21/6 - Ευρωπαϊκή Μέρα Μουσικής

Γράφει ο Λάζαρος Αλληλόμης (Lazarosal)
8 άρθρα στο MusicHeaven

Υπάρχουν τα τραγούδια που “κολλάνε”. Πολλές φορές δεν είναι καν τραγούδια αλλά απλές μελωδίες. Άλλες φορές είναι μουσική με στίχους, άλλες φορές χωρίς. Το σίγουρο είναι ότι κάποιος συνδυασμός μελωδίας και στίχων μπορεί να εντυπωθεί στο μυαλό για ώρες. Ακόμα και μέρες. Όσο πιο πολύ ακούς κάτι, τόσο πιο πολύ σου "κολλάει". Το τραγουδάς ξανά και ξανά, έτσι, απλά, μέχρι να βρεις κάτι άλλο.

Μουσική σημαίνει συναίσθημα. Αργά τέμπο και μινόρε ίσον λύπη. Γρήγορα τέμπο και ματζόρε ίσον χαρά. Γρήγορα τέμπο και παραφωνία ίσον φόβος. Σε κάθε περίπτωση πάντως υπάρχει ένας συνδυασμός που μπορεί να εκφράσει και να επικοινωνήσει ένα συναίσθημα. Η μουσική μπορεί να σε ανεβάσει, να σε ρίξει, να σε ηρεμήσει, να σε νευριάσει, να σε κάνει να θέλεις να χορέψεις μέχρι να πονέσουν τα πόδια σου!

Είναι η μόνη γλώσσα που είναι παγκόσμια (μετά από αυτή του σώματος, γιατί θα το σκεφτείτε και αυτό). Μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές κουλτούρες, διαφορετικά όργανα, διαφορετικές κλίμακες και, τελικά, διαφορετική μουσική, αλλά όλοι οι άνθρωποι έρχονται στον κόσμο με την ικανότητα να αντιλαμβάνονται τα βασικά της στοιχεία όπως τον τόνο, την ένταση, το ηχόχρωμα, καθώς και την οργάνωσή τους σε πρότυπα και ιδιώματα. Είναι κάτι που ξεπερνά τον άνθρωπο. Όλα τα μουσικά ιδιώματα μοιράζονται κοινές ιδιότητες, είναι κάτι σαν παγκόσμιες σταθερές. Ναι, σαν αυτές που μαθαίναμε στη φυσική, καλή ώρα (καλή, λέμε τώρα).

Ξεπερνά τον άνθρωπο πηγαίνοντας μέχρι και το ζωικό βασίλειο. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα που συνηγορούν σε αυτό. Τα πουλιά που τραγουδούν χρησιμοποιούν κλίμακες (αλληλουχίες από νότες) που μοιάζουν με αυτές της δυτικής μουσικής και αυτό εξηγεί εν μέρει γιατί οι άνθρωποι βρίσκουν αυτούς τους ήχους ευχάριστους. Το τραγούδι της Μεγάπτερης Φάλαινας βασίζεται στους ίδιους ρυθμούς που χρησιμοποιεί και ο άνθρωπος.

Και, κάπως έτσι, και μέσω όλων αυτών, φτάνουμε σε μία εποχή που ακούμε,  ψάχνουμε, βρίσκουμε και μαθαίνουμε όλο και κάτι καινούριο για τη μουσική. Εντάξει, με εξιτάρει και μένα το παλιό, έχει την πλάκα του και ειδικά σε τραγούδια σαν αυτά που γράφτηκαν τότε, όποτε και αν ήταν αυτό. Αλλά κάποια στιγμή, χάνουν και αυτά γεύση τους. Άσχετα με το αν 25-30 χρόνια μετά βγαίνει ακόμα μεροκάματο με το σιχαμένο υπότιτλο «η δεκαετία της αθωότητας που αγαπήσαμε».

Αυτό που με ενδιαφέρει για το παρελθόν είναι όσα συνέβαιναν στην άλλη πλευρά, σε ένα, ας πούμε, underground επίπεδο, που δεν ψήθηκε με καμία Αλλαγή, δεν τα έσπασε στα μπουζούκια, προσπάθησε με πενιχρά μέσα να αφουγκραστεί όσα σπουδαία συνέβαιναν εκτός συνόρων και να «αντισταθεί». Ό, τι κι αν σημαίνει αυτό. Τότε ήταν οι εποχή των διαχωρισμών, θα το ξέρετε όσοι έχετε μιλήσει με κάποιον που ενηλικιώθηκε το 1985 ας πούμε. Διαχωρισμός σαν να λέμε «ροκάδες» vs. «καρεκλάδες», ενώ την ίδια στιγμή υιοθετούνταν, έστω άτσαλα και γραφικά, μερικές υποκουλτούρες - κυρίως βρετανικής προελεύσεως - και προέκυπταν «μοντάδες», «σκινάδες», «γκοθάδες» και βέβαια «πανκιά» και όλα «Made in Greece». Όλοι τους «φρικιά» για την αστυνομία και τους καθωσπρέπει νοικοκυραίους που γιόρταζαν την ενισχυμένη αγοραστική τους δύναμη, προετοιμάζοντας, έτσι, τη σημερινή κατάσταση. Παντού σκληροί τυπάδες που υποστήριζαν φανατικά το δικό τους καθεστώς, ακόμα κι αν αφορούσε 8 άτομα.

Πήραμε το τραγούδι πολύ στα σοβαρά τις προηγούμενες δυο - τρεις δεκαετίες, πιο σοβαρά από     ό, τι και το ίδιο μπορούσε να αντέξει. Αυτό δεν μπορούσε να μην έχει αντίκτυπο στη μουσική. Το ελληνόφωνο ροκ, για παράδειγμα, χαροπάλευε ως συνήθως, αλλά τουλάχιστον οι Τρύπες πήραν τη σκυτάλη από το Σιδηρόπουλο. Στο αγγλόφωνο, όμως, συντελέστηκε μια μικρή κοσμογονία. Χωρίς ΜySpace, bandcamp, Facebook, blogs, free press και λοιπά εργαλεία. Την οποία κοσμογονία καλούμαστε να γνωρίσουμε οι νεότεροι και να ξαναθυμηθούν εκείνοι που την έζησαν με μερικές επανεκδόσεις και ένα καινούριο ντοκιμαντέρ που συνιστούν αυτή την, μικρής κλίμακας, αναβίωση. Πλέον δεν έχει ανάγκη αυτός ο κόσμος και, ακόμα περισσότερο, αυτή η χώρα το "έντεχνο" τραγούδι, όπως το καλούπωσαν και το έβαλαν σε ταμπέλες στα δισκοπωλεία και στα βραβεία Αρίων, ή το ποπ, το οποίο έχει πάρει την κάτω βόλτα. Έχει ανάγκη το καλό τραγούδι. Καλό, όπως το καταλάβαιναν τότε ο Άκης Πάνου και ο Χατζιδάκις. Αυτό το τραγούδι που χαμογελά ακόμα και όταν λέει "αντίο".

Όχι άλλα βάσανα στο τραγούδι λοιπόν, Αγάπη μόνο.