Όταν η Αργεντινή έκλαιγε για τη σύζυγο ενός φασίστα...
Το «Don’t Cry For Me Argentina» περιλαμβάνεται στον δίσκο «Evita», που κυκλοφόρησε το 1976.
Πρόκειται για ένα Pop τραγούδι, η μουσική του οποίου γράφτηκε από τον Andrew Lloyd Webber και οι στίχοι από τον Tim Rice. Η αρχική πηγή έμπνευσης από τον Tim Rice προέκυψε το 1972, όταν άκουσε ένα ραδιοφωνικό πρόγραμμα του BBC Radio 4 σχετικά με την Eva Perón, πολιτική ηγέτιδα της Αργεντινής και δεύτερη σύζυγο του Αργεντινού προέδρου Juan Perón, με καθοριστική συμβολή στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής. Η Eva Perón, μια γυναίκα με δυναμική και έντονη προσωπικότητα, αποτέλεσε αντικείμενο λατρείας από τους φτωχούς και απόκληρους της χώρας («ντεσκαμισάδος»). Οι ιστορίες που την περιβάλλουν κίνησαν το ενδιαφέρον τόσο του Tim Rice όσο και του Andrew Lloyd Webber, οι οποίοι αποφάσισαν να κάνουν τη δική τους έρευνα για να γράψουν ένα musical σχετικά με την πολυτάραχη ζωή της.
Νόθο παιδί, αλλά θαρραλέο, η Maria Eva Duarte De Perón γεννήθηκε στο αγροτικό χωριό του Los Toldos, στην Πάμπα. Αναδύθηκε από τη φτώχεια και την αφάνεια και ακολουθώντας μία μεγαλειώδη πορεία έγινε ηθοποιός και ραδιοφωνική προσωπικότητα που μία μέρα κέρδισε την καρδιά ενός στρατηγού. Ο Peron ξεκίνησε ως ο σωτήρας της εργατικής τάξης, προς μεγάλη απογοήτευση των αριστοκρατών και των προνομιούχων διανοουμένων, αλλά μετά πήρε το λάθος δρόμο και κατέληξε να γίνει άλλος ένας Νοτιοαμερικανός φονιάς. Ο Περονισμός εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα και, ανεξάρτητα από την Evita, συνεχίζει να ξεσηκώνει τα πλήθη. Η ιδεολογία του είναι δύσκολο να αποτυπωθεί, επειδή δεν είναι ούτε αριστερή ούτε δεξιά, αλλά ένας εκλεκτικός συνδυασμός των χειρότερων στοιχείων και των δύο. Η Eva, με τα δικά της ατόφια διαπιστευτήρια της εργατικής τάξης, είχε ελάχιστα προβλήματα να κερδίσει τις καρδιές του λαουτζίκου, αλλά δεν θα μπορούσε ποτέ να αποπλανήσει τις ανώτερες τάξεις, οι οποίες βρήκαν το ύφος της φιλόδοξο, μακιαβελικό, παράλογο και εν τέλει τιποτένιο. Λίγο πριν φύγει από τη ζωή, η Eva Perón είχε πει «Θα πεθάνω μα θα επιστρέψω και θα είμαι χιλιάδες». Σε πολλά σπίτια της Αργεντινής έχουν ακόμη κρεμασμένη τη φωτογραφία της. Ο θάνατος δεν επισκίασε τη φήμη της Eva Perón, το αντίθετο.
Και να, που γράφτηκε μία πιασάρικη δακρύβρεχτη μπαλάντα προς τιμήν της νεκρής συζύγου ενός νεκρού φασίστα, που σε κάνει να ξεχνάς όλα τα σπουδαία κρυπτοφασιστικά δακρύβρεχτα τραγούδια που έχεις ακούσει ποτέ. Αλλά όποια και να είναι η άποψη καθενός για την πολιτική ή ιστορική ακρίβεια της «Evita», είναι δύσκολο να αρνηθεί τη δύναμη του «Don’t Cry For Me Argentina».
Πολλοί προσπάθησαν να αποτρέψουν τον Andrew Lloyd Webber και τον Tim Rice, με το επιχείρημα ότι η Eva Perón ήταν πρακτικά άγνωστη στο θεατρόφιλο κοινό του Λονδίνου και πως το καλλιτεχνικό δίδυμο ετοιμαζόταν για μια σοβαρή αποτυχία, ακριβώς τη στιγμή που διακυβευόταν κατά πόσο θα εξασφάλιζαν μια θέση στα θεατρικά πράγματα της χώρας τους.
Η «Evita» ξεκίνησε ως δίσκος ροκ όπερας, πριν μεταφερθεί στη σκηνή, ακολουθώντας τη φόρμουλα που ο Lloyd Webber και ο Rice είχαν χρησιμοποιήσει κατά την παραγωγή του προηγούμενού τους μιούζικαλ, «Jesus Christ Superstar». Το δίδυμο έγραψε τα τραγούδια για μία τραγουδίστρια με καλή φωνή.
Η έρευνα του Rice και του Webber έδειξε ότι στην πραγματικότητα η Eva δεν έδωσε καμία σημαντική ομιλία την ημέρα της ορκωμοσίας του Juan Perón, αλλά πολύ σύντομα αφότου έγινε η Πρώτη Κυρία της Αργεντινής άρχισε να δίνει εξαιρετικά συναισθηματικές ομιλίες, την ένταση των οποίων ήθελαν να συλλάβουν με το «Don’t Cry For Me Argentina».
Ο τίτλος του τραγουδιού προέρχεται από μία πλάκα στον τάφο της Eva Perón στο Μπουένος Άιρες. Η πλάκα παρουσιάστηκε από την ένωση οδηγών ταξί της πόλης και μεταφράζεται περίπου ως εξής: «Μην κλαις για μένα Αργεντινή, παραμένω πολύ κοντά σου». Στιχουργικά ο Rice αποκάλεσε το τραγούδι «σειρά ανούσιας φαντασίας», προσθέτοντας ότι λειτούργησε ως ομιλία από μία «μεγαλομανή γυναίκα» όπως η Εύα, προσπαθώντας να κερδίσει την εύνοια του λαού της Αργεντινής, με χαμηλό περιεχόμενο και υψηλή ένταση στη συναισθηματική φόρτιση. Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι: «And as for fortune and as for fame / I never invited them in / Though it seemed to the world/ They were all I desired / They are illusions» («και όσον αφορά τα πλούτη και τη δόξα / ποτέ δεν τα επιζήτησα / αν και φαινόταν στον κόσμο ότι ήταν όλα όσα ποθούσα / Είναι ψευδαισθήσεις»).
Υπάρχουν λίγα μόνο επαγγέλματα που βασίζονται περισσότερο στις επιδόσεις και εξαρτώνται πιο πολύ από την ευαισθητοποίηση του κοινού –και ενδεχομένως περισσότερο ανέντιμα- από αυτό του πολιτικού. Ο τραγουδιστής της Pop είναι ένα από αυτά, αν και στην Pop μπορούμε να διασκεδάσουμε με τους δημαγωγούς μας με μεγαλύτερη σιγουριά. Το «Don’t Cry For Me Argentina» είναι η καλύτερη στιγμή του Tim Rice, τόσο ως ομιλία όσο και ως στίχος. Η εισαγωγή είναι τέλεια και προσελκύει την προσοχή. «It won’t be easy, you’ll think it strange»: Τι δεν θα είναι εύκολο; Τι είναι παράξενο; Στη συνέχεια το εξηγεί: «That I still need your love after all that I've done». Ο στίχος θέτει τον τόνο. Η Eva είναι σχεδόν απόλυτα ειλικρινής. Ο Rice χρησιμοποιεί το τέχνασμα της έναρξης της στροφής με κάτι που ακούγεται αυθόρμητο -«I had to let it happen», «Have I said too much?»- και στη συνέχεια αλλάζει σε κάτι πιο προετοιμασμένο, πιο χαλαρό (το ρεφρέν, για παράδειγμα). Αυτή είναι σπουδαία γραφή και μεγάλη ρητορική ταυτόχρονα. Κι εδώ τίθεται το ερώτημα: Πόσο ειλικρινής ήταν η Eva; Ήταν όλα γραμμένα; Η απάντηση είναι: «Μα φυσικά και είναι».
Ο Tim Rice συνέλαβε στους στίχους το δέος και τη σύγχυση ενός απλού κοριτσιού που αναρριχήθηκε στα ψηλά κλιμάκια. Στο δεύτερο κουπλέ η Evita είναι σχεδόν απολογητική για τις φιλοδοξίες της, ακόμα κι αν όλες οι περιπέτειές της αφήνουν ένα αίσθημα κενού: «But nothing impressed me at all / I never expected it to you».
Επίσης, η Evita επιμένει ότι τα στολίδια της θέσης της δεν είναι αυτό που πραγματικά επιθυμεί, αποκαλώντας τη δόξα και την τύχη «ψευδαισθήσεις». Η απόλυτη συνειδητοποίησή της: «The answer was here all along / I love you and hope you love me» («Η απάντηση ήταν πάντα εδώ / Σ’ αγαπώ κι ελπίζω να μ’ αγαπάς»).
Όταν η Evita απευθύνεται στις μάζες ως «Αργεντινή» στο συγκλονιστικό ρεφρέν, είναι σαφές ότι αυτοί οι άνθρωποι και η χώρα ως ένα είδος εικονιστικής ουτοπίας είναι αναπόσπαστα στο μυαλό της.
Το «Don’t Cry For Me Argentina» ανήκει σε μία συναρπαστική κατηγορία τραγουδιών που απευθύνονται άμεσα σε μία πόλη ή κράτος και προτρέπουν τον ακροατή να αναλάβει δράση προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση που υποδεικνύει ο τραγουδιστής, ανεξάρτητα από το πόσο επαχθή ή αόριστη είναι. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το «New York, New York» (με το στίχο «Start spreading the news…»). Θεματικά συνδεδεμένο με τη «Μασσαλιώτιδα», στην οποία τα «παιδιά της πατρίδας» ενθαρρύνονται να «ποτίσουν με αίμα τα αυλάκια στα χωράφια», το πιο ευπρεπές «Don’t Cry For Me Argentina» συμβουλεύει τους εργάτες των Πάμπας να μην χύσουν δάκρυα για την κα Peron. Ο λόγος που δεν χρειάζεται να δακρύσουν είναι επειδή η κα Peron, μέσα από τα «άγρια χρόνια» της, κράτησε την υπόσχεσή της στους συγγενείς της. Η εφημερίδα The Guardian έγραψε ειρωνικά ότι «προφανώς, η υπόσχεσή της ήταν ένας όρος στη διαθήκη της που θα απαγόρευε ρητά στη Liza Minneli να την υποδυθεί στη βιογραφία της, διότι αυτό θα ήταν άδικο για τον λαό της Αργεντινής, που είχε ήδη υποφέρει αρκετά. Ο Michael Collins έκανε παρόμοιες διευθετήσεις πριν τη δολοφονία του έναντι του Kevin Costner».
Το τραγούδι γράφτηκε για να ακουστεί στην αρχή και προς στο τέλος της παράστασης, αρχικά ως το πνεύμα της νεκρής Eva που προτρέπει τον λαό της Αργεντινής να μην τη θρηνήσουν, και στο τέλος όταν η Eva απευθύνεται στο πλήθος από το μπαλκόνι του προεδρικού μεγάρου (Casa Rosada). Η μελωδία του είναι παρόμοια με το εναρκτήριο τραγούδι του μιούζικαλ, το «Oh What A Circus», και δίνει έμφαση στην κηδεία της Eva. Καθώς το «Oh What A Circus» τελειώνει με τον σαρκαστικό προβληματισμό του Che γύρω από το πένθος για τον θάνατο της Eva, το «Don’t Cry For Me Argentina» ξεκινά με λίγους μόνο στίχους, ενώ το υπόλοιπο τραγούδι προοριζόταν για το φινάλε. Η μελωδία του συνδέεται με συναισθηματικά θέματα λύπης και περιφρόνησης, χαρακτηριστικό των δημοφιλέστερων τραγουδιών του Lloyd Webber.
Αφού έγραψαν το τραγούδι, ο Lloyd Webber και ο Rice έψαχναν να βρουν μία κατάλληλη ηθοποιό μιούζικαλ για τα τραγούδια και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, μιας και η μόνη που γνώριζαν, η Yvonne Elliman, είχε μετακομίσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αφού τον ρόλο απέρριψε και η τραγουδίστρια Elkie Brooks, την προσοχή τους τράβηξε η Αγγλίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια Julie Covington, η οποία έπαιζε μία επίδοξη ροκ μουσικό στη βρετανική μουσική τηλεοπτική εκπομπή «Rock Follies» (1976). Η Covington είχε παίξει στο Λονδίνο σε μιούζικαλ όπως το «Godspell», και οι υποκριτικές της ικανότητες στο «Rock Follies» έπεισαν τον Rice και τον Lloyd Webber να συμφωνήσουν μαζί της για την «Evita».
Η Covington ήταν εξαιρετικά σκεπτική με την πρότασή τους, θεωρώντας ότι η Eva Perón δεν ήταν εμπορικά καλή ιδέα για ένα μιούζικαλ. Παρόλα αυτά, σκέφτηκε ότι τα τραγούδια ήταν σπουδαία και υπέγραψε για την ηχογράφησή τους. Ο Lloyd Webber και ο Rice άρχισαν αμέσως να ηχογραφούν και ένα από τα πρώτα τραγούδια που έκαναν demo ήταν και το «Don’t Cry For Me Argentina», με συνοδεία μόνο πιάνου. Προχώρησαν να υπογράψουν συμφωνία με την MCA Records για να κυκλοφορήσουν το δίσκο με βάση τα τραγούδια, αλλά με εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά δικαιωμάτων αφού τα στελέχη της δισκογραφικής εταιρείας δεν περίμεναν ότι ο δίσκος θα είχε επιτυχία. Εν τω μεταξύ, υπέγραψαν και οι τραγουδιστές για τους άλλους ρόλους του μιούζικαλ και το cast μεταφέρθηκε στα Olympic Studios για να αρχίσει η ηχογράφηση.
Η ηχογράφηση έγινε το 1976, με παραγωγούς τους Andrew Lloyd Webber, Tim Rice και David Land. Το προσωπικό που απασχολήθηκε στον δίσκο «Evita» περιλάμβανε τον μηχανικό ήχου David Hamilton-Smith, τον Simon Philips στα drums, τον Mo Foster στο μπάσο, τον Joe Moretti και τον Ray Russell στις κιθάρες, και την Anne Odell στα keyboards. Ο David Snell έπαιξε άρπα, ενώ ο Anthony Bowles διηύθυνε τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου. Ο Alan Doggett διηύθυνε τη χορωδία των London Boy Singles. Στον δίσκο έπαιξαν επίσης μέλη της Grease Band, συμπεριλαμβανομένου του μπασίστα Alan Spenner και του κιθαρίστα Neil Hubbard. Χρειάστηκαν συνολικά 3-4 μήνες για να ολοκληρωθεί η ηχογράφηση.
Η ένταση που αναζητούσε ο Rice για το «Don’t Cry For Me Argentina» δεν επιτεύχθηκε αμέσως κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης, λόγω του στιχουργικού περιεχομένου και του γεγονότος ότι ως σύνθεση το τραγούδι ήταν μία συναισθηματική μπαλάντα. Τόσο ο Tim Rice όσο και ο Andrew Lloyd Webber διέκριναν τις δυνατότητες του τραγουδιού αλλά ο Rice σκέφτηκε ότι ο στίχος είναι ίσως υπερβολικά σκοτεινός για ένα Pop single. Καθώς πλησίαζε η ημερομηνία παράδοσης της ηχογράφησης και συγκεντρώθηκε το μεγαλύτερο μέρος του δίσκου, η ένταση ανέβαινε. Έμεινε μόνο αυτό το τραγούδι, μιας και δεν μπορούσαν ν’ αποφασίσουν τον τελικό τίτλο, και ο Rice δοκίμαζε τίτλους που όμως δεν είχαν νόημα στο πολιτικό και δραματικό κλίμα της ιστορίας. Αρχικά είχαν δοκιμάσει διάφορους στίχους ως τίτλο του τραγουδιού, όπως «It’s Only Your Lover Returning» και «All Through My Crazy And Wild Days», εν μέσω φόβων ότι η αναφορά στην Αργεντινή θα μείωνε την εμπορική απήχηση.
Tim Rice: Τι σπασμωδική απόφαση! Ήταν ίσως η μόνη φορά -ειλικρινά- που έκανα το λάθος να φροντίσω περισσότερο να αποβάλλω από την παράσταση τον δυναμισμό ενός στίχου παρά να φροντίσω τη σημασία του μέσα σ’ αυτή και, ως αποτέλεσμα, τόσο το τραγούδι όσο και η παράσταση υπέφεραν.
Η Covington είχε ήδη ηχογραφήσει τη φράση «Don’t cry for me Argentina» για να χρησιμοποιηθεί στην αρχή της παράστασης. Λίγο πριν γίνει η τελική μίξη του δίσκου, ο Lloyd Webber είπε στον Rice ότι ο στίχος λειτούργησε επίσης ως τίτλος της ομιλίας της Eva. Μόλις η Covington το ηχογράφησε με νέο τίτλο, το τραγούδι ταίριαξε τέλεια στην ατμόσφαιρα της συγχορδίας και συμπεριλήφθηκε στον δίσκο.
Η ορχηστρική συνοδεία του Webber πρόσθεσε ένα διαφορετικό επίπεδο στο κομμάτι, με τη σύνθεσή του να αποτελείται από έγχορδα πιτσικάτο και να ρέει το τέμπο εισάγοντας τα εναρκτήρια φωνητικά της Covington. Το τραγούδι κάνει άλμα από το ελαφρύ στο βαρύ και το υπερβολικό, με ένα τμήμα του να εμπλουτίζεται από χορωδιακές φωνές. Καθώς τραγουδιούνται οι τελευταίοι στίχοι «But all you have to do is look at me to know / That every word is true», μπαίνει η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου οδηγώντας το τραγούδι στην κορύφωση. Το τραγούδι, γραμμένο σε κλειδί C major (ντο ματζόρε), ξεκινά με μία ακολουθία G/D–A7/D–D–Bm/D και αλλάζει σε E–E/D–A/C♯–E7–A–D, με το ρεφρέν να περιλαμβάνει μία πρόοδο συγχορδιών A–Bm–Dmaj7–Gmaj7–G–F♯m7. Τα φωνητικά της Covington εκτείνονται από E3 έως G♯5.
Η πλούσια ενορχήστρωση του Lloyd Webber παρέχει τη λαμπρότητα που ταιριάζει σε μία μεγαλοπρεπή ομιλία αλλά η μελωδία του μας επιτρέπει να ακούσουμε την ευαισθησία του χαρακτήρα της Evita και την πραγματική ευγνωμοσύνη της στο λαό της Αργεντινής.
Με τα πλούσια ορχηστρικά του περάσματα, που προκαλούν τόσο τη μαγεία των Πάμπας όσο και τον καπνώδη ρομαντισμό των αποπνικτικών βραδιών του Μπουένος Άιρες που κάποιοι ονειρεύονται στις ιδιωτικές τους στιγμές όταν δίνουν διακριτικά το σύνθημα για ν’ ακούσουν μερικά ταγκό του Astor Piazzolla και φαντάζονται τους εαυτούς τους ντυμένους ως gauchos, το «Don’t Cry For Me Argentina» απευθύνεται σε μία Αργεντινή του νου. Η πραγματική Αργεντινή είναι κομματάκι λιγότερο ελκυστική. Ο νομπελίστας V.S. Naipaul είπε κάποτε ότι η φαιδρή εικόνα της Αργεντινής από το 1900, με δεδομένο τους τεράστιους φυσικούς της πόρους, την κάποτε εξαιρετικά ανεπτυγμένη οικονομία, την ισχυρή μεσαία τάξη και τους δεσμούς της με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, είναι ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του 20ού αιώνα. Δεν βοήθησε το γεγονός ότι ο λαός της Αργεντινής συνέχισε να εκλέγει αγροίκους σαν τον Peron, ο οποίος υπηρέτησε ως πρόεδρος όχι μία φορά, ούτε δύο, αλλά τρεις φορές.
Μετά την ολοκλήρωση της ηχογράφησης του δίσκου, η ομάδα της Evita απασχολήθηκε με την προώθηση του δίσκου. Το «Don’t Cry For Me Argentina» κυκλοφόρησε σε single στις 12 Νοεμβρίου του 1976, ως το πρώτο single του δίσκου «Evita», και προωθήθηκε με διαφημίσεις, έγχρωμες αφίσες καθώς και ραδιοφωνικές συνεντεύξεις. Ο διευθυντής marketing της MCA, Stuart Watson, είπε ότι ο κύριος στόχος τους ήταν να εξηγήσουν στο κοινό την ιστορία της Eva Perón.
Τη χρονιά που βγήκε το τραγούδι, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής γιόρταζαν τα 200 χρόνια ελευθερίας αλλά η Αργεντινή όχι. Στην πραγματικότητα, η Αργεντινή έπεφτε σ’ έναν ακήρυχτο εμφύλιο πόλεμο που θα οδηγούσε σε χιλιάδες βάναυσες δολοφονίες, ακρωτηριασμούς, βιασμούς και εξαφανίσεις σε μία σύγκρουση της οποίας οι σπόροι είχαν φυτευτεί από τον προαναφερθέντα νεκρό φασίστα και τους συντρόφους του. Ένα πράγμα που πρέπει να πει κανείς για τον Andrew Lloyd Webber είναι ότι η πολιτική του μπορεί να ήταν ανόητη αλλά το timing ήταν άψογο.
O Andrew Lloyd Webber κατηγορήθηκε ότι έγραψε ένα μιούζικαλ που φαίνεται να εξιδανικεύει έναν υποστηρικτή των Ναζί. Όμως, όπως υποστήριξαν πολλοί ιστορικοί από τότε, η Eva Peron δεν ήταν τόσο φασίστρια όσο ανόητη. Αν και είναι αλήθεια ότι ο σύζυγός της βοήθησε Ναζί να δραπετεύσουν από τη Γερμανία, και τελικά αφού απομακρύνθηκε από το αξίωμα κατέφυγε στην Παραγουάη –μία κοινότητα συνταξιοδότησης για τους Ναζί μέσα σε τροπικό δάσος- δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτός ή η δεύτερη σύζυγός του ήταν Ναζί. Στην περίπτωση του Juan, φαίνεται πιο πιθανό ότι ήταν ο ευγενικός οικοδεσπότης που θαύμαζε τους Ναζί ως ανθρώπους, απολάμβανε την παρέα τους στο δείπνο, και μάλλον τσίμπησε και λίγα γερμανικά μάρκα σε αντάλλαγμα των υπηρεσιών του, αλλά ποτέ δεν αγκάλιασε την πολιτική τους. Όσο για την Εύα, ήταν τόσο απονήρευτη πολιτικά για να γνωρίζει τη διαφορά μεταξύ ενός κομμουνιστή και ενός Ναζί. Έτσι, επιλέγοντας την Eva Peron ως ηρωίδα τους, ο Webber και ο Rice δεν ενδιαφερόντουσαν τόσο για την Evita ως πολιτικό όσο για την Evita ως ντίβα. Θα ήταν περισσότερο δυσάρεστο αν έγραφαν ένα μιούζικαλ για την κα Petain ή την τελευταία φιλενάδα του Αττίλα ή το αμόρε του Franco. Ακίνδυνη διασκέδαση.
Το «Don’t Cry For Me Argentina» έλαβε θετικές κριτικές, με τους Sunday Times να το αποκαλούν «αριστούργημα». Ωστόσο, ο Rice και ο Lloyd Webber θεώρησαν ότι χρειάζονται περισσότερη προώθηση για να προσεγγίσουν το ευρύ κοινό που θα αγόραζε τον δίσκο. Αρχικά αποφάσισαν για μία σειρά τηλεοπτικών εμφανίσεων και παραστάσεων, αλλά η Covington δεν ενδιαφερόταν καθόλου για το project και αρνήθηκε να το προωθήσει περαιτέρω. Μεταξύ άλλων, ήθελε να εκτελέσει το τραγούδι με την ίδια ορχήστρα και τη συνοδεία και ήταν επίσης ενάντια στην κυκλοφορία του single.
Tim Rice: Όταν το single άρχισε να δείχνει σημάδια ότι θα γίνει επιτυχία, [η Covington] έδειχνε όλο και λιγότερο ενδιαφέρον για το έργο. Άρχισε να κάνει πίσω και να αισθάνεται ότι η πλοκή ήταν φασιστική και ότι εκμεταλλευόμασταν τους εργάτες. Υπερβάλω λίγο αλλά σίγουρα αποδοκίμασε την επιτυχία του «Don’t Cry For Me Argentina».
Το τραγούδι έγινε Νο 1 στη Μεγάλη Βρετανία και μάλιστα με πωλήσεις που το κατέστησε τη μεγαλύτερη βρετανική επιτυχία από γυναίκα τραγουδίστρια. Επίσης, έγινε Νο 1 στην Αυστραλία (Νο 1 και σε πωλήσεις όλη τη χρονιά), Βέλγιο, Ιρλανδία, Νέα Ζηλανδία και Ολλανδία, Νο 2 στη Σουηδία, Νο 3 στην Ελβετία, Νο 4 στη Γερμανία, Νο 10 στη Νορβηγία και Νο 14 στην Αυστρία.
H Julie Covington, αρνούμενη να προωθήσει το τραγούδι, δεν εμφανίστηκε καν στο βρετανικό μουσικό show Top Of The Pops. Όποτε παιζόταν το τραγούδι στην εκπομπή, προβάλλονταν στο φόντο εικόνες της πραγματικής Eva Perón. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που ήταν στο Νο 1, η Covington εμφανίστηκε στο ακροατήριο. Στη συνέχεια ο Rice και ο Lloyd Webber στόχευσαν το BBC Radio 1, το οποίο παρόλο που ήταν σε νηπιακό στάδιο, εξακολουθούσε να είναι δημοφιλές στο ευρύ κοινό. Το BBC έκανε πολύ αυστηρή επιλογή των τραγουδιών που μεταδίδονταν από τα κανάλια του και το Radio 1 αρνήθηκε κατηγορηματικά να προσθέσει το «Don’t Cry For Me Argentina» στη λίστα του. Ο Rice και ο Lloyd Webber πανικοβλήθηκαν και ήταν σχεδόν στα πρόθυρα να κυκλοφορήσουν άλλο κομμάτι από την «Evita», το «Another Suitcase In Another Hall» ηχογραφημένο από την Barbara Dickson, ως το δεύτερο single. Αλλά τελικά το Radio 1 υποχώρησε και άρχισε να παίζει το τραγούδι λόγω της θετικής ανταπόκρισης από το κοινό.
Βλέποντας την επιτυχία του single, ο Rice και ο Lloyd Webber προχώρησαν στην προώθηση του τραγουδιού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, το προσωπικό της MCA Records στις Η.Π.Α. δεν μπόρεσε να έρθει σε συμφωνία σχετικά με τον τρόπο προώθησης του τραγουδιού, με αποτέλεσμα το τραγούδι να μην εμφανιστεί στους πίνακες επιτυχιών των Η.Π.Α.
Έχοντας κερδίσει την εκτίμηση των κριτικών, το «Don’t Cry For Me Argentina» κέρδισε το 1977 το βραβείο Ivor Novello στην κατηγορία Best Song Musically and Lyrically.
Η πρώτη εκτέλεση με την Julie Covington αποτελεί το μουσικό υπόδειγμα για τις περισσότερες άλλες ηχογραφήσεις: τεράστια ανατριχιαστικά έγχορδα, ρητορική δυναμική και η μετάβαση σε αργό Tango για το προτελευταίο ρεφρέν. Στην πραγματικότητα η Covington δεν τραγουδάει στο τελευταίο ρεφρέν, αφήνοντας το τραγούδι να τελειώσει με την ευαίσθητη τελική έκκληση της Eva («Have I said too much?»). Στα «χέρια» της Covington είναι μια εντελώς σκηνοθετημένη ευαισθησία –η δική της υπεροπτική ανάγνωση της μελωδίας, τραγουδισμένη από την πολιτικό Evita, της οποίας η χωριάτικη προέλευση είχε καυτηριαστεί από καιρό. Ο στίχος-κλειδί είναι αυτός που λέει «Couldn’t stay all my life down at heel / Looking out of the window», ο οποίος δίνει συντριπτική έμφαση στην οδυνηρή διόγκωση της αδυναμίας και της αδράνειας.
Τόσο το τραγούδι όσο και το άλμπουμ ήταν εκ φύσεως ιδανικά για σκηνική παρουσίαση. Έτσι, το «Don’t Cry For Me Argentina» αποτέλεσε αργότερα το πιο γνωστό τραγούδι του μιούζικαλ «Evita» (1978). Όταν επιλέχθηκε το καστ του μιούζικαλ που θα ανέβαινε στο Λονδίνο, ο Rice και ο Lloyd Webber προσέγγισαν φυσικά την Julie Covington να παίξει τον πρωταγωνιστικό αλλά –απογοητευμένη από το έργο- αρνήθηκε ισχυριζόμενη ότι η επίδραση της ηχογράφησης θα μειωνόταν. Ο παραγωγός Hal Prince ήθελε να δώσει το ρόλο σε μία σχετικά άγνωστη ηθοποιό κι έτσι επιλέχτηκε η Elaine Paige. Η παράσταση έκανε πρεμιέρα στο Λονδίνο στις 21 Ιουνίου του 1978. Τον επόμενο χρόνο, το ρόλο έπαιξε στο Broadway η Patti LuPone.
Το 1985, η Julie Covington έδειξε ότι μετάνιωσε λίγο για την απόφασή της να απορρίψει το ρόλο αλλά εξήγησε ότι δεν συμπαθούσε την Eva Peron και ότι, χωρίς κάποιο θετικό συναίσθημα για το πρόσωπο, προτιμούσε να απορρίψει το ρόλο.
Πολλές παραστάσεις του τραγουδιού βρίσκουν την τραγουδίστρια να αλλάζει ανάμεσα στο τραγούδι μπροστά σ’ ένα φανταστικό πλήθος και στο να τραγουδά φαινομενικά στον εαυτό της. Η ερμηνεία της Covington, δυναμική και άμεση, δεν είναι έτσι: είναι καθαρά ομιλία από το μπαλκόνι, καθαρά ρητορική. Και αν πάρει κανείς το «Don’t Cry For Me Argentina» ως ρητορική, πρέπει να απαντήσει σ’ ένα βασικό ερώτημα: Ποιός είναι ο τύπος του τραγουδιού που προσπαθεί να πει; Η κεντρική ασάφεια του τραγουδιού είναι ο διπλός του ρόλος ως ύμνος νίκης και ως αμυντική αυτοπεποίθηση. «How I feel that I still need your love after all that I've done». Η εξουσία και η ενοχή είναι ενωμένες στην ανάγκη για αναγνώριση. Όμως, ακούγοντάς το ξανά, καταλαβαίνει κανείς ότι η Covington δεν το τραγουδάει έτσι. Στο στίχο «I love you and hope you love me» είναι προκλητική. Είναι ελπίδα και ποτέ ανάγκη. Η αγάπη της είναι άνευ όρων.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Αργεντινής στα Φώκλαντ το 1982, το τραγούδι παιζόταν μερικές φορές σαρκαστικά από τις βρετανικές στρατιωτικές μπάντες καθώς αναπτύσσονταν στα Φώκλαντ, αλλάζοντας και τους στίχους: «You don't frighten me Argentina / The truth is we will defeat you / We'll sink your carrier, with our Sea Harrier / And with our Sea Kings subs'll be sinking». Ταυτόχρονα η ηχογράφηση της Julie Covington απαγορεύτηκε από το BBC. Το τραγούδι απαγορεύτηκε επίσης στις Φιλιππίνες κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1972-1986) του προέδρου Ferdinand Marcos. Η ζωή της πρώην Πρώτης Κυρίας Imelda Marcos, συζύγου του Marcos, είναι παρόμοια με αυτή της Eva Peron.
Άλλες εκτελέσεις:
Το τραγούδι ερμήνευσε και η Κωνσταντίνα σε ζωντανές της εμφανίσεις, με την πίστα διαμορφωμένη σε… παγοδρόμιο!
Το «Don’t Cry For Me Argentina» ακούγεται στις ταινίες «Tinimbang Ang Langit» (1982, στην εκτέλεση της Kuh Ledesma) και «Evita» (1996, στην εκτέλεση της Madonna). Επίσης, ακούστηκε στην τηλεοπτική σειρά «Glee» (2010, ως ντουέτο από την Lea Michele και τον Chris Colfer, με κάθε τραγουδιστή να παίρνει διαφορετικό κουπλέ και να εμφανίζεται ενώπιον διαφορετικού ακροατηρίου).
Τα βιβλία «1.000 UK Number One Hits» των Jon Kutner και Spencer Leigh, «Musicals: Facts, Figures & Fun» του Mike Evans και «A Shirt Box Full Of Songs: The Autobiography» της Barbara Dickson κάνουν αναφορά στο τραγούδι.
Ο Γιάννης Σπανός είπε ότι το «Don’t Cry For Me Argentina» είναι ένα από τα αγαπημένα του τραγούδια.
Για κάποιους το «Don’t Cry For Me Argentina» είναι ένα αρκετά αδύναμο τραγούδι για να είναι αξιομνημόνευτο, αλλά αρκετά πανούργο ώστε να αποτελεί πρόκληση για οποιονδήποτε θέλει να το πει. Μπορεί να σταθεί και μόνο του, κάτι που σίγουρα είναι θετικό. Με τον καιρό, το τραγούδι αυτό έγινε το μοναδικό του διδύμου Lloyd-Webber/Rice που έγινε πάνω-κάτω κλασικό, γεγονός περίεργο δεδομένου του πολύ συγκεκριμένου πολιτικού πλαισίου και περιεχομένου της Evita.
Το μιούζικαλ «Evita» έκανε πρεμιέρα ένα χρόνο μετά την ανάληψη της ηγεσίας των συντηρητικών από τη Margaret Thatcher ενώ η ταινία «Evita» έκανε πρεμιέρα το φθινόπωρο πριν τον θάνατο της πριγκίπισσας Diana. Ένας λόγος που το «Don’t Cry For Me Argentina» είναι ένα συναρπαστικό τραγούδι είναι επειδή αντηχεί τόσο πολύ μία εποχή που οι γυναίκες εισήλθαν επιτέλους στη δημόσια αρένα, μία αρένα της οποίας οι κανόνες, όπως και το τραγούδι, γράφτηκαν από άντρες. Το μίγμα της συμπάθειας και της περιστροφής, όμως, δεν είναι απαραιτήτως «θηλυκό». Και η Thatcher δεν ήταν η μοντέρνα πρωθυπουργός που θα της ταίριαζε το «Don’t Cry For Me Argentina»…
DON’T CRY FOR ME ARGENTINA – Julie Covington
It won't be easy
You'll think it strange
When I try to explain how I feel
That I still need your love
After all that I've done
You won't believe me
All you will see
Is a girl you once knew
Although she's dressed up to the nines
At sixes and sevens with you
I had to let it happen
I had to change
Couldn't stay all my life down at heel
Looking out of the window
Staying out of the sun
So I chose freedom
Running around trying everything new
But nothing impressed me at all
I never expected it to
Don't cry for me Argentina
The truth is I never left you
All through my wild days
My mad existence
I kept my promise
Don't keep your distance
And as for fortune and as for fame
I never invited them in
Though it seemed to the world
They were all I desired
They are illusions
They're not the solutions
They promise to be
The answer was here all the time
I love you and hope you love me
Don't cry for me Argentina
(Chorus)
Have I said to much?
There's nothing more I can think of to say to you
But all you have to do
Is look at me to know
That every word is true
Κωνσταντίνος Παυλικιάνης
Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.
Στείλε το άρθρο σου
σχολιάστε το άρθρο