ελληνική μουσική
    Η Ελληνική Μουσική Κοινότητα από το 1997
    αρχική > e-Περιοδικό > Μαθήματα Μουσικής

    Ελληνικοί Ρυθμοί - Πρακτικό Μάθημα (Μέρος Β)

    Στο Α Μέρος είχαμε αναλύσει με πρακτικό τρόπο ορισμένους Ελληνικούς μουσικούς ρυθμούς. Σε αυτό το μέρος θα προχωρήσουμε στη πρακτική εφαρμογή - προσαρμογή  των ρυθμών στη μελωδία ή και αντίστροφα.

    Ελληνικοί  Ρυθμοί - Πρακτικό Μάθημα (Μέρος Β)

    Γράφει ο Γιάννης (reteos)
    10 άρθρα στο MusicHeaven
    Τετάρτη 20 Ιαν 2010

     

    Χασαποσέρβικο

    Υπενθυμίζουμε ότι τους ρυθμούς εδώ τους συμβολίζουμε με τα σημεία
    V = το πόδι κάτω (θέση)
    ^ = το πόδι πάνω (άρση)

    Α. Σε ένα χασαποσέρβικο τραγούδι (π.χ. Μπαχτσέ-τσιφλίκι (που παίρνουμε για παράδειγμα και μόνο για  εκπαιδευτικούς λόγους) έχουμε:

    Μέτρο 2/4( =4/8α): Οι νότες μέσα σε κάθε μέτρο έχουν συνολικη αξία δύο τετάρτων. Στο συγκεκριμένο τραγούδι το μέτρο είναι 4/8α, δηλαδη μέσα σε κάθε μέτρο (ρυθμός) θα έχουμε συνολική χρονική αξία νοτών = τεσσάρων ογδόων (4/8 = 2/4), οπότε το πόδι μετράει 4 χρόνους 1 κάτω - 1 πάνω - 1 κάτω - 1 πάνω = (V^V^).

    Χρησιμοποιούμε  κλίμακα ΜΙ μινόρε (μι, Φα δίεση, σολ, λα, σι, ντο, ρε, μι =  -e, f+, g, a, b, c, d, e)

    ΠΙΝΑΚΑΣ   Α

     

    1

    8o

    8o

    8o

    8o

    |

    8o

    8o

    8o

    8o

    |

    8o

    8o

    8o

    8o

    |

    8o

    8o

    8o

    8o

    2

    1

    2

    3

    4

    |

    1

    2

    3

    4

    |

    1

    2

    3

    4

    |

    1

    2

    3

    4

    3

    V

    ^

    V

    ^

    |

    V

    ^

    V

    ^

    |

    V

    ^

    V

    ^

    |

    V

    ^

    V

    ^

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    4

    ΠΑ

    >>

    ΜΕ

    >>

    |

    ΤΣΑ

    ΡΚΑ

    ΠΕ

    ΡΑ

    |

    ΣΤΟ

    ΜΠΑ

    ΞΕ

    ΤΣΙ

    |

    ΦΛΙ

    ΚΙ

    >>

    --

     

    ΚΟΥ

    >>

    ΚΛΑ

    >>

    |

    ΜΟΥ

    ΓΛΥ

    ΚΕΙΑ

    ΑΠ

    |

    ΤΗ

    ΘΕ

    ΣΑ

    ΛΟ

    |

    ΝΙ

    ΚΙ

    >>

     --

     

    ΣΤΟΥΝΙ

    ΚΑΚΗ

    ΤΗ

    ΒΑ

    |

    ΡΚΟΥ

    ΛΑ

    >>

    ΓΛΥ

    |

    ΚΕΙΑ

    ΜΟΥ

    ΜΑ.

    >>ΡΙ

    |

    ΓΟΥ

    ΛΑ

    >>

    --

     

    ΝΑ

    ΣΟΥ

    ΠΑΙ

    ΞΩ

    |

    ΦΙ

    ΝΟ

    ΜΠΑ

    ΓΛΑ

    |

    ΜΑ

    >>

    --

    --

    |

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    Επεξήγηση

    1: (8ο) σημαίνει ότι κάθε χρόνος μέσα στο μέτρo (V η Λ) θά έχει αξία 1/8ου

    2: (1,2,3,4) σημαίνει μέσα σε ένα  μέτρο περιέχονται 4 χρόνοι αξίας 1/8ου ο καθένας.

    Άρα λοιπον το (πα), (με) , παίζεται σε 2 χρόνους το καθένα (  V και Λ) που σημαίνει ότι έχει αξία 2/8ων  δηλαδή 1/4ου ενω το (τσα) ,(ρκα) κλπ. παίζεται σε έναν χρόνο το καθένα (V )  και (Λ) αντίστοιχα άρα λοιπόν έχει αξία 1/8ου.

    3. (V^V^) Το πόδι κάτω-πάνω σε κάθε χρόνο  V=κάτω(θέση) ,^=πάνω άρση,στο παράδειγμά μας δηλαδή στο - (πα), (με) -το πόδι κατω (θέση),στο δε -ρκα,ρα- το πόδι πάνω (άρση).

    4.1         Το (>>) συμβολίζει ότι η νοτα παρατείνεται και στον επόμενο χρόνο (στο 8ο  του επομένου χρόνου του μέτρου). Αρα λοιπόν το (πα) έχει χρονική αξία 1/8+1/8=2/8=1/4 .

    4. 2 Το(-) : συμβολίζει την παύση , δεν παίζεται τίποτε στον χρόνο αυτόν (σιγή). Δηλ. μετά τη Μαριγούλα έχουμε παύση 1/8ου.

    5.                Στο σημείο Μπαχτσετσιφλίκι  σε μία συλαβή (φλί) παίζονται 2 νότες οι οποίες εδώ έχουν αξία 1/16ου καθε μία .

     

    Β.       Στο παρακάτω παράδειγμά μας θα βάλουμε και νότες (πρός το παρόν  βαζουμε μόνο αυτές που αντιστοιχούν,στα λόγια).

    Υπενθυμίζουμε τα σύμβολα των νοτων με λατινική γραφή : c=ντο,d=ρε,e=mi,f=φα,  g=σολ,  a=λα ,  b=si.  .Η δίεση   σημειώνεται με (+) και η ύφεση  με (-)  δεξιά στη κάθε νότα.

    ΠΙΝΑΚΑΣ Β

     

    8o

    8o

    8o

    8o

    |

    8o

    8o

    8o

    8o

    |

    8o

    8o

    8o

    8o

    |

    8o

    8o

    8o

    8o

     

    1

    2

    3

    4

    |

    1

    2

    3

    4

    |

    1

    2

    3

    4

    |

    1

    2

    3

    4

     

    V

    ^

    V

    ^

    |

    V

    ^

    V

    ^

    |

    V

    ^

    V

    ^

    |

    V

    ^

    V

    ^

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    5

    e

     

    >>

    f+

    >>

    |

    g

    g

    F+

    E

    |

    g

    g

    F+

    e

    |

    gf+

    g

    >>

    --

     

    ΠΑ

    >>

    ΜΕ

    >>

    |

    ΤΣΑ

    ΡΚΑ

    ΠΕ

    ΡΑ

    |

    ΣΤΟ

    ΜΠΑ

    ΧΤΣΕ

    ΤΣΙ

    |

    ΦΛΙ

    ΚΙ

    >>

    --

     

    ΚΟΥ

    >>

    ΚΛΑ

    >>

    |

    ΜΟΥ

    ΓΛΥ

    ΚΕΙΑ

    ΑΠ

    |

    ΤΗ

    ΘΕ

    ΣΑ

    ΛΟ

    |

    ΝΙ

    ΚΙ

    >>

    --

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    6.1

    6.2

    B   b

    b>c

    d

    e

    |

    d

    c

    >>

    >c

    |

    >

    --

     

     

    ΣΤΟΥΝΙ

    ΚΑΚΗ

    ΤΗ

    ΒΑ

    |

    ΡΚΟΥ

    ΛΑ

    >>

    ΓΛΥ

    |

    ΚΕΙΑ

    ΜΟΥ

    ΜΑ.

    >>ΡΙ

    |

    ΓΟΥ

    ΛΑ

    >>

    --

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

     

    B

    >c

    a

    b

    |

    g

    a

    F+

    g

    |

    e

    >>

    --

    --

    |

     

     

     

     

     

    ΝΑ

    ΣΟΥ

    ΠΑΙ

    ΞΩ

    |

    ΦΙ

    ΝΟ

    ΜΠΑ

    ΓΛΑ

    |

    MA

    >>

    --

    --

    |

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    |

     

     

     

     

    Ε π ε ξ ή γ η σ η

    Ιδια ως ανωτέρω.

    5.                Στο σημείο Μπαχτσετσιφλίκι  σε μία συλλαβή (φλί) παίζονται 2 νότες οι οποίες εδώ έχουν αξία 1/16ου καθε μία .

    6.1              Το «> η το

    6.2         Το σημείο (.) συμβολίζει νότα παρεστιγμένη δηλ. στο σημείο γλυκειάμου Μα η λέξη μα παίρνει χρόνο 1/8+1/16ου= 3/16ων,ενώ η επόμενη λέξη (ρι) παίρνει χρόν 1/16ου.

    Προσπάθησα, ως ερασιτέχνης που είμαι, να γίνω όσο το δυνατόν περισσότερο κατανοητός. Δεν  ξέρω  αν τα κατάφερα. Θα συνεχίσω εφόσον είμαι ανεκτός - και αυτό θα εξαρτηθεί από τα σχόλια των αναγνωστών - με παραδείγματα σε άλλους, σταδιακά,  ρυθμούς (Χασάπικο, τσιφτετέλι, μπαγιό, ζεμπέκικο, καλαματιανό, τσάμικο) και αργότερα ίσως και ολοκληρωμένα (εισαγωγή, ανταποκρίσεις, συγχορδίες).

    Θεωρώ υποχρέωσή μου να συγχαρώ και ευχαριστήσω τους αρμοδίους του MusicHeaven που με ενδιαφέρον και προθυμία  ανταποκρίθηκαν πλήρως σε αίτημά μου και  με καθοδήγησαν  ως προς  τον τρόπο αποστολής του παρόντος για δημοσίευση  καθόσον αντιμετώπιζα δυσκολίες με τους πίνακες.

     


    Tags
    Μουσική Εκπαίδευση:ρυθμόςtempoμάθημα θεωρίας



    Γίνε ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

    Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.

    Στείλε το άρθρο σου

    σχολιάστε το άρθρο


    Για να στείλετε σχόλιο πρέπει να είστε μέλος του MusicHeaven. Παρακαλούμε εγγραφείτε ή συνδεθείτε

    #19551   /   20.01.2010, 07:45   /   Αναφορά
    ΔΙΟΡΘΩΣΗ:

    1.Στις επεξηγήσεις: Η παύση μπαίνει μετά τη Μαριγούλα και όχι τη βαρκούλα που εκ παραδρομής αναγράφεται

    2. 1/8+1/16=3/16 και όχι 3/8 που επίσης εκ παραδρομής αναγράφεται.
    Administrator
    #19553   /   20.01.2010, 11:03
    Οι διορθώσεις περάστηκαν στο κείμενο. Reteo σ' ευχαριστούμε για το πολύ καλό μάθημα μουσικής.

    #19552   /   20.01.2010, 10:12   /   Αναφορά
    Συγχαρητηρια reteo!!!Το αρθρο σου ειναι τελειο,οπως και το προηγουμενο σου,και με βοηθησε να μαθω πολλα πραγματα.Το εχεις οργανωσει παρα πολυ ομορφα,και ειναι ευκολο να το καταλαβει οποισδηποτε.Συνεχισε αυτη την υπεροχη δουλεια!!!
    #19554   /   20.01.2010, 15:10   /   Αναφορά
    Πάρα πολύ καλό το άρθρο σου reteos. Η δουλεία που κάνεις είναι αξιέπαινη και αξίζει πραγματικά!!!! Συνέχισε την καλή δουλεία και να μας εφοδιάζεις συχνα με τις γνώσεις σου. Σε ευχαριστούμε που μας μαθαίνεις καινούρια και χρήσιμα πράγματα!!



    Μπράβο!!
    #19564   /   23.01.2010, 11:04   /   Αναφορά
    Ευχαριστώ πολύ :

    α) τον Rollinngstone : ένα ακόμη από τα όπως πάντα ευγενικά, σοβαρά και αξιόπιστα ,σχολιά του.

    β) Τον Jorge : Μια ακόμη θετική παρέμβαση είτε σε σχόλιο είτε σε άρθρο,όπως «εν προκειμένω» η διόρθρωση που πρόσθεσε στο κείμενο του άρθρου .Και εδώ δίδεται η ευκαιρία να πώ ,πως όταν γράφουμε ή παίζουμε μουσική πρέπει να είμαστε πολλοί προσεκτικοί δότι η παραμικρή «παρασπονδία» αλοιώνει το νόημα του κειμένου η τη μελωδία του τραγουδιού .

    γ) Τον DrumsGerm57 : Δεν είναι μόνο επιβραβευτικό το σχόλιό του , είναι και ουσιαστικό , καθόσον το συνδέει με το (Α) μέρος , που είναι απαραίτητο να μελετήσει κάποιος για να κατανοήσει το μέρος αυτό (Β). Η παρατήρηση αυτή δεν αναφέρεται στο κείμενο, και έτσι η παράλειψη ακοκαταστάται με το «εν λόγω σχόλιο» .

    #19656   /   20.02.2010, 12:24   /   Αναφορά
    Πολύ καλό το άρθρο σου και πολύ χρήσιμο. Νομίζω όμως οτι απο ένα τέτοιο άρθρο δεν μπορεί να λείπει ο καλαματιανός (7/8)=(1/4 1/8 1/4 1/4)
    #19665   /   20.02.2010, 13:48
    Ευχαριστώ πολύ . Ο καλαματιανός -και όχι μόνο- αναφέρονται στο πρώτο άρθρο " Ελληνικοί ρυθμοί - Πρακτικό μάθημα " αναλυμένος πρακτικά .

    #19671   /   20.02.2010, 19:05   /   Αναφορά
    Είσαι πολύ κατατοπιστικός. Και πολλά απο αυτά ποου λες τα ξέρω. Ωστόσο, εγω αν δεν ακούσω κάτι, δεν μπορώ να παίξω με τίποτα...Πιο πολύ μαθαίνω στην πράξη δηλαδή.
    #19675   /   21.02.2010, 08:45
    Δεν έχω αντίρρηση αγαπητό μέλος Liza32 ως πρός το πρακτικό μέρος . Στη μουσική, το «αυτί» είναι κύριος παράγων . Αλλωστε και το περιεχόμενο του άρθρου μου , ως τούτο αναφέρεται και στον τίτλο του, είναι γραμμένο για πρακτική εφαρμογή . Επίσης το επόμενο άρθρο μου ,που είναι και το τελευταίο αυτής της ενότητος και το οποίο οποίο εκκρεμεί για δημοσίευση, αναφέρεται και στην τεχνική για την εκμάθηση τραγουδιών με πρακτικό τρόπο.Ωστόσο καλό είναι να γνωρίζουμε και λίγα, τα στοιχειώδη τουλάχιστον, θεωρητικά που και σύ άλλωστε όπως λές γνωρίζεις ,καθόσον είναι μεγάλο βοήθημα . Σε ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου έδωσες να το αναφέρω. Νάσαι καλά .

    #20120   /   15.05.2010, 15:30   /   Αναφορά
    ΑΓΑΠΗΤΕ ΦΙΛΕ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΔΙΧΝΕΙΣ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ

    ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΑΒΑ ΠΩΣ ΕΧΕΙΣ ΑΡΚΕΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

    ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΠΩΣ ΚΑΙ ΕΓΩ ΕΧΩ ΚΑΠΟΙΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΧ ΔΙΑΒΑΖΩ ΠΑΡΤΙΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΛΑΙΚΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΛΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ ΒΓΑΙΝΕΙ ΟΤΙ Η ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗΣ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

    ΤΑ ΣΥΝΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΜΟΥ ΓΙΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ . ΜΗΝΑΣ.

    #20407   /   25.06.2010, 07:44
    Σε ευχαριστώ πάρα πολύ αγαπητέ μου φίλε Μηνά.Είναι ιδιαίτερη χαρά για μένα να μοιράζομαι τις "πενιχρές μου" γνώσεις . Χαίρομαι που ασχολείσαι και εσύ με την θεωρία της μουσικής . Εύχομαι καλή συνέχεια .

    #21245   /   29.11.2010, 22:34   /   Αναφορά
    Εξαιρετικο μαθημα. αμμεση κατανοηση των αξιων. Ευγε.
    #21835   /   12.02.2011, 13:54   /   Αναφορά
    Καλησπερα σε ολους σας. Κατ' αρχάς θα ήθελα να πω ενα μεγάλο μπραβο reteos για το αρθρο σου. Ασχολουμαι με την μουσικη και οσα γραφεις μου ειναι πολυ χρησιμα. Εχω ενα βιβλιο μουσικής ομως δεν τα γραφει ολα αυτα. Με το που είδα λοιπον το αρθρο σου αυτο προσπαθησα αμεσως το μπαχτσετσιφλικι για να τα δω και πρακτικα (απο τον πινακα Β) . Η αλήθεια ειναι οτι καταφερα να παιξω την αρχη ομως εχω μια απορία στο κουτακι 6.1 που λεει Β b και b > c και κατι ακομα στο οποιο μπερδευτηκα στο ιδιο πλαισιο στον στιχο > ποιες ειναι οι νοτες?
    #21836   /   12.02.2011, 13:57
    Μια μικρη Διορθωση:

    * και κατι ακομα στο οποιο μπερδευτηκα στο ιδιο πλαισιο στον στιχο > ποιες ειναι οι νοτες?

    #21842   /   12.02.2011, 15:22   /   Αναφορά
    Aφροδίτη το σχόλιό σου μου έδωσε μεγάλη χαρά .Xάρηκα ιδιαίτερα που μπόρεσες και έπαιξες το τραγουδάκι μέσα από άρθρο μου ,που σημαίνει ότι έγινα κατανοητός , κάτι που δεν είχες καταφέρει μέχρι τώρα χρησιμοποιώντας άλλα βιβλία . Το «>» πρίν από «c» σημαίνει στη σημειογραφία μου ότι αλλάζουμε οκτάβα .Δηλ. από το b (σι) της οκτάβας στην οποία είμαστε, ανεβαίνουμε στο “c” (ντο ) της επόμενης.΄Εχεις απόλυτο δίκιο σε κάτι που δεν είχα και εγώ προσέξει ότι οι νότες από το σημείο αυτό και πέρα στο ίδιο πλαίσιο ,έχουν και αλλοιωθεί και διαγραφεί για κάποιον μάλλον τεχνικό λόγο.Το ίδιο έχει συμβεί και στις επεξηγήσεις στη παραγρ. 6.1 του πίνακα Β , όπου και επεξηγούσα τι είναι το «>» ή το «<» της σημειογραφίας . Μέχρι να γίνει η διόρθωση , αν θέλεις μπορώ να σου το στείλω μέσω προσωπικού μηνύματος και όχι μόνο αυτό αλλά και κάποιο άλλο ή άλλα ακόμη . Θα έχεις έτσι την ευχέρεια να με ρωτήσεις σε οποιαδήποτε απορία σου στην οποία θα λάβεις άμμεση απάντηση.
    #25181   /   17.08.2012, 21:24   /   Αναφορά

    Γιάννη είσαι πολύ κατανοητός και αναλυτικός. Δεν είσαι μόνο "ανεκτός", είσαι και πολύ χρήσιμος. Να είσαι καλά και να συνεχίζεις με την ίδια όρεξη και σεμνότητα το ωραίο, πρωτότυπο, ανιδιοτελές και ωφέλιμο έργο σου.

    #25182   /   18.08.2012, 00:27

    Kώστα  σ’  ευχαριστώ πολύ. ΄Εχουν ιδιαίτερη σημασία  και αξία  για μένα , τα σχόλια ατόμων που γνωρίζουν απο μουσική και καταδέχονται να διαβάζουν τα αρθράκια μου. Με ικανοποιεί αφάνταστα το ότι φαίνομαι  κατανοητός  και χρήσιμος . Παράλληλα με ενθαρύνει να συνεχίσω, κάτι που  με μεγάλη μου χαρά θα κάνω στο μέλλον. 


    #28910   /   01.10.2014, 14:56   /   Αναφορά

    poli kalo

    #28921   /   06.10.2014, 19:45

    Σ΄ευχαριστώ για το σχόλιό σου. Βέβαια τα άρθρα αυτά είναι αρκετά παλαιά και χρειάζονται λίγο "φρεσκάρισμα".  Eλπίζω  να βρώ τον χρόνο να τα ανανεώσω.