Δεκαπέντε μελοποιημένα τραγούδια

Ανά καιρούς έχω νιώσει  πολλά μελοποιημένα τραγούδια να χτυπούν βίαια στα αυτιά μου. Η μουσική δε με άφηνε να ακούσω τις λέξεις έτσι η ανάγκη να σταματήσω το τραγούδι υπερίσχυε.

Ευτυχώς όμως τις περισσότερες φορές ένιωσα τη μουσική και την ποίηση να αγκαλιάζονται τόσο αρμονικά και τόσο δυνατά σαν να ήταν από πάντα εραστές.

Θα ήθελα λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας δεκαπέντε αγαπημένα ποιήματα Ελλήνων ποιητών, όπου οι συνθέτες μαζί με τους ερμηνευτές με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο  σεβάστηκαν την ποίηση δίνοντάς της μορφή ζηλευτή.

Σας προσκαλώ να ακούσουμε μαζί τις περίτεχνες μουσικοποιητικές επιλογές μου του πιο πρόσφατου σήμερα. Περιμένω με χαρά και τις δικές σας επιλογές.

Καλή ακρόαση!

  

1. Μια πίκρα – Κωστής Παλαμάς

Μουσική – ερμηνεία: Φοίβος Δεληβοριάς

Τα πρώτα μου χρόνια τ' αξέχαστα τα 'ζησα 
κοντά στ' ακρογιάλι 
στη θάλασσα εκεί τη ρηχή και την ήμερη, 
στη θάλασσα εκεί την πλατιά, τη μεγάλη. 
Και κάθε φορά που μπροστά μου πρωτάνθιστη 
ζωούλα προβάλλει, 
και βλέπω τα ονείρατα κι ακούω τα μιλήματα 
των πρώτω μου χρόνω κοντά στ' ακρογιάλι, 
στενάζεις, καρδιά μου το ίδιο αναστένασμα:
Να ζούσα και πάλι 
στη θάλασσα εκεί τη ρηχή και την ήμερη, 
στη θάλασσα εκεί την πλατιά, τη μεγάλη. 
Μια μένα είν' η μοίρα μου, μια μένα είν' η χάρη μου, 
δε γνώρισα κι άλλη: 
μια θάλασσα μέσα μου σα λίμνη γλυκόστρωτη 
και σαν ωκιανός ανοιχτή και μεγάλη. 
Και να! μες στον ύπνο μου την έφερε τ' όνειρο 
κοντά μου και πάλι 
τη θάλασσα εκεί τη ρηχή και την ήμερη, 
τη θάλασσα εκεί την πλατιά τη μεγάλη. 
Κι εμέ, τρισαλίμονο! μια πίκρα με πίκραινε 
μια πίκρα μεγάλη, 
και δε μου τη γλύκαινες, πανώριο ξαγνάντεμα
της πρώτης λαχτάρας μου, καλό μου ακρογιάλι! 
Ποιά τάχα φουρτούνα φουρτούνιαζε μέσα μου 
και ποιά ανεμοζάλη,
που δε μου την κοίμιζες και δεν την ανάπαυες, 
πανώριο ξαγνάντεμα, κοντά στ' ακρογιάλι;
Μια πίκρα είν' αμίλητη, μια πίκρα είν' αξήγητη, 
μια πίκρα μεγάλη, 
η πίκρα που είν' άσβηστη και μες στον παράδεισο 
των πρώτω μας χρόνω κοντά στ' ακρογιάλι.

2.Διάφανες αυλαίες – Ανδρέας Εμπειρίκος

Μουσική – ερμηνεία: Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Είναι τα βλέφαρά μου
διάφανες αυλαίες.
Όταν τα ανοίγω βλέπω
μπρος μου ό,τι κι αν τύχει.
Όταν τα κλείνω βλέπω
μπρος μου ό,τι ποθώ.

 

3.Μόνο γιατί μ’αγάπησες – Μαρία Πολυδούρη

Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου – ερμηνεία: Ελευθερία Αρβανιτάκη

Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες
στα περασμένα χρόνια.
Και σε ήλιο, σε καλοκαιριού προμάντεμα
και σε βροχή, σε χιόνια,
δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’ αγάπησες.

Μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου
μια νύχτα και με φίλησες στο στόμα,
μόνο γι’ αυτό είμαι ωραία σαν κρίνο ολάνοιχτο
κ’ έχω ένα ρίγος στην ψυχή μου ακόμα,
μόνο γιατί με κράτησες στα χέρια σου.

Μόνο γιατί τα μάτια σου με κύτταξαν
με την ψυχή στο βλέμμα,
περήφανα στολίστηκα το υπέρτατο
της ύπαρξής μου στέμμα,
μόνο γιατί τα μάτια σου με κύτταξαν.

Μόνο γιατί όπως πέρναα με καμάρωσες
και στη ματιά σου να περνάη
είδα τη λυγερή σκιά μου, ως όνειρο
να παίζει, να πονάη,
μόνο γιατί όπως πέρναα με καμάρωσες.

Γιατί, μόνο γιατί σε σέναν άρεσε
γι’ αυτό έμεινεν ωραίο το πέρασμά μου.
Σα να μ’ ακολουθούσες όπου πήγαινα,
σα να περνούσες κάπου εκεί σιμά μου.
Γιατί, μόνο γιατί σε σέναν άρεσε.

Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα,
γι’ αυτό η ζωή μου εδόθη.
Στην άχαρη ζωή την ανεκπλήρωτη
μένα η ζωή πληρώθη.
Μόνο γιατί μ’ αγάπησες γεννήθηκα.

Μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου
μου χάρισε η αυγή ρόδα στα χέρια.
Για να φωτίσω μια στιγμή το δρόμο σου
μου γέμισε τα μάτια η νύχτα αστέρια,
μονάχα για τη διαλεχτήν αγάπη σου.

Μονάχα γιατί τόσο ωραία μ’ αγάπησες
έζησα, να πληθαίνω
τα ονείρατά σου, ωραίε που βασίλεψες
κ’ έτσι γλυκά πεθαίνω
μονάχα γιατί τόσο ωραία μ’ αγάπησες.

 

 4.Ο Δεκέμβρης  του 1903 -  Κωνσταντίνος Καβάφης

Μουσική - ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας

Kι αν για τον έρωτά μου δεν μπορώ να πω
αν δε μιλώ για τα μαλλιά σου, για τα χείλη, για τα μάτια,
όμως το πρόσωπό σου που κρατώ μες στη ψυχή μου,
ο ήχος της φωνής σου που κρατάω μες στο μυαλό μου,
ημέρες του Σεπτέμβρη που ανατέλλουν στα όνειρά μου
τις λέξεις και τις φράσεις μου πλάθουν και χρωματίζουν
σ' όποιο θέμα κι άν περνώ, όποια ιδέα κι αν λέγω

5. Οι γέροι – Μάνος Ελευθερίου

Μουσική - ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας

Οι γέροι όταν σε κοιτούν
δεν βλέπουν μόνο εσένα
πίσω, μακριά κοιτάζουνε
στις άγριες ρεματιές
Την κόλαση που μια φορά
περπάτησαν για σένα
σου την χαρίζουν με παλιές
θαλασσινές φωτιές.

Αυτά που εκείνοι χάσανε
κανένας πια δεν τα `χει
κι από μια αυλαία κόβουνε
κομμάτια να ντυθούν
ρίχνουν πασιέντζες, γδύνονται, 
παραμιλούν μονάχοι
κι είναι αργά για να σωθούν
και κάτι να αρνηθούν.

Οι γέροι όταν σε κοιτούν
δεν βλέπουν μόνο εσένα
Τους κόσμους που περπάτησαν
κοιτούν σ’ άλλους καιρούς
Πενθούν γι’ αυτά που θα `ρθουνε
πενθούν για τα κλεμμένα
με τους αγγέλους στέλνουνε
μπιλιέτα στους θεούς.

6.Ουλαλούμ – Γιάννης Σκαρίμπας

Μουσική - ερμηνεία: Νικόλας Άσιμος

(δεν μπόρεσα να αντισταθώ στην ερμηνεία του Ν.Άσιμου)

Ήταν σα να σε πρόσμενα κυρά 
απόψε που δεν έπνεε έξω ανάσα
κι έλεγα θά 'ρθει απόψε απ' τα νερά 
κι από τα δάσα

Θα 'ρθει αφού φλετράει μου η ψυχή 
αφού σπαρά το μάτι μου σαν ψάρι
και θα μυρίζει φώτα και βροχή 
το νιό φεγγάρι

Και να το κάθισμά σου συγυρνώ 
στολνώ την κάμαρά σου αγριομέντα
και να μαζί σου κιόλας αρχινώ 
χρυσή κουβέντα

Πως να θα μείνει ο κόσμος με το μπα 
που μ΄ έλεγε τρελόν, πως είχες γίνει
καπνός και τάχας
σύγνεφα θαμπά προς τη σελήνη

Νύχτωσε και δεν φάνηκες εσύ 
κίνησα να σε βρω στο δρόμο ωιμένα
μα εσκούνταφτες όπου εσκούνταφτα χρυσή 
κι εσύ με μένα

Τόσο πολύ μ΄αγάπησες κυρά 
που άκουα διπλά τα βήματα μου
Πάταγα 'γω στραβός μες στα νερά 
κι εσύ κοντά μου

7.Το πέρασμά σου – Κώστας Βάρναλης

Μουσική : Αργύρης Μπακιρτζής, Κώστας Σιδέρης - εκτέλεση: Αργύρης Μπακιρτζής

Στη ζήση αυτή που τη μισούμε, 
στη γης αυτή που μας μισεί, 
κι όσο να πιούμε δε σε σβηούμε
πόνε πικρέ και πόνε αψύ
που μας κρατάς και σε κρατούμε•

σ’ αυτήν τη μαύρη γης και ζήση, 
που περπατούσαμε τυφλά
κι ανθός για μας δεν είχε ανθίσει
κι ούτε σε δέντρον αψηλά
κρυμμένο αηδόνι κελαηδήσει, 

ήρθες Εσύ μιαν άγιαν ώρα, 
όραμα θείο και ξαφνικό
και γέμισε ήλιο ανθόν, οπώρα
κελαηδισμόν παθητικό
ολ’ η καρδιά μας, ολ’η χώρα.

Αχ! Τόσο λίγο να βαστάξει
Τουτ’η γιορτή κ’ η Πασκαλιά!..
Εφυγες κ’ έχουμε ρημάξει
Ξανά και πάλ’ η Πασκαλιά
Γιατ’ έτσι λίγο να βαστάξει!

 

8.ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΝΕΦΕΛΗΣ – Οδυσσέας Ελύτης

Μουσική - εκτέλεση : Ωχρά Σπειροχαίτη

«Κρίμας το κορίτσι» λένε
το κεφάλι τους κουνάν
Τάχατες για μένα κλαίνε
δε μ' απορατάν!
Μες στα σύννεφα βολτάρω
σαν την όμορφη αστραπή
κι ό,τι δώσω κι ό,τι πάρω
γίνεται βροχή.
Βρε παιδιά προσέξετέ με
κόβω κι απ' τις δυο μεριές·
το πρωί που δε μιλιέμαι
βρίζω Παναγιές
και το βράδυ οπού κυλιέμαι
στα γρασίδια καθενού
λες και κονταροχτυπιέμαι
ντρούγκου-ντρούγκου-ντρου.
Τη χαρά δεν τη γνωρίζω
και τη λύπη την πατώ
Σαν τον άγγελο γυρίζω
πάνω απ' τον γκρεμό.

9. Σταδιοδρομία – Κική Δημουλά

Μουσική: Κώστας Παρίσης – ερμηνεία: Μάνος Ξυδούς, Μαριάννα Γερασιμίδου

Για σένα στις επιθυμίες μου
λόγος δεν γίνεται ποτέ.
Δεν σε προέβλεψαν ποτέ
τα όνειρά μου
Οι προαισθήσεις μου
ποτέ δεν σε συνάντησαν.
Ούτε η φαντασία μου.
Κι όμως μια ανεξακρίβωτη στιγμή
σ`εξακριβώνω μέσα μου
ένα έτοιμο κιόλας αίσθημα

10. Μέρες αργίας-μέρος ΙΧ - Διονύσης Καψάλης

Μουσική – ερμηνεία: Διάφανα Κρίνα

 

Ξέρω πως θα 'ρθει και δεν θα' μαι όπως είμαι,
να τον δεχτώ με το καλύτερο παλτό μου· 
μήτε σκυμμένος στις σελίδες κάποιου τόμου, 
εκεί που υψώνομαι να μάθω ότι κείμαι. 

Δεν θα προσεύχομαι σε σύμπαν που θαμπώνει, 
δεν θα ρωτήσω αναιδώς, που το κεντρί σου; 
γονιός δεν θα 'ναι να μου πει, σήκω και ντύσου, 
καιρός να ζήσουμε, παιδί μου, ξημερώνει. 

Θα 'ρθει την ώρα που σπαράσσεται το φως μου, 
κι εκλιπαρώ φανατικά λίγη γαλήνη, 
θα 'ρθει σαν πύρινο παράγγελμα που λύνει

όρους ζωής και την αδρή χαρά του κόσμου· 
δεν θα μαζεύει ουρανό για να με πλύνει, 
δεν θα κρατά βασιλικό ή φύλλα δυόσμου.

 

11. Θα πεθάνω ένα πένθιμο… - Κώστας Ουράνης

Μουσική – ερμηνεία: Διάφανα Κρίνα

 

Θα πεθάνω ένα πένθιμο του φθινόπωρου δείλι
μεσ’ στην κρύα μου κάμαρα, όπως έζησα μόνος
στη στερνή αγωνία μου τη βροχή θε ν’ ακούω
και τον κούφιο τον θόρυβο που ανεβάζει ο δρόμος

Θα πεθάνω ένα πένθιμο του φθινόπωρου δείλι
μέσα σ’επιπλα ξένα και σε σκόρπια βιβλία,
θα με βρουν στο κρεββάτι μου. Θε ναρθεί ο αστυνόμος
θα με θάψουν σαν άνθρωπο που δεν είχε ιστορία.

Απ’ τους φίλους που παίζαμε πότε-πότε χαρτιά
θα ρωτήσει κανένας τους έτσι απλά: “-Τον Ουράνη
μην τον είδε κανείς; Εχει μέρες που χάθηκε!…”
Θ’ απαντήσει άλλος παίζοντας: “-Μ’ αυτός έχει πεθάνει”.

Μια στιγμή θα κοιτάξουνε ο καθένας τον άλλον,
θα κουνήσουν περίλυπα και σιγά το κεφάλι,
θε να πουν: Τ’ ειν’ ο άνθρωπος!… Χτες ακόμα ζούσε!”
Και βουβά το παιγνίδι τους θ’ αρχινήσουνε πάλι.

Κάποιος θάναι συνάδελφος στα “ψιλά” που θα γράψει
πως “προώρως απέθανεν ο Ουράνης στην ξένη,
νέος γνωστός εις τους κύκλους μας, πούχε κάποτ’ εκδώσει
συλλογήν με ποιήματα πολλά υποσχομένην”.

Κι αυτός θάναι ο στερνός της ζωής μου επιτάφιος.
Θα με κλάψουνε βέβαια μόνο οι γέροι γονιοί μου
και θα κάνουν μνημόσυνο με περίσιους παπάδες
όπου θάναι όλοι οι φίλοι μου κι ίσως-ίσως οι οχτροί μου.

Θα πεθάνω ένα πένθιμο του φθινόπωρου δείλι
σε μια κάμαρα ξένη στο πολύβοο Παρίσι,
και μια Κίττυ θαρώντας πως την ξέχασα γι’ άλλην
θα μου γράψει ένα γράμμα -και νεκρό θα με βρίσει.

 

12. «Τώρα όλο και πιο συχνά» - Κατερίνα Γώγου

Μουσική – ερμηνεία: Κωνσταντίνος Βήτα

 

Όλο και πιο συχνά έρχονται σπίτι μου όλο και πιο συχνά κάνουν επισκέψεις

μαζί με ένα αέρα και μία ομίχλη μπαίνουνε

οι άλλοι στο δωμάτιο καπνίζουνε φιλιούνται

αυτοί ανάμεσά τους κάθονται με ρούχα σκούρα πένθιμα

σα σε δεξίωση μία κηδεία

τα ρούχα τους είναι μικρά τους πάνε κοντά θα πρέπει να τα έχουνε δανειστεί από άλλους ανθρώπου ψηλούς ή από βεστιάριο σοβαρού ρεπερτορίου

οι άλλοι στα δωμάτια κάνουνε άχρηστα πράγματα καπνίζουνε φιλιούνται

παλιές ατζέντες πέτσινες με πενταψήφια νούμερα για να προσδιορίσω το χρόνο

μου δείχνουνε και βρεγμένες φωτογραφίες ηθοποιών με φαγωμένα πηγούνια

μου δείχνουνε για να μου δείξουν πως με αγαπάνε

στη συνέχεια από ένα μακρινό τοπίο με βροχή πίσω από ένα τζάμι η βροχή

δεν έχουνε σώμα γι’αυτό δεν έχουνε λόγο έχουν όμως να πουν με ένα κύκλο φωτεινό σαν ήλιος στο πρόσωπο

σιωπηλά με παροτρύνουνε εγώ να μιλήσω

οι άλλοι στα δωμάτια κάνουν άχρηστα πράγματα

τα δόντια κροταλίζουνε τα δείχνουν σαν γελάνε

τώρα όλο και πιο συχνά έρχονται σπίτι μου όλο και πιο συχνά μιλάω μαζί τους όλο και πιο… ασκούμε στη σιωπή

 

 

13. Η καμπάνα – Κώστας Βάρναλης

Μουσική: B.D Foxmoοr, Μιχάλης Μυτακίδης – ερμηνεία: Active Member

Μες στο δροσάνεμο
που αναγαλλιάζω
κι ο νους χανότανε
σε χάος γαλάζιο
ψηλά ας μ' αφήνατε
να ξεχαστώ
φωτοπερίχυτη,
στόμα κλειστό.

Ποιο χέρι απλώθηκε
να με σπαράξει
απ' το χρυσόνειρο
στην άγια πράξη!
Ο πρώτος ήχος μου
πρώτη πληγή,
με τραβάς, αίμα μου
ξανά στη Γη.

Ω! σεις χαμόσυρτα
λερά σκουλήκια,
η άλαμπη ζήση σας
ζήση ναι δίκια!
Μια τρύπα ο κόσμος σας
και μέσα κει
ο Χάρος λύτρωση
κι ώρα γλυκή.

Δεν είναι κέντρισμα
να σας κουνήσει,
κορμιά, που η άλυσσο
τα 'χει τσακίσει!
Σκέψη, ποιος άνεμος
θέ ν' αξιωθεί
να σ' ανατάραζε,
σκότος βαθύ;

Πίσου απ' τα λόγια μου
πίκρα φαρμάκι,
τι κόσμοι απέραντοι
βυθοί λουλάκι!
Μάτι δε βρίσκεται
να θαμπωθεί
κι αφτί δε βρίσκεται
να λιγωθεί;

Να 'ταν να ξήλωνεν
απ' την καρδιά μου
Μοίρα καλόβουλη
τ' άγρια καρφιά μου
και να με σήκωνε
μ' άξιο φτερό
σκέψη που μέστωσε
με τον καιρό.

Πάνω από θάλασσες
πάνω από χώρες
με τον καλόκαιρο
και με τις μπόρες
να με κατέβαζεν αγαλινά
όπου τ' ανθρώπινο
πλήθος πονά.

Σε μίνες φόνισσες
μπουχές καζέρνες,
λιμάνια ολόκαπνα,
βοερές ταβέρνες,
σπιτάλια σκοτεινά
και φυλακές,
μπορντέλ' ακάθαρτα
και προσευκές.

Στα στήθια να μπαινα
σαν την ανέσα,
σφυγμός βαθύρριζος
στις φλέβες μέσα
στο νου σαν άστραμα
και στην ψυχή,
ν' αχούσ' αδιάκοπα
τη διδαχή:

Όλα τελειώνουνε
κι όλα περνάνε!
Ιδέες βασίλισσες
κακογερνάνε.
Στις νέες ανάγκες σου
κόπος βαρύς,
σκοπούς αλάθεφτους
κοίτα να βρεις.

Αν είν' η σκέψη σου
πριν από σένα,
δεν είναι απόκομμα
θεού και γέννα.
Τη σκλάβα σκέψη σου, σκλάβα δετή
σου τηνε πλάσανε
οι Δυνατοί.

Φτωχέ, σου μάραναν
κόποι και πόνοι
τη θέληση άβουλη
πιωμένη αφιόνι!
Αν είναι ο λάκκος σου
πολύ βαθής,
χρέος με τα χέρια σου
να σηκωθείς!

Τ' άσκημα χέρια σου,
των όλω αιτία,
βαστάνε μάργελη
την πολιτεία!
Βγαίνει απ' τα χέρια σου
κάθε αγαθό
του ωραίου περίθετο
το χρυσανθό.

Σφίξε τα χέρια σου,
για Σένα κράτει
τ' άμοιαστον έργο σου,
την Πλάση ακράτη
κι όλο ανεβαίνοντας
προς τη Χαρά
μέσα σου θά ναβεν
άστρων σπορά.

Κι όπου σε σφάζουνε
δεμένον πίσου,
να βρόνταε άξαφνα
σεισμός αβύσσου,
χίλι' αστροπέλεκα:
Δεν είναι μπρος!
Κρύβεται πίσω σου
χρόνια ο οχτρός!

14. Λύχνος του Αλλαδίνου – Νίκος Καββαδίας

Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος - Ερμηνεία: Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας

 

Την ανεξήγητη γραφή να λύσω πολεμώ
που σου χαράξαν πειρατές Κινέζοι στις λαγόνες.
Γυμνοί με ξύλινους φαλλούς τριγύρω απ’ το λαιμό
μας σπρώχναν προς την θάλασσα με τόξα οι Παταγόνες.

Κόκαλο ρίξε στο σκυλί το μαύρο που αλυχτά
και στείλε την "φιγούρα" μας στον πειρατή ρεγάλο
Πες μου, που βρέθηκε η στεριά στου πέλαου τ’ ανοιχτά
και το δεντρί με το πουλί που κρώζει το μεγάλο;

Για το άστρο της ανατολής κινήσαμε μικροί.
Πουλί, πουλάκι στεριανό, θάλασσα δε σου πρέπει!
Και σε που σε φυτέψαμε, παιδί στο Κονακρί, 
με γράμμα συμβουλευτικό της μάνας σου στην τσέπη.

Του ναύτη δώσ’ του στην στεριά κρεβάτι και να πιει.
όλο τον κόσμο γύρισες, μα τίποτα δεν είδες.... 
Μες το μετάξι κρύβονταν της Ίντιας οι σκορπιοί
κι έφερνε ο αγέρας της νοτιάς στην πλώρη άμμο κι ακρίδες.

Σημάδι μαύρο απόμεινε κι ας έσπασε ο χαλκάς.
στην αγορά του Αλιτζεριού δεμένη να σε σύρω 
Και πήδηξ’ ο μικρός θεός μια νύχτα, των Ινκάς, 
στου Αιγαίου τα γαλανά νερά, δυο μίλια όξω απ’ την Σκύρο

Μεσάνυχτα και ταξιδεύεις δίχως πλευρικά!
Σκιάζεσαι μήπως στο γιαλό τα φώτα σε προδίνουν, 
μα πρύμα πλώρα μόνη εσύ πατάς στοχαστικά, 
κρατώντας στα χεράκια σου τον λύχνο του Αλαδίνου.

15. Η μπαλάντα του κυρ Μέντιου – Κώστας Βάρναλης

Μουσική: Λουκάς Θάνου – ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης

(Ξεκίνησα να αναρτήσω τον Μανώλη Λιδάκη διότι αυτή η ερμηνεία ήταν γνώριμη στα αυτιά μου, όμως η ερμηνεία του Ν.Ξυλούρη είναι μοναδική)

Δε λυγάνε τα ξεράδια
και πονάνε τα ρημάδια!
Kούτσα μια και κούτσα δυο,
της ζωής το ρημαδιό.

Mεροδούλι, ξενοδούλι!
Δέρναν ούλοι: αφέντες, δούλοι·
ούλοι: δούλοι, αφεντικό
και μ' αφήναν νηστικό.

Tα παιδιά, τα καλοπαίδια,
παραβγαίνανε στην παίδεια,                  
με κοτρώνια στα ψαχνά,
φούχτες μύγα στ' αχαμνά!

Aνωχώρι, Kατωχώρι,
ανηφόρι, κατηφόρι
και με κάμα και βροχή,
ώσπου μού βγαινε η ψυχή.

Eίκοσι χρονώ γομάρι
σήκωσα όλο το νταμάρι
κ' έχτισα, στην εμπασιά
του χωριού, την εκκλησιά.                  

Kαι ζεβγάρι με το βόδι
(άλλο μπόι κι άλλο πόδι)
όργωνα στα ρέματα
τ' αφεντός τα στρέμματα.

Kαι στον πόλεμ' "όλα για όλα"
κουβαλούσα πολυβόλα
να σκοτώνονται οι λαοί
για τ' αφέντη το φαΐ.

Kαι γι' αφτόνε τον ερίφη
εκουβάλησα τη νύφη                        
και την προίκα της βουνό,
την τιμή της ουρανό!

Aλλ' εμένα σε μια σφήνα
μ' έδεναν το Mάη το μήνα
στο χωράφι το γυμνό
να γκαρίζω, να θρηνώ.

Kι ο παπάς με την κοιλιά του
μ' έπαιρνε για τη δουλειά του
και μου μίλαε κουνιστός:
― Σε καβάλησε ο Xριστός!                  

Δούλεβε για να στουμπώσει
όλ' η Xώρα κ' οι Kαμπόσοι. 
Mη ρωτάς το πώς και τί, 
να ζητάς την αρετή!

― Δε βαστάω! Θα πέσω κάπου!
― Nτράπου! Tις προγόνοι ντράπου!
― Aντραλίζομαι!... Πεινώ!... 
― Σουτ! Θα φας στον ουρανό!

K' έλεα: όταν μιαν ημέρα
παρασφίξουνε τα γέρα,                  
θα ξεκουραστώ κ' εγώ,
του θεού τ' αβασταγό!

Όχι ξύλο! Φόρτωμα όχι!
Θα μου δώσουνε μια κόχη,
λίγο πιόμα και σανό,
σύνταξη τόσω χρονώ!

Kι όταν ένα καλό βράδι
θα τελειώσει μου το λάδι
κι αμολήσω την πνοή
(ένα πουφ! είν' η ζωή),                  

η ψυχή μου θενά δράμει
στη ζεστή αγκαλιά τ' Aβράμη,
τ' άσπρα, τ' αχερένια του
να φιλάει τα γένια του!... 

Γέρασα κι ως δε φελούσα
κι αχαΐρευτος κυλούσα,
με πετάξανε μακριά
να με φάνε τα θεριά.

Kωλοσούρθηκα και βρίσκω
στη σπηλιά τον Άη Φραγκίσκο:            
-"Xαίρε φως αληθινόν
και προστάτη των κτηνών!

Σώσε το γέρο κυρ Mέντη
απ' την αδικιά τ' αφέντη
συ που δίδαξες αρνί
τον κυρ λύκο να γενεί!

Tο σκληρόν αφέντη κάνε
από λύκο άνθρωπο κάνε!..."
Mα με την κουβέντ' αφτή
πόρτα μού κλεισε κι αφτί.                  

Tότενες το μάβρο φίδι
το διπλό του το γλωσσίδι
πίσου από την αστοιβιά
βγάζει και κουνάει με βια:

― "Φως ζητάνε τα χαϊβάνια
κ' οι ραγιάδες απ' τα ουράνια,
μα θεοί κι οξαποδώ
κει δεν είναι παρά δω.

Aν το δίκιο θες, καλέ μου,
με το δίκιο του πολέμου                  
θα το βρείς. Oπού ποθεί
λεφτεριά, παίρνει σπαθί.

Mη χτυπάς τον αδερφό σου -
τον αφέντη τον κουφό σου!
Kαι στον ίδρο το δικό 
γίνε συ τ' αφεντικό.

Xάιντε θύμα, χάιντε ψώνιο,
χάιντε Σύμβολον αιώνιο!
Aν ξυπνήσεις, μονομιάς
θά ρτει ανάποδα ο ντουνιάς.                  

Kοίτα! Oι άλλοι έχουν κινήσει
κ' έχ' η πλάση κοκκινήσει
κι άλλος ήλιος έχει βγει
σ' άλλη θάλασσ', άλλη γη".