Μουσικές Του Κόσμου (Mέρος Γ')

Αφρική

Συνεχίζοντας το ταξίδι της μουσικής των λαών φτάνουμε στην Αφρική. Μια ήπειρο με εξωτικά ιδιώματα όπως το ngoma και το mtindo από την Τανζανία, το makossa από το Καμερούν, οι κλασσικές ανδαλουσιανές ορχήστρες και το chaabi του Μαροκου, το ενεργητικό highlife από τη Γκάνα, η ρυθμική rumba και το soukous από το Ζαϊρ, τα juju και fuji από τη Νιγηρία, το θρυλικό mbira από τη Ζιμπαμπουε ή το γαμήλιο tarabu των Σουαχίλι της Ζανζιβάρης. Ιδιώματα με διαφορές σε ύφος και τεχνικές με έντονο το στοιχείο του χορευτικού ρυθμού βασισμένου σε παραδοσιακά κρουστά . Εμφανίζονται διάφορα μουσικά όργανα μερικά από τα οποία είναι ελάχιστα γνωστά στον υπόλοιπο κόσμο. Κρουστά όπως τα mandinka, boukarabou, tabala wolof, sabar wolof. Συχνά συναντάμε και τα γνωστά έγχορδα κιθάρα, ούτι, μπάσο αλλά και τα ardin, balafon, djembe, ka, kora, ngoni, tama, valiha, sabar.
Σημαντικός εκπρόσωπος της Δυτικής Αφρικής (Σενεγάλης) αλλά και γενικότερα της Αφρικανικής ηπείρου θεωρείται ο Baaba Maal. Ο Maal κατάφερε να παντρέψει παραδοσιακά στιλ (wolof, pulaar, yela) με Reggae, Rap και κουβανέζικους ρυθμούς, αιώνες πολιτιστικής παράδοσης, αρκετά γλωσσικά ιδιώματα καθώς και τεχνολογία αιχμής.

http://www.sonymusic.com/artists/YoussouNDour_TheGuide.html
http://www.members.home.net/baaba/
http://www.mediaport.net/Music/
http://www.rootsworld.com/rw/villagepulse/outpost.html



Βόρεια Αμερική

Στην Βόρεια Αμερική ο αρχαίος πολιτισμός των αυτοχθόνων συνάντησε τα ευρωπαϊκά ήθη και έθιμα των εποίκων, αλλά και την αφρικανική παράδοση των σκλάβων. Η μουσική είχε τη δυνατότητα να ‘’εκραγεί’’ προς μια πληθώρα πιθανών κατευθύνσεων και το έκανε. Η μουσική των Ινδιάνων της Βορείου Αμερικής διατηρήθηκε μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο των διαφόρων φυλών και στους πυρήνες όπου αυτές κατάφεραν να επιβιώσουν. Δυστυχώς όμως τα λίγα ουσιαστικά δείγματα που έχουν σωθεί (κυρίως μουσικές βασισμένες στο φλάουτο) είναι ελάχιστα σε σχέση με την πλούσια παράδοση τους.

http://www.lcwebloc.gov/folklife/afc.html
http://www.makoche.com/
http://www.indianhouse.com/music/


Τα Blues, ένα ιδίωμα που γεννήθηκε στις αρχές του αιώνα από Αφροαμερικανούς στο Νότο των Η.Π.Α. και πιο συγκεκριμένα στο δέλτα του Μισισιπι βασίζονται σε ένα απλό μουσικό σχήμα με δώδεκα μέτρα ,έχουν κατά κανόνα μελαγχολικό ύφος και μιλούν για τις κακουχίες της καθημερινής ζωής και του έρωτα. Τις πρώτες μέρες τα Blues ήταν ακουστικά, έως ότου κάποιοι καλλιτέχνες μετανάστευσαν βόρεια, στο Σικάγο, τη δεκαετία το 1930, θεμελιώνοντας την τοπική ηλεκτρονική σχολή. Κορυφαίοι δημιουργοί της Blues θεωρούνται οι Robert Johnson, Muddy Waters, Howlin’Wolf,Elmore James, B.B.King, Leadbelly, Buddy Guy, J.Lee Hooker κ.α.

http://www.Bluesaccess.com/ba_home.html
http://www.alligator.com
http://www.thebluehighway.com/

Η country από την άλλη είναι μια μουσική που προέκυψε από τα folk στιλ των νότιων Η.Π.Α. και τραγουδήθηκε από τους cowboy καθώς προέλαυναν στην αμερικάνικη Δύση. Αν και οι ρίζες της ανάγονται στις λαϊκές μουσικές της Ευρώπης, η country εξελίχθηκε σε ένα αποκλειστικά αμερικάνικο μουσικό ιδίωμα βασισμένο σε έγχορδα κυρίως όργανα ( μπάντζο, βιολί, κιθάρα, μαντολίνο) με έντονους ρυθμούς και μια ροπή προς τον αυτοσχεδιασμό.

http://www.soundmarket.net/
http://www.roughstock.com/



Κεντρική και Νότια Αμερική

Η κεντρική και νότια Αμερική προσαρμόστηκε και αυτή στα μουσικά δεδομένα των εποίκων. Από την Ισπανική Θεατρική Ορχήστρα γεννήθηκε το Μεξικάνικο Mariachi, από τις Πορτογαλικές μελωδίες και τους Αφρικανικούς ρυθμούς η Βραζιλιάνικη Samba.

Στην Τζαμάικα, η λαϊκή μουσική θεωρείται η Reggae. Μια μουσική που συνδυάζει στιλ της Καραϊβικής (από το calypso μέχρι τη ska) με επιρροές Rhythm & Blues. Τα Reggae τραγούδια χαρακτηρίζει ένας υπνωτικός, στηριγμένος στο μπάσο ρυθμός. Κορυφαία φυσιογνωμία της Reggae θεωρείται ο Bob Marley , εθνικός ήρωας της Τζαμάικας , χάρη στον οποίο γνώρισε παγκόσμια διασημότητα το τοπικό ιδίωμα ως όχημα ιδεών για κοινωνική δικαιοσύνη, αρμονία και φυλετική ισότητα αλλά και ε΄νος οράματος για ‘’έναν κόσμο, μια αγάπη’’ μέσω της μουσικής.

http://www.bobmarley.com/
http://www.Reggaeweb.com/
http://www.thirdworldband.com/

H salsa είναι η λαϊκή μουσική του Πουέρτο Ρίκο και ευρύτερα της Καραϊβικής. Οι ρίζες της χάνονται κάπου ανάμεσα στους αφρικανικούς ρυθμούς, τους σπανιόλικους στίχους, τους μουσικούς των δρόμων της Κούβας, τη λατινοαμερικάνικη Jazz, τα τραγουδιστικά και χορευτικά στιλ του αρχιπελάγους. Φέρνοντας κοντά τόσο πολλούς και διαφορετικούς Λατίνους μουσικούς, απόψεις και μουσικά ιδιώματα, η salsa πέτυχε να αναδειχθεί σε τρόπο επικοινωνίας τόσο στο εσωτερικό των κοινοτήτων, όσο και μεταξύ εθνών.

http://www.si.umich.edu/CHICO/MHN/Salsa/texts/index.html

Μετά την κατάκτηση από τον Cortes και τη σταδιακή εξάπλωση του Χριστιανισμού, άρχισαν να διαδίδονται στο Μεξικό τα μουσικά όργανα που έφεραν μαζί τους οι Ισπανοί: Βιολιά, κιθάρες, άρπες, χάλκινα και ξύλινα πνευστά. Οι ντόπιοι μουσικοί έμαθαν γρήγορα να τα παίζουν, αλλά και να φτιάχνουν απομιμήσεις τους με σχήματα και κουρδίσματα δικής τους έμπνευσης. Από την Ισπανική Θεατρική Ορχήστρα (υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλής κατά τον 16ο, 17ο και 18ο αιώνα, περιλαμβάνοντας βιολιά, άρπα και κιθάρες ή παράγωγά τους) εξελίχθηκαν στο Μεξικό τοπικά σύνολα που έπαιζαν περίπλοκες μελωδίες και γρήγορους ρυθμούς με σπάνια δεξιοτεχνία και που έγιναν γνωστά με την ονομασία Mariachi.

http://www.mariachi.org/index.html

Η Βραζιλία απέκτησε τη σύγχρονη μουσική της ταυτότητα στις αρχές του αιώνα με τη samba, ένα μείγμα αφρικάνικων ρυθμών, πορτογαλικών μελωδιών και ινδιάνικων ύμνων. Στα τέλη της δεκαετίας το ’50 ο Antonio Carlos Jobim, o Joao Gilberto κ.α. με την βοήθεια τραγουδιστών όπως τον Frank Sinatra ανέπτυξαν την πλέον επιτυχημένη διεθνώς εκδοχή της samba, τη bossa nova.

http://www.worldsamba.org/




Οι μουσικές του κόσμου, σαφώς και δεν εξαντλούνται εδώ. Τα ιδιώματα είναι πολύ περισσότερα και τα στοιχεία που τα συνθέτουν ανεξάντλητα. Η καταγραφή τους είναι μια προσπάθεια που απαιτεί χρόνο, μελέτη, και κάποια εξοικείωση ίσως με το χώρο της μουσικής. Περισσότερο όμως προϋποθέτει ένα σεβασμό στις διαφορετικές αξίες, τα ποικίλα έθιμα και παραδόσεις. Ο θησαυρός της μουσικής υπάρχει και περιμένει να τον ανακαλύψουμε.