Αφιέρωμα στο Γιάννη Ρίτσο στο Βερολίνο

100 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη γέννηση του ποιητή της «Ρωμιοσύνης» Γιάννη Ρίτσου. Τραγουδώντας τα μεγάλα έργα του, η Μαρία Φαραντούρη και ο Γιώργος Νταλάρας τίμησαν τα γενέθλια του με 3 μεγάλες συναυλίες-αφιερώματα,  στο Βερολίνο, το Άμστερνταμ και τις Βρυξέλλες, στις 26, 28 & 30 Ιουνίου αντίστοιχα. Οι συναυλίες πραγματοποιήθηκαν με την υποστήριξη της Αegean Airlines και την πρωτοβουλία δυο ομογενών, που ζουν στο Βερολίνο, του Αστέρη Κούτουλα και του Γιάννη Ζώτου.

Η επταμελής ελληνογερμανική ορχήστρα που έπαιξε με ακουστικό ήχο, συγκροτήθηκε από τους Γιάννη Ζώτο στις κιθάρες, Γιώργο Μάτσικα & Γιώργο Κοντογιάννη στα μπουζούκια, Θανάση Ζώτο στο μπάσο, Τοpo Gioia στα κρουστά, Stefan Dohanetz ντραμς, Henning Schmied πιάνο με την Μαρία Φαραντούρη & Γιώργο Παπαχρηστούδη πιάνο με τον Γιώργο Νταλάρα.

Στην κατάμεστη τεράστια αίθουσα της Φιλαρμονικής του Βερολίνου, η πρώτη συναυλία ξεκίνησε με την Μαρία Φαραντούρη σε έξι τραγούδια από τον Επιτάφιο σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Μέρα Μαγιού μου μίσεψες, Βασίλεψες αστέρι μου, Ήσουν καλός κι ήσουν γλυκός, Να ’χα τ’ αθάνατο νερό, Πού πέταξε τ’ αγόρι μου και Στο παραθύρι στέκοσουν, για να πάρει τη σκυτάλη ο Νταλάρας με έξι τραγούδια από τη Ρωμιοσύνη και πάλι σε μουσική του Μίκη. Αυτά τα δέντρα, Όταν σφίγγουν το χέρι, Τόσα χρόνια, Δέντρο το δέντρο, Μπήκαν στα σίδερα και Θα σημάνουν οι καμπάνες. Το πρόγραμμα συνεχίστηκε με τη Φαραντούρη να αποδίδει τα Χιονίζει μέσα στη νύχτα του Ναζίμ Χικμέτ σε απόδοση του Ρίτσου και Σκέψου η ζωή από τις Γειτονιές του κόσμου και τα δυο σε μουσική του Θεοδωράκη. Το πρώτο μέρος έκλεισε με τον Νταλάρα να ερμηνεύει το Δίχτυ του Μάνου Λοίζου και του Χικμέτ σε απόδοση του Ρίτσου, το Δεν κλαίω του Μάριου Τόκα και μ’ ένα μοναδικό ντουέτο με την Φαραντούρη στο Αν η μισή μου καρδιά του Θάνου Μικρούτσικου και πάλι σε απόδοση του Ρίτσου πάνω στην ποίηση του Χικμέτ. Η ανταπόκριση του αποτελούμενου από Γερμανούς και ομογενείς κοινού, ήταν πρωτοφανής. Δεν έχω ξαναδεί τόσο διαρκές χειροκρότημα ανάμεσα στα τραγούδια…

Σειρά στο δεύτερο μέρος είχαν τα 18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας του Θεοδωράκη τα οποία έχουν περάσει στη δισκογραφία με τις φωνές και των δυο τραγουδιστών, με ηχογραφήσεις που έγιναν στη διάρκεια της επταετίας και κυκλοφόρησαν αμέσως μετά την πτώση της χούντας στην Ελλάδα.. Αναβάφτιση, Κουβέντα μ’ ένα λουλούδι, Καρτέρεμα , Εδώ το φως , Λαός, Συλλείτουργο, Λιγνά κορίτσια, Ο ταμένος και Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις, με τους δυο τραγουδιστές να εναλλάσονται ή να τραγουδούν ντουέτο. Ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό, τόσο για τους καλλιτέχνες, όσο και γι’ αυτούς που έχουν παρακολουθήσει το θρυλικό ντοκιμαντέρ Τα τραγούδια της φωτιάς του Νίκου Κούνδουρου, με τις περίφημες συναυλίες του Μίκη στο Καραϊσκάκη μετά την πτώση της χούντας, να ξανακούγονται αυτά τα τραγούδια από τους ίδιους τραγουδιστές, 35 χρόνια μετά.

Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Νταλάρας

Η συναυλία έκλεισε με μια σειρά από τραγούδια του Θεοδωράκη πάνω σε στίχους άλλων ποιητών και με το κοινό να μην αποχωρεί και να ζητά από τους καλλιτέχνες κι άλλα…Ακούστηκαν τα Βρέχει στη φτωχογειτονιά, Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ, Ποιος τη ζωή μου, Τραγούδι της ξενιτιάς , Την πόρτα ανοίγω το βράδυ, Γωνιά γωνιά, Του μικρού βοριά, Δρόμοι παλιοί σε ποίηση Λειβαδίτη, Θεοδωράκη, Ελευθερίου, Θαλασσινού, Χριστοδούλου, Ελύτη και Αναγνωστάκη και στα encore που ακολούθησαν τα Ένα το χελιδόνι και Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ από το Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη και το Βράχο, βράχο τον καημό μου του Δημήτρη Χριστοδούλου. Η ανταπόκριση του κοινού έφτασε στην κορύφωσή της με το τελευταίο φινάλε στο οποίο ο Νταλάρας, μετά την παρότρυνση της Φαραντούρη, τραγούδησε «για τον Μίκη», τη Δραπετσώνα και μάλιστα με τρόπο «Δραπετσώνικο», μάγκικο…

Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Νταλάρας

Ήταν μια βραδιά που θα μείνει χαραγμένη για πάντα στο συρτάρι της μνήμης μας. Τα τραγούδια του Ρίτσου και του Μίκη απέδειξαν για μια ακόμη φορά πως λειτουργούν και θα λειτουργούν για πάντα εντός και εκτός Ελλάδος και θα ήταν ευχής έργο αυτό το αφιέρωμα να πραγματοποιηθεί φέτος και στη χώρα μας…

Φωτογραφίες: Μάρω Χρυσανθοπούλου, Θοδωρής Σουλελές