονιστική ερμηνευτική εκδοχή. Και βέβαια εκτός από το «Αυτή η Νύχτα Μένει», το άλλο υπέροχο και κλασικό, το «Μια Ζωή Μέσα στους Δρόμους» του Σούκα...
Η ηρωίδα της Τετάρτης δεν έχει ιδρώσει στον αμερικανικό Νότο και στους εφιάλτες του Τένεσι Ουίλιαμς -όσο και αν σε κάποια σημεία επιμένει ο Κραουνάκης να μας πείσει. Μένει σε διαμέρισμα πυκνοκατοικημένης, υποβαθμισμένης περιοχής και βάφεται, ενώ από το κάτω πάτωμα ακούγεται «πέλαγο η φωνή του Καζαντζίδη...».
ΑΘΗΝΑΪΣ
(Καστοριάς 34-36, Βοτανικός, τηλ. 210-3480000). Κάθε Τετάρτη (9 μ.μ.) λαϊκό ρεσιτάλ της Δήμητρας Παπίου. Εισιτήριο 25 ευρώ και το φοιτητικό 20 ευρώ (χωριστά το ποτό στο μπαρ).
ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 07/01/2006
www.enet.gr