Νέοι Έλληνες Συνθέτες: Γιόλα Βουτσινά Παπαγιαννίδη

Η πορεία κάθε μουσικού είναι διαφορετική. Όλοι ξεκινάμε τις σπουδές μας με μεγάλα όνειρα και σιγά σιγά, καθώς έρχεται η ενηλικίωση, χρειάζεται να υποστηρίξουμε τα όνειρά μας με ένα επάγγελμα που να σχετίζεται με τη μουσική, εκτός εάν υπάρχει η οικονομική ευχαίρεια να σπουδάζουμε για όσα χρόνια χρειαστεί και να επενδύουμε μόνο στο όνειρό μας.

Η σύνθεση της μουσικής είναι για τους συνθέτες μια ανάγκη και προτεραιότητα του συνθέτη είναι να εκφραστεί περισσότερο, παρά να γίνει γνωστός, τρανός και αγαπητός σε όλο τον κόσμο. Γι' αυτό οι συνθέτες είναι συνήθως άνθρωποι εσωστρεφείς που μοιράζονται τη μουσική τους κατ' αρχήν με τους ανθρώπους που αγαπούν κι έπειτα, δοκιμάζουν να μοιραστούν το έργο τους με τον υπόλοιπο κόσμο.

Αυτό δεν ισχύει από τα πρώτα βήματα του συνθέτη. Στις πρώτες του δημιουργίες διακατέχεται από έναν υπέρμετρο ενθουσιασμό και φαντάζεται τον εαυτό του να υποκλίνεται σε μεγάλες αίθουσες. Όμως, όσο περνάνε τα χρόνια, η διαδικασία της δημιουργίας είναι πιο ελκυστική από τη δημόσια αναγνώριση. Ο μουσικός-συνθέτης μέσα από τα έργα του ανακαλύπτει τον εαυτό του και τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο γύρω του. Κάθε μελωδική του γραμμή είναι και μια βαθύτερη σκέψη του, ένα συναίσθημα βαθύ, ένα μυστικό που δεν μοιράστηκε ποτέ με κανέναν...

Έτσι, στην Ελλάδα υπάρχουν υπέροχοι συνθέτες, που ακόμα δεν έχουν γίνει γνωστοί σε μεγάλη κλίμακα, ενώ το έργο τους είναι εξαιρετικά αξιόλογο και μπορεί να συγκινήσει το ευρύτερο κοινό, να το κάνει να νιώσει ότι έχει γίνει "πλουσιότερος" έχοντας ακούσει συνθέσεις που δεν του ήταν γνωστές μέχρι σήμερα.

Μία συνθέτης τόσο αξιόλογη είναι και η Γιόλα Βουτσινά Παπαγιαννίδη. Η δική της ιστορία, μπορεί να είναι η ιστορία κάποιου από τους μαθητευόμενους μουσικούς στο μέλλον.

Γιόλα, πότε ξεκίνησες να πρωτοσυνθέτεις μουσική;

Από τα πρώτα χρόνια των μουσικών μου σπουδών μου άρεσε ιδιαίτερα να κάθομαι στο πιάνο και να αυτοσχεδιάζω σύντομες μελωδίες χωρίς ωστόσο να κρατώ κάποιες σημειώσεις. Στα 16 μου χρόνια θέλησα να παρουσιάσω μία μου σύνθεση  σε κάποιον καταξιωμένο συνθέτη του ελαφρού τραγουδιού ο οποίος όμως δεν έδειξε κάποιο ενδιαφέρον γι’αυτήν. Το γεγονός αυτό με απογοήτευσε και με έκανε να πιστέψω ότι έπρεπε να πάψω να ασχολούμαι με τη σύνθεση.

Πέρασαν πολλά χρόνια και ένα σχόλιο από τον δάσκαλό μου, τον Μιχάλη Τραυλό, στο μάθημα της αντίστιξης ήταν  ικανό να ενεργοποιήσει εκ νέου το όνειρο  που είχα θάψει βαθιά μέσα μου.

Τι άποψη είχαν οι γονείς σου για αυτό;

Από πολύ μικρή ηλικία είχα εκδηλώσει το ενδιαφέρον να μάθω πιάνο. Θυμάμαι κάποια Χριστούγεννα το δώρο μου ήταν ένα παιδικό πιανάκι. Οι γονείς μου συμμερίζονταν αυτή μου την αγάπη για τη μουσική. Αργότερα με έγραψαν στο ωδείο και ξεκίνησα μαθήματα πιάνου. Από τότε έως και σήμερα με στηρίζουν και με ενθαρρύνουν.

Με ποια κριτήρια πιστεύεις πρέπει ένας μαθητής να επιλέξει καθηγητή σύνθεσης;

Με τα κριτήρια που θα πρέπει πάντα να επιλέγουμε το δάσκαλο μας , δηλαδή να έχει την ικανότητα να βγάλει από μέσα μας τον καλύτερο εαυτό, να μας κάνει να πιστέψουμε στις ικανότητές μας και να μεταδίδει με γενναιοδωρία τις γνώσεις του.

Ποια είδη μουσικής έχουν επηρεάσει τον μουσικό τρόπο γραφής σου;

Τα ακούσματα αλλά και οι μουσικές επιλογές είναι φυσικό να επηρεάζουν κάθε συνθέτη, πολύ περισσότερο σήμερα στην εποχή της τεχνολογίας που η ζωή μας κατακλύζεται από μουσική όπου και να βρεθούμε.

Η κλασσική μουσική και γενικότερα η λόγια νομίζω πως έχουν επηρεάσει σε κάποιο βαθμό και τη δική μου μουσική μια και αποτελούσε πάντοτε το είδος που αγαπούσα και συνεχίζω να αγαπώ περισσότερο.

Από πού παίρνεις ερεθίσματα για να γράψεις μουσική;

Σαν παιδί μου άρεσε να κλείνομαι σε ένα δωμάτιο και να βάζω στο αυτί μου ένα μικρό κόκκινο τρανζιστοράκι συντονισμένο στο 3ο πρόγραμμα της ελληνικής ραδιοφωνίας και να ακούω κλασσική μουσική. Όταν η εκφωνήτρια ανήγγειλε το έργο που θα παιζόταν και παρουσίαζε τα μέρη του έργου, νόμιζα-με το παιδιάστικο μυαλό μου- ότι τα μέρη αυτά ήταν δάση, βουνά και θάλασσες. Ταξίδευα, λοιπόν, με τη φαντασία μου και έτσι συνέδεσα τη μουσική με τη φύση απ’όπου αντλώ θέματα.

Ακόμα παίρνω ερεθίσματα και από γεγονότα που επηρεάζουν τη ζωή μου όπως συμβαίνει με το κουιντέτο που γράφω τώρα.

Διδάσκεις σε σχολείο. Μπορείς να μου πεις λίγα λόγια για την επιλογή αυτής της επαγγελματικής πορείας;

Ήμουν ακόμα φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής όταν προκηρύχτηκε διαγωνισμός για πρόσληψη καθηγητών μουσικής στη μέση εκπαίδευση.

Μέχρι τότε δεν είχα σκεφτεί να ασχοληθώ επαγγελματικά με τη μουσική. Δε μετάνιωσα ποτέ για την απόφαση που πήρα τότε. Αγάπησα πολύ τη δουλειά μου στο σχολείο. Η επαφή με τα παιδιά, που είναι η ελπίδα της ζωής, με γεμίζει χαρά και αποτελεί πηγή έμπνευσης για μένα.

Έχεις δύο παιδιά. Ασχολούνται με τη μουσική;

Η κόρη μου που είναι 14 ετών παίζει φλάουτο και της αρέσει πολύ, θέλει να συνεχίσει τις μουσικές της σπουδές και να ασχοληθεί και με άλλο μουσικό όργανο. Ο γιός μου παλαιότερα έπαιζε μαντολίνο. Τα τελευταία χρόνια απολαμβάνει τη μουσική σαν ακροατής.  

Πιστεύεις ότι παράλληλα με τις μουσικές σπουδές θα πρέπει κάποιος να σπουδάσει και κάποιο άλλο επάγγελμα για να είναι κατοχυρωμένος οικονομικά στο μέλλον;

Οι μουσικές σπουδές είναι πολύ απαιτητικές, απαιτούν αφοσίωση. Όταν, όμως, υπάρχει ενδιαφέρον και για κάτι  άλλο, τότε σίγουρα αν το θέλει κανείς μπορεί να συνδυάσει και τα δύο.  Ό,τι μαθαίνουμε και ό,τι προσόντα-ουσιαστικά και τυπικά- αποκτούμε δεν πηγαίνουν χαμένα. Θα έρθει η στιγμή που θα τα βρούμε στο δρόμο μας.

Η οικονομική κρίση έχει περιορίσει τη διάθεση του κοινού να παρακολουθούν συναυλίες και να συμμετέχουν σε καλλιτεχνικά δρώμενα. Πιστεύεις θα αλλάξει αυτό σιγά σιγά, εφόσον έχουν αρχίσει να προσφέρονται δωρεάν παραστάσεις ή παραστάσεις με πολύ μικρό εισητήριο για το κοινό;

Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την πλειονότητα των Ελλήνων. Και το πιο μικρό έξοδο είναι υπολογίσιμο. Για πολλούς συνανθρώπους μας αποτελεί πολυτέλεια ή είναι και αδύνατο να διαθέσουν χρήματα για να παρακολουθήσουν συναυλίες.

Οπωσδήποτε, λοιπόν, δωρεάν παραστάσεις ή με πολύ μικρό εισιτήριο θα ενθαρρύνουν πολλούς να τις παρακολουθήσουν με θετικές συνέπειες για την κουλτούρα και τον πολιτισμό.

Γιατί είναι σημαντικό οι σπουδαστές να παρακολουθούν συναυλίες;

Οι σπουδαστές μουσικής θα πρέπει να επιδιώκουν να παρακολουθούν όσο γίνεται περισσότερες συναυλίες. Με τον τρόπο αυτό πλουτίζουν τα ακούσματά τους αλλά και τις γνώσεις τους πάνω στην οργανογνωσία, και τη μορφολογία της μουσικής ενώ δυναμώνουν την κριτική τους ικανότητα. Τέλος, απολαμβάνουν τη μουσική ζωντανά.

Πες μας λίγα λόγια για τα μελλοντικά σου σχέδια

Να συνεχίσω να γράφω μουσική   και να την μοιράζομαι με τους άλλους ανθρώπους.

Βιβλίο της κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Cambia με τίτλο: Μουσική Βροχή.