Τζίμης Πανούσης ''Περι τέχνης''

Απο το γυάλινο μουσικό θέατρο (2000)

Καλός ο Δημήτριος,όσο ήταν πρωτοπορειακός,αλλά όχι και να μάς λέη ότι "η τέχνη δέν έχει κανένα νόημα".....

Εχω την αίσθηση ότι ο άνθρωπος έδωσε ό,τι είχε να δώση και εδώ και πολύ καιρό πιά επαναλαμβάνεται.

Αλλωστε,στό "Γυάλινο Μουσικό Θέατρο",τό εισιτήριο και τά ποτά κοστίζουν,έτσι δέν είναι;Ενώ όταν έβγαινε στο Slylab και στην Λήδρα τό '80 με τίς Ταξιαρχίες,δέν είχε είσιτήριο και μπορούσες να την βγάλης με μιά μπυρίτσα.....

Από μια φράση που λέει στο τέλος,πιστεύω πως δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ποιά είναι η άποψη του Τζίμη για την τέχνη.Αν το ανέλυε λίγο περισσότερο ίσως.Θα συμφωνήσω και με τον Hastaroth αλλά θα πρέπει να επισυμάνω ότι το χιούμορ αυτού του ανθρώπου είναι αστείρευτο.

Μαλλον αντι για τον εαυτο του "επαναλαμβανει" τον Picasso

Every child is an artist. The problem is how to remain an artist once he grows up. ... The artist is a receptacle for the emotions that come from all over the place: from the sky, from the earth, from a scrap of paper, from a passing shape, from a spider's web. ... The purpose of art is washing the dust of daily life off our souls. ... We all know that art is not truth. Art is a lie that makes us realize the truth. ... From the moment that art ceases to be food that feeds the best minds, the artist can use his talents to perform all the tricks of the intellectual charlatan. Most people can today no longer expect to receive consolation and exaltation from art. The 'refined,' the rich, the professional 'do-nothings', the distillers of quintessence desire only the peculiar, the sensational, the eccentric, the scandalous in today's art. I myself, since the advent of Cubism, have fed these fellows what they wanted and satisfied these critics with all the ridiculous ideas that have passed through my mind. The less they understood them, the more they admired me. Through amusing myself with all these absurd farces, I became celebrated, and very rapidly. For a painter, celebrity means sales and consequent affluence. Today, as you know, I am celebrated, I am rich. But when I am alone, I do not have the effrontery to consider myself an artist at all, not in the grand old meaning of the word: Giotto, Titian, Rembrandt, Goya were great painters. I am only a public clown - a mountebank. I have understood my time and have exploited the imbecility, the vanity, the greed of my contemporaries. It is a bitter confession, this confession of mine, more painful than it may seem. But at least and at last it does have the merit of being honest.

(Pablo Picasso)

http://open-site.org/Society/Philosophy/Art

Φίλε Delta66,

Υποκλίνομαι στην απάντησή σου...Εξαιρετικά ενδιαφέροντα τα γνωμικά των ζωγράφων για την τέχνη...

Και εξαιρετικά ενδιαφέρον κ' αποκαλυπτικη η γνώμη του Picasso !!

Φιλικά,

Λουκάς

Πανω απ' όλα πλακα "περι τέχνης" κανει ο Πανουσης . Και δεν ειναι απαραίτητο να υπάρχουν σοβαρά νοήματα, μηνύματα ή φιλοσοφημένες ιδέες σε αυτά που λέει. Η σατιρα ουτως η άλλως δεν ειναι για να την παιρνεις τοις μετρητοίς....

Διάβασα τα παραπάνω και ειλικρινά ανναρρωτήθηκα πότε ο Τζιμάκος έκανε τέχνη και θέλει  να μιλάει γι' αυτήν. Το'80 με το "και γω σ' αγαπώ ....." ή το '90 με το αντιδραστικό και άγονο πέσιμο στον 'ακατανόμαστο" μονο και μονο για να περιαυτολογήση , στα media ,και να αυτοδιαφημιστεί "υπογείως". Λες και ο ακατανόμαστος δεν είχε δουλειά ,δίσκους, και συνεργασίες με στιχουργούς και συνθέτες, για να μιλήσει . Ας προσπαθήσει ο Τζιμάκος να αναλύει πιό διεξοδικά το αυτονόητο , να ανάγει τον αυτοσαρκασμό σε επιστήμη επιπέδου , και τότε σε αυτό που κάνει , ισως φτάσει τον πρώτο διδάξαντα Χάρρυ Κλίν και γινει χαλίφης, στην θέση του χαλίφη .

Προτιμώ με δουλειά να διορθώνω τα ... στραβα και οχι να γελάω μ' αυτά ..... αυτοσαρκαζόμενος

Το θεμα του τι ειναι τεχνη και τι οχι δε νομιζω πως μπορει να απαντηθει απο εναν καλλιτεχνη ( καλο ή κακο, αυτο ειναι γουστο ), ποσο μαλλον οταν αφορα την ελληνικη παρακμιακη εγχωρια αγορα ( πλεονασμος του εγχωριου με το ελληνικο; ) που αχρηστοι ( με ολη την εννοια της λεξεως ) αποθεωνονται απο τον "κουλτουριαρη" Ελληνα ακροατη και θεατη.

Κι επειδη ο Ελληνας εχει καταντησει να χορταινει με reunions ανυπαρκτων συγκροτηματων ( κοντινο παραδειγμα, ονοματα δε λεμε για να μην εχουμε "οπαδους" να μας κατηγορουν, οποτε οποιος εχει τη μυγα μυγιαζεται ), με "αναμασημενες" επανεκδοσεις, με γερασμενους καλλιτεχνες που καποτε εδιναν ( αλλα τωρα τι να δωσουν; ) και τραγουδιστες/μουσικους που ανηκουν στο "Συστημα" ( το Matrix των μεγαλοπαραγωγων )...τι να ξερει απο τεχνη;

Κι ο Πανουσης παιδι μιας δεκαετιας αμφισβητησεων ειναι. Του να εισαι "αντιστασιακος" σε εκεινο το Συστημα, αλλα να επιχορηγεισαι απο αυτο σε καθε σου συναυλια. Τοτε που ο ενας εβγαζε το ματι του αλλουνου για να αποδειξει ποσο πιο αριστερος και ελευθερος ειναι.

Μ'αρεσουν τα τραγουδια του, μερικοι στιχοι του εχουν νοημα, ορισμενες παρεμβασεις του ειναι πιο καιριες απο αυτες τις μακροσκελεις επιστολες του Θοδωρακη ( ουπς, τωρα θα καω στην πυρα.. ), ομως δεν ειναι τεχνη παντα ο,τι κανει.

Ουτε ομως σαν ακροατης και μουσικος θα περιμενα απο καποιον να μου πει τι ειναι τεχνη...Ο καθενας τη βιωνει τοσο διαφορετικα που εαν για τον Πανουση "η τεχνη δεν εχει κανενα νοημα", ποιος ειμαι εγω που θα τον πεισω να αποκτησει νοημα στη δικη του τεχνη;

Η σάτιρα περιλαμβάνει αυτοσαρκασμό. Σάτιρα χωρίς αυτοσαρκασμό είναι απλή πολιτική επιθεώρηση.

Η τέχνη δεν έχει κανένα αποκλειστικό νόημα πέρα από την νοηματοδότηση που της δίνει ο εκάστοτε ακροατής/θεατής/αναγνώστης. Άλλωστε όλα τα έργα γράφονται από έναν για να διαβαστούν από τους υπόλοιπους. Είναι μία μορφή επικοινωνίας που αφορά ταυτόχρονα πομπό και δέκτη. Κι αυτό ακριβώς περιγράφει ο Πανούσης με την παραπάνω φράση. Το γεγονός ότι φτάνουμε σε σημεία ανοησίας της τέχνης, δεν είναι ίδιον της ανόητης τέχνης, αλλά παράγωγο του ανόητου ακροατή. Άλλωστε, ο ίδιος φρόντιζε συχνά-πυκνά να υπενθυμίζει ότι εκείνος είναι απλά ο 'επί σκηνής καθρέφτης του θεατή'. Γι' αυτό και σατιρίζει τη σύγχρονη τέχνη λέγοντας ότι "ο δημιουργός εμπνέεται από τα απλά, τα καθημερινά: τηλεκάρτες, πιστολάκια, βρύσες. Εμπνεύστηκα προχθές από μία πρίζα στο σπίτι μου κι έγραψα ολόκληρη συμφωνία!".

Το χειρότερο στην τέχνη δεν είναι ότι μισθώνεται ο καλλιτέχνης, αλλά ότι οι υπόλοιποι τον θεωρούν αυτονόητο. Από τις σημαντικότερες κινήσεις που μπορεί να ζήσει κανείς ως καλλιτέχνης είναι η προσφορά, το αντίδωρο του θεατή/ακροατή, ο οποίος με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζει την προσφορά της τέχνης. Όταν τύχει σε κάποιον να παίξει κιθάρα σε παρέα κι ένας εκ των συμμετεχόντων να του προσφέρει μία πορτοκαλάδα, ένα κουλούρι ή ο,τιδήποτε άλλο χωρίς να πει άλλη κουβέντα, τότε πιστεύω ότι θα καταλάβει και το σημαντικό έργο που επιτελεί.

Και σε αντίθεση με τον Bagration, πιστεύω ότι η τέχνη, και ειδικά με τη μορφή της σάτιρας, είναι φορέας των πιο σοβαρών μηνυμάτων του ανθρώπου. Άλλωστε το χιούμορ θεωρείται ο καλύτερος τρόπος για να πεις τα πιο σοβαρά πράγματα.

Όσα αφορούν τον Π. Πικάσο και τα όσα παρατέθηκαν, το θέμα είναι αρκετά περίπλοκο. Κι ετούτο γιατί τα λόγια κρύβουν πολύ περισσότερα από όσα φανερώνουν, ειδικά από ανθρώπους με υψηλό καλλιτεχνικό 'φρόνημα'. Αρκεί μόνο να διαβάσει κανείς την πρόταση: "Most people can today no longer expect to receive consolation and exaltation from art." (οι περισσότεροι άνθρωποι δεν επιδιώκουν την κάθαρση και την πευματική ανύψωση από την τέχνη στις μέρες μας) για να διαπιστώσει αυτό που έγραψα παραπάνω ως "Το γεγονός ότι φτάνουμε σε σημεία ανοησίας της τέχνης, δεν είναι ίδιον της ανόητης τέχνης, αλλά παράγωγο του ανόητου ακροατή.". Κι όταν αναφέρομαι σε ανοησία, η φράση μου περιλαμβάνει και την   α ν α ι σ θ η σ ί α . Κι όπως παραδέχεται αμέσως παρακάτω, η καλλιτεχνική του παρουσία δεν εστιάζονταν στη ζωγραφική, αλλά επί της ουσίας στη σάτιρα μέσω της ζωγραφικής. Το κοινωνικό πλαίσιο περί της τέχνης τον εξοβέλισε από την σφαίρα της ζωγραφικής προς τη σφαίρα της σάτιρας.

Ιδιαίτερη, δε, βαρύτητα έχει η φράση "Art is a lie that makes us realize the truth.". Πρόκειται για ένα λογοπαίγνιο με τις έννοιες αλήθεια και ψέμα. Πώς γίνεται ένα ψέμα να δείχνει την αλήθεια, αν δεν είναι μέρος της αλήθειας; Κι εδώ απλά θα υπενθυμίσω την Ειρωνεία του Σωκράτη, ο οποίος χρησιμοποιούσε το ψέμα ως μέθοδο της αλήθειας, την άρνηση ως σημείο κατάφασης.

Οι περισσότεροι άνθρωποι λεν "ο Πανούσης είναι καλός γιατί με κάνει να γελάω". Όμως το γέλιο είναι στην πραγματικότητα αντίδραση απέναντι στη μελαγχολία της καθημερινότητας. Γι' αυτό και το χιούμορ κάθε εποχής σχετίζεται σε μείζονα βαθμό με τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Δεν γελάμε επειδή κάτι μας αρέσει, αλλά επειδή βρίσκουμε αυτόν τον ηδονικό τρόπο να εξορκίσουμε εκείνο που μας πονά. Όταν ο Λ. Λαζόπουλος φέρνει τον πρωθυπουργό στο επίπεδο του απλού ανθρώπου που χορεύει επί σκηνής με την υπουργό του, γελάμε γιατί γνωρίζουμε ότι ο χορός γίνεται σε άλλο επίπεδο που δεν μας αρέσει καθόλου να σκεπτόμαστε.

Τέλος, επαναλαμβάνω μία παλαιότερη θέση μου: η σάτιρα γίνεται οξύτερη όσο πλησιάζουμε σε αδιέξοδα επικοινωνίας. Το ίδιο είχε συμβεί στην αθηναϊκή δημοκρατία. Το ίδιο συμβαίνει πάντοτε. Οι τέχνες εντείνονται σε δυναμική όσο οι άνθρωποι απομακρύνονται μεταξύ τους. Ας μην θεωρούμε λοιπόν γενικό καλό το γεγονός ότι έχει πλημμυρίσει ο πλανήτης μουσική και μπάντες, τηλεοπτικά σόουζ και κινηματογραφικές ταινίες. Αντί να πούμε μία καλημέρα μεταξύ μας, βγάζουμε τραγούδια και τα τραγουδάμε μόνοι μας. Σε ένα λεωφορείο 50 ανθρώπων, οι 49 ακούν μουσική που περιγράφει πόσο κακή είναι η μοναξιά, κοιτώντας μελαγχολικά το δρόμο και τα κτήρια...

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : StavmanR στις 24-08-2010 17:06 ]

Πάμε στο κεφάλαιο «θεατρικός ηθοποιός σάτιρας»; Σε στυλ Χάρρυ Κλυνν ας πούμε ή Λαζόπουλου... Δυο κουβέντες για τον καθένα τους;

Προσωπικά δεν τους...

Όχι, δεν κάνουν το ίδιο πράγμα με μένα. Κοίτα να δεις: Η Σάτιρα στο θέατρο είναι μία αρχαία τέχνη που την έχουμε πάρει χωρίς να τη σπουδάσουμε, αλλά από τους «παππούδες» μας, δεν είναι μακριά τα χρόνια, 70 γενιές. Για μένα λοιπόν, η Σάτιρα έχει κάποιους κανόνες που εγώ τους θεωρώ απαράβατους! Όπως, λοιπόν, οι γιατροί έχουν τον Όρκο του Ιπποκράτη, έτσι οι καλλιτέχνες κι εμείς που σατιρίζουμε την επικαιρότητα έχουμε το Νόμο του Απόλλωνα, του οποίου ο πρώτος και σημαντικότερος όρος είναι ότι δεν συνεργαζόμαστε με το Κράτος και την Εξουσία. Άπαξ και δέχεσαι χρήματα από το Κράτος, πώς να... Εγώ, ας πούμε, το έχω αποφύγει και θα το αποφεύγω πάντα. Το θεωρώ γελοίο, ρε παιδί μου, να παίρνω λεφτά και χορηγίες από το Υπουργείο Πολιτισμού για να σατιρίσω το Υπουργείο Πολιτισμού! Δηλαδή, κοροϊδεύουμε την κοινωνία;;; Να γιατί δεν παίζω ποτέ και σε όλα αυτά τα φιλανθρωπικά και καλά, τα «αφιλοκερδώς» και τα συναφή, τα σιχαίνομαι. Αντιθέτως, τίμια, εφόσον είσαι κύριε μέσα στον καπιταλισμό, βάλε κι εσύ το εισιτήριο σου όπως και ο δίπλα, όποιος θέλει θα έρθει, όποιος δεν θέλει με γεια του και χαρά του. Αυτές οι αλλαξοκωλιές με την Εξουσία δεν μου αρέσουν, τέρμα. Άλλη δουλειά, ναι, κάνε, όχι όμως Σάτιρα. Αν και πιστεύω βαθιά ότι γενικά η Τέχνη δεν πρέπει να επιχορηγείται. Αυτή είναι η άποψη μου. Ο Χάρρυ Κλυνν είναι σπουδαίος...

Ναι, αλλά, ρε γαμώτο, μετά ξεπέφτουν στο διδακτισμό και στη σοβαροφάνεια, υποτιμώντας έτσι κάπου την Κωμωδία. Η Κωμωδία δεν έχει ανάγκη το άλλοθι της σοβαρότητας. Είμαστε σοβαροί οι κωμικοί, και μάλιστα πολύ πιο σοβαροί από τους «άλλους», άρα η σοβαροφάνεια περισσεύει. Άμα κάνεις Σάτιρα λοιπόν, δεν κάνεις μάθημα στους από κάτω. Ο αυτοσαρκασμός μάλιστα! (σ.σ.: που είσαι, Γιάννη μου!) Είναι το πρώτο και όλα τ' άλλα έρχονται.

Αυτοί είναι μεγάλοι! Τεράστιοι καλλιτέχνες. Και σου λέω να το δεις, αυτά θα ξαναβγούνε! Η δύσκολη μεταπολεμική Ελλάδα, μετά τον Εμφύλιο, ώθησε το 80% του ελληνικού πληθυσμού να θέλει να έρθει η εξουσία στο λαό κι έφαγε μία σφαλιάρα ΝΑ από τις μεγάλες δυνάμεις! Ε, όλη αυτή η πίκρα βγήκε στο πανί, στο θέατρο, στα τραγούδια, σε μία τρομερή Τέχνη που την βλέπουμε ακόμη και σήμερα φρέσκια! Τώρα λοιπόν που μας ψεκάζουν καθημερινά, ε, δεν μπορεί, θα βγει πάλι κάτι και από αυτό.

Συνέντευξη Τζίμη Πανούση στο Metal Hammer, Μάρτιος 2009

http://www.musicheaven.gr/html/modules.php?name=Splatt_Forums&file=viewtopic&topic=21535&gotolast=1

Φίλε  Japan88gr  πρίν τοποθετηθώ δημόσια για το ζήτημα θεωρω οτι εχω σχηματίσει την αποψή μου, οχι αβασάνιστα, γιατί η μουσική του μ' αρεσε Τόν θυμάμαι και εγώ στο Λήδρα ,η  το Σκαιλαμπ, οπως προανέφερε κάποιος αλλος φίλος, είναι μικρός ο κόσμος

Θά συμφωνήσω με τον φίλο noizreduction και θα προσυπογράψω τις δύο τελευταίες ενότητες γιατί πιστεύω οτι η τεχνη είναι καθαρά υποκειμενικό πράγμα και δεν αισθάνομαι την ανάγκη να πείσω κανέναν, για την ορθότητα η μη των απόψεών μου. Μου αρκεί αυτο που βλέπω, και εξαντλω αυτό που κάνω, απλουστεύοντας τα προβλήματα, απομυθοποιώντας  πρόσωπα και καταστάσεις

" Ο εχων ώτα ακούειν ακουέτω.....οφθαλμους και ορά....θυμικόν και σκέπτεται"

η υποκειμενικότητα χάθηκε στο δρόμο..

λες μ' αγαπάς, και μου δίνεις συμβουλές...

-----------------
Πρέπει να νικήσουμε τις μικρές αρετές, την ευγένεια, τη λύπη, τη σκοπιμότητα. Τις μικρές αρετές φοβάμαι πιο πολύ από τις μεγάλες κακίες, γιατί έχουν ωραίο πρόσωπο και εύκολα ξεγελούν. Νίκος Καζαντζάκης https://www.youtube.com/user/japan88gr

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : Japan88gr στις 24-08-2010 18:05 ]