Σχόλια

costaspanag:

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Τώρα που ολοκληρώθηκε θα το τυπώσω ολόκληρο, για να το μελετήσω καλύτερα και να το έχω στη βιβλιοθήκη μου. Ευχαριστούμε Φαίδωνα.

costaspanag:

Χαίρομαι αγαπητή Νεκταρία που διάβασες το άρθρο και βρήκες σ'αυτό κάτι ενδιαφέρον. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού είσαι μουσικός και καθηγήτρια κλασσικής κιθάρας και ανώτερων θεωρητικών.

Το μονόχορδο ("κανόνας") του Πυθαγόρα δεν ήταν βέβαια μουσικό, αλλά πειραματικό όργανο, σ'αυτό όμως μελετήθηκαν και αποδείχτηκαν οι σχέσεις των μουσικών διαστημάτων και η αρχή του απαντάταται, όπως είπες, και στην κλασσική  κιθάρα.

Βέβαια η κιθάρα, σαν συγκερασμένο όργανο, έχει τάστα σε σταθερές προκαθορισμένες θέσεις, ενώ ασυγκέραστα έγχορδα όπως το ούτι, το βιολί κ.λ.π. δεν έχουν.

Σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιό σου.

costaspanag:

@ioulialibera

Σε ευχαριστώ Ιουλία που διαβάζεις τα άρθρα μου και για τα πολύ ευγενικά σου λόγια. Τώρα για το "εμείς οι μη ειδικοί" που από μετριοφροσύνη είπες, θα μου επιτρέψεις να έχω διαφορετική γνώμη, τουλάχιστον ως προς εσένα, που κάθε αλλο παρά "μη ειδική" είσαι στην αξιολόγηση κειμένων και ιδιαίτερα ιστορικών αναδρομών.

Όσο για τη μουσική, ξέρω καλά πόσο πολύ σου αρέσει και πόσο ωραία και σωστά τραγουδάς. Να είσαι καλά και να δημιουργείς.

@reteos

Γιάννη συγνώμη που σε μπέρδεψα, όπως πιθανά και άλλους αναγνώστες, με την κατά λάθος αντιστροφή του τύπου τόνων / ημιτονίων. Ευτυχώς πρόλαβα και το διόρθωσα, άλλωστε οι νότες είναι γραμμένες κατά τη σωστή (κατιούσα) σειρά. Σε συγχαίρω δε για την παρατηρητικότητά σου!

Ναι, σωστά κατάλαβες, ο τύπος τόνων-ημιτονίων στην κατιούσα Μι του αρχαιοελληνικού Δώριου τρόπου είναι ίδιος με της ανιούσας Ντο μείζονας.

Δεν πρόκειται βέβαια για τη Μι φυσική μινόρε (αιόλιο ή υποδώριο τρόπο), που εκείνη έχει φα#. Λέγοντας "φυσική" εννοείς ότι όλες οι νότες της είναι φυσικές, δηλαδή δεν φέρουν αλλοιώσεις. Όπως εσύ τουλάχιστον πολύ καλά γνωρίζεις, πρόκειται για τον δρόμο ουσάκ. Που αντιστοιχεί στον ήχο Α' της Βυζαντινής μουσικής, που είναι και ο συχνότερος ήχος (δρόμος) των παραδοσιακών και δημοτικών μας τραγουδιών.

Σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιό σου και για τα καλά σου λόγια.

costaspanag:

Διόρθωση:

Στην "Πυθαγόρεια κλίμακα" η σειρά Τ-Η του Δώριου τρόπου(κατά την κατιούσα φορά) είναι αντίστροφα : Τ-Τ-Η-Τ-Τ-Τ-Η.

costaspanag:

Eυχαριστώ Στέφανε.

costaspanag:

Δεν είναι μοναδική η περίπτωση.

Ο χαρακτηρισμός "νέος Μότσαρτ" είναι υπερβολικός, ατυχής και σίγουρα πρόωρος. Για τον Μότσαρτ ξέρουμε και την συνέχεια της λαμπρής εξέλιξής του σαν ενήλικα. Μακάρι να ξαναγεννιόνταν κι άλλοι Μότσαρτ!

costaspanag:

Eνδιαφέρουσα, χρήσιμη και αναλυτική η παρουσίαση, συγχαρητήρια στον Travelogue.

Bέβαια κάθε κρίση, γνώμη και επιλογή είναι υποκειμενική και ίσως αντί "οι 10 καλύτεροι" θα ήταν  προτιμότερος ο τίτλος "10 δίσκοι που ξεχώρισα" ή "που μου άρεσαν", "που προτείνω" κ.ο.κ.

costaspanag:

Πολύ ενδιαφέρον Φαίδωνα το άρθρο σου -αφιέρωμα στον μεγάλο λαικό στιχουργό.  Συγχαρητήρια!

Το διάβασα με καθυστέρηση (ευτυχώς που υπάρχει το «Αρχείο» !)

Σχετικά με τον Καζαντζίδη, ο Γιάννης Παπαιωάννου στην αυτοβιογραφία του, που αναφέρεις στις πηγές σου, λέει ότι  αυτός ήταν που έπεισε τη δισκογραφική εταιρεία:

« Μα ο Καζαντζίδης είναι σε άλλα περιβόλια. Εκεί που δεν μπορεί να πάει ο καθένας. Μεγάλος μάστορας αυτός. Άλλο πράμα! Από μικρός φαινότανε ότι θα γίνει μεγάλος. Από τότε που του έδωσα τις «Βαλίτσες», .... το πρώτο του σουξέ. Αγώνας τότε για να το τραγουδήσει, αγώνας, καυγάδες με την εταιρία. Δεν τον ήθελε. Έκανα καυγά για να το τραγουδήσει. Και τους είπα ότι αν δεν σας κάνει αυτός δεν σας κάνω κι εγώ! Αυτό τους κλόνισε, γιατί τότες ήμουνα φιρμάρα και μου πέρναγε σε όλα... Από τότε πήρε και την πάνω βόλτα. Το αναγνώρισε η μάνα του, αυτός όχι. ... Μετά ... ήρθε η μάνα του και μου έκανε κάποιο δώρο, ακόμα τό’χω, που βοήθησα το παιδί της... Τα έξη πρώτα τραγούδια που τραγούδησε ο Καζαντζίδης είναι δικά μου...» (σελ.134)

Για τον Βασιλειάδη:

«Κάτι στίχους έχω αυτουνού του Μπάμπη του Βασιλειάδη, που εμείς τον λέγαμε τσάντα. Είχε στην τσάντα του όλο στίχους. Μεγάλος στιχουργός αυτός, απ’τους καλύτερους.... Ήτανε  Μικρασιάτης. Πολύ μορφωμένος. Συγγραφέας. Πολύ καλός στιχουργός, είπαμε, αλλά τα τραγούδια τα πούλαγε πέντε δεκάρες ή τα χάριζε .... Η αδελφή του Τσάντα του Βασιλειάδη είχε παντρευτεί τον Παπαδόπουλο, τον Δικτάτορα αυτόνε... Ο Μπάμπης πέθανε τώρα τελευταία, που πήρε διαζύγιο η αδελφή του με τον Παπαδόπουλο. Στεναχωρέθηκε πολύ, έσκασε από τον καημό του. Θεός σχωρέστον.... » (σελ.137).

costaspanag:

Φαίδωνα συγχαρητήρια για το θέμα του λεπτομερούς και εκτενούς άρθρου σου, που το διάβασα με πολύ ενδιαφέρον και θα το ξαναδιαβάσω.

Μεγάλη τραγουδίστρια, μεγάλη και αυθεντική καλλιτέχνις, γιατί όχι και "στιχουργός" και "συνθέτις". Ξέρω ότι έπαιζε κιθάρα και την έχω δει σε φωτογραφίες να παίζει μουσικά όργανα (κιθάρα, μπουζούκι, μπαγλαμά...). Ας μην ξεχνάμε πάντως ότι καμμιά φορά έγραφαν στον δίσκο την τραγουδίστρια σαν συνθέτη ή στιχουργό για να πάρει κι αυτή κάτι από τα δικαιώματα του δίσκου (και υπάρχουν πολλά παραδείγματα).

Μεγάλωσα με τα τραγούδια της και είχα την τύχη να την δω και να την ακούσω από κοντά. Μου έκανε εντύπωση ότι έβγαινε από την αρχή μέχρι το τέλος του προγράμματος και τραγουδούσε με το ποτήρι της ανάμεσα στον κόσμο, απλή, απέριττη,  χωρίς έπαρση, χωρίς προβολείς και φτιασίδια. Καμμια σχέση με τις σημερινές τραγουδίστριες, που όλες μοιάζουν μεταξύ τους και αγωνίζονται για "σκηνική παρουσία".

Μου έκανε επίσης εντύπωση η επιμονή της στον δικό της προσωπικό τρόπο, πχ. να λέει τον Ζέππο  "Ζέμπο" (μήπως λόγω ...Βέμπο;) κλπ.

Την ακούω από τη δεκαετία του 50 και έχω τα περισσότερα τραγούδια της, σε δίσκους, κασέτες και CD, που τα μαζεύω πολλά χρόνια τώρα. Επίσης έχω το βιβλιαράκι με την αυτοβιογραφία της.

Και κάτι για τους νεότερους: Όταν έχουμε φωνές σαν τη Μπέλλου, δεν έχουμε ανάγκη από καμμία Cesaria Εvora ( που της μοιάζει )!.

costaspanag:

Iουλία συγχαρητήρια για το θέμα αυτής της επιστημονικής σου μελέτης, που από την πρώτη της αυτή συνέχεια δείχνει ότι είναι καλογραμμένη και διαβάζεται με πολύ ενδιαφέρον.

Κάποτε ακούγαμε τέτοια τραγούδια σε γάμους, γιορτές και πανηγύρια. Τώρα μόνο σε επετείους και αυτό πολύ σπάνια. Κρίμα!