Κλίμακες Μινόρε

Σχετικές Κλίμακες

Οι σχετικές κλίμακες Ματζόρε & Μινόρε έχουν τον ίδιο αριθμό διέσεων/υφέσεων (#/b) όπως φαίνεται στο παρακάτω σχεδιάγραμμα:

Παρατηρείστε ότι ξεκινάμε από το C και ανεβαίνουμε πέμπτες μέχρι το F# που στο πιάνο (Equal Temperament)  είναι το ίδιο πλήκτρο με το Gb και με τον ίδιο τρόπο συνεχίζουμε με πέμπτες επιστρέφουμε στο C.

Με παρόμοιο τρόπο αρχίζοντας από το Αm  και ανεβαίνοντας πέμπτες φτάνουμε στο D# που στο πιάνο (Equal Temperament)  είναι το ίδιο πλήκτρο με το Eb και με τον ίδιο τρόπο συνεχίζουμε με πέμπτες επιστρέφουμε στο A.

Αυτός είναι ο γνωστός μας κύκλος των πέμπτων.

Έτσι κάθε πέμπτη που μετακινούμαστε έχουμε μια επιπλέον δίεση (# ) μέχρι το F# και από το Gb κάθε πέμπτη έχουμε και μια ύφεση (b) λιγότερη.

Παρακάτω φαίνονται οι κλίμακες, που είδαμε παραπάνω αλλά στο πεντάγραμμο, του G Φυσικού μινόρε , του G Μελωδικού Μινόρε και του G Αρμονικού Μινόρε.

Στο παρακάτω site μπορείτε να δείτε αλλά και να ακούσετε όλες τις κλίμακες μινόρε:

http://www.music.vt.edu/musicdictionary/appendix/scales/scales/minorscales.HTML

Φυσική Κλίμακα Μινόρε

H Φυσική Κλίμακα Μινόρε λαμβάνεται από την Κλίμακα Ματζόρε  χρησιμοποιώντας την 6η νότα της Ματζόρε σαν Τονική της Μινόρε. Τα ημιτόνια της κλίμακας αυτής κείνται μεταξύ 2ης και 3ης και 5ης και 6ης των νοτών της.

Ας πάρουμε την κλίμακα C Ματζόρε (τα άσπρα πλήκτρα του πιάνου) που είναι κλίμακα χωρίς διέσεις/υφέσεις.

Η 6η νότα της είναι η Α που γίνεται τονική της Am Φυσικό που είναι η: A B C D E F G A .

H 3η νότα της Α μινόρε φυσικό είναι η τονική της C ματζόρε.

Γι’ αυτό η Α μινόρε λέγεται ότι είναι η Σχετική Μινόρε της C  Ματζόρε ή το ίδιο ότι η C Ματζόρε είναι η Σχετική Ματζόρε της Α Μινόρε.

Η Σχετική Μινόρε είναι 3 ημιτόνια κάτω από την Σχετική Ματζόρε ή η Σχετική Ματζόρε είναι 3 ημιτόνια πάνω από την Σχετική Μινόρε.

Η Ματζόρε και η Σχετική Μινόρε έχουν ακριβώς τον ίδιο οπλισμό.

Η Φυσική Μινόρε είναι ο Αιολικός Δρόμος (Aeolian mode) της Σχετικής Ματζόρε.

Δηλαδή ο Δυτικός δρόμος που λέγεται Αιολικός λέγεται και Φυσικό Μινόρε.

Ρίξτε μια ματιά και στο Κλίμακες-Δρόμοι-Μακάμια.

Διατονικό Μινόρε

Είναι άλλη μια ονομασία του Φυσικού Μινόρε ή όπως είπαμε ο γνωστός Αιολικός Τρόπος (Δρόμος). Το αναφέρω και με την ονομασία αυτή γιατί στην Ελλάδα το συναντάμε  και με την ονομασία ΝΗΣΙΩΤΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ ή και Καθαρό Μινόρε.

Διαστήματα Νησιώτικου Μινόρε : Τ-Η-Τ-Τ-Η-T-T  .  

Η Δυτική μουσική έχει τεράστιο ρεπερτόριο στο Φυσικό (Διατονικό / Νησιώτικο) Μινόρε .

Το Ελληνικό ρεπερτόριο που έχω υπ’ όψη μου είναι μικρό:

Ενδεικτικό Ελληνικό Ρεπερτόριο Διατονικού Μινόρε:

Θαλασσάκι μου -Με σκότωσε γιατί την αγαπούσα - Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας-Όταν σφίγγουν το χέρι-Είναι βαριά η μοναξιά-Έλα μαζί μου-Ήτανε μια φορά μάτια μου- Οι θαλασσιές οι χάντρες.

 

Μελωδική Κλίμακα Κλασική Μινόρε

Στην κλασική μουσική θεωρία η Μελωδική Μινόρε και η Φυσική Μινόρε συνδυάζονται σε μια κλίμακα. Η Μελωδική όταν ανεβαίνουμε την κλίμακα και η Φυσική όταν κατεβαίνουμε την κλίμακα.

Για να μετατρέψουμε μια Φυσική Κλίμακα Μινόρε σε Μελωδική Μινόρε απλώς αυξάνουμε και την 6η και την 7η νότα κατά ένα ημιτόνιο

Πχ για να μετατρέψουμε την G μινόρε φυσικό σε G μινόρε Μελωδικό (βλέπε την 1η εικόνα) μετατρέπουμε την Εb σε E και την F σε F#.

Μελωδική Κλίμακα Jazz Μινόρε

Συνήθως η μελωδική μινόρε χρησιμοποιείται κατά την ανιούσα  και τότε είναι γνωστή σαν Μινόρε Τζαζ ( Jazz minor ) και έχει πολλές χρήσεις στους αυτοσχεδιασμούς στην Jazz  και παίζεται σ’ αυτή τη μορφή και στην ανιούσα και στην κατιούσα , είναι δε εύκολο να τη θυμόμαστε σαν κλίμακα ματζόρε με την 3η νότα σε ύφεση.

Δηλαδή στην Jazz δεν υπάρχει αυτή η προηγούμενη ‘'ανωμαλία’' .

Δηλαδή η  κλασική μελωδική ανεβαίνει σαν μελωδική και κατεβαίνει σαν αιολικός τρόπος.
Δηλαδή ανεβαίνει 1 2 b3 4 5 6 7 και κατεβαίνει  b7 b6 5 4 b3 2 1 (Η 1η κλίμακα της παρακάτω φωτογραφίας)

Η Jazz μελωδική ανεβοκατεβαίνει με την Jazz  φόρμουλα: 1 2 b3 4 5 6 7

Με λίγα λόγια είναι ένα Μινορομάντζορο (Η 2η κλίμακα της παρακάτω φωτογραφίας)

Δηλαδή κάθε μια απ’ τις 2 κλίμακες χρησιμοποιείται ως έχει και κατά την ανιούσα και κατά την κατιούσα.

Δυστυχώς δεν έχω ενδεικτικό Ελληνικό ρεπερτόριο για Μελωδικό Μινόρε.

Αρμονική Κλίμακα Μινόρε

Για να μετατρέψουμε οποιαδήποτε Κλίμακα Φυσικού Μινόρε σε αντίστοιχη Αρμονικού Μινόρε απλώς ανεβάζουμε την 7η νότα κατά ένα ημιτόνιο.

Πχ για να μετατρέψουμε την G μινόρε φυσικό σε G μινόρε Αρμονικό μετατρέπουμε την F σε F#.

Το χαρακτηριστικό της ελάσσονος αρμονικής είναι το τρι-ημιτόνιο μεταξύ VI - VII (όξυνση του προσαγωγέα).

Προσαγωγέας είναι η VII νότα μιας κλίμακας ή πιο απλά η προτελευταία νότα της κλίμακας. Ρίξτε μια ματιά στο post αυτό για παραπάνω λεπτομέρειες για τον προσαγωγέα.

Για μεγαλύτερη εξάσκηση μελετήστε την παρακάτω φωτογραφία με όλες τις κλίμακες Αρμονικού Μινόρε στις οποίες έχουμε τεράστιο ελληνικό ρεπερτόριο.

Η Wikipedia για την Αρμονική Μινόρε αναφέρει:

‘’The harmonic minor is also occasionally referred to as the Mohammedan scale[2] as its upper tetrachord corresponds to the Hijaz jins, commonly found in Middle Eastern music. The harmonic minor scale as a whole is called Nahawand-Hijaz[3] in Arabic nomenclature, and as Bûselik Hicaz [4] in Turkish nomenclature. And, as an Indian raga, it is called Kirwani.’’

Μετάφραση: ‘’Η αρμονική μινόρε αναφέρεται και σαν κλίμακα Mohammedan καθώς το άνω της τετράχορδο αντιστοιχεί στην Hijaz jins που τη βρίσκουμε στη μουσική της Μέσης Ανατολής. Η αρμονική μινόρε λέγεται και Nahawand-Hijaz στα Αραβικά , σαν Bûselik Hicaz στα Τούρκικα και σαν Kirwani στα Ινδικά.

Δείτε εδώ και όλες τις παραγόμενες κλίμακες χιτζάζ από τις αντίστοιχες αρμονικές μινόρε.

(Η αγγλική ορολογία απλώς σας βοηθάει για περαιτέρω σέρφινγκ στο διαδίκτυο το λεγόμενο και Googling)

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΜΙΝΟΡΕ

Ζεϊμπέκικα (9/8)

ΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΔΕΝ ΜΙΛΟΥΝ ΠΟΛΎ  -ΠΟΣΟ Σ' ΑΓΑΠΩ- ΤΙ ΣΟΥ'ΚΑΝΑ ΚΑΙ ΠΙΝΕΙΣ - ΒΑΔΙΖΩ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΙΛΩ - ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΑΡΑΜΑ ΜΟΝΑΧΟΣ - ΠΡΩΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ - ΈΝΑ ΒΡΑΔΥ ΠΟΥ 'ΒΡΕΧΕ

Χασάπικα (2/4)

ΜΑΝΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΑΓΙΑ - ΕΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΠΟΥ Μ' ΑΦΗΝΕΙΣ - ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΩ - ΧΑΡΑΜΑΤΑ Η ΩΡΑ ΤΡΕΙΣ - ΚΆΘΕ ΛΙΜΑΝΙ ΚΑΙ ΚΑΗΜΟΣ   - ΓΙΑ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΓΙΣΣΑ - ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΠΑΨΕ ΝΑ ΠΟΝΑΣ - ΝΤΡΑΓΚΑ-ΝΤΡΟΥΓΚ ΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ - ΣΑ ΜΑΓΕΜΕΝΟ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΩ ΚΙ ΟΠΛΟΦΟΡΩ - ΟΛΟΙ ΟΙ ΡΕΜΠΕΤΕΣ - ΚΆΘΕ ΒΡΑΔΥ ΘΑ ΣΕ ΠΕΡΙΜΕΝΩ - ΣΤΟ ΚΑΤΩ ΚΑΤΩ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ - ΡΙΞΕ ΜΙΑ ΖΑΡΙΑ ΚΑΛΗ - ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ - ΕΣΕΝΑ ΔΕ ΣΟΥ ΑΞΙΖΕ ΑΓΑΠΗ – ΦΡΑΓΚΟΣΥΡΙΑΝΗ - ΜΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ - ΑΝ Μ' ΑΞΙΩΣΕΙ Ο ΘΕΟΣ – ΑΧΑΡΙΣΤΗ - ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ

Χασαποσέρβικα (2/4)

ΜΗ ΜΟΥ ΛΕΣ ΓΙΑΤΙ ΞΕΧΝΑΩ – ΚΑΡΟΤΣΕΡΙ-ΠΡΟΣΕΧΕ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΠΩΣ ΜΙΛΑΣ-ΓΛΥΚΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-Η ΓΚΑΡΣΟΝΑ- ΤΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ-3οςΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ-ΒΡΕ ΠΩΣ ΜΠΑΤΗΡΙΣΑΜΕ—ΠΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΠΕΡΑ ΚΑΜΠΟΥΣ-ΟΛΑ ΚΑΛΑ ΚΙ ΟΛΑ ΩΡΑΙΑ-ΑΝΟΙΞΑ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ ΣΟΥ ΠΗΓΑΔΙ-ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ- ΤΙΚ ΤΑΚ ΚΑΝΕΙ Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ-ΣΑΝ ΤΟΝ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

4/4 (Καντάδες-Ταγκό-Χαμπανέρα)

ΑΝΑΠΝΟΗ ΜΟΥ - ΤΟ ΜΙΝΟΡΕ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ - Σ' ΑΓΑΠΩ ΓΙΑΤΙ ΕΙΣ' ΩΡΑΙΑ - Η ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΑ - ΚΡΑΤΗΣΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ - ΜΗ ΜΟΥ ΘΥΜΩΝΕΙΣ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ - ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΟΝΕΙΡΑ - ΜΑΡΑΜΕΝΑ ΤΑ ΓΙΟΥΛΙΑ - ΠΟΥ ΝΑ 'ΣΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟ ΒΡΑΔΥ  - ΕΊΝΑΙ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ - ΠΏΣ ΝΑ ΜΗΝ ΚΛΑΙΣ

ΕΦΥΓΕΣ ΕΙΝ' ΌΛΑ ΛΥΠΗΜΕΝΑ   - ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΦΕΥΓΕΙ ΣΤΙΣ 8

ΒΑΛΣ (3/4)

ΑΣΤΑ ΤΑ ΜΑΛΛΑΚΙΑ ΣΟΥ - ΚΥΜΑΤΑ ΔΟΥΝΑΒΕΩΣ – ΜΕΝΕΞΕΔΕΣ ΚΑΙ ΖΟΥΜΠΟΥΛΙΑ - ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΜΟΥ ΤΟΝ ΚΗΠΟ - ΜΗ ΜΟΥ ΧΤΥΠΑΣ ΤΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ - ΜΗ ΣΚΑΛΙΖΕΙΣ ΤΗ ΣΤΑΧΤΗ - ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΞΕΧΑΣΕΙΣ ΤΑ ΤΟΣΑ - ΚΟΥΡΟ ΣΙΒΟ - ΈΝΑ ΠΟΤΗΡΙ ΜΕΣ' ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΟΥ - ΑΣΤΟ ΤΟ ΧΕΡΑΚΙ ΣΟΥ

5/8

ΑΧ ΔΕΣΠΟΙΝΑΚΙ -  ΤΟ ΓΕΛΑΣΤΟ ΠΑΙΔΙ - Ο ΣΤΡΑΤΗΣ  - ΑΠΑΝΩ ΜΟΥ ΕΧΩ ΠΑΝΤΟΤΕ - ΠΑΜΕ ΓΙΑ ΥΠΝΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

ΚΑΠΟΤΕ ΗΜΟΥΝΑ ΠΑΙΔΙ  - ΑΧ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΜΟΥ  - ΆΛΛΟΣ ΓΙΑ ΧΙΟ ΤΡΑΒΗΞΕ

6/8 – 12/8

ΕΛΕΝΗ - ΠΑΕΙ ΚΙ ΑΥΤΉ Η ΚΥΡΙΑΚΗ – ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΑ - ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΙ ΑΡΩΜΑΤΑ - Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΦΥΛΛΟ -ΦΥΛΛΟ

ΓΙΕ ΜΟΥ - ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΚΑΙ ΧΕΙΜΩΝΕΣ – ΑΓΩΝΙΑ - ΤΑ ΚΥΘΗΡΑ – ΝΕΦΕΛΗ - ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΓΡΗΓΟΡΑ ΝΥΧΤΩΝΕΙ

ΛΕΝΓΚΩ  ΛΕΝΓΚΩ ΜΑΝΑ - ΕΚΕΙΝΗ  ΕΚΕΙΝΗ - ΜΑΛΙΣΤΑ ΚΥΡΙΕ - ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Η ΚΑΡΔΙΑ – ΓΚΕΛ ΓΚΕΛ

Δείτε επίσης το ρεπερτόριο με το δρόμο ΟΥΣΑΚ & ΧΙΤΖΑΖ.