Όταν διάβασα τον τίτλο σκέφτηκα ότι το θέμα είναι υποκειμενικό. Ένα καλλιτεχνικό έργο μπορεί να προσφέρει σε μένα κάτι, αλλά κάποιον άλλο να μην τον αγγίξει. Αυτό φέρνει τον παράγοντα του υποκειμενικού στην κριτική. Από την άλλη όμως, όπως ένα επιστημονικό έργο εμφανίζει την όποια πρωτοπορία, αναφέρεται από την υπόλοιπη επιστημονική κοινότητα και μελετάται, έτσι και το καλλιτεχνικό αφήνει ένα στίγμα. Το στίγμα αυτό δεν είναι καθόλου υποκειμενικό. Όσο και να σιχαίνεσαι ένα μουσικό, αν ξέρεις μουσική τότε ξέρεις τι κάνει.
Στις τέχνες δεν μπορεί να μετρηθεί αυτό ποσοτικά, ωστόσο ποιοτικά και αντικειμενικά μπορεί κανείς να δει αν ένας καλλιτέχνης επηρρέασε ή όχι το χώρο του και το κοινό του. Από τον μιχαήλ-άγγελο και τον le corbusier μέχρι τον hendrix και τον Charlie chaplin, κάθε καλλιτέχνης είναι καλλιτέχνης γιατί έβαλε το χαρακτήρα του, εκφράστηκε και μετέδωσε κάτι. Καινοτόμησε, έβαλε τη φαντασία του και υπηρέτησε την τέχνη και όχι το χρήμα ή τη φήμη του. Το ότι κάποιος είναι άψογος κιθαρίστας που όταν τον ακούς δεν τον ξεχωρίζεις από τον hendrix (βάλτε όποιο όνομα σας αρέσει), δεν σημαίνει ότι είναι άξιος όσο ο hendrix (ζωή σε μας by the way). Για μένα είναι ένας άψογος εκτελεστής που αντιγράφει.
Επειδή παραπάνω αναφέρω για κοινό και επιρροή... Πολλοί ακροατές δεν σημαίνει απαραίτητα καλός μουσικός. Ούτε "καλοί" ακροατές -γνώστες δηλαδή- σημαίνει καλός μουσικός γιατί όσο καλός ακροατής και να είσαι, θα ακούσεις αυτό που αγγίζει εσένα (υποκειμενικό). Αυτά ίσχυαν κάποτε ίσως αλλά δε ζουσα τοτε... τώρα είναι όλα marketing. Καλός καλλιτέχνης κατε με είναι σίγουρα όμως αυτός που έχει "συγκινημένο" κοινό ή αλλιώς που έχει παρε-δώσε με το κοινό του. Αυτός που γεμίζει το ΟΑΚΑ είναι τυχερός, αυτός που πιάνει μια γωνία στο πεζοδρόμιο είναι άτυχος (τύχη που την καθορίζει το εμπόριο).
Σύμφωνα με τα παραπάνω ένας καλλιτέχνης είναι καλός. Μπορεί να είναι κακός? όχι. Στη χειρότερη είναι αδιάφορος. Υπάρχει όμως και ο κακός παρακάτω (υπομονή).
Η τέχνη έχει να κάνει με ήθος, παιδεία, κουλτούρα και όλα αυτά που μας πέφτουν βαριά και τα κράζουν οι αντι-κουλτουριάρηδες. Είτε μας αρέσει είτε όχι υπάρχει αυτό που λέμε ο κοινωνικός ρόλος της τέχνης (κάτι προσπάθησαν να μας πουν στο λύκειο κάποιοι σπάνιοι φιλόλογοι). Ο καλλιτέχνης, αφού έχει πάρε δώσε με το κοινό-κοινωνία, εφόσον βρίσκεται σε περίοπτη θέση και αποτελεί για λίγους ή πολλούς πρότυπο (και τραβηγμένα αποτελεί και είδωλο) οφείλει να σεβαστεί το ρόλο, να υπηρετήσει τον κοινωνικό σκοπό της τέχνης. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε ότι η τέχνη είναι λειτούργημα, όπως η τέχνη του δασκάλου.
Αν λοιπόν, ο "καλλιτέχνης" αποπροσανατολίζει, προπαγανδίζει, δουλεύει για την τσέπη του, τη φήμη του και το κόμμα του κλπ κλπ... είναι κακός καλλιτέχνης -και δεν μου αρέσει καν αυτούς να τους λέμε καλλι-τέχνες, οπότε εύστοχος ο freak-.
Και θα μου πείτε καλός άνθρωπος-πρότυπο και καλλιτέχνης ποιος είναι? Ξέρεις κανέναν να τον κάνουμε είδωλο? Τελικά να εκφράζεται θες ή να μπει στο καλούπι του καλού πολίτη για να είναι καλλιτέχνης?
Το ψέμα δεν δουλεύει, κοροιδεύει τον εαυτό του. Θα φανεί αργά ή γρήγορα και θα κριθεί (τουλάχιστον έτσι πρέπει) και για αυτό. Οπότε, παίρνεις κόκα? αν θες λάλα το σε ένα τραγούδι ή πες το και όποιος γουστάρει. Το αν θα γίνουν όλοι έτσι δεν εξαρτάται από σένα αλλά από αυτούς που σε κρίνουν-αξιολογούν, όχι λογοκρίνουν-. Αν απάντηση είναι ότι το ψέμα γεμίζει την τσέπη σου... ε δεν είσαι καλλιτέχνης τότε. Τα είπαμε, έμπορος είσαι. Και αν μου πεις ότι με αυτό το σκεπτικό όλοι είναι έμποροι... ναι είναι. Αν θέλετε να μιλήσουμε για αξιόλογους έμπορους, σε άλλο θέμα όμως.
Πολύ απλά, άλλο το δουλεύω για την τέχνη και ζω από αυτό... άλλο το δουλεύω για το χρήμα και κάνω τέχνη. Καλλιτέχνες δεν είναι μόνο εκεί που δίνει ο φοίβος τραγούδια, είναι και έξω.
Επομένως η αξιολόγηση σύμφωνα με το χρήμα δεν έχει καμία βάση. Χρήμα=πωλήσεις, ΜΜΜ, συναυλίες κλπ.. Πολλοί καλλιτέχνες ίσα που ζουν από ιδιαίτερα και κανα live στη μπυραρία. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι καλοί αλλά ειδικά στην ελλάδα της αναξιοκρατίας και της πυξλαξομπουζουκοποίησης δεν περιμένει κανείς κάτι παραπάνω...
Το λεφτά+φήμη=αξία έχει να κάνει καθαρά με τα καπιταλιστικά στερεότυπα, τις αξίες και την παιδεία που διαμορφώνει την κρίση μας... και αν θέλουμε να κάνουμε κάτι γι αυτό, τουλάχιστον ας βάλουμε μυαλό και ας ρίχνουμε το ευρό μας (ή τη δραχμή σε λίγο καιρό) εκεί που πρέπει και όχι εκεί που μας κλέβουν. Είτε μιλάμε για την κοκα-κόλα είτε για τους πυξ-λαξ είτε για τον εξωποδω-παντελίδη.
Αυτά...
Για όποιον το διάβασε όλο, περαστικά.
Καλημέρα
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : trelakias στις 24-09-2012 14:46 ]