ελληνική μουσική
    Η Ελληνική Μουσική Κοινότητα από το 1997

    2o MuSci Cafe - Μουσική και Ιατρική (ΙΑΝΟΣ)

    men1
    13.05.2011, 08:54

    21 Ιουνίου, 19:00 (Παγκόσμια Ημέρα της Μουσικής)
    ΙΑΝΟΣ,
    Σταδίου 24

    Θέμα: «Μουσική και Ιατρική: Η μουσική ως μέσο θεραπείας»

    Παρουσιάσεις:

    1.    «ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ: ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ, ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΚΑΙ Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ», Θανάσης Δρίτσας, Καρδιολόγος στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και συνθέτης
    Παρουσίαση συνθέσεων από τον δίσκο του κ. Δρίτσα «Στην άκρη των παραμυθιών (Protasis Music)». Τραγουδάει η κα. Αθηνά Δημητρακοπούλου

    2.    «ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΜΕ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΝΗΜΗΣ», Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος-Ψυχίατρος, Διευθύντρια του Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου – Ιατρείου Μνήμης, Νοσοκομείο Υγεία
    «ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΘΕΑΡΑΠΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ», εκπρόσωπος Εταιρείας Νόσου Αlzheimer & Συναφών Διαταραχών Αθηνών – Κέντρο Ημέρας Παγκρατίου

    Συντονισμός:  Μενέλαος Σωτηρίου, Γενικός Γραμματέας Science View

    Διάρκεια Διαλέξεων
    •    1 ώρα παρουσιάσεις από τους ομιλητές
    •    Ενδιάμεση συζήτηση / τοποθέτηση από τους παρευρισκομένους.
    •    Σύνολο 1,5 ώρες


    Μετά τις παρουσιάσεις θα πραγματοποιηθεί μουσική παράσταση, διάρκειας μιας (1) ώρας, με την συμμετοχή 2 μουσικών σχημάτων:
    1.    Δια Μαγείας
    2.    Μιχάλης Κλεάνθης - Ερωφίλη

    Δηλώσεις Συμμετοχής: http://www.scienceview.gr/news/20>

    [ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : jorge στις 16-06-2011 10:25 ]


    jorge
    16.06.2011, 10:27

    Αυτή την Τρίτη λοιπόν, με την υποστήριξη του ΒΗΜΑ FM 99.5 και βέβαια του MusicHeaven.

    Σας περιμένουμε στις 19.00 στον ΙΑΝΟ.


    jorge
    19.06.2011, 23:13

    Ελπίζουμε να σας δούμε εκεί αυτή την Τρίτη στις 19.00. Στο μουσικό μέρος ο Μιχάλης Κλεάνθης, η Ερωφίλη και οι Δια Μαγείας. Ακολουθουν όλες οι λεπτομέρειες :)

     

    Τα MuSci Cafι είναι μια δράση συζήτησης, αναζήτησης αλλά και παραγωγής γνώσης και ενημέρωσης του ευρύτερου κοινού πάνω στον συνδυασμό των δυο αυτών εννοιών.


    2o MuSci Cafe στον ΙΑΝΟ - Μουσική & Ιατρική



    Μετά την επιτυχία που παρουσίασε το 1ο MuSciCafι που διοργανώθηκε από την Science View και το MusicHeaven και την θερμή υποδοχή του από το κοινό, ετοιμάζουμε τον 2ο κύκλο των συναντήσεων μας στον φιλικό χώρο του Ιανού την Τρίτη 21 Ιουνίου. Αυτή την φορά το θέμα μας είναι «Μουσική και Ιατρική».

    Η χρήση της μουσικής για θεραπευτικούς σκοπούς είναι γνωστή από την αρχαιότητα και σχετίζεται με την σωματική και ψυχική υγεία. Στις μέρες μας έρευνες στον χώρο της καρδιολογίας, της νευρολογίας, της ψυχολογίας καθώς και στην παρέμβαση και υποστήριξη ατόμων με ειδικές ανάγκες έχουν αποδείξει την βελτίωση της κατάστασης του ασθενή.

    Ο 2ος κύκλος του MuSci Cafe έχει τίτλο: «Μουσική και Ιατρική: Η μουσική ως μέσο θεραπείας» και το πλήρες πρόγραμμα της εκδήλωσης μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ.

    Οι ομιλητές θα είναι:

    1. Δρ. Θανάσης Δρίτσας, Καρδιολόγος στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και συνθέτης

    2. Δρ. Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος-Ψυχίατρος, Διευθύντρια του Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου - Ιατρείου Μνήμης, Νοσοκομείο Υγεία

    Μετά τις παρουσιάσεις θα πραγματοποιηθεί μουσική παράσταση με την συμμετοχή 2 μουσικών σχημάτων που έπαιξαν και στο 6ο Live του MusicHeaven:

    Μιχάλης Κλεάνθης - Ερωφίλη

    Δια Μαγείας


    Το MuSci Cafe θα φιλοξενηθεί στον Ιανό στις 21 Ιουνίου 2011 και ώρα 19:00, Παγκόσμια Ημέρα της Μουσικής. Σε έναν ιδανικό, για τους στόχους της εκδήλωσης, χώρο στο κέντρο της Αθήνας, Σταδίου 24.

    H είσοδος στο Cafe είναι ελεύθερη και ανοιχτή σε κάθε ενδιαφερόμενο. Επειδή ο αριθμός των θέσεων θα είναι περιορισμένος, είναι απαραίτητη η έγκαιρη δήλωση συμμετοχής.

    Η δήλωση συμμετοχής μπορεί να γίνει συμπληρώνοντας τη φόρμα που βρίσκεται εδώ ή στο link: http://www.scienceview.gr/contact, συμπληρώνοντας στο πεδίο «μήνυμα» το: «2ο MuSci Cafι»

     

    2o MuSci Cafe στον ΙΑΝΟ - Μουσική & Ιατρική ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΡΙΤΣΑΣ

    Ο Θανάσης Δρίτσας (MD, FESC) είναι καρδιολόγος και εργάζεται ως Επιμελητής Α΄ της Καρδιολογικής κλινικής του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου από το 1994. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύτηκε στην καρδιολογία στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία Guy`s και Hammersmith Hospital, Royal Postgraduate Medical School του Λονδίνου. Παράλληλα με την ιατρική του εκπαίδευση σπούδασε ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση με τους Κ. Κυδωνιάτη και Γ. Ιωαννίδη και παρακολούθησε σεμινάρια σύνθεσης στην Royal Academy of Music του Λονδίνου. Μουσικά του έργα έχουν ερμηνεύσει κορυφαίοι μουσικοί της Ορχήστρας των Χρωμάτων και των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ σε πολλές συναυλίες και ηχογραφήσεις. Υπήρξε παραγωγός της εκπομπής του Γ΄ Προγράμματος της ΕΡΑ "Μαγικός Αυλός" (1999-2001), της πρώτης ραδιοφωνικής εκπομπής στην Ελλάδα που σχολίασε συστηματικά τις θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής. Είναι διεθνώς γνωστός για την κλινική και ερευνητική του δραστηριότητα στο αντικείμενο των εφαρμογών της μουσικής στην ιατρική (music medicine & music therapy) και είναι μέλος της American Association of Music Therapy, British Society of Music Therapy, International Society of Music in Medicine. Έργα του έχουν παρουσιασθεί και ηχογραφηθεί: "Εικόνες-String Images" (Musica Viva), "Δύο μουσικά παραμύθια για αφηγητή και ορχήστρα δωματίου", "Συν-εικόνες" για βιολί και πιάνο, "Μουσεικασία" για βιολί, πιάνο και φλάουτο, "Υδατογραφία" για φλάουτο και άρπα, "Κύκλος ελληνικός" για πιάνο, "Θεραπευτικοί ήχοι απ` όλον τον κόσμο" (κυκλοφορεί σε cd προσφορά της εφημερίδας Ελευθεροτυπία).

     

    ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΚΚΑ



    2o MuSci Cafe στον ΙΑΝΟ - Μουσική & Ιατρική

    H Δρ Παρασκευή Σακκά αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικεύτηκε στη Νευρολογία - Ψυχιατρική. Μετεκπαιδεύτηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Cambridge στη Μεγάλη Βρετανία (1982-1983). Από το Δεκέμβριο του 1985 εργάστηκε σαν Επιμελήτρια στη Νευρολογική Κλινική του ΝΙΜΙΤΣ. Εκεί οργάνωσε και διηύθυνε το Ιατρείο Μνήμης και Άνοιας του ΝΙΜΙΤΣ (1997). Από τον Οκτώβριο του 2003 εργάζεται στο Νοσοκομείο Υγεία σαν Διευθύντρια του Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου – Ιατρείου Μνήμης. Η επιστημονική της δραστηριότητα επεκτείνεται σε πολλούς τομείς. Είναι μέλος πολλών επιστημονικών Εταιρειών. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια με ανακοινώσεις και εισηγήσεις. Συμμετέχει σε ελληνικά και παγκόσμια ερευνητικά προγράμματα για την Άνοια και τις εκφυλιστικές Νόσους του Εγκεφάλου, φαρμακολογικά και κλινικά. Στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα συμπεριλαμβάνονται η λειτουργική απεικόνιση του εγκεφάλου (SPECT, PET) και οι βιολογικοί δείκτες των Ανοϊκών Συνδρόμων. Ασχολείται ιδιαίτερα με την κοινωνική διάσταση της άνοιας και την επιβάρυνση των φροντιστών των ανοϊκών ασθενών. Έχει συμβάλλει ουσιαστικά στην ίδρυση και λειτουργία της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών, όπου και εκλέγεται Πρόεδρος συνεχώς από το 2002.

     

    ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΛΕΑΝΘΗΣ - ΕΡΩΦΙΛΗ

    2o MuSci Cafe στον ΙΑΝΟ - Μουσική & Ιατρική

    Ο Μιχάλης Κλεάνθης τραγουδάει και γράφει τραγούδια από παλιά. Στις μπουάτ ''απανεμιά'' ''εσπερίδες'' ένα φεγγάρι στο ''σταυρό του νότου''. Από πέρσι έχει αναλάβει το τιμόνι του πλοίου στη μουσική σκηνή ''ΒΑΤΡΑΧΟΙ''. Εκεί παίζει τα τραγούδια που αγαπάει και τα'' δικά του''.  Έχει έναν προσωπικό δίσκο με τίτλο ''στραγάλια στον κατήφορο", έναν σαν συνθέτης με τίτλο ''νύχτα γυμνή'' και δυο ανεπίσημες κυκλοφορίες '' ταξιδεύοντας με το Μάνο'' και ''... ζωντανά στους βατράχους...'' .
    Γνώρισε τον Χατζιδάκι και συνεργάστηκε  με τον Γιώργο Ζωγράφο, τον Νίκο Κυπουργό, τον  Γιάννη Αργύρη, τον Πάνο Κατσιμίχα, τον Γιάννη Νικολάου και άλλους.  Έχει διδαχτεί κλασική  κιθάρα, θεωρητικά, κλασικό και σύγχρονο τραγούδι.  Διδάσκει σύγχρονο τραγούδι 9 χρόνια τώρα. Το τραγούδι του ''γρίλιες'' διακρίθηκε με το 2ο βραβείο στον 2ο διαγωνισμό τραγουδιού του MusicHeaven.

     

    2o MuSci Cafe στον ΙΑΝΟ - Μουσική & Ιατρική ΔΙΑ ΜΑΓΕΙΑΣ

    Τέσσερις μήνες μετά την εμφάνισή τους στο 6ο live του MusicHeaven οι Δια Μαγείας επιστρέφουν συναυλιακά στον ΙΑΝΟ στις 21 Ιουνίου στην εκδήλωση-ομιλία"Μουσική και υγεία". Ο κιθαρίστας-τραγουδιστής Μπάμπης Νίκου παρέα με τους φίλους και συνεργάτες του Πάνο Τσεκούρα (Theremin) και Κώστα Κοκκαλιάρη (βιολί) καθώς και την Maxi Nil των Αυστριακών Visions of Atlantis (φωνητικά) θα παρουσιάσει δικές του συνθέσεις, καθώς και ένα mini αφιέρωμα στον Θανάση Παπακωνσταντινου.




    jorge
    22.06.2011, 15:41

    Για όσους δεν είχαν την τύχη να ακούσουν εχθές τον κ.Δρίτσα, παραθέτω το άρθρο του πάνω στο οποίο βασιστηκε η χθεσινή καταπληκτική του παρουσίαση:

     

    Οι θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής στον άνθρωπο Σύγχρονη έρευνα και προεκτάσεις για τη σχέση εγκεφάλου και μουσικής

    Του Θανάση Δρίτσα

    Στις αρχαίες παραδόσεις όλων των λαών της γης η μουσική είχε ιερό χαρακτήρα και θεραπευτικές ιδιότητες. Ιδιαίτερα στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσε βασικό συστατικό της παιδείας των νέων - αν η πλατωνική έννοια του όρου περιελάμβανε όλες τις τέχνες και δεν χαρακτήριζε αποκλειστικά την τέχνη των ήχων. Στις μέρες μας για την πλειοψηφία των ακροατών ο στόχος της μουσικής είναι περισσότερο η διασκέδαση - όρος που παράγεται από το αρχαίο ρήμα διασκεδάννυμι που σημαίνει εκτρέπω τη συγκέντρωση. Εκείνος που διασκεδάζει προσπαθεί να μην συγκεντρώνεται, αλλά να αποκεντρώνεται δηλαδή να ξεχνά. Η σημασία της διασκέδασης είναι εντελώς διαφορετική από τη σημασία της ψυχαγωγίας δηλαδή της αγωγής της ψυχής ενός όρου, που πλησιάζει περισσότερο στην αρχαία σημασία και αξία της μουσικής.

    Η έκφραση «αυτή η μουσική άγγιξε την καρδιά μου» είναι ευρύτατα διαδεδομένη, αντίθετα ουδέποτε έχει ακουσθεί μια φράση του τύπου «αυτή η μουσική άγγιξε το μυαλό μου» ή «αυτή η μουσική άγγιξε τον εγκέφαλό μου». Στην πραγματικότητα η διαμάχη μεταξύ εγκεφάλου και καρδιάς όσον αφορά την αντίληψη των πραγμάτων, την αίσθηση θα λέγαμε ακριβέστερα, είναι πάρα πολύ παλιά. Υπεύθυνος για τη διάδοση της καρδιοκεντρικής θεωρίας δηλαδή της άποψης που ορίζει την καρδιά ως έδρα των αισθήσεων, των παθών και της διανοίας είναι κυρίως ο Αριστοτέλης. Οι απόψεις του Αριστοτέλη συμβαδίζουν όπως φαίνεται με τις απόψεις των αρχαίων Εβραίων και του Ομήρου. Αντίθετα ο Πλάτων και η ιατρική σχολή των Ιπποκρατικών διαμορφώνουν ξεκάθαρα την εγκεφαλοκεντρική άποψη, που παραδέχεται ότι η έδρα της αίσθησης και της νόησης των όντων βρίσκεται στον εγκέφαλο. Με τη μετέπειτα ανάπτυξη των νευροεπιστημών αποδείχθηκε αντικειμενικά, με την παρατήρηση και το πείραμα, ότι η έδρα της αντίληψης βρίσκεται στον εγκέφαλο. Ομως, ενώ η καρδιοκεντρική - αριστοτελική άποψη, αφού διαδόθηκε από τη μεσαιωνική σχολαστική φιλοσοφία κατόρθωσε να επιζήσει ουσιαστικά μέχρι τον 18ο αιώνα ο απόηχός της διατηρήθηκε στη μνήμη των απλών ανθρώπων μέχρι και τις μέρες μας. Μία απόδειξη αυτού του παμπάλαιου δυισμού που αφορά το κέντρο της νόησης και αίσθησης βρίσκεται στο έργο του W. Shakespear, The Merchant of Venice (Ο Εμπορος της Βενετίας) στη δεύτερη σκηνή της τρίτης πράξης: Tell me where is fancy bread, or in heart or in the head (μτφρ. Η επιθυμία που φυτρώνει στην καρδιά ή στο νου;).

    Τα πορίσματα πολύ σημαντικής επιστημονικής έρευνας που γίνεται την τελευταία δεκαετία στο αντικείμενο εγκέφαλος - μουσική (music & brain) αποκαθιστούν μάλλον την ιερότητα και τη θεραπευτική αξία της μουσικής, αφού αποδεικνύουν αντικειμενικά την επίδραση της μουσικής στη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Kατάλληλα επιλεγμένη μουσική μέσω της χαλάρωσης -δηλαδή της ελάττωσης του Stress που επιτυγχάνει η μουσική- μπορεί να μειώνει τη συχνότητα της αναπνοής, τους καρδιακούς παλμούς και την αρτηριακή πίεση σε καρδιοπαθείς ασθενείς που νοσηλεύονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Ακόμη έχει αποδειχθεί ότι η μείωση αυτή των καρδιακών παλμών και της αρτηριακής πίεσης σχετίζεται και με μείωση των επιπέδων ορμονών όπως η αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη, κορτιζόλη και κορτικοτροπίνη (ACTH) οι οποίες κυκλοφορούν στο αίμα και η απότομη αύξηση των επιπέδων τους προκαλεί Stress. Η μουσική δηλαδή επιτυγχάνει ανώδυνα και ακίνδυνα στόχους που οι καρδιολόγοι επιτυγχάνουν με τη βοήθεια φαρμακευτικών ουσιών.

    Φαίνεται ότι η επίδραση της μουσικής -κυρίως μέσω του ρυθμού- εξασκείται μέσω επίδρασης σε ενστικτώδεις λειτουργίες που σχετίζονται με το οντολογικά αρχέγονο κομμάτι του ανθρώπινου εγκεφάλου. Νευροανατομικές παρατηρήσεις των Shell & Stratton έδειξαν ότι οι κοχλιακοί πυρήνες (cochlear nuclei) - σημαντικός σταθμός στη διαδρομή του ακουστικού νεύρου στο επίπεδο γέφυρας -εγκεφαλικού στελέχους (brain stem)- γειτονεύουν με σημαντικούς πυρήνες που λειτουργούν αυτόνομα και αποτελούν τα κέντρα ρύθμισης αναπνοής και κυκλοφορίας (dorsal motor nucleus, vagal nucleus, nucleus ambiguous). Πιθανά ένα φαινόμενο συντονισμού δηλαδή παράλληλης νευρικής διέγερσης γειτονικών νευρώνων θα εξηγούσε την αύξηση της συχνότητας της αναπνοής και του καρδιακού παλμού όταν ακούμε ένα γρήγορο μουσικό tempo και το αντίστροφο στην περίπτωση ενός αργού tempo. Αυτή η πρωταρχική επίδραση της μουσικής -μέσω κυρίως του ρυθμού- συμβαίνει χωρίς τον έλεγχο της συνείδησης και αφορά όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως φυλής και καταγωγής. Σε ένα δεύτερο επίπεδο η κατανόηση της διαδοχής των τόνων και της μουσικής αρχιτεκτονικής απαιτεί τη συμμετοχή υψηλής εξειδίκευσης ανωτέρων εγκεφαλικών κέντρων στο επίπεδο πλέον του εγκεφαλικού φλοιού (cortex) - όπου εδώ η λειτουργία αυτή είναι συνειδητή (δηλαδή στο σημείο αυτό χρησιμοποιείται η παιδεία που ο καθένας έχει αποκτήσει). Με βάση την παραπάνω επιστημονική εξήγηση ευσταθεί και ο ενιαίος όρος «νιώσε το ρυθμό - feel the beat» που συχνά χρησιμοποιούμε μια και όλοι οι άνθρωποι μπορούν να νιώσουν το ρυθμό. Αντίθετα δεν χρησιμοποιείται και δεν φαίνεται να έχει ενιαία ισχύ ο όρος νιώσε τη μελωδία γιατί εδώ λόγω της διαφορετικής κουλτούρας και παιδείας, διαφορετικών δηλαδή συνειδητών εγγραφών στο επίπεδο του εγκεφαλικού φλοιού, η αντίληψη της μελωδικής - αρμονικής γραμμής διαφέρει από άτομο σε άτομο.

    Σημαντική έρευνα που έγινε πρόσφατα στο νοσοκομείο Piedmont, Atlanta, USA απέδειξε ότι νεογέννητα -κυρίως πρόωρα- που εκτίθενται σε μουσική ακρόαση ειδικά επεξεργασμένων ενδομήτριων ήχων (womb sounds) και σε νανουρίσματα με τη φωνή της μητέρας κερδίζουν πολύ γρηγορότερα βάρος και εξέρχονται από την μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών ταχύτερα σε σχέση με νεογνά που δεν έχουν εκτεθεί σε μουσική. Ακόμη Αμερικανοί ερευνητές έδειξαν ότι η ακρόαση μιας σονάτας για πιάνο του W.Α. Mozart (K.448) μπορεί να βελτιώνει την ικανότητα επίλυσης περίπλοκων μαθηματικών προβλημάτων από σπουδαστές κολεγίου. Η ίδια σονάτα επίσης χρησιμοποιήθηκε σαν φάρμακο για την καταστολή των κρίσεων σε επιληπτικούς ασθενείς. Αποκαλυπτική έρευνα που έγινε στο πανεπιστήμιο McGill στον Kαναδά (τμήμα Cognitive Neuroscience που διευθύνεται από τον Dr. Zattore) απέδειξε ότι γλωσσικά και μουσικά ερεθίσματα έχουν διαφορετικό τρόπο νευρωνικής αγωγής στον ανθρώπινο εγκέφαλο, έτσι ώστε ύστερα από σοβαρά εγκεφαλικά επεισόδια πολλοί ασθενείς διατηρούν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται μουσικούς ήχους και να τραγουδούν ενώ έχουν χάσει την ικανότητα να ομιλούν. Αναφέρεται στην ιστορία της ιατρικής η περίπτωση του Ρώσου συνθέτη Shebalin (1901-1963) ο οποίος παρά το βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο που του στέρησε την ομιλία, εξακολουθούσε να αναλύει τα έργα των μαθητών του και να συνθέτει μουσική. Επίσης ο Γάλλος συνθέτης και οργανίστας Jean Langlais (1907-1991) ύστερα από βαρύτατο εγκεφαλικό επεισόδιο που του προκάλεσε απώλεια της ομιλίας, της ικανότητας γραφής και αναγνώρισης των λέξεων, μπορούσε ακόμη να διαβάζει νότες, να συνθέτει και να αυτοσχεδιάζει μουσική.

    Πολλοί και διαφορετικοί ερευνητές έχουν αποδείξει ότι η έκθεση σε μουσική ακρόαση και συστηματική μουσική διδασκαλία, που αρχίζει πριν από την ηλικία των 7 ετών μπορεί να προκαλέσει στον ανθρώπινο εγκέφαλο την ανάπτυξη περισσότερων και διαφορετικών νευρωνικών οδών από εκείνες που σχετίζονται αποκλειστικά με το λόγο και τη γλώσσα. Αυτό θεωρητικά θα μπορούσε να αποβεί προστατευτικό στην περίπτωση που το συγκεκριμένο άτομο στο μέλλον θα υποστεί ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Σε αυτή την περίπτωση ο εγκέφαλος θα κατορθώσει πιθανά να εξασφαλίσει επικοινωνία μέσω των «μουσικών νευρωνικών οδών» εφόσον καταστραφούν κάποιες οδοί που σχετίζονται με το λόγο και τη γλώσσα. Ολες αυτές οι σύγχρονες ερευνητικές μελέτες που εντοπίζονται στη σχέση εγκέφαλος-μουσική έχουν χρησιμοποιήσει για την ανατομική αλλά και τη λειουργική απεικόνιση την μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου (magnetic resonance imaging-MRI) και την πλέον σύγχρονη τομογραφία ποζιτρονίου (positron emission tomography-ΡΕΤ SCAN).

    Πλείστες άλλες εφαρμογές βρίσκει η μουσικοθεραπεία σαν συμπληρωματική μορφή θεραπευτικής αγωγής είτε με τη μορφή της παθητικής μουσικοθεραπείας-ακρόασης (receptive music therapy & music medicine) είτε με τη μορφή της ενεργού μουσικοθεραπείας ή μουσικο-ψυχοθεραπείας (active music therapy) η οποία απαιτεί την παρουσία ενός ειδικά εκπαιδευμένου μουσικοθεραπευτή που συνδυάζει προχωρημένες γνώσεις μουσικής με ειδική εκπαίδευση στην ψυχολογία. Μια κλασική ένδειξη ενεργού μουσικοθεραπείας αποτελεί για παράδειγμα το αυτιστικό παιδί και εκεί χρησιμοποιείται σαν μουσικοθεραπευτική μέθοδος ο αυτοσχεδιασμός. Η μουσικοθεραπεία ενδείκνυται γενικά στην ανακούφιση κάθε είδους πόνου αλλά και σαν μέσο αγχόλυσης αντιμετώπισης του ψυχοσωματικού Stress και ενίσχυσης του ανοσοβιολογικού μας συστήματος.

    Μουσική λοιπόν για να προστατεύσουμε την ψυχοσωματική μας υγεία αλλά και την εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου μας όπως με τη σωματική άσκηση και την υγιεινή διατροφή ελαττώνουμε την πιθανότητα να πάθουμε καρδιαγγειακά επεισόδια. Αυτό είναι ένα σημαντικό μήνυμα σε μια εποχή που τα πανεπιστήμια περιορίζουν τα χρήματα που διαθέτουν γενικότερα στις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις τέχνες. Αντίθετα, αυξάνονται οι σπατάλες για τη διασκέδαση και το χώρο της show biz δηλαδή έναν κόσμο που προάγει τη λήθη και τη διαφυγή από την πραγματικότητα. Η παιδεία της έντεχνης αλλά και της παραδοσιακής μουσικής έρχεται σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με την παιδεία σε τεχνοκρατικές ειδικότητες (βλ. οικονομικά και πληροφορική). Το αρχαίο ιδεώδες που απαιτούσε τη συμμετοχή της μουσικής στον κόρμο της παιδείας δικαιώνεται στον 21ο αιώνα με βάση τα ευρήματα της επιστήμης της γνωστικής νευροψυχολογίας (cognitive neuroscience), βλ. το Quadrivium της παιδείας των Ρωμαίων που συνίσταται σε Αριθμητική, Γεωμετρία, Αστρονομία και Μουσική. Ο Πλάτων με βάση τα πορίσματα της σύγχρονης έρευνας που προαναφέραμε αποδεικνύεται προφήτης αφού στον Τίμαιο -το επιστημονικότερο ίσως έργο του- καθορίζει με ακριβή και λεπτό τρόπο την ουσία και το νόημα της μουσικής: Η μουσική αρμονία μας έχει δοθεί από τους θεούς όχι με στόχο την αλόγιστη ηδονή, αλλά με σκοπό να επιβάλλουμε τάξη στις ταραγμένες κινήσεις της ψυχής μας και να τις κάνουμε να μοιάζουν στο θείο πρότυπο.

    * Ο κ. Θ. Δρίτσας είναι καρδιολόγος στο Ωνάσειο Kαρδιοχειρουργικό Kέντρο, Fellow of the European Society of Cardiology. Συνθέτης και ερευνητής των βιολογικών επιδράσεων της μουσικής και των κλινικών εφαρμογών στην ιατρική (Music in Medicine). Μέλος της American Music Therapy Association, British Society of Music Therapy, International Society of Music in Medicine.