Άλκηστις Πρωτοψάλτη

Η Άλκηστις-Σεβαστή Αττικιουζέλ γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 18 Οκτωβρίου 1954 ενώ από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 η οικογένεια της μετακόμισε στην Αθήνα. Η ενασχόληση της με το τραγούδι και η πρώτη της δισκογραφική δουλειά έρχονται το 1975 με τη συμμετοχή της στο δίσκο του Δήμου Μούτση «Τετραλογία» ενώ παράλληλα ασχολούνταν με τον αθλητισμό. Την ίδια χρόνια εμφανίζεται μαζί με τον συνθέτη στην μπουάτ Λύδρα της Πλάκας. Ακολουθεί η συμμετοχή της στο πρόγραμμα του Νίκου Ξυλούρη και της Μαρίζας Κωχ στο Θέατρο Παπα. Το 1976, συνεργάζεται ξανά δισκογραφικά με το Δήμο Μούτση στην «Εργατική Συμφωνία» ενώ γίνεται και η πρώτη επαφή της με το Ηλία Ανδριόπουλο στο δίσκο «Κύκλος Σεφέρη». Την επόμενη χρονιά (1977) η Άλκηστις ηχογραφεί τον πρώτο της προσωπικό δίσκο με τον τίτλο «Απλά Τραγούδια» με συνθέσεις των Δ. Μούτση, Γιάννη Καραλή, Χρήστου Λεττονού. Επιπλέον, την ίδια χρόνια παίρνει μερός στην θεατρική παράσταση «Εφημερεύομεν» στο Θέατρο Σμαρούλα με πλειάδα γνωστών ελλήνων ηθοποιών όπου τραγουδάει τραγούδια του Βασίλη Δημητρίου. Στα πρώτα αυτά χρόνια της καριέρα της συνεργάζεται σε συναυλίες και εμφανίσεις με τον Σταύρο Ξαρχάκο, το Γρηγόρη Μπιθικώτση και τον Αντώνη Καλογιάννη.

Το 1979 έρχεται η συνεργασία με το Διονύση Σαββόπουλο στο δίσκο «Ρεζέρβα» καθώς και οι κοινές τους εμφανίσεις στην μπουάτ Ρήγας της Πλάκας. Παράλληλα κυκλοφορεί ο πολύ σημαντικός δίσκος του Ηλία Ανδριόπουλου «Γράμματα στο Μακρυγιάννη – Λαϊκά Προάστια» σε στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη και Μάνου Ελευθερίου όπου τραγουδά μαζί με τον Αντώνη Καλογιάννη. Την ίδια χρονιά συνεργάζεται σε συναυλίες με το Γιώργο Νταλάρα και τη Βίκυ Μοσχολιού. Με το Γιώργο Νταλάρα θα συνεργαστεί ξανά σε νέο κύκλο συναυλιών το 1981 μαζί και με τη Δήμητρα Γαλάνη. Την ίδια χρονιά (1981) εκδίδεται ο δεύτερος προσωπικός της δίσκος («Άλκηστις Πρωτοψάλτη») με τραγούδια των Μίκη Θεοδωράκη, Λουκιανού Κηλαηόνη και Χρήστου Γκάρτζου ενώ συμμετέχει και στον ιστορικό δίσκο του Δήμου Μόυτση «Φράγμα».

Το 1984 θα εμφανιστεί στο «Κύταρρο» με τον Γιάννη Σπάνο, ενώ από την συνύπαρξη του αυτή θα γεννηθεί ο δίσκος "Έξοδος Κινδύνου" όπου και συνεργαζεται για πρώτη φορά δισκογραφικά με τη Λίνα Νικολακοπούλου. Συγχρόνως την ίδια χρονιά κυκλοφορεί ο τελευταίος της δίσκος-συνεργασία με τον Ηλία Ανδριόπουλο: οι «Προσανατολισμοί» σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη.

Η δουλειά όμως που θα καθιερώσει την Αλκηστη στην ελληνική δισκογραφία θα έρθει το 1985 με την έκδοση του δίσκου "Κυκλοφορώ κι Οπλοφορώ" που αποτελεί το πρώτο παιδί της ομάδας Σταμάτη Κραουνάκη - Λίνας Νικολακοπούλου – Αλ. Πρωτοψάλτη. Ο δίσκος αυτός παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο ΖΟΟΜ της Θεσσαλονίκης μαζί με τον Γιάννη Πάριο.

Τα επόμενα χρόνια, το προαναφερθέν τρίο, μαζί με την πολύτιμη συνεργασία του Ανδρέα Βουτσινά στην σκηνοθεσία, καινοτομούν στο χώρο της νυχτερινής διασκέδασης παρουσιάζοντας για πρώτη φορά σκηνοθετημένες μουσικές παραστάσεις. Ξεκινώντας με την παράσταση «Λεωφόρος Α’» του χειμώνα 1986-87 και συνεχίζοντας μαζί ως το 1994 με τις παραστάσεις Λεωφόρος Β’ στο Zoom (1989-90), στο Chorus, το Zoom (1991-92), στο Γκάζι (Έναν χώρο που εγκαινίασαν οι ίδιοι το χειμώνα 1993-94 και έμειναν ως το 1995) και στο Fix της Θεσσαλονίκης (1995). Η τεράστια επιτυχία των παραστάσεων αυτών – που έγκειται στην ύπαρξη της σκηνοθεσίας και την εισαγωγή καινοτομιών από το θέατρο - αλλάζει τα δεδομένα στο χώρο των νυχτερινών εμφανίσεων επηρεάζοντας τα επόμενα χρόνια τον τρόπο εμφάνισης πολλών άλλων τραγουδιστών που υιοθετούν το νέο τρόπο παρουσίασης των τραγουδιών τους. Τρεις από τις παραπάνω παραστάσεις ηχογραφήθηκαν και κυκλοφόρησαν σε ισάριθμα Live CD.

Το 1986 η Άλκηστις συνεργάζεται με τη Δήμητρα Γαλάνη σε μεγάλη περιοδεία στην Ελλάδα καθώς και με τις Κ. Γκρέυ και Β. Μοσχολιού στην Αμερική. Το χειμώνα του 1988 εμφανίζεται στη Μέδουσα με το Γ. Μαρίνο. Το 1988 η Άλκηστις κυκλοφορεί ένα πολυσυλλεκτικό αυτή τη φορά δίσκο (το πολύ πετυχημένο «Δικαίωμα») με τραγούδια που έγραψαν ειδικά γι' αυτήν άλλοι μεγάλοι Έλληνες ερμηνευτές όπως η Δήμητρα Γαλάνη («Δικαίωμα», «Το Χειροκρότημα»), η Χάρις Αλεξίου («Ζήτα μου ό,τι θες», «Στις Δώδεκα Ακριβώς»), ο Γιάννης Πάριος («Εφήμερες Αγάπες», «Μια Ζωή»), η Νένα Βενετσάνου(«Στη Ραφήνα») αλλά και ο Σταμάτης Κραουνάκης. Το 1989 η Άλκηστις συναντιέται με τον Σταμάτη Σπανουδάκη εκδίδοντας το πολύ όμορφο (αλλά ελάχιστα ακουσμένο) δίσκο «Δύο βήματα απ’ την άμμο» σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου.

Η μεγάλύτερη επιτυχία της Άλκηστης έρχεται το 1991 όταν συνεργάζεται με τον Goran Bregovic στο δίσκο «Παραδέχτηκα». Είναι η πρώτη ελληνίδα καλλιτέχνης που μαζί με τη Λίνα Νικολακοπούλου προσεγγίζουν τον Bregovic και αποφασίζουν να κυκλοφορήσουν τα τραγούδια του (προέρχομενα κυρίως από το Soundtrack της ταινίας «Ο καιρός των Τσιγγάνων») στην ελληνική γλώσσα με την ερμηνεία της Άλκηστης και τους στίχους της Λίνας. Από τη συγκεκριμένη δουλειά ξεχώρισαν και τραγουδιούνται ανελλιπώς ως σήμερα τα «Θεός Αν Είναι», «Βενζινάδικο», «Να ‘ταν η χαρά οικόπεδο», «Μαύρο Χιόνι», «Αϊ-Γιώργης» (Ederlezi) καθώς και το ομώνυμο «Παραδέχτηκα».

Το 1993 ένας άλλος μεγάλος δίσκος γεννιέται που δεν είναι άλλος από το «Ανθρώπων Εργα» με τη νεά δισκογραφική συνεργασία μετά από 8 χρόνια του τρίου Κραουνάκη-Νικολακοπούλου-Πρωτοψάλτη. Τα τραγούδια του δίσκου, που περιγράφουν καθημερινές ανθρώπινες ιστορίες μιας ολόκληρης γενιάς, γνώρισαν μεγάλη επιτυχία και ήταν η αφορμή για ένα μεγάλο κύκλο παραστάσεων και συναυλιών σε Ελλάδα και εξωτερικό (γύρω στις 190) όπου οι συντελεστές τους γνώρισαν την αποθέωση.

Το Σεπτέμβριο του 1994 η Άλκηστις συνεργάζεται ξανά με τον Ηλία Ανδριόπουλο για μια μοναδική συναυλία στο Ηρώδειο, όπου και ερμηνεύει τα έργα του «Προσανατολισμοί», «Λαϊκά Προάστια» και «Γράμματα στο Μακρυγιάννη» με την ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής και τη Χορωδία της ΕΡΤ – μια δουλειά που αποτυπώθηκε 2 χρόνια αργότερα και σε CD. Τα ίδια έργα παρουσιάστηκαν ξανά στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 1997.

Το 1995 – εν μέσω των πολύ επιτυχημένων εμφανίσεων στο Γκάζι με Κραουνάκη, Μακεδόνα, Μπάση, Λίτσα Διαμάντη – η Άλκηστις συμμετέχει δίσκο του Κραουνάκη «Όταν έρχονται οι φίλοι μου» αλλά και στο soundtrack της τηλεοπτικής σειράς «Τρίτο Στεφάνι». Το επόμενο χειμώνα (1996) η Άλκηστις εμφανίζεται στη σκηνή του «Ρόδον» συστήνοντας στο κοινό και τον πρωτοεμφανιζόμενο τότε Στέλιο Διονυσίου.

Τέσσερα χρόνια μετά από την κυκλοφορία του «Ανθρώπων Έργα», το Σεπτέμβριο του 1997 η Άλκηστις με τη συνεργασία με τον Νίκο Αντύπα – σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου – κάνει μια στροφή στην καριέρα της παρουσιάζοντας το δίσκο «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά». Η Άλκηστις δοκιμάζεται σε νέους ήχους ενώ παράλληλα αλλάζει και τον τρόπο ερμηνείας της. Η όλη παραγωγή είναι μια καινοτομία για τα δεδομένα της ελληνικής δισκογραφίας με ηχογραφήσεις στο εξωτερικό επί σχεδόν 2 χρόνια και χρησιμοποίηση της Συμφωνικής Ορχήστρας της Πράγας σε ορισμένα από τα τραγούδια του δίσκου. Παράλληλα με την κυκλοφορία του δίσκου, η Άλκηστις αλλάζει ολοκληρωτικά και στον τομέα των ζωνταντών εμφανίσεων της παρουσιάζοντας επί 2 σεζόν (1997-98 και 1998-99 – συνολικά πάνω από 200 παραστάσεις) την παράσταση «Σαν Ηφαίστειο που ξυπνά Live» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, στο Ράδιο Σίτυ της Θεσσαλονίκης αλλά και στο Λονδίνο, το Ισραήλ, τη Λισσαβώνα (στα πλαίσια της EXPO 1998) καθώς και σε περιοδεία στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 1998. Η παράσταση - που είναι αποτέλεσμα πολύμηνης κοινής δουλειάς των Αντύπα-Νικολακοπούλου-Πρωτοψάλτη υπό την επίβλεψη του χορογράφου-σκηνοθέτη Δημήτρη Παπαϊωάννου - είναι ένα 2ωρο one woman show που συνδυάζει τις «δωρικές» ερμηνείες της τραγουδίστριας με της πειθαρχημένες κινητικές ακροβασίες της μέσα σ’ ένα minimal σκηνικό. Ο κύκλος των συγκεκριμένων παραστάσεων έκλεισε με την παραγωγή «ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ minimal» όπου η Άλκηστις παρουσίασε τα τραγούδια της με τη συνοδεία μόνο μιας κλασσικής κιθάρας σε καθεδρικούς ναούς της Ευρώπης!

Η συνεργασία του συγκεκριμένου τρίο συνθέτη-στιχουργού-τραγουδίστριας συνεχίζεται ως το 2000, με την κυκλοφορία του δίσκου «Υδρόγειες Σφαίρες» που ηχογραφήθηκε εξολοκλήρου στο Παρίσι. Στη συνεργασία τους αυτή, η ομάδα φτάνει στη κορύφωση της δημιουργίας της παρουσιάζοντας ένα ολοκληρωμένο δίσκο, ο οποίος μπορεί να μην είχε την πλατιά αποδοχή και εμπορική επιτυχία του Ηφαιστείου, καταφέρνει όμως να αγγίξει με τον προχωρημένο στίχο της Λίνας Νικολακοπούλου, τις καινοτόμες συνθέσεις και ενορχηστρώσεις του Νίκου Αντύπα και την – άλλη μια φορά – ανανεωμένη και «ψαγμένη» ερμηνεία της Άλκηστις.

Το χειμώνα 2000-2001 η Άλκηστις παρουσιάζει τη νέα αυτή δουλεία στο Διογένης Studio σε μια νέα μουσική παράσταση ονομαζόμενη «Μια βραδιά Σαν Παραμύθι» στην οποία συνεργάζεται μετά από χρόνια ξανά με τον Σταμάτη Κραουνάκη. Η παράσταση αυτή μεταφέρεται την άνοιξη του 2001 στο Ράδιο Σίτυ της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα από το 2000, αρχίζει μια μεγαλύτερη παρουσία της τραγουδίστριας στο εξωτερικό με συναυλίες από Ισπανία, Ισραήλ, Αγγλία μέχρι Κούβα. Το καλοκαίρι του 2000 πραγματοποιείται το recital στη Μικρή Επίδαυρο με την ορχήστρα Καμεράτα σε τραγούδια των Κραουνάκη, Αντύπα. Μια ακόμα σημαντική συνεργασία που πρέπει να αναφερθεί είναι αυτή με το Mario Reyes (των Gipsy Kings) όπου ερμηνεύει στον προσωπικό του δίσκο τα τραγούδια Ya Habibi και Da Mela .

Τον χειμώνα του 2002 η Άλκηστις αποφασίζει να μην εμφανιστεί σε κάποια μουσική σκηνή αλλά να αφοσιωθεί εξολοκλήρου στην προετοιμασία των 3 παραστάσεων της στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Ιανουάριο του 2002 με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Πράγας. Στις παραστάσεις αυτές – με τίτλο «Τα Παραμύθια μιας Φωνής» - γίνεται μια αναδρομή στη δισκογραφία της τραγουδίστριας από το 1985 ως σήμερα (με εμβόλιμα γνωστά τραγούδια άλλων καλλιτεχνών) ενώ παράλληλα η Άλκηστις πραγματοποιεί το όνειρο της να ερμηνεύσει κομμάτια από γνωστά musical, ταινίες αλλά και τραγούδια της Μεσογείου.

Το καλοκαίρι του 2002 ξεκινάει με μια μεγάλη περιοδεία ανά την Ελλάδα ενώ το φθινόπωρο του ίδιου έτους ανακοινώνεται η απροσδόκητη συνεργασία της – επί σκηνής – με τον Αντώνη Ρέμο στο «Studio Πειραιώς 130» καθώς και στην «Πολιτεία» της Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο του 2003. Πάραλληλα, το Δεκέμβριο του ίδιου έτους (2002) κυκλοφορεί η νέα της δισκογραφική της δουλειά με τίτλο «Πες μου θάλασσα». Πρόκειται για τον πρώτο πολυσυλλεκτικό δίσκο της Άλκηστις μετά το «Δικαίωμα» του 1987 καθώς και τον πρώτο δίσκο της χωρίς στίχους της Λίνας μέτα από 18 χρόνια αποκλειστικής – σχεδόν – συνεργασίας. Στο συγκεκριμένο δίσκο ερμηνεύει τραγούδια των Δήμητρας Γαλάνη, Σταμάτη Κραουνάκη, Αντώνη Μιτζέλου, Θεοδωρή Οικονόμου, Κώστα Μπαλταζάνη (των IASIS), Γιώργου Θεοφάνους αλλά και τραγούδια ξένων συνθετών όπως των Astor Piazzolla, Mario Trejo, Marc Eagleton, Sherief Tag, Rabeeh Al Seufy, Paquito Lopez Vidal. Οι στίχοι και οι διασκευές ανήκουν στους Νίκο Μωραΐτη, Μυρτώ Κοντοβά, Παρασκευά Καρασούλο, Ελένη Ζιώγα, Σταμάτη Κραουνάκη κ.α.

Ο Δεκέμβριος του 2004 ξεκινάει με την κυκλοφορία της ζωντανής ηχογράφησης της παράστασης «Τα Παραμύθια μιας Φωνής» από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών καθώς και με μια ανακοίνωση για παρουσιάσεις της συγκεκριμένης παράστασης στο Λονδίνο, το Κρεμλίνο στη Μόσχα, την Κύπρο, τη Βόλο και τη Θεσσαλονίκη με επιλεγμένες συμφωνικές ορχήστρες.


Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δισκογραφία της αλλά και φωτογραφίες ρίξτε μια ματιά στο official site: www.alkistisprotopsalti.gr καθώς και στο unofficial http://www.alkestis.gr/index17.html .