Με αφορμή την έναρξη της σχολικής χρονιάς σκέφτηκα να δημοσιεύσω ένα άρθρο με διάφορα εργαλεία για τη σύνθεση μίας μελωδικής γραμμής. Δίνοντας σας έτσι την ευκαιρία να ξεδιπλώσετε την έμπνευσή σας και να δημιουργήσετε καλύτερες μελωδικές γραμμές.
Σίγουρα πάντα όταν μιλάμε για songwriting” δεν υπάρχουν κανόνες αλλά μόνο εργαλεία που μας ανοίγουν συνθετικούς δρόμους που ίσως να μην είχαμε σκεφτεί να πάμε. Έτσι λοιπόν μια νέα αρχή και μια διαφορετική αντιμετώπιση στο τρόπο σύνθεσης ενός τραγουδιού είμαι σίγουρος ότι θα σας βοηθήσει.
Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να συνθέσεις μία μελωδία στις νότες που σχηματίζουν τη συγχορδία. Όταν αρχίσουμε να ακούμε καλά τις νότες αυτές στα αυτιά μας, τότε μπορούμε να γράψουμε έξω από αυτές.
Παρακάτω σας παραθέτω κάποια εργαλεία για να εργασθείτε με τις μελωδίες σας, πάνω στις συγχορδίες.
1. Σε μία νότα της συγχορδίας
Η απλούστερη μελωδία στηρίζεται μόνο σε μία νότα της συγχορδίας, έτσι έχουμε μελωδίες πολύ εύκολες, απλές για να τις τραγουδήσουμε και το ίδιο εύκολες για να τις θυμούνται οι ακροατές.
Π.χ : Lying’ eyes
We didn’t start the fire
One note samba
Gentle on my mind
Γιατί δεν έρχεσαι ποτέ όταν σε θέλω.
2. Γειτονικές νότες
Μπορείτε να στολίσετε τη μελωδία που γράψατε, με μία νότα, με γειτονικές νότες. Θα την κάνει περισσότερο ενδιαφέρουσα αν φανταστείτε ένα σχήμα zig zag.
Πχ : Hotel California
Soul man
Fame
Back in the saddle
Το παλιό μου παλτό
Στην αγορά του Αλ χαλίλι
3. Δύο νότες τις συγχορδίας
Με ένα «πήδημα» από τη μία νότα της συγχορδίας σε μία άλλη, ανοδικά-καθοδικά ή zig zag. Μπορεί η μελωδία να γίνει πιο δραματική, αλλά εξακολουθεί να είναι εύκολη.
Πχ : American woman
Bad medicine
On the road again
Τράβα σκανδάλη
Ριτα Ριτάκι
4. Περαστικές νότες
Μπορούμε να ενώσουμε νότες από τη συγχορδία, με τις ενδιάμεσές τους νότες και φυσικά με όλα τα σχήματα, ανοδικά-καθοδικά ή zig zag.
Πχ: You’ve got a friend
Little green apples
Get back
Ο δρόμος
Ένα χειμωνιάτικο πρωί
5. Αρπέζ
Δημιουργήστε μελωδίες με τρεις ή περισσότερες νότες συγχορδίας. Όταν έχουμε μεγάλα διαστήματα γύρω από νότες της συγχορδίας, δημιουργούμε δραματικά στοιχεία.
Πχ: Crocodile Rock
Crazy
American woman
Do it again
Σ ακολουθώ
6. Σκάλες
Ο ευκολότερος τρόπος για να ακούσουμε μία σκάλα, είναι να ακούσουμε το αρπέζ από τις νότες της συγχορδίας και να γεμίσουμε με όλες τις ενδιάμεσες νότες.
Πχ: We will Rock you
Here comes my baby
Της λήθης το πηγάδι
Ο Δρόμος
Όταν χτίζετε ένα τραγούδι, προσέχετε το σχήμα των μελωδιών σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να ανεβάσετε ή να χαλαρώσετε την έντασή του.
1. Κράτησε το ρυθμό – άλλαξε το σχήμα τις μελωδίας
Επαναλάβετε το ίδιο ρυθμό στη μελωδία, δίνοντάς της, άλλη κατεύθυνση. Λειτουργεί καλά σε στροφές που έχουν τις ίδιες συλλαβές στίχων. Μας βοηθά να θυμόμαστε καλά τις μελωδίες.
Πχ: Shake your body down to the ground
Don’t stop
Να μάγαπάς
2. Επανάληψη
Η επανάληψη ενός μελωδικού σχήματος σε διαφορετικές συγχορδίες που υπάρχουν κοινές νότες, είναι ένα πολύ καλό εργαλείο για να αναπτύξουμε το τραγούδι μας.
Πχ: You give love a bad name
We will Rock you
Whole gotta love
Με το ίδιο μακό
Στην αγορά του Αλ Χαλίλι
Δίνει έμφαση στο στίχο και κάνει το ρεφραίν πολλές φορές να το θυμόμαστε πολύ καλά.
3. Ακολουθία
Η ακολουθία είναι ένας πιο διακριτικός τρόπος να αναπτύξετε την ιδέα σας. Μπορούμε να έχουμε ένα σχήμα και να το επαναλαμβάνουμε το ίδιο ξεκινώντας από άλλη νότα. Δίνει μεγάλη ένταση στο στίχο μας.
Πχ: Born to be wild
Walk this way
Bad medicine
Το τανγκό Νεφέλης
Δεν μετανοιώνω
4. Αναστροφή
Η αναστροφή είναι μία μουσική ακολουθία αναποδογυρισμένη. Ξεκινάμε με μία ιδέα σε μία νότα της συγχορδίας και μετά γυρνάμε ανάποδα το σχήμα της, ανοδικά ή καθοδικά ανάλογα.
Πχ: Soul man
American woman
Superstition
Born to be wild
Τα γαλαζια σου γράμματα
Ένα χειμωνιάτικο πρωί
5. Σμίκρυνση (βραχύνω-μικραίνω)
Μπορούμε να μικρύνουμε το μοτίβο ή να το σπάσουμε σε διάφορα μέρη και να εφαρμόσουμε όλες τις παραπάνω τεχνικές, αναστροφές, επαναλήψεις, ακολουθίες κλπ. Προσοχή… μικρότερα μοτίβα, δίνουν μεγαλύτερη ένταση στο στίχο.
Πχ: Livin on prayrer
Bad medicine
Miss you
6. Μεγέθυνση (επιμήκυνση)
Σημαντικός τρόπος είναι να επιμηκύνουμε ένα μοτίβο, προσθέτοντας νότες στο τέλος και δυνατές λέξεις που θέλουμε να τονίσουμε.
Πχ: Mothers little helper (rolling stores)
Black Friday
Money
Φιλαράκι
7. Αντιθέσεις μέσα στα μέρη
Αφού εξοικειωθείτε με τα εργαλεία και τις νέες τεχνικές του α` μέρους, γράφοντας μελωδία επάνω σε μία συγχορδία, (μία νότα ακόμα, δύο νότες, περαστικές νότες, αρπέζ, σκάλες) και φτιάξετε τα σχήματα όπως τα είδαμε στο β` μέρος με επαναλήψεις, ακολουθίες, αναστροφές, σμικρύνσεις, μεγεθύνσεις, τότε φτιάχτε ένα verse με κάποιες τεχνικές και συνθέστε το ρεφραίν, ώστε να υπάρχει αντίθεση μεγάλη. Έτσι δίνεται με την διαφορετικότητα, μεγάλη έμφαση σε όλα τα μέρη.
Πχ: No woman no cry
Hotel California
Με το ιδιο μακο
Μην ξεχνάτε ότι δεν υπάρχουν κανόνες, μόνο εργαλεία για να μας βοηθάνε στην εξέλιξη της μελωδικής γραμμής και του τραγουδιού μας
Δοκιμάστε λοιπόν άφοβα να γράψετε μελωδίες για τους στίχους σας και δημιουργείστε τα τραγούδια σας.
Σας εύχομαι καλή συνέχεια και καλή σχολική χρονιά! Αν έχετε οποιαδήποτε απορία μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου στο jazzteaching@gmail.com. Εάν βρήκατε ενδιαφέρον το άρθρο επισκεφτείτε http://www.jazzteaching.gr και παρακολουθείστε και άλλα μαθήματα.
Χρήστος Μαστρογιαννίδης
Jazz teacher Piano
KUG universitat Graz Austria
Berklee College of Music USA
Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.
Στείλε το άρθρο σου
σχολιάστε το άρθρο