Afraid to shoot strangers - Iron Maiden

AFRAID TO SHOOT Strangers - Iron Maiden

Lying awake at night I wipe the sweat from my brow
But its not the fear cause I’d rather go now

Trying to visualise the horrors that will lay ahead
The desert sand mound a burial ground

When it comes to time
Are we partners in crime?
When it comes to time
we’ll be ready to die

God let us go now and finish what’s to be done
Thy kingdom come thy shall be done... on earth

Trying to justify to ourselves the reasons to go
Should we live and let live forget or forgive

But how can we let them go on this way?
The reign of terror corruption must end
And we know deep down there’s no other way
No trust, no reasoning, no more to say

Afraid to shoot Strangers
Afraid to shoot Strangers


Το τραγούδι ‘‘Afraid To Shoot Strangers’’ περιλαμβάνεται στο δίσκο των Iron Maiden “Fear Of The Dark’’ που κυκλοφόρησε στις 30 Νοεμβρίου του 1991 και το ερμηνεύει ο Bruce Dickinson, o βασικός τραγουδιστής των Iron Maiden.
Στις 22 Αυγούστου του 1992, σε μία συναυλία στο Donington, ο Bruce Dickinson είπε στο πλήθος ότι το ‘‘Afraid To Shoot Strangers’’ είναι ένα τραγούδι για τους στρατιώτες που πολέμησαν στον Πόλεμο του Κόλπου το 1991.
Το τραγούδι γράφτηκε από τον Steve Harris την εποχή του πρώτου Πολέμου του Κόλπου. Αρχίζει αργά αλλά έπειτα παίρνει έναν γρηγορότερο ρυθμό, με ένα riff σήμα-κατατεθέν των Iron Maiden και ένα εμπνευσμένο ορχηστρικό μέρος. Είναι πραγματικά ένα πολύ καλό τραγούδι, με ωραία μελωδικά μέρη, από τα κλασικά πλέον των Iron Maiden.
Χωρίς αμφιβολία το ‘‘Afraid to Shoot Strangers’’, λόγω του επικού του χαρακτήρα, είναι από τα τραγούδια που ξεχωρίζουν. Άλλωστε ήταν το πιο πολιτικό τραγούδι των Iron Maiden από την εποχή που κυκλοφόρησαν το ‘‘2 Minutes to Midnight’’.

Από στιχουργικής άποψης, και σε αντίθεση με τα περισσότερα πολεμικά τραγούδια που αναφέρονται συνήθως στον ίδιο τον πόλεμο και τις τρομακτικές του συνέπειες, το ‘‘Afraid To Shoot Strangers’’ μας βάζει μέσα στο μυαλό ενός στρατιώτη που ετοιμάζεται για τη μάχη.

Αν και ο στρατιώτης δεν είναι παρά μία ανώνυμη μονάδα του ισχυρού εργαλείου που λέγεται ‘‘στρατός’’, αυτός παραμένει ανθρώπινος με τα συναισθήματά του και τις αμφιβολίες του, παρόλο που χρησιμοποιείται για την επίτευξη των στόχων της κυβέρνησης της χώρας του. Ο στρατιώτης προσπαθεί να απεικονίσει τις φρίκες που θα διαδραματιστούν μπροστά στα μάτια του και σκέφτεται ότι πιθανότατα θα πρέπει να σκοτώσει, αλλά φοβάται.


Με εξαίρεση μια μειονότητα διανοητικά δυσλειτουργικών ανθρώπων, η πράξη της δολοφονίας ενός άλλου ανθρώπου είναι μία από τις πιο τραυματικές εμπειρίες που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας στρατιώτης σε μία μάχη, περισσότερο ακόμα και από το να διακινδυνεύσει τη ζωή του. Χαρακτηριστικά ο στίχος λέει: “When it comes to the time, we’ll be ready to die’’. Δηλαδή ‘‘ όταν έρθει η στιγμή, θα είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε’’. Είναι, λοιπόν, έτοιμος να πεθάνει. Είναι, όμως, έτοιμος να σκοτώσει;


Υπό φυσιολογικές συνθήκες οι άνθρωποι είναι απρόθυμοι να προκαλέσουν το θάνατο των συνανθρώπων τους και αν τυχόν συμβεί, και δεν υπάρξει η κατάλληλη υποστήριξη, θα σημαδέψει όλη τους τη ζωή. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι το άτομο στο οποίο αναφέρεται αυτό το τραγούδι δεν είναι ένας έφεδρος στρατιώτης αλλά ένας επαγγελματίας που έχει εκπαιδευτεί για τέτοιες περιστάσεις και ο πυροβολισμός εναντίων των αντίπαλων στρατιωτών είναι μια βαθιά ριζωμένη μηχανική αντίδραση που επιτυγχάνεται μέσω της συνεχούς στρατιωτικής κατάρτισης, σαν να του έχουνε κάνει πλύση εγκεφάλου.
Ο Steve Harris παρουσιάζει εδώ την άποψη ενός φυσιολογικού ανθρώπου που δικαιολογημένα φοβάται να πυροβολήσει ξένους αλλά ο στιχουργός αγνοεί το γεγονός ότι οι εκπαιδευμένοι πολεμιστές δεν αισθάνονται αυτόν το φόβο τόσο έντονα όσο οι άλλοι και, επομένως, έχουν λιγότερους ενδοιασμούς στο να ανοίξουν πυρ εναντίον άλλων ανθρώπων. Οι συνέπειες αυτής της πράξης μπορούν και πάλι να είναι καταστρεπτικές αλλά αυτό είναι για άλλους λόγους άσχετους στην παρούσα φάση.


“When it comes to the time, are we partners in crime?’’ (Όταν έρθει η στιγμή, είμαστε συνεργάτες στο έγκλημα;).
Με την απορία αυτή ο στρατιώτης δείχνει ότι νιώθει πως λαμβάνει μέρος σε ένα έγκλημα. Σε ποιον, όμως, απευθύνει την ερώτησή του;
Υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη εκδοχή είναι ότι απευθύνεται στην κυβέρνηση της χώρας του. Ο στρατιώτης, αν και είναι απλά ένα όργανο της κυβέρνησης, λαμβάνει μέρος σε ένα έγκλημα που διαπράττει η χώρα του. Πιθανότατα να αναρωτιέται αν η κυβέρνησή του (και όλοι οι άλλοι ‘‘σύμμαχοι’’ που συμμετείχαν στον Πόλεμο του Κόλπου) είχε το δικαίωμα να μπλεχτεί σε έναν πόλεμο με μία χώρα τόσο μακρινή και μάλιστα για τόσο παράλογους λόγους όπως η προστασία των πετρελαιοπηγών.
Η άλλη εκδοχή είναι ότι η ερώτηση απευθύνεται στους συντρόφους του. Σκέφτεται, δηλαδή, ότι και οι σύντροφοί του θα σκοτώσουν κάνοντάς τους, κατά συνέπεια, όλους συνεργάτες στο έγκλημα (το 1992 βγήκε στη δημοσιότητα έρευνα της Greenpeace σύμφωνα με την οποία στον Πόλεμο του Κόλπου σκοτώθηκαν 243.000 Ιρακινοί πολίτες και στρατιώτες).

“But how can we let them go on this way?
The reign of terror corruption must end
And we know deep down there’s no other way
No trust, no reasoning, no more to say’’

Εδώ φαίνεται ότι οι δισταγμοί και οι αμφιβολίες που είχε ο στρατιώτης εξαφανίζονται ως δια μαγείας. Κι ενώ μέχρι στιγμής φαινόταν ότι ο στρατιώτης αντιστέκεται στα καλέσματα της κυβέρνησής του, στο τέλος υποχωρεί σκεπτόμενος ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος, ενστερνιζόμενος έτσι τη στάση της ηγεσίας.
Είναι προφανές ότι ο Πόλεμος του Κόλπου δεν έγινε για να δοθεί τέλος σε μία δικτατορία, αλλά έγινε για την προστασία και τον έλεγχο του ακατέργαστου πετρελαίου του Κουβέιτ. Σε πολλές χώρες βασιλεύει ο τρόμος και η διαφθορά αλλά κανένας δεν ενδιαφέρεται αρκετά ώστε να δώσει με κάποιο τρόπο ένα τέλος. Οι παραπάνω στίχοι, όμως, μοιάζουν με τους σοβινιστικούς τίτλους κάποιων εφημερίδων που προσπαθούν να δικαιολογήσουν στον αφελή λαό τους λόγους για τους οποίους πρέπει να πάνε και να πολεμήσουν.
Είναι προφανές ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η χρήση της βίας μπορεί να είναι απαραίτητη και ότι ‘‘ξέρουμε κατά βάθος ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος’’, αλλά στην περίπτωση του συγκεκριμένου πολέμου, αυτού του είδους η δικαιολογία δεν βασίζεται σε μια προσεκτική εξέταση των πραγματικών λόγων για τους οποίους συνέβη αυτή η σύγκρουση.
Ο στρατιώτης, λοιπόν, πέφτει θύμα της ‘‘πλύσης εγκεφάλου’’ που του γίνεται καθημερινά. Ο Πόλεμος του Κόλπου έχει τελειώσει, όμως τόσο η αμερικανική στρατιωτική παρουσία στον Περσικό Κόλπο όσο και οι περιοδικοί βομβαρδισμοί, συνεχίζονται. Αυτό το κοινωνικό και ψυχολογικό πλαίσιο αποτελεί τη βάση του ‘‘Afraid to Shoot Strangers’’, το οποίο τελειώνει με το ρεφρέν του τίτλου.


Το video του τραγουδιού είναι ένα μίγμα εικόνων παρμένων από το ‘‘X-Factour’’ (μία σειρά συναυλιών που έδωσαν οι Iron Maiden από το Σεπτέμβριο του 1995 έως το Σεπτέμβριο του 1996) και πλάνων από τον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου.
Στο video δεν βλέπουμε τον Bruce Dickinson, καθώς είχε αποχωρήσει από τους Iron Maiden, αλλά τον Blaze Bayley που τον αντικατέστησε. Βέβαια κανένας τραγουδιστής δεν θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον Dickinson χωρίς να επηρεάσει την ποιότητα του τραγουδιού.

Το video μοιάζει να προπαγανδίζει υπέρ του πολέμου, ωσάν το συγκρότημα να συγχωρεί την αιματοχυσία και τη δυστυχία που προκάλεσε ο πόλεμος. Πιθανότατα δεν ήταν αυτή η πρόθεση των Iron Maiden, να φαίνονται δηλαδή ως υποστηρικτές αυτής της τόσο γελοίας σύγκρουσης, αλλά οι εικόνες δεν φαίνεται να αντιστοιχούν στο βάθος που έχουν οι στίχοι του τραγουδιού. Κι αυτό γιατί, ενώ το τραγούδι μιλάει για τους φόβους ενός στρατιώτη που είναι έτοιμος να μπει στη μάχη, το video δείχνει πόσο καλή δουλειά κάνουν τα συμμαχικά στρατεύματα καταστρέφοντας μία χώρα για οικονομικούς λόγους. Έτσι, όσα και να ειπωθούν για την ανδρεία αυτών που πολέμησαν, άλλα τόσα μπορούν να ειπωθούν και για τις αξιοκαταφρόνητες πραγματικές προθέσεις των πολιτικών που άρχισαν τον πόλεμο. Κι αυτό ισχύει, φυσικά, για όλες τις εμπλεκόμενες χώρες…


Κωνσταντίνος Παυλικιάνης



Πηγές: maidenfans.com