Συνέδριο και σειρά συναυλιών για τα ενενήντα χρόνια
του
Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών με θέμα:
«
Δημοτική μουσική και σύγχρονη δημιουργία»,
29-31 Μαρτίου 2008 στο Μέγαρο Μουσικής & το θέατρο ΑΚΡΟΠΟΛ
Υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ.
Κάρολου Παπούλια.
Tο Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής και την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών οργανώνει τριήμερο διεθνές συνέδριο το οποίο περιλαμβάνει και τρεις συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής (29 και 30 Μαρτίου) και στο Θέατρο ΑΚΡΟΠΟΛ (31 Μαρτίου).
Στο πλαίσιο του συνεδρίου, θα παρουσιασθεί
το έργο του Κέντρου Λαογραφίας κατά τα ενενήντα χρόνια λειτουργίας του, ο εκσυγχρονισμός του με την ψηφιοποίηση του αρχειακού του υλικού και των 24.000 μουσικών καταγραφών, ενώ επιστήμονες μουσικολόγοι και δημιουργοί-συνθέτες θα μιλήσουν για τη δημοτική μουσική και τη σχέση της με την έντεχνη-λόγια μουσική.
Παράλληλα η
Κρατική Ορχήστρα, το Τρίο Αθηνών, το συγκρότημα του Χρίστου Τσιαμούλη και σημαντικοί Έλληνες οργανοπαίκτες και τραγουδιστές, όπως οι: Δόμνα Σαμίου, Χρόνης Αηδονίδης, Σάββας Σιάτρας, Λάκης Χαλκιάς, Μαρίζα Κωχ, Χρυσόστομος Μητροπάνος, Γιάννης Βάρδας, Δημήτρης Κώτσικας, Κατερίνα Ζάκκα, Μιχάλης και Γιώργος Ζωγραφίδης, Γιάννης Κλαδάκης, Γιάννης Λεντάκης, πατήρ Χρίστος Κυριακόπουλος, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Νίκος Φιλιππίδης, Κώστας Φιλιππίδης, η ομάδα ριζίτικου τραγουδιού «Αμαριώτικη Παρέα» και ο Μάριος Φραγκούλης θα πραγματοποιήσουν συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής (29 και 30 Μαρτίου) και στο Θέατρο ΑΚΡΟΠΟΛ (31 Μαρτίου).
Κατά την συναυλία της 31ης Μαρτίου στο Θέατρο ΑΚΡΟΠΟΛ το Κέντρο Λαογραφίας θα τιμήσει την
Δόμνα Σαμίου και τον Χρόνη Αηδονίδη για τη σημαντική προσφορά τους στο δημοτικό τραγούδι.
Το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων:
Σάββατο 29 Μαρτίου 2008
Χαιρετισμοί
Συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών
με έργα της Εθνικής μας Σχολής
Γ. Κωνσταντινίδης, Μαν. Καλομοίρης
Γ. Πονηρίδης, Ν. Σκαλκώτας, Ι. Ξενάκης, Π. Πετρίδης
Σολίστ: Λένια Ζαφειροπούλου υψίφωνος
Μουσική Διεύθυνση: Νίκος Χριστοδούλου
Κυριακή 30 Μαρτίου 2008
9:00-9:30 Προσέλευση συνέδρων - Εγγραφή
Α. Εισαγωγική Συνεδρία
«Γενικές Θεωρήσεις – Προβληματισμοί»
Προεδρείο: Παύλος Κάβουρας – Ευάγγελος Καραμανές
9:30-9:50
Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη
Διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών
Το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας και η Εθνική Μουσική Συλλογή.
9:50-10:10: Παύλος Κάβουρας
Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών
Αισθητικές, ποιητικές και ρητορικές διαστάσεις της παραδοσιακής μουσικής
επιτέλεσης: μια μουσικολογική-ανθρωπολογική θεώρηση.
10:10-10:20
Ζωή Αναγνωστοπούλου
Μόνιμη Συνεργάτης του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών,
Μουσικός
Καταγραφή παραδοσιακής μουσικής. Σύγχρονες προοπτικές.
10:20-10:40
Μαρία Ανδρουλάκη
Ερευνήτρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, Μουσικός
Η δημοτική μουσική στον σύγχρονο κόσμο: αναχρονισμός ή δημιουργική σχέση με
την παράδοση;
10:40-11:00
Δημήτρης Γιάννου
Καθηγητής της Μουσικολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μουσικές Οσμώσεις: ιδεολογία ή τεχνική υφής;
11:00-11:20
Λάμπρος Λιάβας
Καθηγητής Εθνομουσικολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών – Διευθυντής του
Μουσείου των Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων
Από το γέρο-Δήμο στους Mode Plagal: Παράδοση, folklore, ethnic και άλλες…
φαντασίες!
11:20-11:40
Γιάννης Καϊμάκης
Καθηγητής της Μουσικολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μουσικό Πολύτροπο: Θεωρία και πράξη της ελληνικής δημοτικής μουσικής. Ένα
σύγχρονο εργαστήρι μουσικής δημιουργίας.
11:40-12:00
Στάθης Μακρής
Αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου
Πανεπιστημίου
Η μουσική της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μεταξύ λόγιας και λαϊκής
παράδοσης.
12:00 – 12:20
Εργαστηριακή συναυλία της χορωδίας των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου
Ποταμού Κερκύρας
12:20-12:50 Συζήτηση
Μεσημεριανό διάλειμμα
Απογευματινή Συνεδρία
«Το υλικό και οι τρόποι προσέγγισής του»
Προεδρείο: Λάμπρος Λιάβας – Ελευθέριος Αλεξάκης
15:00-15:20
Διονύσης Μαλλούχος
Πιανίστας, Παραγωγός του Γ΄ προγράμματος της ΕΡΤ
Ερμηνευτική προσέγγιση μουσικού έργου με παραδοσιακά στοιχεία.
15:20-15:40
Γιάννης Τσελίκας
Μουσικολόγος – ομποΐστας
Στοιχεία Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής σε ατονικά έργα του Νίκου
Σκαλκώτα.
15:40-16:00
Μηνάς Αλεξιάδης
Συνθέτης – πιανίστας, Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών
του Πανεπιστημίου Αθηνών
Το λιμπρέτο της όπερας του Μανώλη Καλομοίρη «Ο Πρωτομάστορας» και η
εκδοχή του στα γερμανικά.
16:00-16:20
Νίκος Μαλλιάρας
Επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου
Αθηνών
Το δημοτικό τραγούδι στα έργα Ελλήνων συνθετών για χορωδία.
Μερικές παρατηρήσεις.
16:20-16:40
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης
Μουσικολόγος στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν
Βουδούρη»
Ένας Ελβετός στην Αθήνα: έργα με ελληνικά θέματα από το Αρχείο του Φρανκ
Σουαζύ.
16:40-17:00
Γιάννης Πλεμμένος
Διδάκτωρ Εθνομουσικολογίας του Πανεπιστημίου του Cambridge.
Η αξιοποίηση της παραδοσιακής μουσικής στη σύγχρονη έντεχνη Τουρκική
δημιουργία: Ιδεολογικές και αισθητικές προσεγγίσεις.
17:00-17:20
Αλέκος Βρέτος
Μουσικός - συνθέτης
Ο αυτοσχεδιασμός στην Ελληνική και Αραβική παραδοσιακή και λαϊκή μουσική και η
εισαγωγή του στην δυτική μουσική αντίληψη.
17:20-17:40
Μάρκος Δραγούμης
Προϊστάμενος του Μουσικού Λαογραφικού Αρχείου του Κέντρου Μικρασιατικών
Σπουδών και καθηγητής του .δείου Αθηνών
Η ταραντέλλα και ή πρόσληψή της από τον δυτικό ρομαντισμό.
17:40-18:00
Gordana Blagojevic
Διδάκτωρ Εθνολογίας και Ανθρωπολογίας – Μόνιμη Ερευνήτρια του
Εθνογραφικού Ινστιτούτου της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τέχνης.
Serbian
Traditional folk music in contemporary music creative work in Serbia in the
second half of 20th century - Η Σερβική παραδοσιακή μουσική στη σύγχρονη
μουσική δημιουργία στη Σερβία του δευτέρου μισού του 20ου αιώνα.
18:00-18:30
Συζήτηση
ΣΥΝΑΥΛΙΑ
Κυριακή 30 Μαρτίου 2008
Μέγαρο Μουσικής -Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, 20:30
Το Τρίο Αθηνών ερμηνεύει τις Δύο Ελληνικές Σουίτες του Κωνσταντίνου
Κυδωνιάτη τιμώντας τα 100 χρόνια από τη γέννηση του.
Τα τραγούδια από τα οποία άντλησε το υλικό του ο συνθέτης και προέρχονται
κυρίως από τον Γ΄ Τόμο των Ελληνικών Δημοτικών Τραγουδιών του Κέντρου
Λαογραφίας θα αποδοθούν και στην αυθεντική τους μορφή από το
συγκρότημα του Χρήστου Τσιαμούλη.
Τραγούδι:
Χρήστος Τσιαμούλης -
Κατερίνα Παπαδοπούλου
Δευτέρα 31 Μαρτίου 2008
Πρωινή Συνεδρία
«Μορφές Αξιοποίησης του Υλικού»
Προεδρείο: Γιώργος Κουρουπός – Μαρία Ανδρουλάκη
9:30 – 9:50
Γιώργος Κουρουπός
Συνθέτης, Διευθυντής της Ορχήστρας των Χρωμάτων
Ένα παράδειγμα ενσωμάτωσης στοιχείων της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής
σ’ ένα πρωτοποριακό έργο: Γιώργου Κουρουπού «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ» για
βαρύτονο και πιάνο (1970).
9:50 – 10:10
Φίλιππος Τσαλαχούρης
Συνθέτης –Καθηγητής του .δείου Αθηνών
Παραδοσιακή μουσική: πηγή έμπνευσης, σημείο στοχασμού, μετουσίωση μνήμης
και αφορμή αυτογνωσίας στην αρχή του 21ου αιώνα.
10:10-10:30
Νίκος Χριστοδούλου
Διευθυντής Ορχήστρας - Συνθέτης
Το δημοτικό τραγούδι στους «36 Ελληνικούς Χορούς» του Νίκου Σκαλκώτα:
θεματική χρήση και συνθετική αντίληψη.
10:30-10:50
Νίκος Ξανθούλης
Συνθέτης, επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας
Αθηνών, Καθηγητής - Σύμβουλος του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου
Το Τζιβαέρι: από την παραδοσιακή στη σύγχρονη δημιουργία.
10:50-11:10
Γιάννης Δροσίτης
Συνθέτης – Πιανίστας, Καθηγητής του Μουσικού Λυκείου Παλλήνης
«Πέντε νησιώτικα τραγούδια για ορχήστρα εγχόρδων». Η παράδοση, τροφοδότης
υλικού, σκέψης και έμπνευσης στη συνθετική διαδικασία αναδημιουργίας.
11:10-11:30
Δημήτρης Μαραγκόπουλος
Συνθέτης – Καθηγητής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου
Πανεπιστημίου, καλλιτεχνικός διευθυντής του Κύκλου «Γέφυρες» στο Μέγαρο
Μουσικής Αθηνών.
Η ελληνική παραδοσιακή μουσική και η ευρύτερη Ανατολική μουσική στον 21ο
αιώνα: Πηγή μουσικής έμπνευσης ή ιδεολόγημα;
11:30-11:50
Σταμάτης Κραουνάκης
Συνθέτης
Έξω από την αγορά των media.
11:50-12:10
Δημήτρης Παπαδημητρίου
Συνθέτης
Από τον ελληνικό φολκλορισμό σε έναν νέο ελληνικό συμφωνικό ήχο.
12:10-12:30
Μίλτος Πασχαλίδης
Συνθέτης
Η λύρα και η Κρήτη
12:30 – 13:00
Συζήτηση
Μεσημεριανό διάλειμμα
Απογευματινή Συνεδρία
«Μουσική παράδοση και δημιουργία στο διεθνές γίγνεσθαι»
Προεδρείο: Σπύρος Ευαγγελάτος – Νίκος Ξανθούλης
15:00-15:20
Pr. Dr. Dimiter Christoff
Συνθέτης - Καθηγητής της Ακαδημίας Μουσικής της Σόφιας
Ccomposers and folklore. Bulgarian situation in the second half of 20th
century - Συνθέτες και παράδοση. Η κατάσταση στη Βουλγαρία κατά το
δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.
15:20-15:40
Pr. Dr. Ulpiu Vlad
Συνθέτης - Καθηγητής του Εθνικού Πανεπιστημίου Μουσικής του
Βουκουρεστίου
Quelques remarques concernant le renouvellement de ma propre crιation ΰ
partir de certains traits spιcifiques du folklore musical roumain – Παρατηρήσεις
που αναφέρονται στην ανανέωση της προσωπικής μου δημιουργίας μέσα από
συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ρουμανικής μουσικής παράδοσης.
15:40-16:00
Dr. Gerda Wolfram
Μουσικολόγος - Ερευνήτρια
The Byzantine liturgical elements in « Άξιον Εστί» of Odysseas Elytis and Mikis
Theodorakis – Τα Βυζαντινά λειτουργικά στοιχεία στο Άξιον Εστί του Οδυσσέα
Ελύτη και του Μίκη Θεοδωράκη.
16:00-16:20
Pr. Dr. Pasquale Scialς
Συνθέτης - Καθηγητής Εθνομουσικολογίας του Πανεπιστημίου Suor Orsola
Benincasa, Καθηγητής Παιδαγωγικής της Μουσικής στο Conservatorio di
Salerno
Musics between betrayal and marriage.Μουσικές ανάμεσα στην προδοσία και το
γάμο.
16:20-16:40
Θόδωρος Αντωνίου
Συνθέτης - Καθηγητής Σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης
Η παραδοσιακή μουσική στη σύγχρονη δημιουργία
16:40-17:00
Σωτήριος Τσιάνης
Καθηγητής Εθνομουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Binghamton της Νέας
Υόρκης.
Yannis Kyriakatis, clarinetist [1884-1957]: recording artist, unique playing style
and his influence on Greek folk music.
Ιωάννης Κυριακάτης, ένας σπουδαίος κλαριτζής στην ελληνική παραδοσιακή
μουσική.
17:00-17:20
Μαρία Χναράκη
Καθηγήτρια Μουσικολογίας στο Drexton University
Μεσογειακά μουσικά σταυροδρόμια: Ο
Ross Daly και η Κρητική λύρα.
17.20 – 17:50
Συζήτηση - Συμπεράσματα
ΣΥΝΑΥΛΙΑ
Δευτέρα 31 Μαρτίου
Εθνική Λυρική Σκηνή, Θέατρο «ΑΚΡΟΠΟΛ», 20:30
Διακεκριμένοι μουσικοί και τραγουδιστές θα ερμηνεύσουν
αντιπροσωπευτικά παραδοσιακά τραγούδια.
Το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών θα τιμήσει τη Δόμνα
Σαμίου και τον Χρόνη Αηδονίδη για την μεγάλη προσφορά τους στο
δημοτικό τραγούδι.
Συμμετέχουν με αλφαβητική σειρά:
• Αηδονίδης Χρόνης
• Βάρδας Γιάννης
• Ζάκκα Κατερίνα
• Ζωγραφίδης Μιχάλης
• Κλαδάκης Γιάννης
• Πατήρ Κυριακόπουλος Χρήστος
• Κώτσικας Δημήτρης
• Κωχ Μαρίζα
• Μητροπάνος Χρυσόστομος
• Παπαδοπούλου Κατερίνα
• Σαμίου Δόμνα
• Σιάτρας Σάββας
• Τσιαμούλης Χρήστος
• Φιλιππίδης Κώστας
• Φιλιππίδης Νίκος
• Φραγκούλης Μάριος
• Χαλκιάς Λάκης
• Παραδοσιακός σύλλογος Σελίνου Κρήτης (Ριζίτικα)
Συνοδεύει το συγκρότημα του Χρήστου Τσιαμούλη
Οργάνωση – Επιμέλεια συναυλίας: Μαρία Ανδρουλάκη – Ζωή
Αναγνωστοπούλου
Τιμητική Επιτροπή
Κωνσταντίνος Δρακάτος, Ακαδημαϊκός, Πρόεδρος της Ακαδημίας
Αθηνών
Πάνος Λιγομενίδης, Ακαδημαϊκός, Αντιπρόεδρος της Ακαδημίας
Αθηνών, Επόπτης του Κέντρου Λαογραφίας
Νικόλαος Ματσανιώτης, Ακαδημαϊκός, Γενικός Γραμματέας της
Ακαδημίας Αθηνών
Μενέλαος Παλλάντιος, Ακαδημαϊκός
Μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής του Κέντρου Λαογραφίας
Χρύσανθος Χρήστου, Ακαδημαϊκός
Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, Ακαδημαϊκός
Σπύρος Ευαγγελάτος, Ακαδημαϊκός
Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ακαδημαϊκός
Κωνσταντίνος Κριμπάς, Ακαδημαϊκός
Επιστημονική Επιτροπή
Σπύρος Ευαγγελάτος
Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη
Μαρία Ανδρουλάκη
Νίκος Ξανθούλης
Γιώργος Κουρουπός
Οργανωτική Επιτροπή
Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη
Μαρία Ανδρουλάκη
Ευάγγελος Καραμανές
Βασιλική Χρυσανθοπούλου
Νίκος Ξανθούλης
Ζωή Αναγνωστοπούλου
Γραμματεία
Ελένη-Μαρία Αρμένη
Ανθούλα Μπάκολη
