Monterey Pop Festival

Το Φεστιβάλ

Το καλοκαίρι του 1967 η Αμερική βρισκόταν στη δίνη των φυλετικών ταραχών και του Πολέμου στο Βιετνάμ. Στη γειτονιά μας μόλις είχε τελειώσει ο πόλεμος των Έξι Ημερών, με το Ισραήλ να έχει το πάνω χέρι στο Μεσανατολικό, ενώ η χώρα μας βίωνε τους πρώτους μήνες της δικτατορίας των συνταγματαρχών.

Οι μεγάλες συγκεντρώσεις των hippies σε Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Φιλαδέλφεια, Σιάτλ, Πόρτλαντ, Ουάσιγκτον, Σικάγο, Μόντρεαλ, Τορόντο, αλλά και σε πόλεις της Ευρώπης, όπου σε κοινοβιακές ομάδες έκαναν πράξη τη σεξουαλική ελευθερία, τη δημιουργική έκφραση, τους εναλλακτικούς τρόπους ζωής και την ελεύθερη κατανομή των κοινόχρηστων πόρων, συνήθως μεταξύ αγνώστων μέχρι εκείνη τη στιγμή ανθρώπων, είναι τα στοιχεία, που χαρακτήρισαν το καλοκαίρι του ’67 σαν το «καλοκαίρι της αγάπης».

Τον Ιούνη του 1967, μια ομάδα ανθρώπων της μουσικής, αποτελούμενη από τον παραγωγό δίσκων Lou Adler, τον John Phillips γνωστότερο ως Papa John των The Mamas & the Papas, τον παραγωγό  Alan Pariser και τον δημοσιογράφο Derek Taylor, θέλοντας να διοργανώσει μια μεγάλη πολυήμερη συναυλία με καθιερωμένα και νέα ονόματα της ροκ μουσικής και όχι μόνο, από τις ΗΠΑ και το εξωτερικό, τα έσοδα της οποίας θα διατίθενταν για φιλανθρωπικούς σκοπούς, δημιούργησαν το πρότυπο για το περίφημο Woodstock Festival δύο χρόνια αργότερα, αλλά περισσότερο για τα φιλανθρωπικά φεστιβάλ των μεταγενέστερων χρόνων. Έτσι λοιπόν, έγινε το πρώτο μεγάλο υπαίθριο φεστιβάλ στην ιστορία της ροκ μουσικής, στο City of Monterey της California το τριήμερο 16, 17 και 18 Ιούνη του 1967, το  Monterey International Pop Music Festival ή απλά Monterey Pop Festival.

Η ομάδα που διοργάνωσε το φεστιβάλ μετασχηματίστηκε αργότερα σε ίδρυμα με την επωνυμία MIPF, που ακόμα και σήμερα ασκεί φιλανθρωπικό έργο. Τα έσοδά της προέρχονται κυρίως από τα δικαιώματα των ηχογραφήσεων, των φωτογραφιών και του κινηματογραφικού υλικού. Όλοι οι καλλιτέχνες συμμετείχαν αφιλοκερδώς στο Monterey Pop Festival, εκτός του Ινδού βιρτουόζου του sitar, Ravi Shankar, ο οποίος αμείφθηκε με το ποσό των 3.000 δολαρίων. Το εισιτήριο εισόδου ήταν συμβολικό και καθορίστηκε στο 1 δολάριο. Η συμμετοχή ήταν πρωτόγνωρη για την εποχή.

Πάνω από 200.000 άνθρωποι έδωσαν το παρών στις τρεις ημέρες διάρκειας του Φεστιβάλ. Το φεστιβάλ του Monterey, ήταν η γιορτή όλου αυτού του κινήματος των hippies που αναφέρθηκα στην αρχή και που χαρακτήρισε το συγκεκριμένο καλοκαίρι σαν «καλοκαίρι της αγάπης». Τα «παιδιά των λουλουδιών» φρόντισαν να κάνουν πράξη τα πιστεύω τους και παρά τη μεγάλη συμμετοχή του κόσμου δεν σημειώθηκε το παραμικρό επεισόδιο (κυριολεκτικά δεν άνοιξε μύτη) στις τρεις ημέρες του Φεστιβάλ. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του τοπικού σερίφη: «Περισσότερη δουλειά είχαμε στα συνέδρια εκπαιδευτικών και γονέων, παρά τώρα».

Από μουσικής άποψης, εκπροσωπήθηκαν όλα τα στυλ της αμερικάνικης μουσικής (folk, Blues, Soul, Jazz, Rock, psychedelic, Pop), αλλά και η διεθνής διάστασή της με τον Ravi Shankar από την Ινδία και τον Hugh Masekela από τη Νότιο Αφρική. Απουσίασαν βέβαια και πολλά ονόματα, αν και αρχικά είχαν δηλώσει συμμετοχή. Οι Beach Boys ακύρωσαν τη συμμετοχή τους, διαφωνώντας με την επιλογή της Coca Cola ως χορηγού της εκδήλωσης. Ο Captain Beefheart επειδή δεν ήταν έτοιμος. Οι Beatles επειδή ήδη είχαν σταματήσει τις συναυλίες (βλέποντας την ταινία, νομίζω κάπου πήρε το μάτι μου μέσα στο πλήθος τον John Lennon). Οι Rolling Stones ήθελαν, αλλά σε κάποια από τα μέλη τους είχε απαγορευθεί η είσοδος στις ΗΠΑ. Ο Brian Jones ήταν εκεί και μάλιστα ήταν αυτός που παρουσίασε  έναν άγνωστο ως τότε στο κοινό κιθαρίστα, ο οποίος έμελε να πάρει την πρώτη θέση στον κατάλογο με τους καλύτερους κιθαρίστες όλων των εποχών. Μιλάω για τον Jimi Hendrix φυσικά, που στο Monterey Pop Festival έκανε την παρθενική του εμφάνιση στην Αμερική. Η πρώτη επίσης εμφάνιση σε μεγάλο κοινό ήταν και για την καταπληκτική Janis Joplin, που ήταν η τραγουδίστρια των Big Brother & The Holding Company. Τέλος για πρώτη φορά εμφανίστηκε σε τόσο μεγάλο λευκό κοινό ο Otis Redding.

Οι χαρακτηριστικές και αξέχαστες στιγμές του φεστιβάλ ήταν:

Όταν η Janis Joplin έκανε ένα καταπληκτικό (εκτός ελέγχου) φινάλε στην εμφάνισή των Big Brother & The Holding Company, με το “Ball and Chain”.
Όταν ο  Jimi Hendrix στο δικό του finale έκαψε επί σκηνής την κιθάρα του.
Όταν οι Who τελειώνοντας τη δικιά τους εμφάνιση με το "My Generation", έκαναν κάτι που συνήθιζαν πάντα και που στην Αγγλία όλοι το ήξεραν. Κατέστρεψαν όλα τους τα όργανα. Φαντάζομαι πως κάποιος εκεί έξω, διαθέτει σε περίοπτη θέση της συλλογής του, το μπράτσο της κιθάρας του Pete Townshend.
Μα κυρίως θα μείνει αξέχαστη, σε όσους παρακολούθησαν ζωντανά, ή σε όσους με οποιονδήποτε τρόπο πήραν μια γεύση απ’ αυτό το φεστιβάλ, η στιγμή που ο Ravi Shankar οδήγησε τον κόσμο σε άλλες διαστάσεις με τους ήχους της πατρίδας του.