Λογισμικό σύνθεσης για τη μουσική εκπαίδευση

Η σύνθεση, όπως και ο αυτοσχεδιασμός, είναι μια σημαντική δραστηριότητα που επιτρέπει στα παιδιά να εκφραστούν δημιουργικά μέσα από τη μουσική. Οι περισσότερες σύγχρονες μουσικοπαιδαγωγικές αναζητήσεις τη θεωρούν αναπόσπαστο μέρος μιας ενεργητικής μουσικής μάθησης. Ένας από τους τρόπους εφαρμογής δραστηριοτήτων σύνθεσης είναι με τη χρήση υπολογιστή. Θα δούμε εδώ λογισμικό σύνθεσης που έχει ενδιαφέρον για τα παιδιά. Τα προγράμματα αυτά μπορούν επίσης, και περισσότερο ίσως, να χρησιμοποιηθούν στο σπίτι, στο φυσικό χώρο κάθε παιδιού, με τη συμμετοχή ενδεχομένως και των γονιών.

1 : ΡΥΘΜΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ

Τα παρακάτω προγράμματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία ρυθμικών συνθέσεων. Η ρυθμική σύνθεση είναι ίσως πιο εύκολη, ιδιαίτερα για παιδιά μικρότερης ηλικίας, γιατί επικεντρώνεται αποκλειστικά σε μία και μοναδική μουσική παράμετρο, το ρυθμό.

DrummaTicks : μια αρκετά απλή drum machine, που μπορεί να αξιοποιηθεί και για εκπαιδευτικές χρήσεις. Για μικρότερες ηλικίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα ή δύο το πολύ διαφορετικά κρουστά, για παράδειγμα tambourine ή hand clap. Για παιδιά ηλικίας τελευταίων τάξεων του δημοτικού ή γυμνασίου μπορούμε να προσθέσουμε περισσότερα κρουστά και να δημιουργήσουμε πιο περίπλοκους ρυθμούς.

Mangodrum : το πρόγραμμα αυτό είναι πιο ευέλικτο από το προηγούμενο. Μπορούμε πιο εύκολα να φτιάξουμε το δικό μας σετ κρουστών, εμφανίζοντας, για παράδειγμα, λίγα κρουστά, κάτι που βοηθάει τα μικρότερα παιδιά να το χρησιμοποιήσουν πιο εύκολα. Σημαντική είναι επίσης η δυνατότητα που έχουμε να φτιάξουμε πλήρεις ρυθμικές συνθέσεις με πολλές φράσεις, επιλέγοντας αριθμό μέτρων, αλλάζοντας το μέτρο του κομματιού (που δεν είναι απαραίτητα 4/4 όπως στο DrummaTicks) κλπ. Ενδιαφέρον είναι και το ότι μπορούμε να σώσουμε τη σύνθεση σε αρχείο PDF, σε ρυθμική σημειογραφία.

2 : ΜΕΛΩΔΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ

Compose your very own music : μια ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα που μοιάζει με ένα απλοποιημένο πρόγραμμα επεξεργασίας παρτιτούρας, κάτι σαν Finale προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες των παιδιών. Η σύνθεσή μας μπορεί να έχει τέσσερα μέτρα μόνο, κάτι που διευκολύνει τη χρήση του προγράμματος. Δύο επίπεδα διαχωρίζονται καθαρά, για αρχάριους και προχωρημένους. Το πρώτο επίπεδο βοηθάει τα μικρότερα παιδιά να δουλέψουν με απλούστερους ρυθμούς, ενώ το επίπεδο για προχωρημένους προσθέτει ρυθμικά σχήματα με μεγαλύτερη πολυπλοκότητα. Κάποιες δυνατότητες που λείπου και θα είχαν ίσως ενδιαφέρον : μπορούμε να ακούσουμε τη σύνθεσή μας μόνο με πιάνο, χωρίς να μπορούμε να αλλάξουμε το ηχόχρωμα. Επίσης δε μπορούμε να αλλάξουμε το tempo.

3 : ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΣΥΓΧΟΡΔΙΩΝ

Τα προγράμματα σύνθεσης σειράς συγχορδιών είναι ιδιαίτερα αρεστά σε παιδιά στην εφηβεία, γιατί περιέχουν κάποια έτοιμα στυλ σημερινών μουσικών ειδών (ποπ, ροκ, ρέγγε, τζαζ).

ChordPulse : πολύ απλό πρόγραμμα, που μας επιτρέπει να φτιάξουμε γρήγορα μια ενδιαφέρουσα σειρά συγχορδιών. Κάνοντας κλικ στο σημείο όπου επεξεργαζόμαστε τη σύνθεσή μας, ανοίγει μια λίστα που μας βοηθάει να προσθέσουμε την επόμενη συγχορδία, επιλέγοντας τη θεμέλιο και το είδος (μείζονα, ελάσσονα κλπ).

JamStudio : ιστοσελίδα με μεγαλύτερες δυνατότητες από το ChordPulse. Εδώ χρησιμοποιούμε ηχογραφημένα δείγματα οργάνων, κάτι που δίνει μια καλύτερη ποιότητα ήχου. Επίσης μπορούμε να χτίσουμε κομμάτια με ενδιαφέρουσα εξέλιξη, προθέτοντας ή αφαιρώντας όργανα στην πορεία μιας σύνθεσης.