Ευχαριστώ συνέχεια το Θεό, που δε μου έχει επιτρέψει ακόμα, να κουραστεί η ψυχή μου.
Συνέντευξη στην Δέσποινα Κοντογιάννη
Το φετινό χειμώνα σας βρήκαμε στη "Χελώνα", "Με τα μάτια κλειστά". Πείτε μας λίγο γι' αυτό το πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα είναι λαϊκά τραγούδια. Λαϊκά παλαιότερα, πιο σύγχρονα, κλασσικά, αλλά και τραγούδια που δεν ήταν με την πρώτη ματιά λαϊκά, αλλά είχαν μια κρυμμένη λαϊκότητα, την οποία έβγαλε ο Σταμάτης Κραουνάκης στο φως. Επιμελείται, σκηνοθετεί, διαλέγει, φτιάχνει τη ροή και μας πάει σ' ένα ταξίδι συναισθημάτων. Μερική επιλογή, εκτός από τις δικές μου προτάσεις έκανε ο Σταμάτης μαζί με το Δημήτρη Μανιάτη. Νομίζω πως πρώτη φορά νιώθω ότι είμαι βιδωμένη στον πυρήνα μου. Ο Σταμάτης με έβαλε ακριβώς στο κέντρο της ύπαρξής μου-της καλλιτεχνικής τουλάχιστον-και μου 'δειξε το δρόμο πάνω σ' αυτό.
Βλέπουμε πως σ' ένα βασικό σημείο του προγράμματος, βγάζετε τις γόβες σας. Φαντάζομαι πως υπάρχει ένα νόημα σε αυτό. Εγώ το αντιλαμβάνομαι σα γείωση.
Ακριβώς έτσι! Εκτός το ότι με εξυπηρετεί με το να με ξεκουράζει, απελευθερώνομαι. Κι απελευθερώνεται κι η ροή του προγράμματος με αυτό τον τρόπο. Γιατί έχει ξεκινήσει και ζεσταθεί η διαδρομή κι εκεί έχει μια ελευθερία το πράγμα.
Βλέπω και μια λιτότητα, όμως, στο πρόγραμμα. Ούτε κανένα περίεργο σκηνικό, μόνο δύο μουσικοί για συνοδεία. Κάποια τραγούδια παίζονται και μόνο με ένα όργανο.
Η αλήθεια είναι πως γενικά η "Χελώνα" είναι "γυμνή" από περιττά πράγματα και ξεχειλίζει το συναίσθημα. Ό,τι συμβαίνει στη "Χελώνα", συμβαίνει μ' αυτόν τον τρόπο. ’λλοτε λιγότερο, άλλοτε περισσότερο. Ο Σταμάτης, αλλά και εγώ, θέλαμε να είναι "γυμνό". Να μην έχει πολλά στολίδια, γι' αυτό κι όπως είπες ακόμα και μουσικά είναι λιτό, μόνο με δύο όργανα. Είναι ο λόγος που ρέει, ο λόγος που κάνει τη διαδρομή του, τα τραγούδια τα ίδια, το λαϊκό συναίσθημα και μόνο αυτό. Υπάρχουν κάποια φωτεινά σημεία, αλλά δε φωνάζουν.
Έχετε καιρό να κάνετε κάτι δισκογραφικά.
Ναι, πολύ. Για διάφορους λόγους. Γιατί δεν έτυχε, γιατί κάποιες στιγμές βρήκαμε κάποιες ατυχίες, γιατί πράγματα που υπολόγιζα δε συνέβησαν καθόλου ή δε συνέβησαν με τον τρόπο που ήθελα. Γενικά έχω μια ρελατή ταχύτητα με τη δισκογραφία. Δεν ήμουν πολύ της δισκογραφίας.
Δηλαδή, είστε περισσότερο των ζωντανών εμφανίσεων.
Όχι, από επιλογή. Ίσως οι συγκυρίες, ίσως οι στιγμές. Δεν έχω κάνει δίσκους ολόκληρους, μα είμαι ευτυχής να έχω κάνει πολλές συμμετοχές. Κι έτσι έχω γνωρίσει πολλούς σπουδαίους ανθρώπους, όπως συνθέτες, τραγουδοποιούς και συναδέλφους. Έχω βρεθεί σε πολλές δημιουργικές παρέες κι αυτό μου 'χει δώσει πολλά πράγματα. Προσωπικό δεν έχω κάνει ακόμα, αλλά ελπίζω κάποια στιγμή να αλλάξει κι αυτό, γιατί κάποια στιγμή καταντάει μονότονο!
Κι ως συμμετοχή, πάλι, αργήσατε να κάνετε δισκογραφικά την αρχή σας. Αν και τραγουδάτε από τη Λυκειακή σας περίοδο.
Ναι, κι αυτό γιατί πάντα βρισκόμουν σ' έναν πιο εξωτερικό κύκλο από το επίκεντρο των πραγμάτων. Δεν γνώριζα πρόσωπα και πράγματα. Ακόμα κι αν τραγουδούσα από μωρό κι αν μπήκα στα πράγματα από το Λύκειο, προσπαθούσα να μάθω ανθρώπους και να προχωρήσω..
Αργότερα το σπουδάσατε κιόλας το τραγούδι
Πολύ μετά. Λίγο πριν τη δισκογραφία ήρθε αυτό.
Δε μετανιώσατε, όμως, που αργήσατε;
Δεν έχω να μετανιώσω για κάτι. Έτσι έγιναν τα πράγματα. Έχω μάθει να αφήνω τα πράγματα να κυλάνε. Δεν τα κυνηγάω πολύ, γιατί μ' αρέσει να έρχονται να με βρίσκουν. Θεωρώ ότι ήρθε τη σωστή στιγμή, όταν εγώ είχα κλείσει έναν κύκλο, είχα μάθει κάποια πράγματα, είχα περάσει από ένα μεγάλο "σχολείο" όλα αυτά τα χρόνια. Μπορεί καθυστερημένα, αλλά πολύ χάρηκα που το έκανα αυτό στη ζωή μου. Μου έδωσε πολλές πολλές γνώσεις, αλλά και μια πολύ σπουδαία δασκάλα, την κα Διαμαντοπούλου.
Καλατζόπουλος, Κορακάκης, Λειβαδάς.
Δεν υπάρχουν κι άλλοι! (γέλια)
Πείτε μου για την εμπειρία σας με τον καθένα τους.
Ο Παναγιώτης, λοιπόν. Μ' αρέσει να τον σκέφτομαι και να τον λέω έτσι, γιατί είναι ο ηθικός αυτουργός. Έκανε την αρχή. Είναι ο πρώτος που με φώναξε να "παίξω μέσα στο γήπεδο". Ας πούμε πως ήμουνα στην παιδική χαρά, μες στο παιχνίδι κι είπε: "Α, εδώ έχουμε και τη Γιώτα". Με σύστησε σε κόσμο, μου έδωσε πρόσβαση στη σκέψη του, μπήκα σοβαρά στο studio του μαζί του, για πρώτη φορά μαθήτευσα και δεν σου κρύβω πως με δυσκόλεψε πολύ, γιατί είναι αρκετά απαιτητικός. Το αποτέλεσμα πάντα τον δικαιώνει, βέβαια.
Ο Βαγγέλης από την άλλη... είναι ακριβώς όπως και τα τραγούδια του. Ευθύς, ξεκάθαρος και λαμπερός! Με είχε πάρει το αυτί του, έτυχε να με δει και σε ένα live. Εγώ από την άλλη, ήξερα τα τραγούδια του, ως λαϊκός πυρήνας που ήταν. Μου έκανε μια πρόταση να κάνουμε μαζί ένα δίσκο. Είναι κι ο πρώτος εξ ολοκλήρου δίσκος που θα έκανε με γυναικεία φωνή μέχρι εκείνη τη στιγμή. Είχε τύχει να εμπιστευτεί τα τραγούδια του μόνο σε άντρες, για ολοκληρωμένη δουλειά. Μου χάρισε, έτσι, πολύ ωραίες στιγμές!
Ο Παναγιώτης μου έκανε τις πρώτες συστάσεις με ένα πιο ευρύ ακροατήριο, ο Βαγγέλης μου έδωσε έναν πρώτο ολοκληρωμένο δίσκο κι ο Κώστας ήρθε για να κάνουμε κάτι εντελώς διαφορετικό. Συναντηθήκαμε για να κάνουμε ένα τραγούδι, σε δική του μουσική, στο δίσκο του Οδ. Τσάκαλου, και μετά ήρθε η πρόταση για το "Έχω άνθρωπο". Αυτό ήταν μια μουσικοθεατρική παράσταση, που μετά έγινε δίσκος. Και τα τρία αυτά πράγματα, λοιπόν, έχουν διαφορετικές αποχρώσεις. Τεράστια εμπειρία, τα λόγια του Θοδωρή (Γκόνη), οι υπέροχες μουσικές του Κώστα. Αγαπιόμαστε πολύ με τον Κώστα, είναι πλέον άνθρωπος της ζωής μου.
Ποιο είδος τραγουδιού πιστεύετε πως δε θα μπορούσατε να υποστηρίξετε;
Το κλασσικό!
Από τεχνική ή επειδή δεν κουβαλάτε αυτή την κουλτούρα;
Καταρχήν, ούτως ή άλλως δεν κουβαλάω αυτή την κουλτούρα. Δεν το έχω σπουδάσει καθόλου, με οποιοδήποτε τρόπο. Δεν είναι στη ζωή μου. Από την άλλη μεριά, υπάρχει το θέμα της νεοελληνικής γλώσσας. Θεωρώ πως η γλώσσα μας κι ο ήχος της είναι πάρα πολύ σπουδαίος. Και δε μ' αρέσει για παράδειγμα να ακούω τη "φωτιά" ή τα "μάτια" χωρίς αυτό το "χ" κρυμμένο στην κατάληξή τους. Δεν την απολαμβάνω, λοιπόν, την γλώσσα μου, όταν την ακούω να τραγουδιέται με αυτόν τον τρόπο, κλασσικά.
Παρακολουθείτε τα μουσικά δρώμενα;
Όσο μπορώ! Υπάρχουν περίοδοι που είμαι κλεισμένη στο σπίτι ή τρέχω σε πρόβες κι άλλες που πηγαίνω παντού. Κυρίως σε φίλους. Για παράδειγμα, φέτος, είναι μια πολύ καλή σεζόν για μένα γιατί δουλεύω Δευτέρα κι έτσι τα Παρασκευοσάββατά μου είναι ελεύθερα. Οι πρώτες μου εξορμήσεις, όμως, θα 'ναι πάντα σε φίλους. Θέλω να πάω να δω φίλους που μου 'χουν λείψει! Είναι περισσότερο σα να τους λέω "γεια" μετά από καιρό κι όχι σα να έχω πάει μόνο για την παράσταση. Το θέατρο μ' αρέσει αν θες. Και φέτος, ειδικά, έχω δει πάρα πολλές παραστάσεις. Γενικά, παρατηρώ μια τρέλα φέτος. Μια ανεξάντλητη δημιουργία, ανεξάρτητα από την οικονομική κρίση και με χαροποιεί πολύ αυτό το γεγονός. Μια ανάγκη για δημιουργία! Το αισθάνομαι κι εγώ, δηλαδή.
Έχει παρατηρηθεί, πάντως, πως τα δύο τελευταία χρόνια, που μπορεί να έχουν γίνει πολλές οικονομικές περικοπές σε πολλούς τομείς, έχουμε αρκετές παραγωγές. Ποσοτικά είναι αμέτρητες κατά τη γνώμη μου.
Και δεν είναι μόνο πολλές, αλλά υψηλού επιπέδου κι αισθητικής, επίσης. Υπάρχει ουσιαστικό περιεχόμενο και γι' αυτό ανεβαίνει κι ο πήχης.
Μένετε ευχαριστημένη με την ανταπόκριση που έχει η δουλειά σας στον κόσμο; Βλέπετε "καρπούς";
Φυσικά κι είμαι ευχαριστημένη. Ανεβαίνεις σε μία σκηνή και δεν ξέρεις ποτέ τί θα γίνει το επόμενο δευτερόλεπτο. Από το να κοπεί το ρεύμα, δηλαδή, μέχρι να σε πιάσει βήχας. Να σε πιάσει νευρικότητα, να αποσυντονιστείς... οτιδήποτε!
’ρα σας συμβαίνουν κι εσάς τέτοια περίεργα. Εγώ νόμιζα πως μπορεί να το πάθει μόνο ένας ερασιτέχνης καλλιτέχνης. Ή τουλάχιστον μόνο εκείνος θα αποσυντονιστεί.
Στην Κρήτη, πριν χρόνια, μας κόπηκε το ρεύμα σε ανοιχτή συναυλία. Ζωή είναι και κυλάει, όλα μπορούν να συμβούν. Έχω συνειδητοποιήσει πως όλα είναι ρευστά και αλλάζουν λεπτό το λεπτό και πως καμία νύχτα δεν είναι ίδια με την άλλην. Αυτό που είναι ίδιο είναι τα μάτια, τα χαμόγελα κι η ζεστασιά. Είτε είναι δύο μάτια είτε χίλια δύο είτε δέκα χιλιάδες δύο, η ζεστασιά θα 'ναι ουσιαστική. Σου δίνουν δύναμη για να συνεχίσεις. Καμιά φορά όταν είμαι λίγο κουρασμένη ή έχω απογοητευτεί αναρωτιέμαι: "Τώρα γιατί το κάνω αυτό στον εαυτό μου;..". Την επόμενη στιγμή που κοιτάζω και βλέπω δυο συγκινημένα μάτια, δυο ανθρώπους που αγκαλιάζονται ή απλά υπάρχει ένα χαμόγελο, λέω πως γι' αυτό το κάνω. Γι' αυτήν την επικοινωνία. Κυρίως, γι' αυτό. Είναι σαν ανάγκη. Δεν ξέρω αν αυτό που λέω αφορά πολλούς, αλλά για μένα είναι αλήθεια. Γι' αυτό ίσως να μην είμαι και ποτέ ικανοποιημένη. Νιώθω ότι πάντα κάτι άφησα και το κυνηγάω στην επόμενη παράσταση.
Μα πάνω κάτω περιλαμβάνει κι αυτό το "καλλιτέχνης".
Αυτό ακριβώς. Μοιάζει κουραστικό, αλλά είναι και ζωογόνο. Κι ευχαριστώ συνέχεια το Θεό, που δε μου έχει επιτρέψει ακόμα, να κουραστεί η ψυχή μου. Το βλέπω γύρω μου και φοβάμαι πολύ μη μου συμβεί. Να 'ναι καλά οι συνεργάτες κι οι φίλοι, μαζί με το ακροατήριο κι όσοι έρχονται και σου λένε: "Ξέρεις έχω όραμα για σένα, σε βλέπω έτσι". Σαν το Σταμάτη φέτος. Ευλογία!
Δηλαδή ήρθε σας βρήκε, αφού σας είχε οραματιστεί κι αυθόρμητα σας το πρότεινε;
Τρομερή συγκυρία! Πέρσι, τέτοια εποχή, είχα πάει σε μια παράσταση και τον είχα συναντήσει. Είχα πολύ καιρό να τον δω και πάω με χαρά να του μιλήσω. Με ρωτάει τί σκέφτομαι να κάνω το χειμώνα που έρχεται και του απαντάω πως θέλω να κάνω λαϊκό. Μου απαντάει: "Ναι, λαϊκό να κάνεις. Αυτό σκέφτομαι κι εγώ για σένα!". Μου είπε να μαζέψω τριάντα κομμάτια, τριάντα κι εκείνος και να στήσουμε ένα πρόγραμμα στη "Χελώνα".
Κι έτσι σας βρήκαμε στη "Χελώνα"..τί άλλο σχεδιάζετε με τη λήξη της σεζόν;
Θα συμμετέχω σε μια παράσταση για τη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, με πλειάδα ηθοποιών και κάποιους τραγουδιστές ακόμα. Είναι πολύ τιμητικό για μένα! Όλα θα είναι κάτω από την αιγίδα του ίδιου, το χτίζουν μαζί με το Θέμη Μουμουλίδη κι ερχόμαστε κι εμείς να κάνουμε ότι καλύτερο, για μια σπουδαία παράσταση. Έχω ανοιχτά πράγματα που ρολλάρουν. Αλλά σχέδια υπάρχουν! Να 'μαστε καλά, να κάνουμε τραγούδια, για να κρατιόμαστε! (γέλια)
Βλέπω πως χρησιμοποιείτε tablet. Ποιά είναι η σχέση σας με την τεχνολογία;
Όποια κι η σχέση μου με τα αυτοκίνητα. Λειτουργική καθαρά. Ήθελα κάτι μικρό για να μπορώ να έχω internet παντού, εκτός βάσης, για ό,τι επείγον, mail, στίχοι που δε θυμάμαι. Γι' αυτό και βολεύτηκα πολύ με το iPad. Το κινητό για μένα είναι λίγο μικρό, το laptop πολύ μεγάλο. Έτσι, όπως το αυτοκίνητο με πάει γρήγορα, όταν θέλω να φθάσω κάπου και με ασφάλεια, έχω και το tablet. Θα μπορούσα και να μην το έχω, αλλά σ' αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να ενοχλώ άλλους.
(Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση του Μίκη Θεοδωράκη στο Badminton εδώ.)
Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.
Στείλε το άρθρο σου
σχολιάστε το άρθρο
#27227 / 10.05.2013, 10:52 / Αναφορά Eνδιαφέρουσα συνέντευξη με μια σεμνή και αυθεντική λαική τραγουδίστρια. Ελπίζω να διορθωθεί το..."Ο" που έβαλε ο "δαίμων" του κομπιούτερ στον τίτλο. Επίσης δεν είναι όλοι οι αναγνώστες υποχρεωμένοι να ξέρουν ποιός είναι ο "Σταμάτης". Χρειάζεται και το επώνυμο, που δεν αναφέρεται πουθενά στο άρθρο. |
#27230 / 11.05.2013, 21:05 / Αναφορά Δέσποινα, πολύ όμορφη η συζήτησή σου με τη Γιώτα Νέγκα. Καταδεικνύει και την άξια της ως καλλιτέχνιδας, αλλά κι έναν απλό κι άμεσο άνθρωπο, καθόλου επιτηδευμένο! |