Χριστούγεννα & Αρχαία Ελλάδα : τελικά... συνδέονται ή όχι;

Η απόπειρα προσέγγισης αυτού τού ζητήματος
κρύβει πολλές "παγίδες"...όμως ας κάνουμε μία
προσπάθεια.

Από την πλούσια Μυθολογία μας γνωρίζουμε πως
από τον Ψυχρό Βορρά, αυτή την εποχή τού έτους,
κατέβαιναν Νεράιδες τραγουδώντας & βαστώντας
κλαδιά περιτυλιγμένα με βαμβάκι...κάτι που
σίγουρα μάς θυμίζει το σημερινό χριστουγεννιάτικο
δένδρο και τα κάλαντα.
Επίσης, υπάρχει αναφορά σε αρχαιότατο έθιμο
νησιού τού Αιγαίου, όχι όμως για την ίδια
περίοδο τού χρόνου, κατά το οποίο γινόταν
καταβύθιση τού αγάλματος τού Αδώνιδος και
ανάσυρσή του από την θάλασσα μετά από δύο
ημέρες σε εορταστικό και χαρμόσυνο
κλίμα...κάτι που παραπέμπει στην Ανάσταση.
Ο δε Αισχύλος, σε τραγωδία του, περιγράφει τα
μαρτύρια τού Προμηθέως με τρόπο που φέρνει
στον νού τα αντίστοιχα τού Χριστού...μιλάει
για "ανασκολοπισμό", που θυμίζει σταύρωση, και
άλλα παρόμοια.
Υπάρχει, ακόμη, και η πιο γνωστή απ'όλες
αναφορά στο στολισμένο "καράβι"...

Αν κάποιος αναζητήσει τίς "πηγές" για τίς
πληροφορίες αυτές ίσως δυσκολευτεί λίγο, αφού
ολόκληρη η Αρχαιο-Ελληνική Γραμματεία για να
διαβαστεί & μελετηθεί απαιτεί πολύ μεράκι,
όμως πιθανώτατα θα συναντήσει κι άλλες...το
σίγουρο είναι πάντως πως θα πρέπει να
αναζητήσει τα "πρωτότυπα" κείμενα, και στην
περίπτωση που δέν κατανοεί το αρχαίο κείμενο,
δεν έχει παρά να διαβάζει την νεο-ελληνική
απόδοση τής δεξιάς σελίδας, ρίχνοντας όμως
"ματιές" και στην αριστερή για να ελέγχει
πιθανά σφάλματα ή ασάφειες τού Αποδότη. Και το
περί "πρωτοτυπίας" τών κειμένων ζήτημα είναι
χρόνια τώρα "ανοιχτό": οι μελετητές
κυριολεκτικά σφάζονται παγκοσμίως για το αν
αυτά που έχουμε στα χέρια μας είναι τα
αυθεντικά...για παράδειγμα, η αναφορά τού
Αισχύλου, που από κάποιους θεωρείται
"προσθήκη" στο κείμενο από την Εκκλησία
πολλούς αιώνες μετά...

Η πιο απλή προσπάθεια αποσυμβολισμού τών
παραπάνω αναφορών οδηγεί με μαθηματική
ακρίβεια στην ταύτιση προσώπων, καταστάσεων
και εποχών:

_μεγαλώνει η ημέρα μετά το χειμερινό
ηλιοστάσιο τού Δεκεμβρίου;
Γεννιέται ο Χριστός

_γίνεται η ημέρα μεγαλύτερη από την νύχτα μετά
την εαρινή ισημερία τού Μαρτίου;
Αναγεννιέται ο Χριστός, όπως αναγεννιόταν ο
¶δωνις...όπως αναγεννιέται η Φύση.

Ουσιαστικά, η τοποθέτηση τής γέννησης τού
Χριστού την συγκεκριμένη στιγμή αποτελεί την
συμβολική εκκίνηση τού τεράστιου
φιλοσοφικο-κοινωνικού μηνύματος που επρόκειτο
να ακολουθήσει...η αλληγορία δε τού Ιωάννη τού
Προδρόμου "τώρα που ήρθε εκείνος, εγώ μικραίνω
κι αυτός μεγαλώνει", πάλι θυμίζει το φυσικο-πνευματικό
υπόβαθρο.

Τώρα, το αν όλοι αυτοί οι αρχαιότατοι & σοφοί
φυσικοί συμβολισμοί γίνονται αντικείμενο
εκμετάλλευσης και αντιπαράθεσης μεταξύ
κάποιων, μάλλον χάνουν τον καιρό τους αφού
όπως είπε κι ο παππούς ο Ηράκλειτος "φύσις
κρύπτεσθαι φιλεί"...προσυμπεριέλαβε όμως και
τίς πολιτικο-θρησκευτικές διχόνοιες στο "πατήρ
πάντων πόλεμος".

Η επόμενη "παγίδα" μετά την δυσκολία
διαπίστωσης τής αυθεντικότητας τών κειμένων
είναι εκείνη τής διάθεσης που διακρίνει εμάς
τούς νεο-έλληνες να "γυρίζουμε" μπρός-πίσω τον
χρόνο στίς πνευματικές μας αναζητήσεις:

- είμαστε Χριστιανοί μεν, γουστάρουμε και τον
Απόλλωνα

- εκκλησιαζόμαστε αλλά μάς στενοχωρεί το ότι σε
πολλές εκκλησίες τα ντουβάρια κρύβουν κίονες

- αρχίζουμε να "ψαχνόμαστε" σε διάλέξεις, σε
τέτοιο βαθμό που οι Γερμανοί φιλόλογοι έλεγαν
"αν ο Έλληνας βρεθεί μπροστά σε δύο πόρτες,
μία που οδηγεί στον Παράδεισο & μία που οδηγεί
σε διάλεξη για τον Παράδεισο, θα προτιμήσει...
την διάλεξη"

- θέλουμε να προσθέσουμε στο χριστιανικό μας
όνομα κι ένα "πάτριο"

- μιλάμε για Διονυσούγεννα αντί Xριστούγεννα...
ίσως πάμε και στον Όλυμπο να ιεροτελέσουμε

Τίποτε μεμπτόν βεβαίως, όμως η ελλιπής μας
εμβάθυνση στα γραπτά τών αρχαίων μας
μάς μπερδεύει...πολύ μάλιστα...έτσι δεν ζούμε
και το χριστιανικό μας παρόν που τύποις πάσχει
μεν, ουσία όμως έχει γερά θεμέλια.

Καλή Χρονιά σε όλους με Υγιεία και Δύναμη,
για Δικαιοσύνη δύσκολα τα πράγματα,
Κώστας Μιχαλόπουλος

(Πηγές: Εκδόσεις "Παπύρου" κυρίως, συνομιλίες
με ιερείς και αρχαιολάτρες, καθώς και ψήγματα από...
τηλεόραση)