ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/06/2005
Αν πιστέψουμε όσα ακούγονται, φέτος μάς περιμένει το «πιο καυτό συναυλιακό καλοκαίρι» των τελευταίων χρόνων. Τα εισιτήρια ακριβαίνουν, τα φεστιβάλ πληθαίνουν και ο Ελληνας ροκάς του 2005 - ας τον λέμε «μετα-ροκά», αφού ταμπέλες δεν υπάρχουν πια- αντιμετωπίζει βροχή τα διλήμματα: Σε ποιον να πρωτοακουμπήσει τον διόλου ευκαταφρόνητο οβολό των -ήντα ευρώ; Να ζητήσει συναυλιο-δάνειο; Να γίνει κολλιτσίδα στον θείο του το γεροντοφρικιό; Να ψάξει για κανά κονέ; Να κάνει ντου; 'Η να τους γράψει όλους εκεί που ξέρει και ν' αράξει σε καμιά πλατεία; Υπάρχουν εξάλλου και τα τζαμπέ των δήμων, που φέτος έχουν ωραία ονόματα.
Η λύση είναι συνήθως ένας συνδυασμός των παραπάνω. Η μουσική θέλει θυσίες και οι εραστές της ξέρουν να τις κάνουν, έστω και αν καμιά φορά «τα παίρνουν» με όσα γίνονται. Στην Ελλάδα, όπου και όποτε μια ροκ συναυλία παρεκτρέπεται -ό,τι και αν σημαίνει αυτό- ο τίτλος είναι έτοιμος από τα πριν: «Πανικός - Κόλαση - Σκηνές ροκ». Εξάλλου το στερεότυπο προϋπάρχει και είναι βολικό: Ροκάδες + Φρικιά + Αστυνομία = Μπάχαλο.
Μακριά από τους κακοθελητές και τις Κασσάνδρες, που όπου ακούνε «ροκ» αναμένουν «σκηνικά», επιχειρούμε όχι προβλέψεις, αλλά μια μίνι-αναδρομή σε συναυλίες που «σημάδεψαν» με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη μεταπολιτευτική Ελλάδα.
* Police στο Σπόρτιγκ - Μάιος του '80:
Οι Police είναι το πρώτο ροκ γκρουπ που έρχεται στην Ελλάδα έπειτα από 13 ολόκληρα χρόνια! Η αμέσως προηγούμενη συναυλία ξένου συγκροτήματος ήταν εκείνη των Rolling Stones το '67, μια συναυλία που «δεν τελείωσε ποτέ». Ο «Ριζοσπάστης», εκφράζοντας το κλίμα της εποχής αλλά άσχετος από ροκ, γράφει για «συναυλία αστυνομικού συγκροτήματος». Η αστυνομία, όμως, δεν συγκινήθηκε από το γεγονός ότι το συγκρότημα είχε το όνομά της. Το ξύλο και το κυνηγητό στα στενά γύρω από το Σπόρτιγκ ήταν «ανελέητο», όπως έγραψαν αυτόπτες μάρτυρες της εποχής.
*
Rory Gallagher στη Νέα Φιλαδέλφεια, Σεπτέμβριος του '81:
Η συναυλία του Ιρλανδού Γκάλαχερ στο γήπεδο της ΑΕΚ ήταν «ορόσημο» για τη ροκ Αθήνα του '80, κάτι σαν το Γούντστοκ επί το ελληνικότερο: «Αν ήσουν εκεί δεν τη θυμάσαι, και αν τη θυμάσαι δεν ήσουν εκεί». Αν πιστέψουμε τον μύθο, τα είχε όλα: μιλιούνια λαό (για 40.000 κόσμο κάνουν λόγο τα δημοσιεύματα), «θεϊκά» κιθαριστικά ριφς, αγαπημένα τραγούδια και, βέβαια, «αλύπητο ξύλο από τους μπάτσους, σπασίματα και κυνηγητό στα στενά».
*
Rock In Athens '85 - Καλλιμάρμαρο Στάδιο:
Και ξαφνικά το καλοκαίρι του '85, πάνω στην αναβροχιά, πλακώνει το χαλάζι: Η Αθήνα πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης και το πρώτο πραγματικό «Ροκ Φεστιβάλ» (γνωστό και ως «το φεστιβάλ της Μελίνας») είναι γεγονός: Telephone,
Depeche Mode, Stranglers, Culture Club, Talk-Talk, Nina Hagen, Cure και Clash. Στην Ελλάδα έχουν ήδη διαμορφωθεί οι «φυλές» που αργότερα θα ξεφτυλίσει το λάιφ-στάιλ: ροκάδες και φρικιά, καρεκλάδες και «λαϊκοί». Ο ένας δεν μοιάζει να ανέχεται τον άλλο. Τα παρατράγουδα πολλά. Το εισιτήριο των 2.000 δρχ. κρίνεται τσουχτερό, η χωρητικότητα του σταδίου ανεπαρκής για τα πλήθη που συρρέουν, επεισόδια στους Stranglers, ντου τη δεύτερη ημέρα στους Clash, οι εφημερίδες γράφουν για «ροκάδες-χούλιγκαν». Το γεγονός όμως που απαθανατίστηκε στη βιβλιογραφία είναι το «κράξιμο» που έφαγε ο τραγουδιστής των Culture Club. Τα μπουκάλια έπεφταν βροχή και ο Μπόι Τζορτζ έγραψε γι' αυτήν τη μελανή σελίδα στην αυτοβιογραφία του.
* «Τρύπες», Θέατρο Λυκαβηττού - Σεπτέμβριος του 1994:
Αν μπορούμε να μιλήσουμε για το «τέλος της αθωότητας» στο ελληνικό συναυλιακό τοπίο, θα μπορούσαμε κάλλιστα να το τοποθετήσουμε κάπου εκεί. «ΡΟΚ ΑΙΜΑ» ήταν το πρωτοσέλιδο της «Ελευθεροτυπίας», μετά τα όντως αιματηρά επεισόδια που συνέβησαν. Φθινόπωρο του '94 και οι «Τρύπες» είναι το δημοφιλέστερο ελληνόφωνο ροκ συγκρότημα. Η συναυλία πολυαναμενόμενη, οι επίδοξοι τζαμπατζήδες αρκετοί, αλλά αυτό που έγινε ήταν πέρα από τα όρια των συνηθισμένων «ντου»: επίθεση με πέτρες, λοστούς και καρέκλες σε συγκρότημα, κοινό και διοργανωτές, σοβαροί τραυματισμοί, κάποιοι μιλάνε για επιδρομή «βαρβάρων» ακόμη και πληρωμένους τραμπούκους. Ο
Μανώλης Ρασούλης, παρών στη συναυλία, γράφει επιστολή όπου μιλά για «νέο φασισμό» και την «οσμή του θανάτου». Η συναυλία πραγματοποιείται στο ΣΕΦ δυο μήνες αργότερα, με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
* Μάιος του 1995, Prodigy - Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»:
Μέσα του '90, το ρέιβ είναι το νέο πανκ και οι Prodigy οι νέοι Sex Pistols, ή κάπως έτσι εμφανίζονται. Πάντως έχουν το όνομα (prodigy σημαίνει «παιδί θαύμα») έχουν τη χάρη, την εκκεντρική εμφάνιση και τα εκκωφαντικά μπιτ, έχουν και ένα πολυπληθές κοινό που τους αποθεώνει. Μόνο που η συναυλία που δίνουν μπροστά σε 5.500 άτομα δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ: «Ποιος γαμ... πετάει πέτρες; Αν τον πιάσω θα τον σκοτώσω», φωνάζει ένας από τους δύο τραγουδιστές του γκρουπ, καθώς το ντου των τζαμπατζήδων από τα βράχια εξελίσσεται σε πετροπόλεμο επί της σκηνής. Οι διοργανωτές αποδίδουν ευθύνες στην Αστυνομία, καθώς «η επέμβαση των ΜΑΤ με δακρυγόνα ώθησε τους ταραξίες μέσα στο θέατρο». Η συναυλία διακόπτεται κακήν κακώς, γίνονται δύο συλλήψεις, 7 αστυνομικοί μεταφέρονται για πρώτες βοήθειες και τα δελτία ειδήσεων εξασφαλίζουν ένα «ζουμερό» πεντάλεπτο.
* Ιούλιος του 2000, Θέατρο Πέτρας Πετρούπολη - Rage Against the Machine:
Η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη από την αρχή. Οι «Rage Against The Machine», στρατευμένο ραπ-μέταλ συγκρότημα, μιλάνε ανοιχτά για επανάσταση και κοινωνική απελευθέρωση. Το θέατρο της Πετρούπολης κατάμεστο, γύρω στις 8.000 κόσμος, ήδη μετά τα πρώτα κομμάτια οι τζαμπατζήδες ροβολάνε από τα συρματοπλέγματα. Εξω από το θέατρο γίνονται επεισόδια, τα οποία κλιμακώνονται όταν η Αστυνομία ρίχνει δακρυγόνα, ακόμη και κατά τη διάρκεια της αποχώρησης των χιλιάδων θεατών, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερο πανικό και σύγχυση. Το ίδιο το συγκρότημα εκφράζει τη θλίψη του για τα σπασίματα έξω από τον συναυλιακό χώρο, δηλώνοντας ότι «η οργή των εξεγερμένων πρέπει να εκφράζεται ενάντια στην εξουσία και όχι στην περιουσία των πολιτών». Λογικό, αλλιώς θα λέγονταν «rage against the cafeteria».
* Θέατρο Λυκαβηττού Ιούλιος 2004, «Οι Doors του 21ου αιώνα»:
Σαματατζής και τσαμπουκάς υπήρξε ο Μόρισον όσο ζούσε, όμως φαίνεται πως ο σαματάς συνοδεύει το συγκρότημά του και μετά θάνατον: ξυλοδαρμοί και επεισόδια στη συναυλία των ανασυσταμένων Doors πέρυσι στον Λυκαβηττό. Κατά τα άλλα, οι 6.500 παλαιο-ροκάδες όλων των ηλικιών απόλαυσαν το ταξίδι στη χρονομηχανή, ενώ 50 «κρανοφόροι-κουκουλοφόροι» ξεκινούσαν πετροπόλεμο με τις αστυνομικές δυνάμεις έξω από το θέατρο. Το «σοβαρό» της υπόθεσης συνίσταται στον ξυλοδαρμό θεατή-ειδικού φρουρού, ο οποίος οπλοφορούσε, αν και βρισκόταν εκτός υπηρεσίας. Το όπλο του εξαφανίστηκε και βρέθηκε την επομένη, ενώ άλλο ένα υπηρεσιακό περίστροφο κλάπηκε.
**And the winner is...: Ρουβάς - Μπουράτ Κουτ «Συναυλία για την Ειρήνη» - Κύπρος - Πράσινη Γραμμή το 1997:
Το «παράσημο» της πιο θερμόαιμης συναυλίας δεν το παίρνουν ούτε οι λυσσασμένοι ρόκερ ούτε τα άγρια πανκιά, αλλά ο Sakis της προ Shake-it εποχής. Στη συναυλία που έδωσε τον Ιούλιο του 1997 στην Πράσινη Γραμμή της Κύπρου με τον Τούρκο συνάδελφό του Μπουράτ Κουτ, έγινε το έλα να δεις, και όχι με την καλή την έννοια: «Κάηκε η Λευκωσία για την Αγάπη της Ειρήνης». Ο κόσμος που τελικά πήγε ήταν λιγοστός, στη Λευκωσία έγιναν επεισόδια και δεκάδες τραυματισμοί, ενώ ο απόηχος απασχόλησε την κοινή γνώμη αρκετό καιρό μετά. Κοριτσάκια έσκιζαν τις αφίσες του Ρουβά και τον έλεγαν «προδότη, που πήγε με τους Τούρκους». Λίγα χρόνια αργότερα, άλλα κοριτσάκια κολλούσαν νέες αφίσες για τον Sakis, που δόξασε την Ελλάδα στη Γιουροβίζιον. Φαίνεται πως οι ρουβίτσες είναι ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.