Ο Άλκης Αλκαίος του Μίλτου Πασχαλίδη

Γράφει ο Σπύρος Αραβανής (spiroos)
63 άρθρα στο MusicHeaven

Μετά το θάνατο του Άλκη Αλκαίου, τον Δεκέμβρη του 2012, είχα γράψει σε ένα κείμενο οτι:

«Το μέλλον όμως από σήμερα προχωρά ερήμην του. Τώρα αρχίζει και ο πιο δύσκολος ρόλος των φίλων και συνεργατών του και φυσικά των προσώπων του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Να προστατεύσουν αυτή του τη σιωπή ως δημόσιο πρόσωπο, την ιδιωτική του ζωή και να στηρίξουν το πολύτιμο έργο που μας κληροδότησε. Ακόμα κι αν έχει τεράστιο ενδιαφέρον για τους μουσικολόγους του μέλλοντος να μάθουν στοιχεία της ζωής του ώστε να προσεγγίσουν από περισσότερες πλευρές τους στίχους του -κι όχι βεβαίως αναζητώντας «γαργαλιστικές» λεπτομέρειες»,- νομίζω πως οφείλουν, όσοι τον συναναστράφηκαν, να μη σπάσουν την «ομερτά» με την οποία συγκατάνευσαν. Εκτός κι αν υπήρχε επιθυμία του, μετά το θάνατό του, να «μιλήσουν», κάτι που δεν το γνωρίζω και που φυσικά είναι πέρα για πέρα αποδεκτό. [...] «Η δημόσια σιωπή του Αλκαίου έχει τους λόγους που μόνο ο ίδιος και οι οικείοι γνώριζαν καλύτερα από όλους. Ας σεβαστούμε, λοιπόν, αυτό το δικαίωμά του χωρίς υποκειμενικά «συμπεράσματα»….Και ας προφυλάξουν, όσοι έχουν την ευθύνη, τη ζωή και το εναπομείναν-αν υπάρχει- έργο του από τους «καταλοιποθήρας», οπως τους χαρακτήριζε ο Βάρναλης, δηλαδή από τους «τυμβωρύχους του πνεύματος που τρέχουνε και ψαρεύουν τα…οστεοφυλάκια των ποιητών για να βρούνε ό,τι να’ναι για να το δημοσιέψουν». Γιατί στην περίπτωση του Αλκαίου η ιδιωτικότητά του είναι ένας ολάνθιστος κήπος. Ας μην τον μακελέψουμε.»

Ο φίλος του και συνεργάτης, Μίλτος Πασχαλίδης, πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Αγύριστο κεφάλι- Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα..» από τις εκδόσεις Λιβάνη. Πρόκειται για την εξιστόρηση της σχέσης τους με παρένθετες λεπτομέρειες σε πρόσωπα και καταστάσεις, η οποία ξεκίνησε το 1996 και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα παρά τη φυσική απουσία του Αλκαίου.

Υπό άλλες συνθήκες θα επέμενα στην άποψή μου οτι από τη στιγμή που εν ζωή γνωρίζαμε ελάχιστα για το βίο του Αλκαίου, θα έπρεπε η ιστορία να βαδίσει ως έχει και μετά το θάνατό του τιμώντας αυτή την επίγεια επιλογή του. Η καθαρότητα, όμως, της γραφής του Πασχαλίδη και κυρίως η πρόθεσή της, δεν μου αφήνουν περιθώρια αντιρρήσεων και «δεύτερων» σκέψεων. Κι αυτό γιατί το βιβλίο-αφήγηση ακόμα κι αν αποκτά εν μέρει τον χαρακτήρα μουσικού και ιστορικού ντοκουμέντου (αφού για πρώτη φορά μαθαίνουμε πολλά στοιχεία για τη ζωή του Αλκαίου καθώς και δισκογραφικές λεπτομέρειες που μοιράζονταν μέχρι σήμερα μοναχά ο στενός του κύκλος) δεν είναι γραμμένο σαν μια βιογραφία. Είναι μια ειλικρινής εξομολόγηση η οποία γράφτηκε από τον Πασχαλίδη εν θερμώ, «μια ζώσα μνήμη» όπως γράφει ο ίδιος, χωρίς ωραιοποιήσεις, βαυκαλισμούς και προσωπικούς στόχους προβολής ή ποταπές σκέψεις «να προλάβω να αποκαλύψω πρώτος για τον Αλκαίο». Έτσι, η αρχική μου προκατάληψη έγινε στην πορεία μια αποκαλυπτικά τρυφερή μουσικολογική ανάγνωση η οποία ολοκληρώθηκε ως ανθρώπινη συγκίνηση εκτός μουσικολογικού ενδιαφέροντος. Γιατί πρόκειται για ένα βιβλίο που πάνω από όλα τιμά τη φιλία. Και δη την αντρική. Ίσως την πιο ιερή μορφή φιλίας και ας με συγχωρέσει το άλλο φύλο. Για αυτό και οι ιστορίες των τραγουδιών και των ονομάτων έρχονται δεύτερες. Ακόμα και αν αυτές οι ιστορίες έχουν γίνει κοινό κτήμα μας.

Δεν θα ήθελα, αναδημοσιεύοντας αποσπάσματα, να κατακερματίσω τις αφηγήσεις του Πασχαλίδη ή να αναφέρω «σημεία κλειδιά» της ζωής του Αλκαίου που είμαι σίγουρος οτι θα ενδιέφεραν περισσότερο απο ο,τι αυτή η γενικόλογη παρουσίαση, τους αναγνώστες ενός μουσικού site. Το ανεπίδοτο γράμμα προς έναν φίλο πρέπει να διαβάζεται ολόκληρο. Απνευστί. Χωρίς μεσάζοντες...

Υ.Γ. Η έκδοση συνοδεύεται από ένα cd με 10 ηχογραφήσεις σε καινούρια και παλαιότερα τραγούδια. Και από μια ευτυχή υπόσχεση-προαναγγελία του Πασχαλιδη: «Ο Άλκης άφησε πολύ ανέκδοτο υλικό πίσω του. Να περιμένετε νέα τραγούδια από τον Παντελή Θαλασσινό, τον Ορφέα Περίδη, πιθανότατα από τον Θάνο, σίγουρα από τον υποφαινόμενο». Εγώ άλλωστε του χρωστάω κι ένα δίσκο. Ολόκληρο, κανονικό, σαν εκείνους που φτιαχναμε την παλαιολιθική εποχή».