Η Ελληνική Μουσική Κοινότητα από το 1997
Ένα απλό και χρήσιμο εργαλείο για τη μεταφορά από τον ένα τόνο σε άλλον.
Ένα πολύ απλό, χειροποίητο εργαλείο, που βοηθάει και διευκολύνει τη μεταφορά (transporto, transposition) ενός μουσικού κομματιού (ή των ακόρντων του) από ένα τόνο σε άλλον.
Βοηθάει δηλαδή σε ένα συχνό πρόβλημα: Στο να μεταφέρουμε το κομμάτι στον κατάλληλο τόνο, που ταιριάζει στην έκταση (εύρος) της φωνής μας ή της φωνής εκείνου που θα το τραγουδήσει.. Ή που είναι κατάλληλότερος ή ευκολότερος για ένα συγκεκριμένο όργανο κλπ. Επίσης αν δεν έχουμε την παρτιτούρα με νότες, αλλά μόνο τους στίχους και τα ακόρντα, μπορούμε εύκολα να τα μετατρέψουμε σε οποιονδήποτε άλλο τόνο θέλουμε.
Με το εργαλείο αυτό η μεταφορά γίνεται πολύ εύκολη και ασφαλής. Ακόμα και για τον πιο αρχάριο ερασιτέχνη, που δεν είναι «εξπέρ» σε κλίμακες, υφέσεις και διέσεις.
Είναι μάλιστα κατάλληλο όχι μόνο για τις κλίμακες της δυτικής μουσικής, αλλά και για κάθε είδους συγκερασμένες κλίμακες (της μοντέρνας μουσικής, της τζαζ, των λαικών δρόμων, πεντατονικές κλπ).
Η ιδέα και αρχή του δίσκου για τρανσπόρτο (transposing wheel) είναι τόσο απλή και ευκολονόητη, όσο και έξυπνη. Και έχει βρεί διάφορες εφαρμογές στην πράξη, όχι μόνο σαν εμπορική κατασκευή αλλά και σαν ιδιοκατασκευή (diy = φτιάχτο μόνος σου).
Πρόκειται για 2 ομόκεντρους δίσκους, ο καθένας με 12 θέσεις, στις οποίες γράφονται οι 12 νότες της χρωματικής κλίμακας. Και περιστρέφοντας τους οποίους, φέρνουμε την τονική του επιθυμητού (νέου) τόνου να συμπέσει με την τονική του αρχικού (original) τόνου, στον οποίο είναι γραμμένο το κομμάτι. Έτσι έχουμε αυτομάτως και στη στιγμή όλες τις επιθυμητές νότες και ακόρντα στον νέο τόνο.
Τα υλικά και τα εργαλεία που θα χρειαστούμε για την κατασκευή του δίσκου μας είναι ελάχιστα, κοινά και ευκολόβρετα (αν δεν τα έχουμε ήδη!):
- λεπτό χαρτόνι ή χοντρό χαρτί
- χρωματιστά στυλό ή μαρκαδόρους, μολύβι και γομολάστιχα
- διαβήτη (προαιρετικό) και χαρακάκι
- ψαλλίδι με μυτερή άκρη
- έναν συνδετήρα με στρογγυλό κεφάλι και διχαλωτή ακίδα που ανοίγει.
1. Σχεδιάζουμε στο χαρτόνι με τον διαβήτη δύο κύκλους, έναν με διάμέτρο π.χ. 8 εκ. και έναν με διάμετρο κατά 1 εκ. περίπου μικρότερη, πχ.7 εκ..
Αν δεν έχουμε διαβήτη, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κυκλικά αντικείμανα, π.χ. ποτήρια.
2. Με το χαρακάκι και το μολύβι χωρίζουμε τον κάθε κύκλο σε 12 ίσα μέρη (κυκλικούς τομείς), ανά 30ο. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε εύκολα, αν σχεδιάσουμε 2 διαμέτρους κάθετες μεταξύ τους (σταυρό) και χωρίσουμε κάθε ένα από τα 4 ίσα μέρη σε 3 (3Χ4=12 ίσα μέρη).
3. Μέσα στην περιφέρεια του κάθε κύκλου γράφουμε στις 12 θέσεις τις νότες της χρωματικής κλίμακας, με διαφορετικό χρώμα για τον κάθε κύκλο και με την εξής σειρά:
/ A /# b/B / C /# b/ D /# b/ E / F /# b/ G /# b/
4. Κόβουμε τους 2 δίσκους με το ψαλλίδι και ανοίγουμε τη μύτη του μια μικρή οπή στο κέντρο τους.
5. Βάζουμε τον μικρό δίσκο πάνω στον μεγάλο και περνάμε από την οπή τη διχαλωτή ακίδα του συνδετήρα, με το κεφάλι του πάνω στον μικρό δίσκο. Ανοίγουμε τα δύο σκέλη του συνδετήρα στην πίσω πλευρά του μεγάλου δίσκου, φροντίζοντας να μπορούν να περιστραφούν ελεύθερα οι δίσκοι.
Περιστρέφουμε τον εσωτερικό (μικρό) δίσκο, ώστε να φέρουμε την τονική του επιθυμητού νέου τόνου στον δίσκο αυτόν να συμπέσει με την τονική του υπάρχοντος (αρχικού) τόνου στον μεγάλο δίσκο. Όλες οι ζητούμενες νέες νότες και συγχορδίες συμπίπτουν τώρα με τις αντίστοιχες του αρχικού τόνου.
Αυτό είναι όλο. Τόσο απλό.
Καλή επιτυχία στην κατασκευή!
Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.
Στείλε το άρθρο σου
σχολιάστε το άρθρο
| #25723 / 09.11.2012, 09:24 / Αναφορά Μουσική και χειροτεχνεία. Δηλαδή τι καλύτερο για την ψυχή. Πολύ καλό άρθρο. |
| #25724 / 09.11.2012, 12:12 / Αναφορά Πολύ ενδιαφέρουσα κατασκευή-θα επιχειρήσω εν ευθέτω χρόνω να την κάνω,αλλά όχι με χαρτόνι,με πλαστικό (που είναι πιό ανθεκτικό). Παρόμοιες κατασκευές βρίσκουν εφαρμογή σε πολλά πράγματα:γιά παράδειγμα,ένας Ιταλός ζωγράφος,διπλωμάτης,συνθέτης κλπ είχε κατασκευάσει έναν τέτοιο δίσκο γιά να κρυπτογραφή κείμενα (οι δύο δίσκοι είχαν στην περιφέρειά τους γραμμένο το λατινικό αλφάβητο και περιστρέφοντας τον εσωτερικό έβλεπε ποιό γράμμα στο κρυπτογραφικό κείμενο έπρεπε να αντικαταστήση ένα γράμμα τού κανονικού κειμένου).Επίσης το plotter που χρησιμοποιούν οι πιλότοι γιά να κάνουν διάφορους υπολογισμούς βασίζεται στην ίδια αρχή (άν και είναι πολυπλοκώτερο ώς κατασκευή). |
| #25726 / 09.11.2012, 14:51 / Αναφορά Σας ευχριστώ και τους δύο. Hastaroth ωραία η ιδέα σου για πλαστικό αντί χαρτόνι. Εννοείται ότι θα πρέπει να είναι κάπως σκληρό και δύσκαμπτο, να κόβεται και τρυπιέται εύκολα με ψαλλίδι και τα γράμματα να γραφτούν με λεπτό ανεξίτηλο μαρκαδόρο. Και οι χαρτονένιοι δίσκοι θα μπορούσαν να γίνουν αδιάβροχοι, μετά το γράψιμο πάνω τους. Με πλαστικοποίηση ή με κάλυψη με διάφανο πλαστικό επαφής. Ή με λεπτή διάφανη μεμβράνη κουζίνας, που να κολληθεί στην πίσω πλευρά τους. Είναι ενδιαφέρον να ακουστούν κι άλλες ιδέες. Επίσης να παρουσιαστούν κατασκευές όσων ασχοληθούν. Εμπρός λοιπόν, αξίζει τον κόπο, ακόμα και μόνο για τη χαρά της κατασκευής! Είναι εύκολο και διασκεδαστικό, τα υλικά υπάρχουν γύρω μας και τίποτε δεν είναι κρίσιμο. |
| #25730 / 09.11.2012, 22:38 Η κατασκευή που έχω υπ'όψιν μου θα είναι με μηχανική κοπή τού πλαστικού (εκεί που δουλεύω υπάρχει η δυνατότητα να μού φτιάξουν δυό τέτοιους δίσκους και μάλιστα με εγκοπές στην θέση τών γραμμών,ώστε να έρχωνται με ακρίβεια οι "τομείς" ο ένας επάνω στον άλλον. Ωστόσο,έχω μιά απορία:άν υποθέσουμε πως πρόκειται να μεταγράψουμε ένα κομμάτι από A σε E,ο δίσκος δείχνει πως όλα τα A τής παρτιτούρας θα γίνουν E,όλα τα C θα γίνουν G κλπ,αλλά με τίς διέσεις και τίς υφέσεις το πράγμα μπερδεύεται λίγο,δέν είναι τόσο ευνόητο.Μήπως η αναγραφή τών φθόγγων θα έπρεπε να είναι πιό αναλυτική;Δηλαδή ποιές αλλοιωμένες νότες θα μετατρέπωνται και σε τί;Ετσι όπως είναι τώρα,χρειάζεται λίγος χρόνος μέχρι να εξοικειωθή κάποιος.... |
| #25732 / 09.11.2012, 23:11 Ωραία, αφού μπορούν να σου φτιάξουν τους δίσκους, τότε ακόμα καλύτερα. Αρκεί να μη χαθεί η χαρά και η μεγάλη απλότητα της ιδιοκατασκευής . Το να συμπέσουν οι τομείς είναι απαραίτητο, παρ'όλο που στους δίσκους που κατασκεύασα εγώ και φαίνονται στη φωτογραφία δεν το τήρησα με απόλυτη ακρίβεια. Για τις διέσεις και υφέσεις, κάθε τομέας με δίεση και ύφεση αντιστοιχεί με μαύρο πλήκτρο του πιάνου. Η δίεση ισχύει για τη νότα που προηγείται και η ύφεση για τη νότα που έπεται. Στο παράδειγμα που αναφέρεις, από Α σε Ε, στη Α ματζόρε υπάρχουν 3 διέσεις (F#, C#, G#) και στη Ε ματζόρε 4 (F#, C#, G#, D#). Αυτό ακόμα κι αν δεν το ξέρει ο χρήστης του δίσκου, θα του το δείξει ο δίσκος. Αν το κομμάτι είναι σε κλίμακα με υφέσεις, θα χρησιμοποιήσει τις υφέσεις. |
| #25738 / 10.11.2012, 15:57 / Αναφορά Μπραβο φίλε Κωστα, πολυ χρήσιμο και βολικο. |
| #25932 / 26.11.2012, 21:09 / Αναφορά Τελικά το έφτιαξε κανείς; Σκέπτεται να το φτιάξει; Θα περιμένω ιδέες, παρατηρήσεις, τροποποιήσεις. |
| #25934 / 26.11.2012, 23:02 / Αναφορά Πολύ καλή κατασκευή Κώστα. Βοηθάει πάρα πολύ τους αρχαρίους (και όχι μόνο) να μεταφέρουν με ασφάλεια το κομμάτι από ένα τόνο σε κάποιον άλλο. Εχω την γνώμη ότι όσοι ασχολούνται με τη μουσική θα πρέπει να έχουν στη διαθεσή τους ένα τέτοιο «εργαλείο».Θα είναι πολύ χρήσιμο. |
| #25939 / 27.11.2012, 14:23 / Αναφορά Γιάννη χαίρομαι που σου άρεσε και σε ευχαριστώ για το σχόλιό σου. Εκτός της χρησιμότητάς του για αρχαρίους -αλλά και προχωρημένους !-, όπως και εσύ σημειώνεις, είναι και μια ευκαιρία για μια απλή και ευκολότατη ιδιοκατασκευή, απλά και μόνο για τη χαρά της ιδιοκατασκευής και της δημιουργίας. Έχω φτιάξει ένα εδώ και χρόνια (το μικρό της φωτογραφίας) που το χρησιμοποιώ συχνά για να μην κάνω λάθος όταν μεταφέρω μια παρτιτούρα σε άλλο τόνο. Έφτιαξα και ένα δεύτερο (το μεγαλύτερο της φωτογραφίας) για τις ανάγκες του άρθρου. Μάλιστα σ'αυτό προτίμησα να μη γράψω τις νότες με τα ονόματά τους, αλλά με γράμματα του λατινικού αλφαβήτου. Χτες το βράδυ άνοιξα κάποιο χαρτονένιο κουτί με ένα μικρό εξάρτημα (MFP server) που αγόρασα για το κομπιούτερ, δυσανάλογα μεγάλο για το συγκεκριμένο εξάρτημα και καθώς ετοιμαζόμουνα να πετάξω το κουτί, σκεπτόμενος ότι σήμερα μας πουλάνε ...περιτύλιγμα αντί για ουσία, σκέφτηκα ότι το χαρτονι του ήταν ότι έπρεπε για έναν ακόμα δίσκο! Αυτή τη φορά δεν χρησιμοποίησα διαβήτη, αλλά δύο ποτήρια διαφορετικής διαμέτρου. Μια άλλη "καινοτομία": Βρήκα ένα διάφανο, αυτοκόλλητο πλαστικό επαφής, αγορασμένο πριν πολλά χρόνια και χρησιμοποίησα λίγο από αυτό για "αδιαβροχοποίηση". |
| #26051 / 08.12.2012, 10:43 / Αναφορά Καλημέρα! Όντως πολύ χρήσιμη η κατασκευή σου αλλά δεν κατάλαβα ακριβώς πώς χρησιμοποιείται...Εφτιαξα τους δυο κύκλους με τις νότες. Τώρα, έχω ένα τραγούδι στην κιθάρα π.χ. http://kithara.to/ss.php?id=xGNXAHfHcu7IVNHzHXFakR_9ZvTfakd9y1dOCGCSkkjcymRm_3Iwx9PMsxDLNLJyUiy1Vgh-Co80kbmd3zafnBYk3ogBNUUG πώς βάζω τους 2 κύκλους σε αυτήν την περίπτωση; |
| #26054 / 08.12.2012, 12:43 / Αναφορά Floweraki χαίρομαι που το έφτιαξες και σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Το λινκ που έδωσες οδηγεί απλά στο σάιτ kithara to και όχι σε κάποιο συγκεκριμένο τραγούδι. Δεν πειράζει όμως, κατάλαβα τί θέλεις. Θέλεις να βρεις τα ακόρντα του τραγουδιού αν μεταφερθεί σε άλλο τόνο. Το συγκεκριμένο σάιτ δεν δίνει παρτιτούρες με νότες, αλλά μόνο τα ακόρντα (συγχορδίες). Θα δεις σε τί τόνο είναι το κομμάτι στο εν λόγω σάιτ, από το ακόρντο της τονικής. Έστω πχ. ότι είναι σε τόνο D (ρε). Εσύ θέλεις να το μεταφέρεις σε άλλο τόνο, πχ. σε τόνο G (σολ). Θα γυρίσεις (περιστρέψεις) τον εσωτερικό (μικρότερο) δίσκο, ώστε το G του μικρού δίσκου να συμπέσει με το D του μεγάλου δίσκου. Όλα τα ζητούμενα νέα ακόρντα στον νέο τόνο (G) στον μικρό δίσκο συμπίπτουν τώρα με τα αντίστοιχα του αρχικού τόνου (D) στον μεγάλο δίσκο. Το είδος του ακόρντου (ματζόρε, μινόρε, 7ης, dim κλπ) δεν αλλάζει. Ελπίζω να βοήθησα. Άν όχι, πες μου τί δεν κατάλαβες να σου το εξηγήσω. |
| #29140 / 02.04.2015, 18:00 Ωχχ ναι! τώρα κατάλαβα σε τι χρησιμεύει και πως λειτουργεί!!! Πάρα πολύ ενδιαφέρον!!! Τελικά τα πιο χρήσιμα πράγματα μπορούν να γίνουν με τόσο λιτό τρόπο!! Απλά έχουμε ξεχάσει να χρησιμοποιούμε τα χέρια μας για να βοηθηθούμε και τα περιμένουμε όλα απο τους αυτοματισμούς της τεχνολογίας!! Καλά έλεγε η γιαγιάκα μου....όταν σταματούν να εργάζονται τα χέρια πολύ σύντομα .....απεργεί και το μυαλό!!! |
| #29141 / 02.04.2015, 18:00 Ωχχ ναι! τώρα κατάλαβα σε τι χρησιμεύει και πως λειτουργεί!!! Πάρα πολύ ενδιαφέρον!!! Τελικά τα πιο χρήσιμα πράγματα μπορούν να γίνουν με τόσο λιτό τρόπο!! Απλά έχουμε ξεχάσει να χρησιμοποιούμε τα χέρια μας για να βοηθηθούμε και τα περιμένουμε όλα απο τους αυτοματισμούς της τεχνολογίας!! Καλά έλεγε η γιαγιάκα μου....όταν σταματούν να εργάζονται τα χέρια πολύ σύντομα .....απεργεί και το μυαλό!!! |
| #26071 / 09.12.2012, 11:33 / Αναφορά Costaspanag σ´ ευχαριστώ πολύ! |
| #26072 / 09.12.2012, 11:38 / Αναφορά Το κατάλαβα! Αυτό το τρανζίστορ μου είναι πολύ χρήσιμο!!! Πάντα ήθελα να μπορώ να αλλάζω τον τόνο αλλά νόμιζα ότι πρέπει να έχει κανείς μουσικές γνώσεις...Ευτυχώς, τυχαία έπεσα πάνω στο άρθρο σου... |
| #26073 / 09.12.2012, 11:42 / Αναφορά
|
| #28764 / 17.06.2014, 20:53 / Αναφορά Φαίνεται τέλειο! Εϊμαι και λάτρης των χειροτεχνιών, οπότε η ευχαρίστηση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Ήθελα να ρωτήσω, πώς προέκυψε αυτή η αναπαράσταση σε κύκλους; Ποιος πρωτοσκέφτηκε την ιδέα; |
| #28765 / 17.06.2014, 22:37 Αφού σου αρέσουν και οι χειροτεχνίες, σίγουρα η ευχαρίστηση θα είναι μεγαλύτερη. Καλή επιτυχία λοιπόν! Για την ερώτησή σου: Διατάσσοντας τις (12) νότες σε κύκλο εξοικονομούμε χώρο, αφού δεν χρειάζεται να τις επαναλαμβάνουμε. Άν ήταν σε ευθεία, θα χρειαζόταν μεγάλο μήκος. Δεν ξέρω ποιός πρωτοσκέφθηκε την ιδέα, έχει βρεί όμως πολλές πρακτικές εφαρμογές, εμπορικές αλλά και ιδιοκατασκευής, που μπορείς να αναζητήσεις στο google σαν transposing wheel. |
| #29034 / 23.01.2015, 16:09 / Αναφορά Υπέροχη κατασκευή και πολύ χρήσιμο! Μπράβο , υπέροχη! |
| #29035 / 23.01.2015, 18:44 / Αναφορά Μπράβο Κώστα...Μου θύμισες το τοκολόγιο, και το πρώτο σύστημα που πάνω σ αυτό στηρίχτηκαν και έφτιαξαν μετέπειτα τα κομπιουτεράκια. Ετσι κι αυτά με την ίδια τεχνική, με χαρτόνι και...αρκετούς υπολογισμούς, γυρίζοντας δύο ομόκεντρους κύκλους είχε εφεύρει ο πατέρας μου. Ομως...! επειδή εδώ όπως έχω πει είναι Ελλάδα !!! Με το μεν πρώτο αρκετοί υπάλληλοι έχαναν ώρες και χρήματα από υπερωρίες..(Διότι με μία κίνηση σε χρόνο μηδέν γινόταν υπολογισμός)....Και το δεύτερο, δεν είχε λεπτά την εποχή εκείνη για να το "πραγματοποιήσει" και να το "εμπορευθεί" !!!!! |
Σοφία Αργυροπούλου: Το ''Απόψε Θέλω Να Πιω'' είναι η ζωή μου σε 76 λέξεις
Σταύρος Σιδεράς: Όταν είσαι καλλιτέχνης, έχεις το δικαίωμα να ονειρεύεσαι!
Ο Τόνυ Κονταξάκης αφηγείται τις ιστορίες των τραγουδιών του
Η ιστορία του «Dub Be Good To Me» των Beats International
Björk: Fossora 
Συχνά λάθη καθηγητών φωνητικής
G.A.S (Gear aquisition syndrome)
Τεχνική στο τραγούδι: Σύμμαχος ή εχθρός της έκφρασης;
Είμαι παράφωνος. Μπορώ να τραγουδήσω;
Πώς μπορώ να τραγουδήσω σωστά τις ψηλές νότες;
Μπράβο Κώστα και σε ευχαριστούμε που το μοιράστηκες μαζί μας! 
