Το παραδοσιακό όργανο της Αρμενίας με τον ζεστό, απαλό και ένρινο ήχο.
Χρησιμοποιείται για αργά, λυρικά αλλά και γρήγορα, χορευτικά κομμάτια. Η παρουσία ενός ντουντούκ είναι απαραίτητη σε κάθε γιορτή στην Αρμενία.
Το ντουντούκ είναι ξύλινο, κυλινδρικό, πνευστό όργανο τύπου όμποε (με διπλή επικρουστική γλωττίδα). Κατασκευάζεται από ξύλο βερικοκιάς ή καρυδιάς ή αχλαδιάς. Προέρχεται από περιοχές του Καυκάσου, στην Αρμενία, όπως επίσης στη Γεωργία και, σε παρόμοια μορφή, στο Αζερμπαϊτζάν. Το ντουντούκ που θα αναλύσουμε παρακάτω είναι το κατ’ εξοχήν παραδοσιακό όργανο της Αρμενίας.
Η γλωττίδα είναι ένας κύλινδρος από καλάμι, το οποίο γίνεται πλατύ στη μια άκρη, θυμίζοντας ράμφος πάπιας. Ένα δερμάτινο δαχτυλίδι, κατασκευασμένο από φλοιούς δέρματος, αγκαλιάζει τη γλωττίδα, την πιέζει, ως ρυθμιστής του ανοίγματός της, αλλά και να προστατεύσει τη γλωττίδα από επέκταση ή δημιουργία ρωγμών ή από ενδεχόμενη απώλεια αέρα. Σ’ αυτό το δαχτυλίδι δένεται το καπάκι. Όπως όλα τα όργανα που έχουν γλωττίδα, έτσι και στο ντουντούκ χρειάζεται να νοτισθεί με λίγο νερό η γλωττίδα ώστε να ανοίξει. Λίγες φορές είναι κάποιος τυχερός ώστε να βρει αμέσως ένα καλό όργανο που να ταιριάζει απόλυτα με τη γλωττίδα του. Στην πραγματικότητα, χρειάζεται να αλλάξει κανείς πολλές γλωττίδες για να πετύχει όσο το δυνατόν καλύτερη συμβατότητα με το duduk του. Η τοποθέτηση των χειλιών πάνω στη γλωττίδα είναι όπως στο όμποε. Επίσης, τα μάγουλα μπορούν να είναι λίγο φουσκωμένα. Το vibrato γίνεται με την κίνηση του πάνω χείλους.
Το Αρμένιο ντουντούκ είναι απλό όσον αφορά την κατασκευή του και επιτρέπει μια μεγάλη ελευθερία στην προσωπική έκφραση. Χρειάζεται πολύ καλή αναπνοή – διαφραγματική – σωστή στάση του σώματος και χαλαρότητα. Γίνεται και χρήση της κυκλικής αναπνοής.
Ενδιαφέρον είναι ότι στην Αρμενία προτιμάται το ξύλο της βερικοκιάς για την κατασκευή του, ώστε ο ήχος του να είναι κοντινότερος στην ανθρώπινη φωνή και να αποφευχθεί ο έντονος ήχος του ζουρνά. Ο ήχος του ντουντούκ είναι ζεστός, απαλός, ένρινος και χρησιμοποιείται για αργά, λυρικά αλλά και γρήγορα, χορευτικά κομμάτια. Η παρουσία ενός ντουντούκ είναι απαραίτητη σε μια γιορτή στην Αρμενία. Λογαριάζεται ως η φωνή της Αρμένιας ψυχής και δεν είναι απλώς ένα κομμάτι της παραδοσιακής μουσικής του έθνους.
Ο Djivan Gasparyan (Αρμένιος μουσικός και συνθέτης, έκανε το ντουντούκ γνωστό στον κόσμο) προσπάθησε να αποδείξει πως το όργανο είναι των βοσκών και είναι ικανό να ερμηνεύσει μουσική του μεσαίωνα. Εντυπωσιακό είναι πως η τεχνική του παιξίματος και η κατασκευή του προσδίδουν έναν ιδιαίτερο ηχητικό χαρακτήρα. Επιπλέον και τελειώνοντας, σας προτείνω να ακούσετε μουσική με ντουντούκ του Levon Minassian, ίσως ο πιο γνωστός οργανοπαίκτης ντουντούκ αυτή τη στιγμή.
Πηγές:
-www.wikipedia.org
-commons.wikimedia.org
-www.duduk.com
Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.
Στείλε το άρθρο σου
σχολιάστε το άρθρο
#18982 / 04.10.2009, 19:23 / Αναφορά Άρτια και ολοκληρωμένη πληροφόρηση, oulion! Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα ξανακούσει γι' αυτό το όργανο. Ευχαριστούμε! |
#20295 / 09.06.2010, 22:54 / Αναφορά Μπράβο , πολύ καλή δουλειά . όπως είπε και ο φίλος , άρτια πληροφόρηση!!!!! |
#22361 / 16.04.2011, 08:12 / Αναφορά ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΡΜΕΝΙΚΑ Tεύχος 31 Μάιος-Ιούνιος 2003 Ντουντούκ: από τη βερικοκιά στην παγκόσμια σκηνή O εθνικός ήχος της Αρμενίας Οι τρυφεροί και εύθραυστοι ήχοι του ντουντούκ ταξιδεύουν στα αρμενικά μεγαλοπρεπή βουνά, αφηγούμενοι την ιστορία μας στην ηχώ που χάνεται πέρα μακριά. «Αυτό το μικρό και μακρύ όργανο των 35 εκατοστών περικλείει την ιστορία ενός ολόκληρου έθνους», πιστεύει ο γνωστός σε όλο τον κόσμο μουσικός του ντουντούκ, Τζιβάν Κασπαριάν. Οι βαθιοί και βελούδινοι ήχοι του ντουντούκ ζωντανεύουν όταν παίζονται οι αρμενικές μελωδίες. Ακόμα και η πιο χαρούμενη μελωδία χρωματίζεται με θλίψη, όταν ακούγεται με τη μοναδική ποιότητα τόνου του ντουντούκ. Το αρμενικό ντουντούκ φτιάχνεται εξαιρετικά από το ξύλο της βερικοκιάς. Τα ντουντούκ που κατασκευάζονται από βερικοκιές των ορεινών περιοχών της Αρμενίας εκτιμώνται ακόμα περισσότερο. «Τα βερίκοκα των ορεινών περιοχών της Αρμενίας είναι γλυκά και έχουν μοναδική γεύση. Το ξύλο των δέντρων από τις περιοχές αυτές παράγει εξίσου γλυκό και μοναδικό ήχο», λέει η Λιόβα Μανουκιάν, κατασκευάστρια και δεξιοτέχνης των ντουντούκ με εμπειρία 30 ετών. Οι μουσικοί πρόγονοι του ντουντούκ υπήρξαν από πολύ παλιά, από 4.000 χρόνια πριν. Αυτά τα μουσικά όργανα επινοήθηκαν στην Αίγυπτο, εντούτοις η χρήση τους ήταν πιο διαδεδομένη στον Καύκασο. Χρειάζονται αρκετές ώρες για να επεξεργαστεί κανείς αυτό το αρμενικό λεπτό μουσικό όργανο από τα κομμάτια ακατέργαστου ξύλου. Το ντουντούκ έχει οκτώ τρύπες και μία ακόμη μικρότερη. Το όργανο έχει διάμετρο 12 χιλιοστά και η απόσταση των οπών μεταξύ τους ακολουθεί τις νότες. Εάν η νότα είναι χαμηλότερη, τότε η τρύπα γίνεται βαθύτερη και αντίστροφα. Ένας σωλήνας από καλάμι τοποθετείται στην άκρη του ντουντούκ και παίζει το ρόλο του μεσολαβητή μεταξύ του μουσικού και του ντουντούκ. Μπορείτε να αγοράσετε χειροποίητα ντουντούκ από δεξιοτέχνες που κατασκευάζουν τα όργανα οι ίδιοι στην έκθεση, στη διάσημη υπαίθρια αγορά χειροποίητων οργάνων στο Βερνισάζ, που γίνεται κάθε Σαββατοκύριακο στο Ερεβάν. Εάν είστε τυχεροί, μπορείτε να τους συνταντήσετε εκεί, στον ελεύθερο χρόνο τους, χαλαρώνοντας να παίζουν ντουντούκ, κάνοντας διάλειμμα από τη φασαρία της αγοράς. Η τιμή ενός ντουντούκ κυμαίνεται από 10 μέχρι 25 δολάρια. Τα φτηνά ντουντούκ δεν είναι σωστά συντονισμένα και είναι για τους μη επαγγελματίες. Τα ακριβότερα ντουντούκ μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους επαγγελματίες. Ο δεξιοτέχνης του ντουντούκ Σαμβέλ Κρικοριάν διαβεβαιώνει ότι η διαδικασία κατασκευής ενός ντουντούκ διαρκεί αρκετές ώρες, ωστόσο ο σωστός συντονισμός ενός ντουντούκ μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες. «Κάθομαι δίπλα σε ένα πιάνο για ώρες ή ελέγχω τον ήχο του καινούργιου ντουντούκ με ένα διαπασών», λέει ο Κρικοριάν, ο οποίος είναι μουσικός με 25 χρόνια εμπειρίας και έχει γίνει τεχνίτης του ντουντούκ. Ο Στεπάν Αγκοπιάν, άλλος ένας κατασκευαστής ντουντούκ στο Βερνισάζ, προέρχεται από μια οικογένεια που κληρονόμησε την τέχνη κατασκευής του οργάνου από τους παππούδες της. Ο Αγκοπιάν λέει ότι ο ίδιος χρειάζεται μόνο τρεις ώρες, προκειμένου να μετατρέψει ένα κομμάτι ξύλου σε ντουντούκ. «Δεν είναι δύσκολο να κατασκεύασεις ένα ντουντούκ, εντούτοις νέα πράγματα έχουν εμφανιστεί, όπως οι νότες και ο συντονισμός. Προσπαθώ να το συντονίσω λίγο, αλλά οτιδήποτε κι αν κάνεις, το ντουντούκ θα ηχήσει καλά σε κάθε περίπτωση». Η πώληση των ντουντούκ είναι εποχιακή. Τα περισσότερα όργανα πωλούνται το Σεπτέμβριο που τα χρειάζονται πολλά παιδιά για τα μαθήματα μουσικής τους. Το χειμώνα και τα Σαββατοκύριακα του καλοκαιριού πωλούνται μόνο δύο ντουντούκ κατά μέσο όρο. Ο Κεβόρκ Νταμπαγιάν και ο Τζιβάν Κασπαριάν είναι δύο από τους καλύτερους μουσικούς του αρμενικού ντουντούκ. Ο Κασπαριάν θεωρείται το πρόσωπο του αρμενικού ντουντούκ. Η πρόσφατη συμμετοχή του στη μουσική της ταινίας ο «Μονομάχος» έχει φέρει πάλι στο προσκήνιο ένα ως επί το πλείστον άγνωστο πνευστό. Σε συναυλίες ανά τον κόσμο, ο Κασπαριάν και ο Νταμπαγιάν έχουν παρουσιάσει το αρχαίο όργανο σε νέα ακροατήρια. «Κάποτε, όταν ήμουν 10 ετών, άκουσα το ντουντούκ και το ερωτεύτηκα. Μετά τη συναυλία πλησίασα τον μουσικό Μαρκάρ Μαρκαριάν και του ζήτησα να μου δώσει ένα ντουντούκ», διηγείται ο Τζιβάν Κασπαριάν. Ο μουσικός του απάντησε, «Πηγαίνετε, μάθετε κάτι, βρείτε μια εργασία και γίνετε κάποιος». Αλλά ο ήχος του ντουντούκ είχε μπει πολύ βαθιά στην ψυχή του μικρού Τζιβάν. Έγινε κάποιος με τη βοήθεια αυτού του οργάνου. «Μάζεψα μπουκάλια και τα έδωσα για ανακύκλωση», θυμάται ο Κασπαριάν με ένα νοσταλγικό χαμόγελο. «Έπειτα πήγα στον Μαρκάρ Μαρκαριάν κρατώντας περισσότερα από 20 καπίκια στη χούφτα μου. Έδωσα αυτά τα καπίκια στον Μαρκαριάν και του είπα να μου δώσει ένα ντουντούκ. Δεν πήρε τα χρήματά μου, φυσικά. Με φίλησε στο μέτωπο χωρίς να πει λέξη και μου έδωσε ένα ντουντούκ. Τον συνάντησα αρκετούς μήνες αργότερα και έπαιξα το ντουντούκ μπροστά του. Τα μάτια του γέμισαν δάκρυα. Έβγαλε ένα καλύτερο ντουντούκ από την τσέπη του και μου το έδωσε λέγοντάς μου, «συνέχισε να παίζεις, θα γίνεις κάποιος»”. Επιμέλεια Αγαβνή Χανικιάν |
#22365 / 16.04.2011, 16:45 / Αναφορά Μπραβο κι απο εμενα... Παντα εχουν ενδιαφερον για τους μουσκιους τετοιες δημοσιευσεις |
#23438 / 22.09.2011, 02:54 Πολύ καλά και κατατοπιστικά τα άρθρα σας "oulion" και "faidonalkinoos" Εύγε!. Με συγκίνησε η ιστορία του Τζιβάν Κασπαριάν. Ο ήχος του οργάνου από τότε που το πρωτοάκουσα έγινε μέρος της ψυχοσύνθεσης μου, έγινε μια ακόμη χορδή μέσα στην ψυχή μου. Επειδή το όργανο είναι διατονικό και όχι χρωματικό, κατασκευάζεται σε διάφορα κουρδίσματα: -Bass Duduk -G Duduk -A Duduk -Bb Duduk -H Duduk -C Duduk -D Duduk -E Duduk -F piccolo Duduk Αν κάποιος μπορεί να μου δώσει κάποιες πληροφορίες για το πως μπορώ να αποκτήσω ένα επαγγελματικό και ποιοτικά καλό όργανο θα το εκτιμούσα πολύ. Εδώ στο παρακάτω link θα ακούσετε μια διασκευή που έκανα πάνω σε ένα ρεμπέτικο όπου χρησιμοποίησα και Duduk μεταξύ άλλων. Ελπίζω να σας αρέσει... http://www.youtube.com/watch?v=jD0xbvuGpTI |
#23439 / 22.09.2011, 03:01 / Αναφορά Πολύ καλά και κατατοπιστικά τα άρθρα σας "oulion" και "faidonalkinoos" Εύγε!. Με συγκίνησε η ιστορία του Τζιβάν Κασπαριάν. Ο ήχος του οργάνου από τότε που το πρωτοάκουσα έγινε μέρος της ψυχοσύνθεσης μου, έγινε μια ακόμη χορδή μέσα στην ψυχή μου. Επειδή το όργανο είναι διατονικό και όχι χρωματικό, κατασκευάζεται σε διάφορα κουρδίσματα: -Bass Duduk -G Duduk -A Duduk -Bb Duduk -H Duduk -C Duduk -D Duduk -E Duduk -F piccolo Duduk Αν κάποιος μπορεί να μου δώσει κάποιες πληροφορίες για το πως μπορώ να αποκτήσω ένα επαγγελματικό και ποιοτικά καλό όργανο θα το εκτιμούσα πολύ. Εδώ στο παρακάτω link θα ακούσετε μια διασκευή που έκανα πάνω σε ένα ρεμπέτικο όπου χρησιμοποίησα και Duduk μεταξύ άλλων. Ελπίζω να σας αρέσει... http://www.youtube.com/watch?v=jD0xbvuGpTI |