ελληνική μουσική
    Η Ελληνική Μουσική Κοινότητα από το 1997

    Η διαφορά μεταξύ σκυλάδικων και λαϊκών ασμάτων

    xray
    17.04.2013, 08:12

    Ποια είναι η διαφορά μεταξύ σκυλάδικων και λαϊκών ασμάτων; Με ρώτησε δεκάχρονη σπουδάστρια μουσικής και δεν ήξερα να απαντήσω. Πλιζ χελπ.


    Konstantinosoa
    17.04.2013, 11:15

    Ας ξεκινήσουμε απο τα βασικά. Σκυλάδικο ονομάστηκε κατ΄ αρχάς το τραγούδι που εξυμνούσε τον παράνομο έρωτα σε εποχές που η μοιχεία ήταν κακούργημα και σε περίπτωση που σε κάναν τσακωτό σε πηγαίναν με το σεντόνι στο τμήμα όπως ήσουν δηλαδή στο κρεβάτι...

    Είναι τραγούδι γραμμένο για να τραγουδιέται στα κέντρα ξενυχτίσματος / πολιτιστικά κέντρα κατα Γιαννόπουλο και είναι αποκλειστικά ερωτικό.

    Σκυλούδες λέγανε τις ιερόδουλες που δεν είχαν θέση σε μπορτέλο και γυρίζαν τους δρόμους να βρουν πελάτη σαν τα σκυλιά...

    Στην αρχή είχε μια πιο εκλεπτισμένη μορφή με μπροστάρη τον Βοσκόπουλο, πιο ευρωπαϊκή.

    Αργότερα πήρε μια πιο ανατολική μορφή, μιξαρισμένη με κλαρίνα και πιο ροκ όργανα, ντράμς, μπάσα μέχρι και ηλεκτρικές κιθάρες, συνθεσάϊζερς βέβαια...

    Στην τελευταία του εκδοχή, οι στίχοι ως προς την παρανομία πιό σαφείς: "Παντρεμένοι κι΄δυό", "Παράνομος κι΄αν είναι ο δεσμός μας", και γενικά τα τραγούδια μιλούν για χωρισμό, που συνοδεύεται με κοινότυπες αναφορές σε ξενύχτια, τσιγάρα, ποτά κ.τ.λ.

    Το λαϊκό τραγούδι, είτε στην πιο επαρχιώτικη μορφή, είτε στην πιο αστική, την πιο έντεχνη, μιλάει κυρίως για πόνο, προβληματα, είναι γεμάτο κοινωνικές αναφορές και η χαλαρή του πλευρά κινείται προς την διασκέδαση και όχι το ξενύχτι και την μοιχεία-αρπαχτή.... Κοινώς; το λαϊκό τραγούδι είναι κοινωνικό, έως πολιτικό, παιζόταν απο λαϊκά όργανα, συχνά απο μη ωδειακούς μουσικούς, είχε αυτοσχεδιασμούς και έφερε έναν συχνά πολιτικό κατ΄ ουσίαν πυρήνα.... Με κυρίαρχο όργανο το ελλαδικό μπουζούκι, ιδίως απο τη δεκαετία του 30΄.....

    Το σκυλάδικο εξυπηρετούσε την κατανάλωση και το φαινόμενο της μοιχείας και της αρπαχτής στα μπουζουκομάγαζα τύπου Εθνικής, το λαϊκό τον πόνο και την ανάγκη του λαού για λίγη ανάπαυση και παραμυθία. Π.χ. το "Σαββατόβραδο" του Θεοδωράκη, το "Ακρογιαλιές - Δειλινά" του Τσιτσάνη, το "Μιλώ για τα παιδιά μου" του Μαρκόπουλου, το "Αργά-Αργά" του Μπακάλη, ο "Ναύτης" του Μητσάκη, το "Νύχτωσε χωρίς Φεγγάρι" του Καλδάρα και τόσα άλλα.... 


    xray
    17.04.2013, 14:58
    Ευχαριστώ ιδιαίτερα, θα παραπέμψω τη μικρή στην απάντησή σου. Πολύ διαφωτιστικός για ένα θέμα που νομίζω οι περισσότεροι αγνοούν (εγώ τουλάχιστον). Ευχαριστώ και πάλι.
    mary_omikron
    17.04.2013, 15:45

    Ο Κωνσταντίνος το προσεγγίζει αναλυτικά και σε βάθος, συμφωνώ και επισημαίνω εμφατικά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα "καψούρας" (ωσί και έργοις) και την επιδεικτική προβολή οικονομικής επάρκειας μέσω πιάτων λουλουδιών σαμπάνιας φιλοδωρημάτων κλπ κλπ.

    Είχα ποστάρει και παλαιότερα σε ήδη υπάρχον σχετικό θέμα το τελευταίο μέρος  "Βιετ Ναμ" της τριλογίας του Παντελή Βούλγαρη "Ολα είναι δρόμος" που -κατά την γνώμη μου- άπτεται επακριβώς του σκυλάδικου.


    TRAVELOGUE
    17.04.2013, 15:54
    Αθάνατη δεκαετία του '80! Νεοπλουτισμός, γαρύφαλλο, ballantine's, πουκάμισο με λαχούρια ! Κι οι μνήμες του παρελθόντος αποξηλώνονται σαν τα πλακάκια, τη χέστρα & τον μπιντέ ! Κι αν κάτι απομείνει, γίνεται στάχτη μαζί με το μπουζουξίδικο που καίει ο Γιώργος Αρμένης στο τέλος!
    xray
    17.04.2013, 16:07

    Παρότι καλύφθηκα απόλυτα και με το παραπάνω από τους προλαλήσαντες και τους ευχαριστώ, θα ήθελα να ακούσω αν ενδιαφέρεται κανείς να γράψει για το σήμερα. Πως δηλαδή θα ΄στιγματίσουμε' ένα σημερινό κομμάτι ως σκυλάδικο, ή λαϊκό. Για την ιστορία, να αναφέρω ότι η μικρή ρώτησε σε ποια κατηγορία ανήκει ο Μαργαρίτης, τον οποίο δεν ήξερε και άκουσε σε τυχαίο ζάπινγκ. Εγώ υποστήριξα ότι δεν είναι σκυλάδικο αλλά με ρώτησε γιατί και έτσι ανακάλυψα κι εγώ ότι δεν ήξερα.

    Ευχαριστώ και πάλι την ομήγυρη για το ενδιαφέρον.


    hp
    17.04.2013, 17:36

    Μπορείς να δεις αυτό:

    http://www.ert.gr/webtv/et1/item/3592-Kwnstantinoypolews-280,-Thessalonikh-toy-Giannh-Misoyridh-25-04-2012#.UW6uUjfzwmA

    «Το ανθρώπινο πρόσωπο της νύχτας: δουλεύοντας σε σκυλάδικο»


    ή Τα "Μαύρα μεσάνυχτα" της Θεσσαλονίκης του Θεοδωράκη (πρωταγωνιστές), δε ξέρω που θα το βρείς..

    Δεν είναι πως διαφωνώ με τους ορισμούς που δίνετε, απλώς να επισημάνω πως δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο, άρα τα όργανα , οι κλίμακες και οι ρυθμοί δεν είναι σημείο αναφοράς σε καμιά περίπτωση, οι πιασάρικες μικρότατες μελωδίες και ο κακός στίχος σε ένα μπιτάτο ''τραγούδι'' το κάνει αυτομάτως σκυλοποπ..


    Konstantinosoa
    18.04.2013, 02:44

    Κατ΄αρχάς πατήσατε σε ευαίσθητες χορδές:

    Ο Βουλγαρης αγαπημένος και το "Όλα είναι δρόμος" απο τις αγαπημένες μου, ειδικά ο κωμικοτραγικός "σπόνδυλος" του Αρμένη-Βιετνάμ....

    Τον Μαργαρίτη δεν μπορώ να τον ακούω αλλά είναι και ο αγαπημένος της μητέρας μου.... Είμαι σε δίλημμα...

    Πέραν της πλάκας το λαϊκό αλλά και το σκυλάδικο τραγούδι χαρακτηρίζεται απο τον στίχο και την ενορχήστρωση και λιγότερο απο τον τραγουδιστή αν και κάποιες φωνές βγάζουν κάτι βαρύ και ανθυγιεινό πως να το κάνουμε

    Ως τεχνική φωνής ο Μαργαρίτης δεδομένα έχει κάνει χιλιόμετρα στην Άγρια Νύχτα.... Είτε ακούω την χρειά του, είτε του Βασίλη Καρρά τα τελευταία 15 χρόνια, είτε του Μακρόπουλου, την ίδια χάλια κυνο-προδιάθεση μου βγάζει.

    Αυτό όμως δεν έχει να κάνει απαραίτητα με τις επιλογές του Μαργαρίτη, αλλά με το τί του άφησε η εταιρία να πει. Ο Μαργαρίτης ως επιλογή ταυτίζει τον εαυτό του στη Σχολή του Στράτου και του Στέλιου. Προφανώς τραγούδια όπως το Κελί 33, είναι λαϊκά και όχι σκυλέ... Το "οι δρόμοι που τραβάμε¨(Δρόμοι του Πουθενά), είναι φτηνή αντιγραφή απο Rory Gallaher και το "Πεθαίνω για σένα" με τη χρειά του το κάνει γαβ-γαβ λαϊκό-ποπ...

    Η ουσία όμως αυτού που με ρωτάς είναι πως σήμερα γράφονται ελάχιστα λαϊκά, τα περισσότερα του Κορακάκη, λίγα Έντεχνα και όλα τα άλλα απο "Εντέχνους" και "Εμπορικούς" πλην εξαιρέσεων είναι "πολυπολιτισμικά"(λίγο απ΄όλα με καρα-δυτικές επιρροές που ψάχνεις να βρεις ψήγμα ελληνικής μουσικής κλίμακας)...οπότε αφού για τα μπετά όλοι δουλεύουμε, το ερώτημα χάνει το νόημά του αλλά αυτό δεν μπορείς να το εξηγήσεις πειστικά στο παιδί...

    ΥΓ: Θυμάμαι δύο ιστορίες:

    1) Καραντίνης στο "Στην Υγειά μας" να παίζει το "Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας" χωρίς συνοδεία του απαραίτητου τζουρά (άρα να ακυρώνεται ο Λοΐζος και η ενορχήστρωσή του), χαζοβιόλες να έχουν κάνει το πλατώ πίστα με λουλούδια (δεν ντρέπονται λίγο), σε μια ατμόσφαιρά τελείως έξω απο το μήνυμα του Δαμιανού και της Χούντας της εποχής της ταινίας.... Είναι λαϊκό αυτό κι΄ας έπαιζε ο Καραντίνης; Όχι βέβαια.... 

    2) Γυρίζει ένα τμήμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου μέσω Ερυθράς Θαλάσσης υπο τον Νέαρχο. Κάθε μέρα ψάρι το μενού. Τί να βρουν στην Αραβική.... Μπούχτισε το πλήρωμα... Ξάφνου νά σου προβατοειδή στη παραλία. Με τέτοιο ήλιο και έλλειψη κρεατίνης θεώρησαν σίγουρη την παράκρουση. Κατεβάζουν πλήρωμα....αληθινά τα ζωντανά.. Ε ρε γλέντια... Τα ψήνουν, αλλά ίδια γεύση με το ψάρι... Έπιναν αλμυρό νερό, οπότε και το κρέας ανάλογο.

    Εκτός απο τον πυρήνα ενός τραγουδιού, παίζει ρόλο και πως εκτελείς κάτι, φωνητικά, σολιστικά, φιλοσοφικά...


    xray
    18.04.2013, 10:07

    Αποδεικνύεται πολύ παραγωγικό το να σου πατάμε τις ευαίσθητες χορδές φίλε Κωνσταντίνε. ΕΛπίζω να έχει συνέχεια στο μέλλον. Ευχαριστώ για τα νεότερα. Υποχρεωμένος.{#emotions_dlg.beer}


    vvasilios
    25.04.2013, 20:00

    Ας αφήσω κι εγώ λίγες απόψεις σχετικά με το θέμα:

    Βασικά... θα διαφωνήσω με τον Konstantonosoa συμφωνόντας μόνο σε λίγα εξ όσων έγραψε, και με πιο βασικό το Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας, άλλωστε αυτές είναι προσωπικές απόψεις και οχι "αντιπαράθεση"

    έτσι λοιπόν διαφωνώ με το ότι :(Το σκυλάδικο εξυπηρετούσε την κατανάλωση και το φαινόμενο της μοιχείας και της αρπαχτής στα μπουζουκομάγαζα τύπου Εθνικής.)

    Δεν νομίζω πως τότε μόνο - και εκεί -εξυμνούνταν ο παράνομος έρωτας, δηλαδή σήμερα σε κάποια απο τα "μεγάλα" μαγαζιά δεν παει ο άλος με την αγαπητικιά του να ακούσει ερωτικά τραγούδια ας πούμε; για το αρπαχτής να  πω επίσης πως μαγαζιά "σκυλάδικα" όπως το "Εμπατη" το "12ο" ο "Κολοκοκτρώνης" η "όμορφη Νύχτα" - που τότε το χαραχτήριζαν σκυλάδικο, και τραγουδούσε η Γλυκερία εκεί - οι "Γέφυρες"και κάποια ακόμα στην πατησίων που δεν θυμάμαι ονόματα, υπρχουν ακόμα, ενώ κάποια έκλεισαν λίαν προσφάτως, οπότε το "αρπαχτής" δεν μπορώ να βρώ που κολλάει, επίσης το Τύπου Εθνικής είναι πραγματικό διότι σε εκείνα τα μέρη μπορούσαν να διασκεδάσουν λιγότεροι εύποροι "αστοί" λόγο του πιο φθηνού κόστους στο συνολικό "πακέτο" που προσέφεραν, άλλο το ενοίκιο ενός μαγαζιού στην Παραλιακή, και άλλλο κάτω απο μια Γέφυρα στην Εθνική οδό  :)

    Για μένα λοιπόν, έτσι όπως το έζησα και το έμαθα "παίζοντας" ευκαιριακά σε εκείνες τις εποχές ο όρος "σκυλάδικο"παραμπέμπει στο παρακάτω:

    «Σκυλάδικο», στις δεκαετίες '70 και '80, ονομάστηκε το μαγαζί που έπαιζε λαϊκά τραγούδια και όπου οι τραγουδιστές ήταν δεύτερης κατηγορίας και όχι γνωστά ονόματα, αλλά και τα μαγαζιά τα ίδια ήταν μπασκλασαρίες, και που το βασικό συστατικό ενός τέτοιου μαγαζιού, ήταν ο  πολύ δυνατός και κακός ήχος, όπου σε συνάρτηση και με την φωνή - γαύγισμα- του τραγουδιστή η της τραγουδίστριας, παρέμπεμπαν σε "γαύγισμα" εξ ου και το :" αυτό το μαγαζί είναι σκυλάδικο"  όπως λέμε, - εσύ δεν τραγουδάς. γαυγίζεις - αυτή για μένα είναι και η πιο "κοντινή" εξήγηση, επίσης θα συμφωνήσω εδώ με τον Konstantonosoa, πως κατά βάση τα τραγούδια ήταν καψουροτράγουδα, αλλά μήπως και το έντεχνο, η το λαϊκό δεν έχει τέτοια;
    Σκυλάδικα χαρακτηρίζονται επίσης και όλα τα «μάπα» τραγούδια, που κινούνται σε κλασικά μουσικά μοτίβα και αποτελούνται από στίχους που «γράφονται στο πόδι».

    Πέραν αυτού όμως Υπάρχουν κι άλλες απόψεις σχετικές με το θέμα, όπως αυτήν που άφησε ο φίλος
    Konstantonosoa, Αλλά επίσης αρκετές ακόμα όπως οι παρακάτω:

    -Το οτι το φαγητό που προσέφεραν αυτά τα μαγαζιά δεν τρωγόταν, και οι πελάτες το έδειναν στα σκυλιά !!

    -Μια άλλη εκδοχή αναφέρει κάτι παρόμοιο, ότι δηλαδή την δεκαετία του '50 υπήρχαν μαγαζιά τα οποία σερβίρανε μόνο ποτό, το οποίο, εξαιτίας του ότι ήταν σε διατίμηση, είχε συγκεκριμένες χαμηλές τιμές. Αυτό τους ανάγκασε να βάλουν και φαγητό στον κατάλογο, το οποίο όμως ήταν για τα μπάζα -συνήθως κάποιο βραστό κρέας που δεν τρωγόταν με τίποτα. Έτσι, οι θαμώνες τα δίναν στα σκυλιά τα οποία μαζευόντουσαν για να φάνε τα κρέατα που αφήνανε. Σε αυτή την εκδοχή αυτό γινότανε γιατί τα μαγαζιά αυτά ήταν κατά κύριο λόγο καλοκαιρινά και συγκεκριμένα στο τέρμα της Καλλιθέας, δηλαδή στις Τζιτζιφιές. Εκεί τραγουδούσαν πολλά από τα γνωστά τότε ονόματα του λαϊκού τραγουδιού, όπως ο Τσιτσάνης κ.α.!!!

    -Επίσης μια άλλη άποψη λεει πως αυτά ήταν τα μαγαζιά που τα λέγανε σκυλάδικα ήταν γιατί, για να μην τους ελέγχουν τόσο πολύ, τα στήνανε πολλές φορές έξω από το κέντρο της Αθήνας. Αυτό όμως τότε σήμαινε εξοχή, ερημιά, και βέβαια και σκυλιά τα οποία ουρλιάζανε στις γύρω περιοχές. Έτσι, όταν πήγαινες σε αυτά τα μαγαζιά, πήγαινες στα «σκυλάδικα».

    Και υπάρχουν ακόμα καμιά δεκαριά εξηγήσεις που δίνει ο κάθε ένας..διαλέγετε και πέρνετε  :)


    Konstantinosoa
    25.04.2013, 23:04
    Ο όρος πρώτιστα αναφέρονταν στο είδος τραγουδιου και όχι στο είδος δεύτερου μαγαζιού, όπως αυτό εξελίχθηκε μετά το 70΄. Ο Βοσκόπουλος που ήταν απο τους πρώτους ερμηνευτές του τραγουδιού της ποινικοποιημένης τότε μοιχείας, εννοείται πως τραγουδούσε μόνο σε πρώτης διαλογής μαγαζιά. Όταν ο όρος επεκτάθηκε στο είδος μαγαζιού και πάλι ο πρώτος πυρήνας του είχε να κάνει σχέση με μαγαζί που μπορούσες να φέρεις την γκόμενα και όχι την γυναίκα σου. Σχετικός είναι και ο όρος "Οικογενειακό Κέντρο" όπου δεν μπορούσες να φέρεις την γκόμενα... Αργότερα, μετά το 75΄, όταν άλλοι λόγοι προώθησαν ιδιαίτερα το κακό ερωτικό τραγούδι, εμφανίστηκαν και τρίτα ερωτικά μαγαζιά, που βασικά λόγω της ταυτότητας δεν έπαιζαν λαϊκά τραγούδια, αλλά τύποις λαϊκά καψουροτράγουδα...
    ruthkolovou
    04.05.2013, 22:26

    ειτε το ενα ειται το αλλο, το χαρακτηριζει νομιζω το υφος του μαγαζιου και του ερμηνευτη ,ολα ειναι ασματα και ομορφα τραγουδια, αναλογως των περιστασεων γραμμενα