Οι μεγάλοι δημιουργοί του λαϊκού: Γιάννης Παπαϊωάννου

Συνεχίζοντας το ταξιδάκι μας στο χρόνο, φθάνουμε σε ένα άλλον μεγάλο σταθμό, στον μεγάλο δημιουργό Γιάννη Παπαϊωάννου.

«Κι αυτοί που φεύγουν κι αυτοί που μένουν» λέει  κάποιο  τραγούδι. «Εν προκειμένω» όμως ταιριάζει το « αυτοί που φεύγουν, και αυτά που μένουν» (τα έργα τους). Και η επαλήθευση : Γιάννης Παπαιωάνου. Ναι  ο Γιάννης ο Παπαιωάννου, ο κουμπάρος του Τσιτσάνη (ο ψηλός η ο πατσάς όπως τον αποκαλούσαν) και ο μετ’επειτα μόνιμος συνεργάτης του.

Γεννήθηκε στην  Μ. Ασία το 1914, απ' όπου έφυγε μετά την Καταστροφή του '22 και εγκαταστάθηκε στις Τζιτζιφιές. Ορφανός από πατέρα, αναγκάστηκε να βγει από πολύ μικρός στο μεροκάματο, δουλεύοντας πότε σε ψαράδικα καΐκια και πότε στις οικοδομές. Ξεκίνησε να μαθαίνει μόνος του κιθάρα και χαβάγια, παίζοντας με τους φίλους του στα σοκάκια της γειτονιάς. Το πηγαίο και αστήρευτο ταλέντο του όμως δεν μπόρεσε να τον αφήσει αφανή. Στις αρχές της δεκαετίας του «30» θα παρατήσει την κιθάρα και θα πιάσει το μπουζούκι. Στα χρόνια που ακολουθούν θα μάθει τα «μυστικά» του μπουζουκιού, αρχικά από μπουζουξήδες του περιθωρίου κι έπειτα απ' τους Πειραιώτες της παρέας του Μάρκου Βαμβακάρη, δίπλα στον οποίο θα χριστεί επαγγελματίας, ανεβαίνοντας στα λαϊκά πάλκα.

Στα τέλη του 1935 ηχογραφεί τη «Φαληριώτισσα». Παίζει μπουζούκι και τραγουδάει ο ίδιος. Η πρωτοφανής για την εποχή επιτυχία της «Φαληριώτισσας» θα του ανοίξει διάπλατα τις πόρτες των δισκογραφικών εταιριών και  θα ηχογραφήσει στη συνέχεια αρκετά γνωστά τραγούδια του όπως : Μοδιστρούλα,  Βαδίζω και παραμιλώ, Πρίν το χάραμα,  Η Βαγγελίστα,  Ο καπετάν Ζεμπος, Σβήσε το φως να κοινηθούμε,  Ανοιξε-ανοιξε και πολλά άλλα  ακόμα.

Κάποια «ταξίμια» που ηχογράφησε στην Αμερική όπου είχε πάει το έτος 1953, μπορούν κάλλιστα να θεωρηθούν ως ο απόλυτος ήχος του μπουζουκιού..

Γενικά τα τραγούδια του Γ. Παπαϊωάννου,  θα μπορούσε κάποιος να τα χαρακτηρίσει  σαν  ένα  κράμα: καντάδας, νησιώτικων  και ανατολίτικων ακουσμάτων. Διακρίνεται δε χαρακτηριστικά  η διφωνία στα τραγούδια του (πρίμο- σεγόντο).

Πέρα απ' την αξία του ως δημιουργού και μουσικού, ο Παπαϊωάννου αποτέλεσε μια «ξεχωριστή» προσωπικότητα. Εδωσε κάθε  βοήθεια που περνούσε απ' το χέρι του σε πολλούς ανθρώπους του χώρου του και δεν είναι λίγοι οι μουσικοί και οι τραγουδιστές που χρωστούν ένα μεγάλο ποσοστό της ανάδειξής τους στον «μπάρμπα - Γιάννη».


Γενικά, ο Παπαϊωάννου αντιστάθηκε όσο μπορούσε, στις  παρεμβάσεις των κουμανταδόρων, που από τότε έβλεπαν τη μουσική παραγωγή αποκλειστικά ως εμπόρευμα. Σήμερα, άραγε απ' τους σύγχρονους γνωστούς δημιουργούς, πόσοι μπορούν να αποφασίσουν για τα τραγούδια τους, κόντρα στην άποψη των μανατζαρέων και των εταιριών; Πόσοι από τους εμπορικά πετυχημένους τολμούν να αντισταθούν στον «παγκοσμιοποιημένο» ήχο που επιβάλλουν οι πολυεθνικές δισκογραφικές εταιρίες;

«Εφυγε»  νωρίς-νωρίς,  στα 58 του χρόνια (1972) σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.. Αλήθεια !!!! Μας έλειψε πραγματικά ο μπάρμπα –Γιάννης.

Τα τραγούδια του έμειναν κλασικά, και κατάφερε να καταταγεί  σαν ένας  από τους πρωτοπόρους του Λαικού  αλλά και σαν ένας μεγάλος δάσκαλος.


Το ταξιδάκι μας συνεχίζεται  κι εμείς τραγουδάμε :

« Σουρωμένος θάρθω πάλι

Στην παλιά μας γειτονιά

Να σου παίξω μπουζουκάκι

Μ΄όμορφη διπλοπενιά»