Δημοτικά και λαϊκά τραγούδια, αφιερωμένα στην Παναγία.

Ακάματος ερευνητής για τη λατρεία της Παναγίας στην Ελλάδα (έχει γράψει ήδη τρεις τόμους), ο Νίκος Κεφαλληνιάδης μιλάει στον τέταρτο τόμο του για τη λατρεία της «Μέσα από δημοτικά και λαϊκά τραγούδια» (κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Φιλιππότη»).

«Ελα Παναγιά μου, σώσε, / νουν και λογισμόν με δώσε, / νουν και λογισμόν και γνώση / και γλυτσά φωνήν καμπόσην / να θυμούμαι τα τραγούδια / τα παλιά και τα καινούργια» (δημοτικό τραγούδι Ρόδου).

Τραγούδια απ' όλη την Ελλάδα που μιλούν για τη ζωή της, τη γέννηση του Χριστού, το θρήνο της στη Σταύρωση του γιου της, την Κοίμησή της. Που μιλούν για τη συμπαράστασή της σε διάφορες δύσκολες ώρες του έθνους μας, για τον κύκλο της ζωής στη γέννηση, στο γάμο, στο θάνατο. Προσευχές, επικλήσεις, δίστιχα βγαλμένα μέσα από τον καθημερινό βίο.

Ιδού δύο παιδικά νανουρίσματα: «Ο ύπνος στα ματάκια του κι η γειά στην κεφαλή του / κι η Παναγία κι ο Χριστός να 'ναι πάντα μαζί του» (Σάμος), «Κοιμήσου μες στην κούνια σου και στα παχιά πανιά σου / η Παναγιά η Δέσποινα να είναι συντροφιά σου» (Νάξος)

Του γάμου: «Νύφη μου τριαντάφυλλο, κούκλα μου στολισμένη / σου εύχομαι στην Παναγιά, να 'σαι στερεωμένη. / Οσα καλοπατήματα μ' εβγάλαν στην αυλή σου / τόσες φορές η Παναγιά να βλέπει το κορμί σου» (Κως).

Της αγάπης : «Χριστέ μου, δώσ' μου υπομονή και Παναγιά ελπίδα / να ζήσω να την ξαναδώ την εύμορφή μου ελπίδα» (Πάρος).

Ιδού και μερικά που επικαλούνται την Παναγία για να της ζητήσουν βοήθεια ή να τη δοξολογήσουν:

«Ω Παναγιά μου, Τηνιακιά, με τα πολλά καντήλια / γιάτρεψε το παιδάκι μου, να σου τα κάμω χίλια» (για τη Μεγαλόχαρη της Τήνου).

«Το ταπεινό εκκλησάκι Σου, μητέρα του Θεού μας / μας παίρνει την ψυχή μας, μας κλέβει και το νου μας. / Ανήμερα στη χάρη Σου πλήθη το πλημμυρίζουν / στα εννιάμερα της Παναγιάς σαν Σε πανηγυρίζουν» (για την Αγία Θαλασσινή της Ανδρου).

«Κυρά-Φανερωμένη μου, του Λευκαδίτη σκέπη / χαρά στον που σε προσκυνά, χαρά στον που σε βλέπει / σεμνή Παρθένο να κρατάς στ' απέριττο θρονί σου / το γιόκα σου τον ακριβό και το μονογενή σου» (για τη Φανερωμένη Λευκάδας).

«Είναι μικρό, φτωχό το κλησιδάκι σου / μα η χάρις σου είναι άπειρη κι ατέλειωτη. / Ατέλειωτα, ως το ρεύμα της πηγής σου, / που χύνεται και χύνεται / κι από κοντά αθόρυβα / παράδοξα το ρεύμα σου πληθύνεται. / Είθε και στην καρδιά μου, που έχει στραγγιχτεί, / να δώσει ζωή και δύναμιν η χάρις σου» (για την Παναγιά του Ντομάν στη Σκιάθο).

ΠΗΓΗ: Γ. ΒΙΔΑΛΗΣ - ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 14/08/2003