Από τη σημερινή Ελευθεροτυπία...
Ενα «πολυθέαμα με την αυστηρότητα του αισθήματος που συναντάμε στον Τσιτσάνη». Δύσκολος ο στόχος των συντελεστών του αφιερώματος στον Τσιτσάνη, το οποίο, με αφορμή την 20ή επέτειο από το θάνατο του μεγάλου μας λαϊκού συνθέτη (στις 18 Ιανουαρίου) και με τίτλο «Ο,τι κι αν πω δεν σε ξεχνώ -
Γιώργος Νταλάρας: είκοσι χρόνια απουσίας», παρουσιάζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών την Κυριακή κατ' αρχάς και ύστερα και στις 12, 14, 16 και 17 Ιανουαρίου. Δύσκολος, αλλά εφικτός.
Το είχαν διαπιστώσει και όσοι είχαν παρακολουθήσει το πρώτο αφιέρωμα στον Τσιτσάνη, στο Μέγαρο Μουσικής και πάλι, Φεβρουάριο του 2001. Σχεδόν ίδιο είναι και τώρα το σχήμα των συντελεστών και η λογική διάρθρωσης του προγράμματος που, πάντως, όπως τόνισε ο πρόεδρος του Οργανισμού Μ.Μ.Α. Χρήστος Λαμπράκης, «δεν είναι καθόλου μια παραλλαγή του προηγούμενου αφιερώματος, αλλά μία εντελώς νέα προσέγγιση». Οσο για την ένταξη ενός αφιερώματος για τον Βασίλη Τσιτσάνη στο πρόγραμμα του Μεγάρου, όχι μόνο «αποτελεί τιμή για εμάς», όπως είπε ο διευθυντής καλλιτεχνικού προγραμματισμού Νίκος Τσούχλος, αλλά είναι και αυτονόητη αφού, κατά τον κ. Λαμπράκη, «το καλό είναι κλασικό και ό,τι είναι κλασικό έχει θέση σ' αυτόν το χώρο».
«Προεξάρχων» του αφιερώματος, ο
Γιώργος Νταλάρας έχει κι έναν ακόμα λόγο να χαίρεται: στις 19 Ιανουαρίου κυκλοφορεί από τη Minos-Emi το τρίπτυχο έργο «Ο,τι κι αν πω δεν σε ξεχνώ», περιλαμβάνοντας τη ζωντανή ηχογράφηση του πρώτου αφιερώματος, αλλά και, σε επιμέλεια του Κώστα Χατζηδουλή, οκτώ σπάνιες ηχογραφήσεις τραγουδιών από πρόβες που είχε κάνει κατά καιρούς ο Τσιτσάνης με τον Νταλάρα. Πρόκειται, όπως εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος της Minos-Emi Μίλτος Καρατζάς, για μια «εξαιρετικά πολυτελή -και σε εμφάνιση και σε περιεχόμενο- έκδοση», που θα πωλείται μόνο έναντι 23,90 ευρώ, σχεδόν δηλαδή στην τιμή ενός cd.
Ολα αυτά δεν είναι για τον Γιώργο Νταλάρα «μια ακόμα επαγγελματική δραστηριότητα», αλλά μια «ψυχική διαδικασία αγάπης. Ηταν φίλος του πατέρα μου. Είχα τη χαρά και την τύχη να τον γνωρίσω από πολύ μικρός. Τον αγαπάω μέχρι λατρείας. Δεν παίζουμε λοιπόν τα τραγούδια του για να τα παίξουμε: είναι η γλώσσα μας, η ιστορία και η παράδοσή μας, αλλά κυρίως είναι η ζωή και οι αναμνήσεις μας». Μιλώντας αναλυτικά για τη μουσική του Τσιτσάνη που «ξεπέρασε το χρόνο», ο
Γιώργος Νταλάρας διαφώνησε με εκείνη τη ρήση του Χατζιδάκι ότι «ο
Βασίλης Τσιτσάνης ήταν μεγάλος όταν ο ίδιος δεν το γνώριζε»: «Ο Τσιτσάνης πρωτοέγραψε τραγούδια το 1937 και μέχρι το 1940 πιστεύω πως είχε ήδη επίγνωση και του τι κάνει και του τι θέλει να κάνει. Ηξερε ότι ήταν μεγάλος, αλλά δεν ήθελε να επιδείξει το μεγαλείο του...»
Τα αφιερώματα στο Μέγαρο Μουσικής επιβεβαιώνουν την πρόβλεψη που είχε κάνει κάποτε ο Νταλάρας, λέγοντας στο συνθέτη «πως τα τραγούδια του θα τα παίζουν κάποτε και οι μεγάλες ορχήστρες». Η τωρινή ορχήστρα θα έχει μάλιστα και μία μεγάλη ιδιαιτερότητα: θα συμμετέχουν δέκα μπουζούκια, που δεν θα παίζουν όμως ταυτόχρονα το ίδιο.
Είναι μια από τις καινοτομίες της παράστασης, που φέρει τη σκηνοθετική υπογραφή του Σταμάτη Φασουλή. Κύρια επιδίωξη του τελευταίου, να διατηρηθεί η «αυστηρή γραμμή του Τσιτσάνη. Να είναι ένα θέαμα που έχει τα πάντα, χωρίς να φωνάζει γι' αυτά».
Και, πράγματι, η παράσταση έχει τα πάντα. Εκτός από τη μουσική (με την επιμέλεια του ίδιου του Νταλάρα που επέλεξε και το υλικό, και την ενορχηστρωτική επιμέλεια του Κώστα Γανωσέλη), οι ηθοποιοί Ολγα Δαμάνη, Χρήστος Πλαϊνής και Γιάννης Σιδεράς θα διαβάσουν τα κείμενα που έχουν γράψει ειδικά για το αφιέρωμα ο Φασουλής, αλλά και ο Θανάσης Νιάρχος και ο
Γιάννης Κοντός. Ο Λεωνίδας Ντεπιάν, αποφεύγοντας «κάθε τουριστικό και κάθε μπαλετικό στοιχείο», έκανε τη χορογραφία σε τρία τραγούδια που λειτουργούν ως ιντερμέτζο. Χορεύει ο κορυφαίος της Λυρικής Στράτος Παπανούσης, αλλά και 13 ακόμα χορευτές. Τη σκηνοθεσία του οπτικού υλικού έκανε ο Νίκος Σούλης, ενώ τα σκηνικά και τα κοστούμια όλης της παράστασης ο Γιώργος Πάτσας και η Τότα Πρίτσα, αντίστοιχα. Και, βέβαια, μαζί με τον Γιώργο Νταλάρα τραγουδούν η
Ελένη Τσαλιγοπούλου, ο
Γεράσιμος Ανδρεάτος, η
Γιώτα Δρακιά, ο Γρηγόριος Νταραβάνογλου, αλλά και τα μέλη της Παιδικής Χορωδίας του Δημήτρη Τυπάλδου.
Ευχαριστίες σε όλους τους συντελεστές αλλά και στα παρόντα χθες παιδιά του συνθέτη, τον Κώστα και τη Βικτωρία Τσιτσάνη, απηύθυνε ο
Γιώργος Νταλάρας. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Δημήτρης Κοντομηνάς εκ της χορηγού NovaBank.
