Συμβουλές προς τους γονείς όταν το παιδί δε μελετάει μουσική στο σπίτι (μέρος Β)

Γράφουν: Θεώνη Σαμαρά, Ελισάβετ Χαλβατζιδάκη, Αλέξανδρος Φωτεινός (*)

Συχνά τα παιδιά δε μελετούν ή δε μελετούν επαρκώς το μάθημά τους της μουσικής στο σπίτι, με αποτέλεσμα η πρόοδός τους να είναι αντίστοιχη. Ο γονιός θα πρέπει να γνωρίζει έστω χονδρικά πώς είναι η «σωστή» μελέτη του παιδιού στο σπίτι, ώστε να είναι σε θέση να κρίνει κάθε φορά αν πραγματοποιήθηκε ή όχι.

Πώς πρέπει να είναι η μελέτη:

• Συχνότητα: Όχι μόνο 1 φορά τη βδομάδα μελέτη. Καλύτερα περισσότερες (έστω 2-3 φορές τη βδομάδα) κι από λίγο.
• Τμηματοποίηση: Δεν είναι απαραίτητο να παίζουμε πάντα ολόκληρο ένα κομμάτι. Μπορούμε κάποιες φορές να μελετάμε μόνο ένα τμήμα του.
• Επαναλήψεις: Η γνώση του κομματιού θα έρθει μέσα από την επανάληψη. Ειδικά στα σημεία που γίνονται λάθη, δεν προχωράμε παρακάτω αν δε τα διορθώσουμε. Συγκεκριμένα παίζουμε πολλές σωστές επαναλήψεις το σημείο που έγινε το λάθος, μέχρι που να νιώσουμε ότι το κατακτήσαμε. Τότε προχωράμε παρακάτω.
• Δύσκολα σημεία: Τα επαναλαμβάνουμε ξανά και ξανά κι επιμένουμε με διάφορους τρόπους/τεχνικές (ανάλογα με το όργανο), γιατί θα μας βοηθήσουν ν’ αναπτύξουμε σταδιακά την τεχνική μας
• Ασκήσεις: Εκτός των κομματιών η μελέτη στο σπίτι εμπεριέχει και ειδικές ασκήσεις (για τα δάχτυλα ή άλλου είδους, πάλι ανάλογα με το όργανο). Ο γονιός ας μην περιμένει ιδιαίτερη μελωδικότητα στις ασκήσεις αυτές. Είναι όμως απαραίτητες. Είναι κάτι αντίστοιχο σα να κάνει κάποιος αθλητής «βάρη».
• Ταχύτητα: Γενικά τα κομμάτια και τις ασκήσεις τα παίζουμε πολύ πιο αργά στην αρχή και όσο εξοικειωνόμαστε ανεβάζουμε ταχύτητα.
• Διάρκεια: Η χρονική διάρκεια της μελέτης εξαρτάται από το επίπεδο. Στα πρώτα επίπεδα είναι μικρότερη.
• Μετρονόμος: Μετά από τα πρώτα χρόνια προστίθεται στη μελέτη των μουσικών οργάνων και ο μετρονόμος (συσκευή που παράγει ρυθμικό χτύπημα και μας βοηθάει να κρατάμε σταθερό ρυθμό και στην ταχύτητα ακριβώς που θέλουμε).
• Μαθήματα θεωρίας: Ορισμένα σημεία απαιτούν απομνημόνευση και εξάσκηση μέσω ειδικών ασκήσεων, αλλά τα περισσότερα απαιτούν κυρίως αντίληψη και κατανόηση, και βέβαια συστηματική παρακολούθηση.

Επίσης ο γονιός θα πρέπει να έχει γνώση πώς αντιδρούν τα παιδιά όταν αποκαλυφθεί (ή πρόκειται να αποκαλυφθεί) πως δεν έχουν «διαβάσει», ώστε να αναγνωρίσει αντίστοιχες αντιδράσεις όταν εμφανιστούν.

Πώς αντιδρούν τα παιδιά όταν δεν έχουν διαβάσει:

• Συχνά δεν το παραδέχονται και ισχυρίζονται πως διάβασαν. Αυτό μπορεί να οφείλεται: α) Νομίζουν ότι διάβασαν. Δηλαδή δεν έχουν καταλάβει πως πρέπει να διαβάζουν. β) Προσπαθούν να ξεγελάσουν το δάσκαλο ή το γονιό.
• Αν παραδεχθούν ότι δε διάβασαν, συχνά βρίσκουν δικαιολογίες γιατί δε διάβασαν. Π.χ. «δε μου άρεσε το κομμάτι», «με δυσκόλεψε» κλπ.
• Άλλες φορές αντιδρούν με αδιαφορία - μπορεί και να μην απαντήσουν καθόλου.
• Ενίοτε μπορεί και να βάλουν τα κλάματα. Αυτό ενδεχομένως και να είναι προϊόν της πίεσης που ένιωσαν ή ενδεχομένως και να προέρχεται από πληγωμένο φιλότιμο και ενοχές που δε διάβασαν. Προσοχή εδώ, γιατί αν τα πιέσουμε κατ’ επανάληψη ίσως και να θελήσουν να διακόψουν τα μαθήματα. Σε κάθε περίπτωση το αίσθημα της ενοχής δε θα πρέπει να το αφήσουμε να επεκταθεί, γιατί μπορεί να δημιουργήσει σταδιακά μια αποστροφή προς τη μουσική.
• Σύνηθες φαινόμενο επίσης είναι το να «γκρινιάζουν» πως δε θέλουν να πάνε στο ωδείο, καθώς και η παραλλαγή: «Με πονάει η κοιλιά μου»!

Σε τελική ανάλυση θα πρέπει να δώσουμε απάντηση στο ερώτημα: Πώς έγινε και ξεκίνησε μουσική το παιδί; Το ζήτησε μόνο του; Μήπως το πίεσε ο γονιός; Το ζητούμενο δεν είναι να διδάξουμε στο παιδί μουσική με το πιστόλι στον κρόταφο. Το ζητούμενο είναι να εντοπίσουμε έγκαιρα το φαινόμενο της μη μελέτης καθώς και τις αιτίες του, έτσι ώστε με τις κατάλληλες παρεμβάσεις σε συνεργασία πάντα γονιού και δασκάλου μουσικής να βοηθήσουμε το παιδί να επανέλθει στη σωστή τροχιά, που θα το οδηγήσει στη γνώση της μουσικής και στα πολύπλευρα οφέλη της.

Με την υποστήριξη του Ελεύθερου Ωδείου

_______

(*) Οι Θεώνη Σαμαρά, Ελισάβετ Χαλβατζιδάκη & Αλέξανδρος Φωτεινός είναι καθηγητές μουσικής και διδάσκουν στο Ελεύθερο Ωδείο