Αφετηρία: Παρουσίαση του νέου δίσκου του Βασίλη Παπακωνσταντίνου

Γράφει ο Ανδρεας (guevara)
2 άρθρα στο MusicHeaven

Την Κυριακή 04/11/2012 κυκλοφόρησε ο νέος δίσκος του Βασίλη Παπακωνσταντίνου με τίτλο Αφετηρία. Πρόκειται για τον 34ο προσωπικό δίσκο του Βασίλη (ξεκινώ την καταμέτρηση απο το δίσκο Αγροτικά του 1975).

Οι στίχοι του νέου αυτού δίσκου φέρουν την υπογραφή του Οδυσσέα Ιωάννου, ενός καθιερωμένου πλέον στιχουργού, ο οποίος ίσως αποτελεί τον κορυφαίο Έλληνα στιχουργό της νεότερης γενιάς. Η πρωτοπορία της συγκεκριμένης δουλειάς βρίσκεται στη μελοποίηση των τραγουδιών κι αυτό γιατί στα 7 από τα 12 τραγούδια τη μουσική έγραψαν νέοι, άγνωστοι (μέχρι σήμερα) μουσικοί.

Την ενορχήστρωση την ανέλαβαν εξ'ολοκλήρου τα Κίτρινα Ποδήλατα με τον φρέσκο αέρα της μουσικής τους να είναι εμφανής σε όλο το δίσκο.

Πριν περάσω στην παρουσίαση των τραγουδιών θεωρώ καλό να σταθω λίγο περισσότερο στους συντελεστές του δίσκου σεβόμενος πρώτα απ'όλα την πορεία τους στο χώρο της ελληνικής μουσικής (καθένας από το δικό του μετερίζι).

Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Η πορεία του στην ελληνική μουσική σκηνή μιλάει από μόνη της και οι αριθμοί αποδεικνύουν πως δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως εδώ και 40 περίπου χρόνια (38 για την ακρίβεια) συνεχίζει ακάθεκτος.

Για του λόγου το αληθές, μιλάμε για έναν καλλιτέχνη που μετρά 34 προσωπικούς δίσκους, περίπου 70 συμμετοχές, έχοντας ηχογραφήσει κοντά στα 800 τραγούδια.

Ο Οδυσσέας Ιωάννου είναι ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες στιχουργους, έχει συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες και τραγουδιστές (από το Θάνο Μικρούτσικο και το Γιάννη Κούτρα μέχρι το Σωκράτη Μάλαμα και τη Ρίτα Αντωνοπούλου).

Σε ό,τι αφορά τα Κίτρινα Ποδήλατα, πρόκειται για ένα σχετικά νέο ελληνικό ροκ συγκρότημα το οποίο έχει συνεργαστεί σχεδόν με όλη την ελληνική ροκ σκηνή, είτε δισκογραφικά, είτε σε ζωντανές εμφανίσεις. Είναι ένα απο τα συγκροτήματα που συνεχίζει την πορεία του ελληνικου ροκ, σεβόμενο την ιστορία του πάνω απ'όλα ( και να που ήρθε η ώρα να ενορχηστρώσουν έναν ολόκληρο δίσκο με ερμηνευτεί τον άνθρωπο που στην ουσία διαμόρφωσε αυτό που σήμερα ονομάζουμε ελληνικό ροκ).

Η συνεργασία του Βασίλη με τον Οδυσσέα ξεκινάει από παλιά...κάπου στα 1994 που κυκλοφορει ο δίσκος Δε σηκώνει. Σ' αυτόν περιλαμβάνονται δυο τραγούδια του Οδυσσέα (Όνειρα γλυκα και Παράπονα στη Λίνα). Αυτά τα τραγούδια είναι η αφορμή της δημιουργίας ενός ολόκληρου δίσκου το 1999, το Θάλασσα στη σκάλα, τη μουσική του οποίου υπογράφει ο Θάνος Μικρούτσικος.

Μεσολαβεί μια 5ετία περίπου και οι δυο τους συναντιούνται ξανά το 2004 όταν ο Βασίλης κυκλοφορεί το δίσκο Φρέσκο Χιόνι στον οποίο περιλαμβάνονται 3 τραγούδια του Οδυσσέα (Σ' αγαπάω ακόμα, Οι μέρες που δικάζουν, Περνάω απέναντι).

Το 2008 βρίσκει το Βασίλη Παπακωνσταντίνου να κυκλοφορεί το δίσκο Βατόμουρα και τον Οδυσσέα Ιωάννου να υπογράφει τους στίχους του τραγουδιου Ευκαιρία που περιλαμβάνεται στο δίσκο. Δυο χρόνια αργότερα οι δυο φίλοι και συνεργάτες αποφασίζουν να κάνουν άλλη μια ολοκληρωμένη δουλεια κι έτσι το 2010 κυκλοφορεί ο δίσκος Το παιχνίδι παίζεται. Η επιτυχία του τελευταίου αυτού δίσκου τους κάνει να αποφασίσουν αμέσως τη δημιουργία ενός ακόμη.

Υπήρχε, όμως, ένα μικρό προβλημα. Διαφωνούσαν στο συνθέτη. Γι' αυτο και προτίμησαν κάτι διαφορετικό. Τα 7 τραγούδια σηκώθηκαν στο διαδίκτυο και αναζήτησαν συνθέτη μέσα στη νέα γενιά. Αποτέλεσμα; Περίπου 980 συνθέσεις. Η επιλογή έγινε προσεκτικά και δημιουργήθηκε η Αφετηρία.

Ήρθε η ώρα να περάσω στην παρουσίαση των νέων τραγουδιών. Εδω να ξεκαθαρίσω πως δε θα κριτικάρω γιατί δεν είμαι μουσικός. Θα πω δυο λόγια για κάθε τραγούδι σαν απλός ακροατής, προσπαθώντας να πληροφορίσω όσο το δυνατον καλύτερα αυτούς που θα διαβάσουν το άρθρο.

 Το ποντίκι και ο αετός

(μουσικη: Κίτρινα Ποδήλατα), ερμηνεία:Βασίλης Παπακωνσταντίνου- Κίτρινα Ποδήλατα

Το τραγούδι θυμίζει το γνωστό ύφος του συγκεκριμένου συγκροτήματος (θυμηθείτε λίγο και το Άμα τα πάρω). Δυναμικό, αφηγηματικό, με φρέσκο ήχο. Ο Βασίλης δε δυσκολεύεται ιδιαίτερα να ερμηνεύσει τέτοιου είδους τραγούδια. Ο στίχος του Οδυσσέα είναι όσο αλληγορικός χρειάζεται για να θυμίζει παραμύθι. Κι επειδή κάθε παραμύθι έχει και το ηθικό του δίδαγμα, στο συγκεκριμένο το δίδαγμα προέρχεται απο το στίχο του : Απ' όσα είδαν τα μάτια μου ένα μόνο να ξέρεις/ Πως δε σου φτάνει τ' όνειρο για να τα καταφέρεις/ το όνειρο είναι τα φτερά μα αν θέλεις να πετάξεις/ πρέπει και την αλήθεια σου λίγο να την πειράξεις.

Μονόλογος στο Μπαρ

(μουσική: Γιώργος Αιβαλιώτης)

Πρόκειται για μπαλάντα που δικαιολογεί απόλυτα τον τίτλο του τραγουδιού καθώς θυμίζει μονόλογο. Ο στίχος του Οδυσσέα είναι απλός σε επίπεδο καθημερινότητας και ακούγοντας το τραγούδι εύκολα ταυτίζεσαι με τα λόγια ενος ανθρώπου που..μονολογει σε κάποιο μπαράκι. Η ερμηνεία του Βασίλη είναι λιτή, χωρις υπερβολές, αλλά νομίζω πως δύσκολα θα ξεχωρίσει το συγκεκριμένο τραγούδι. Καλύτερος στίχος : Κάνε τσιγάρο ίσως δεν ξαναβρεθούμε/ Είναι τυχαίο που ξεμείναμε εδω/ Ξέρεις τη νύχτα είναι πιο εύκολοι οι ρόλοι/ Μη φύγεις λίγο πριν σου παίξω το Θεό

Καινούργια Μέρα

(μουσική: Χρυσοβαλάντης Σωτηρίου)

Ένα ευχάριστο τραγούδι, με χαρούμενο ρυθμό, που σε κάνει να το σιγοψιθυρίζεις φτιάχνοντάς σου τη διάθεση. Ο σίχος του Οδυσσέα είναι γεμάτος από ευχάριστες εικόνες και η ερμηνεία του Βασίλη ακουμπάει πάνω σ' αυτό το χαρούμενο σκηνικό. Πρέπει να αναφερθεί ότι στο σγκεκριμένο τραγούδι συμμέτεχει με έναν...περιεργο ακουστικά τρόπο ( σφυρίζοντας ) και ο τραγουδιστής Κώστας Θωμαίδης ( πάντως ο Κωστας Θωμαίδης έχει...ξανασφυρίξει σε τραγούδι του Βασίλη και του Οδυσσέα, στο τραγουδι Καταδότες από το δίσκο Θάλασσα στη σκάλα ). Καλύτερος στίχος: Πάμε όπου θέλεις μόνο πίσω δε γυρίζω/ Η νοσταλγία είναι πέτρα στο λαιμό

Δελτίο των 8

(μουσική: Βασίλης Παπακωνσταντίνου)

Το σήμα-κατατεθέν του δίσκου. Το τραγούδι στο οποίο θα ανάβουν τα καπνογόνα το καλοκαιρι. Ο Βασίλης στο είδος που καθιέρωσε. Δυναμικός, καυστικός, ειρωνικός, λυρικός. Κάνει τη δική του κατάθεση στη σημερινή εποχή, θίγοντας ένα καθαρα κοινωνικό θέμα, αυτό της παραπληροφόρισης ή αλλιώς της επιλεγμένης πληροφόρισης. Το τραγούδι αυτόείναι ένα κοινωνικό σχόλιο που ο Βασίλης καταθέτει σεβόμενος την πορεία του αλλά κυρίως σεβόμενος τους ανθρώπους που τον ακούν και τον αγαπούν ( μακαρι να ακολουθήσουν κι αλλοι το παράδειγμά του). Ο στίχος του Οδυσσέα είναι η αφορμή για να ντύσει μουσικά και να ερμηνεύσει ο Βασίλης το τραγούδι με τέτοιο τρόπο. Καλύτερος στίχος: Τρέμει να μην αλλάξει ο αέρας/Να μη γυρίσει ο τροχός/Στο πλάνο της καινουργιας μέρας/Φοβάται μήπως μείνει εκτός

Όλα σου τα μάγια

(μουσική: Χρήστος Ταμπουρατζής)

Μια τρυφερή μπαλάντα, με την κιθάρα σε κυρίαρχο ρόλο και τη φωνή του Βασίλη να ακροβατεί ανάμεσα σε λυρισμό και δυναμισμό. Θυμίζει τις ωραίες μπαλάντες της δκαετίας του '90. Ο στίχος του Οδυσσέα μεστός και άκρως λυρικός. Καλύτερος στίχος: Τώρα δεν έχει μείνει άγνωστη χαρά/κι εγω διψάω για καινούργια μυστικά/Στα θαύματά σου κάποιος άλλος θα πιστεύει/'Αλλος τα λόγια σου θ΄ακούει μαγικά/Και άλλος νύχτα σαν τρελός θα σε γυρεύει

Σε κάθε βήμα

(μουσική: Ανδρέας Παπακωνσταντίνου)

'Αλλο ένα δυναμικό τραγουδι που δίνει στο δίσκο το χαρακτήρα του κλασικού ροκ δίσκου. Αποτελεί κι αυτό με τη σειρά του ενα κοινωνικό σχόλιο μιας και ο στίχος του Οδυσσέα προσπαθεί να αφουγκραστεί τη νέα γενιά. Η ερμηνεία του Βασίλη είναι μεν δυναμική αλλά ακούγεται λίγο υπερβολικός από το ρεφραίν και μετά. Καλύτερος στίχος: Φιλοσοφούνε για της εποχής το χάλι/ Κι είναι οι μόνοι που θα πιούνε στην υγειά τους/Έχουνε φάει τη ζωή με το κουτάλι/Μα έναν άνθρωπο δεν κράτησαν κοντά τους

Φάρμακα και Βιταμίνες

(μουσική: Κίτρινα Ποδήλατα)

Κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι το μελανό σημείο του δίσκου. Ο στίχος εκφράζει στο έπακρο την καθημερινότητα πολλών ανθρώπων αλλά η προσπάθεια του συγκροτήματος να κάνει το συγκεκριμένο τραγούδι μια μπλουζ-μπαλαντα δεν είναι και ιδιαίτερα επιτυχημένη. Η ερμηνεια του Βασίλη πάλι είναι μονότονη σε σημείο που να με κάνει να σκεφτώ πως και να απουσίαζε το τραγούδι αυτό από το δίσκο, ο δίσκος δε θα εχανε και πολλά. Καλύτερος στίχος: Με φάρμακα και βιταμίνες/βγάζω του μήνα τις ζημιές.

Στροφή

(μουσική: Νίκος Βαν Μπρούσελ/ Γιώργος Μπερσίμης)

Άλλο ένα πολύ όμορφο τραγούδι από το νέο δίσκο. Ευχάριστο, χαρούμενο, με μουσική που θυμίζει κάτι από τα παλιά ( προσωπικά μου θυμίζει παρα πολύ τα τραγούδια των Κατσιμίχα). Ο στίχος του Οδυσσέα είναι έμμεσα πολιτικός, κάτιπου τον κάνει πολύ πιο δυνατό αν αναλογιστούμε ότι πολλές φορές τα κοινωνικοπολιτικά μηνύματα δεν είναι απαραίτητο να περνάνε με φωνές και εμβατήρια. Η ερμηνεία του Βασίλη είναι αυτή που πρέπει για να αποδώσει τον έμμεσο στιχο του Οδυσσέα και πολλές φορές γίνεται παιχνιδιάρα για να περάσει και τα θετικά μηνύμαα του στίχου. Καλύτερος στίχος: Μέχρι να φύγει το κακό/Περνάει κι η ζωή σου/Ζήσε ό,τι έχεις/Μ'ό,τι βρεις/Κι ό,τι σου λέει η φωνή σου.

Ελεύθερος και Μόνος

(μουσική: Ευτύχης Ζαρμπ)

Από τα καλύτερα τραγούδια του δίσκου. Εξαιρετική μπαλάντα. Ίσως ο πιο ώριμος στίχος του Οδυσσέα Ιωάννου. Ο Βασίλης δίνει ένα ρεσιταλ ερμηνείας σε τέτοιο βαθμό που το τραγούδι γίνεται νοσταλγικό για όσους μεγαλώσαμε με τη φωνή του. Άλωωστε την τελευταία 20ετία αυτές οι δυναμικές μπαλάντες ήταν το δυνατο του σημείο. Καλύτερος στίχος: Ό,τι φοβόσουν έχει γίνει πια ο δρόμος σου/ Ό,τι δεν πίστευες θα ζήσεις είναι εδώ.

Αφετηρία

(μουσική: Κώστας Κάλλιας)

Το τραγούδι που έδωσε και τον τίτλο στο νέο δίσκο. Πρόκειται για ένα εύπεπτο τραγούδι, με ρυθμό, το οποίο ωστόσο δεν διεκδικεί δάφνες ποιότητας. Ο στίχος του Οδυσσέα είναι δυνατός αλλα το είδος της μουσικής που επιλέχτηκε το κάνει να υστερεί κατά πολύ σε σχέση με τα υπόλοιπα σε τέτοιο βαθμό που να περνά αδιάφορη και η ερμηνεία του Βασίλη. Καλύτερος σίχος: Από πέτρα τα καράβια σου τα φτιάχνεις/ και με βράχους δεν ταξίδεψε κανείς.

Οι μέρες που δικάζουν

(μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης) συμμετεχει η Χάρις Αλεξίου

Το συγκεκριμένο τραγούδι συμπεριλήφθηκε πρώτη φορά στο δίσκο του Βασίλη Φρέσκο χιόνι που κυκλοφόρισε το 2004. Στο νέο δίσκο απλώς διασκευάστηκε αλλά όχι εξολοκλήρου. Απλά πειράχτηκε με ένα πιο συγχρονο τρόπο το μέρος που τραγουδάει ο Βασίλης. Αντιθέτως το μέρος της Χαρούλας έμεινε όπως ήταν.Η ερμηνεία της Χαρούλας είναι αυτο που λέμε σταθερή αξία. Από την άλλη ο Βάσιλης το είπε λίγο πιο συγχρονα και σε πιο γρήγορο τέμπο αλλά με την προσθηκη ενός ελαφρού μπιτ από τα Κίτρινα Ποδήλατα που έκαναν και τη διασκευή, νομίζω πως το τραγούδι έχασε την αξία του. Κατα τη γνώμη μου κακώς πειράχτηκε. Ο στίχος του Οδυσσέα αποδείχτηκε προφητικός γιατί πολύ απλά...ήρθαν οι μέρες που δικάζουν.

 Θα πάμε

(μουσική Κίτρινα Ποδήλατα) αφηγείται ο Οδυσσέας Ιωάννου

Η ζεστή, γνώριμη από το ραδιόφωνο, φωνή του Οδυσσέα απλώνεται πάνω σε ένα εξαιρετικό πεζό κείμενο που έντυσαν μουσικά τα Κίτρινα Ποδήλατα. Η φωνή, πάλι, του Βασίλη, σαν πινελιά σε συγκεκριμένα σημεία του κειμένου είναι ίσως η καταλληλότερη για να κάνει κάτι τέτοιο.Το όλο σκηνικό θυμίζει λίγο το δίσκο Φυσάει του 1992 πάνω στην ποίηση του Λειβαδίτη.Εξαιρετική σύλληψη και ιδέα. Ο καταλληλότερος τρόπος να τελειώσει ο δίσκος.

Συνοψίζοντας

Η Αφετηρία δεν θα αποτελέσει δίσκο-σταθμό στην ελληνική δισκογραφία (τέτοιους ευτυχώς ο Βασίλης μας έχει αφήσει πολούς). Πιστεύω, όμως, ότι θα κυκλοφορήσει και θα ακουστεί. Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου άλλωστε έχει ήδη διαγράψει μια τεράστια πορεία στο ελληνικό τραγούδι επομένως δεν έχει να φοβηθεί απολύτως τίποτα. Ο νέος αυτό δίσκος είναι αξιοπρεπέστατος. Ο Βασίλης σέβεται την ιστορία που κουβαλάει και συνεχίζει μπροστάρης σε μια δυσκολη εποχή.

Θα κλείσω το πρώτο μου αυτό άρθρο (να κι η δική μου... αφετηρία) με τα λόγια απο το κείμενο Θα πάμε του Οδυσσέα :"Σαν ιερή αποστολή να μας παραδώσω στο μέλλον. Άθικτους." Αυτό ακριβώς κατάφερες να κάνεις Οδυσσέα...να σας παραδώσεις στις μελλοντικές γενιές Άθικτους...

Ανδρέας Καλύβας (guevara)