Του ΝΙΚΟΥ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ
Στις αρχές του 1971 το Μπάνγκλα Ντες, -ή Ανατολικό Πακιστάν, όπως ήταν γνωστά μέχρι τότε τα εδάφη βόρεια του κόλπου της Βεγγάλης- ήταν μια ανοιχτή πληγή: ένας κυκλώνας είχε μόλις περάσει αφήνοντας πίσω του όχι μόνο συντρίμμια αλλά και περίπου τριακόσιες χιλιάδες νεκρούς -αριθμό όχι και τόσο εντυπωσιακό αν τον συνέκρινε κανείς με τα... τρεις φορές περισσότερα θύματα που είχε προκαλέσει μέσα σε τρία χρόνια το «βαθύ κράτος» του δυτικού τμήματος της χώρας στην προσπάθειά του να καταστείλει το κίνημα αυτονόμησης που καθοδηγούσε το κόμμα Αβάμι (Λαϊκό).
Ο Χάρισον και ο Ντίλαν στη σκηνή του Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν πριν από 35 χρόνια.
Αν υπολόγιζε δε και τα δέκα με δεκαπέντε μιλιούνια που αναγκάστηκαν να καταφύγουν τρομοκρατημένα στην Ινδία, τη χώρα δηλαδή εκατέρωθεν της οποίας βρίσκονταν αυτά τα δύο κομμάτια σε απόσταση μεγαλύτερη των χιλίων χιλιομέτρων και με σημαντικές εθνικές, πολιτισμικές και οικονομικές διαφορές μεταξύ τους, σχημάτιζε τότε μια σχεδόν ξεκάθαρη εικόνα του χάους που επικρατούσε.
Το δράμα συνεχιζόταν και στο εσωτερικό της γείτονος χώρας. Ο κρατικός μηχανισμός της Ινδίας ήταν εξασθενημένος σε τέτοιο βαθμό ώστε μόλις και μετά βίας κατόρθωνε να φροντίσει τον συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό της, πόσω μάλλον να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μια συνεχή ροή προσφύγων.
Τότε ο
Ραβί Σανκάρ, μαέστρος του σιτάρ, με τη σκούφια του να κρατάει από εκείνα τα μέρη που κάποτε ανήκαν στην Ινδία, γνωστός στη ροκ κοινότητα της Δύσης από τη συμμετοχή του σε φεστιβάλ όπως αυτά του Μόντερεϊ και του Γούντστοκ και μέντορας του Τζορτζ Χάρισον, μίλησε πρώτος στον πρώην Μπιτλ γι' αυτή την τραγωδία. Είχε ήδη συνεννοηθεί με εκπροσώπους διάφορων οργανισμών από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη για κάποιες φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, αλλά πίστευε ότι χρειαζόταν κάτι παραπάνω· κάτι, που όχι μόνον θα συγκέντρωνε αρκετά χρήματα για τρόφιμα και φάρμακα αλλά και θα επέβαλλε στη συνείδηση του «πολιτισμένου» κόσμου το ζήτημα του Μπάνγκλα Ντες.
Ο Χάρισον όχι μόνο ανταποκρίθηκε αλλά, χρησιμοποιώντας όλη του την επιρροή στον κόσμο του θεάματος, επινόησε, σχεδίασε και πραγματοποίησε σε κάτι περισσότερο από έναν μήνα την πρώτη μεγάλη ροκ συναυλία που έγινε ποτέ για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Αποτέλεσε δε πρότυπο για αρκετά αντίστοιχα γεγονότα στο μέλλον (πυρηνική ενέργεια, Αφρική, Νέλσον Μαντέλα, Διεθνής Αμνηστία, 11η Σεπτεμβρίου, τυφώνας Κατρίνα κ.ά.).
Το κοντσέρτο για το Μπάνγκλα Ντες έγινε πριν από ακριβώς 35 χρόνια. Πρόσφατα μάλιστα ξανακυκλοφόρησε το cd και, πρώτη φορά, ένα dvd, που θυμίζουν τα γεγονότα της 1ης Αυγούστου του 1971 στο κατάμεστο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν της Νέας Υόρκης. Ολα τα εισιτήρια είχαν ήδη προπωληθεί, αποφέροντας το εντυπωσιακό για τα δεδομένα της εποχής ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων δολαρίων! Το πολύχρωμο πλήθος, που έπλεε σε πελάγη ευτυχίας, αδελφοσύνης και... πατσουλί, είχε ακόμα δύο σοβαρούς, πέραν του προφανούς, λόγους να παρευρίσκεται εκεί: πρώτον, την παρθενική «ζωντανή» εμφάνιση ενός Μπιτλ μετά τη διάλυση του συγκροτήματος και ενός πολύ καλού προσωπικού άλμπουμ με τίτλο «All Things Must Pass» και, δεύτερον, τη (φημολογούμενη αλλά αμφίβολη μέχρι την τελευταία στιγμή) συμμετοχή του
Μπομπ Ντίλαν, που δεν είχε περιοδεύσει επί αμερικανικού εδάφους μετά το ατύχημα με τη μοτοσικλέτα τον Ιούλιο του 1966.
Και τι απόλαυσε μεταξύ άλλων ο κόσμος, τελικά, σε αυτά τα δύο σετ -ένα απογευματινό, ένα βραδινό- κατά τη διάρκεια των οποίων ανέβηκαν στη σκηνή συνολικά τριάντα νοματαίοι (Τζέσε Εντ Ντέιβις, Ντον Νιξ, Τζον Κέλτνερ, Καρλ Ρέιντζ, Κλάους Βούρμαν, Μπαντφίνγκερ, σε πλήρη σύνθεση, κ.ά.); Αρχικά, το... κούρδισμα των οργάνων από τον Σανκάρ και τους μουσικούς του πριν από τη χαλαρωτική νιρβάνα του «Bangla Dhun» και τον εξαγνιστικό χορό του Μπίλι Πρέστον -που μας άφησε χρόνους τον περασμένο μήνα- στο «That's The Way God Planned It» .
Επειτα, το εκούσιο (;) τραύλισμα του Ρίνγκο Σταρ στο «It Don't Come Easy» και το από καρδιάς ξεφάντωμα του Λίον Ράσελ στο «Jumpin Jack Flash» των Ρόλινγκ Στόουνς. Τέλος, τη φανερή αμηχανία του
Μπομπ Ντίλαν, που ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο από ένα χειροκρότημα διάρκειας... δέκα λεπτών στα «Mr Tambourine Man» και «Just Like Α Woman». Τη γαλήνια αύρα του λευκοντυμένου γενειοφόρου Χάρισον στο «My Sweet Lord», το «Something» και το, γραμμένο ειδικά για την περίσταση, «Bangla Desh». Μα, πάνω απ' όλα, το κόρτε στο «While My Guitar Gently Wheeps», με έναν Ερικ Κλάπτον φανερά εγκαταλειμμένο στην ηρωίνη και στον καημό για τη... Λέιλα ή Πάτι Μπόιντ, το έτερον ήμισυ δηλαδή του... ανθρώπου που στεκόταν απέναντί του: του ίδιου του Χάρισον, από τον οποίο τελικά αργότερα την έκλεψε!
Σημειώθηκαν και απουσίες όμως. Δικαιολογημένες: ο Πίτερ Σέλερς είχε ανειλημμένες υποχρεώσεις στο Χόλιγουντ και ο Μικ Τζάγκερ πρόβλημα με τη βίζα. Και αδικαιολόγητες: ο Τζον Λένον δεν παρευρέθη καθώς δεν ικανοποιήθηκε η απαίτησή του να «τραγουδήσει» η Γιόκο. Και ο Πολ Μακ Κάρτνεϊ το απέφυγε εξαιτίας της μήνυσης που είχε υποβάλει για την τυπική διάλυση των Μπιτλς αλλά και της απόφασής του να ανακοινώσει δύο μέρες αργότερα, με την αναισθησία που τον διέκρινε τότε, την ίδρυση των Γουίνγκς από κοινού με τη Λίντα.
Στη συνέχεια ο Χάρισον και ο Σανκάρ τιμήθηκαν από την UNICEF, αλλά υπήρξαν και κάποιο άλλοι, όπως δικηγόροι, λογιστές και εφοριακοί, που είδαν το όλο πράγμα από μια εντελώς διαφορετική σκοπιά. Η εταιρεία Κολούμπια απαίτησε αμοιβή για την παραχώρηση του Ντίλαν. Η Κάπιτολ, που αντιπροσώπευε την ετικέτα Απλ στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθυστέρησε τόσο, ώστε το άλμπουμ, όπου είχε κάνει την παραγωγή ο Φιλ Σπέκτορ, βγήκε στην αγορά μετά την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. Ο Αλεν Κλάιν, μάνατζερ του Χάρισον, εφάρμοσε τις δικές του ιδιαίτερες μεθόδους στην οικονομική και νομική διαχείριση.
Τέλος, η πάντοτε ευαίσθητη με τον Τρίτο Κόσμο βρετανική κυβέρνηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτή η μη κερδοσκοπική χειρονομία έπρεπε... να φορολογηθεί σαν να επρόκειτο για μια κανονική επιχειρηματική δραστηριότητα! Και χρειάστηκε να βάλει ο ίδιος ο Χάρισον ένα εκατομμύριο λίρες από την τσέπη του ώστε να μπορέσουν τα χρήματα να φτάσουν τελικά στον προορισμό τους.
Παίζοντας ένα παράξενο παιχνίδι, η μοίρα τα έφερε έτσι ώστε το κράτος του Μπάνγκλα Ντες να γίνει πραγματικότητα τον Δεκέμβριο του 1971, σχεδόν ταυτόχρονα δηλαδή με την κυκλοφορία τόσο της ταινίας όσο και του άλμπουμ -ένα κουτί με τρεις δίσκους και ένα πολυσέλιδο βιβλίο. Και, καθώς το πάθημα είχε γίνει μάθημα, αλλά από την ανάποδη, δεν δίστασε, δύο χρόνια αργότερα, να κάνει στις φυλές των βουδιστών που ζούσαν στους λόφους του Τσιταγκόνγκ όλα όσα έπαθε από το Πακιστάν. Παράφρασε έτσι με τον πλέον λυπηρό τρόπο τον στίχο από το τραγούδι «The End» των Μπιτλς που έκλεινε το άλμπουμ «Abbey Road»: «Και στο τέλος η βία που δίνεις είναι τόση όση και η βία που πήρες»...
Το cd και το dvd που κυκλοφόρησαν περιέχουν επιπλέον ένα τραγούδι του Ντίλαν, σκηνές από τις πρόβες και τα παρασκήνια και αποκλειστικές συνεντεύξεις των σερ Μπομπ Γκέλντοφ και Κόφι Ανάν. Αναμένεται φυσικά να προσθέσουν κάτι ακόμα στο διόλου ευκαταφρόνητο ποσόν των δεκαπέντε εκατομμυρίων δολαρίων που έχει συγκεντρωθεί από τότε μέχρι σήμερα.
πηγη enet.gr
