Συνέντευξη: Σταύρος Λάντσιας

Γράφει η Δέσποινα Κ. (despinakontogianni)
122 άρθρα στο MusicHeaven

Aπο πολύ μικρή ηλικία η μουσική μου τραβούσε την προσοχή, με επηρέαζε συναισθηματικά και μου δημιουργούσε την έντονη επιθυμία να συμμετέχω και εγώ. Πρίν καν αρχίσω να μαθαίνω πιάνο θυμάμαι να κτυπάω ρυθμικά μαζί με τις μουσικές που άκουγα (ειδικά τα 45άρια βινύλια του πατέρα μου, λάτρη της Jazz). Το αγαπημένο μου δωμάτιο στο σπίτι ήταν το σαλόνι με το πιάνο και το πικ-απ, έκλεινα τη πόρτα και πέρναγα τις περισσότερες μου ώρες ακούγοντας μουσική και παίζοντας πιάνο. Συνήθως ξεκίναγα με σκοπό να μελετήσω για το Ωδείο αλλά κατέληγα να αυτοσχεδιάζω η να βγάζω με το αυτί κάτι που άκουσα και μου άρεσε.

Όταν ήμουνα 16 χρονών οι γονείς μου με στείλανε το καλοκαίρι στη Γαλλία για να μάθω τη γλώσσα σαν προετοιμασία για τις σπουδές μου στα ξενοδοχειακά! (Όπως οι περισσότεροι μαθητές Λυκείου εξέταζα και εγώ μαζί με τους γονείς μου διάφορα επαγγέλματα που μπορεί να είχαν προοπτική για να βρω δουλειά στην Κύπρο). Το καλοκαίρι όμως εκείνο κατάλαβα πόσο πολύ αγαπούσα τη μουσική, απλώς έπρεπε να πάρω την απόφαση να της αφιερωθώ πλήρως. Όταν επέστρεψα στη Κύπρο θυμάμαι να διστάζω να πω την απόφαση μου στον πατέρα μου, νομίζοντας ότι θα απογοητευτεί απο εμένα και θα μου αρνηθεί κάθε βοήθεια (στο μυαλό μου έκανα ήδη σχέδια πως θα κατάφερνα να φυλάξω χρήματα για να πάω στην Αμερική). Τελικά ο πατέρας μου συμφώνησε με τη μόνη προϋπόθεση να σπουδάσω μουσική και να πάρω το “χαρτί” (πτυχίο). Μου θυμίζει μια σκηνή απο την ταινία “Billy Elliot”, όταν ο πατέρας καταλαβαίνει πια πόσο σημαντικός είναι ο χορός για το παιδί του το βοηθά με κάθε τρόπο να πάρει τη καλύτερη μόρφωση. Ακόμη και τώρα νιώθω ότι πρέπει να δικαιώσω τις προσδοκίες των γονιών μου που με στηρίξαν και μου δώσανε τα εφόδια να εξελίξω το ταλέντο μου.

Όταν ήμουν στο Γυμνάσιο και Λύκειο συμμετείχα σε όλες τις μουσικές δραστηριότητες του σχολείου (χορωδία-ορχήστρα-μαθητικά γκρουπ). Επιδίωκα να γνωρίζω μουσικούς και το όνειρο μου ήταν να πάω σε ένα μουσικό σχολείο ώστε να είμαι ανάμεσα σε νέους με την ίδια αφοσίωση με εμένα. Προτείνω ανεπιφύλακτα τις σπουδές στο εξωτερικό ειδικά σαν εμπειρία ζωής. Επίσης είναι μια ευκαιρία αν σε κάποιον αρέσει η Jazz μουσική πηγαίνοντας στην Αμερική έχει την ευκαιρία να είναι στην “πηγή” αυτού του είδους, αντίστοιχα στην Ευρώπη με την κλασσική μουσική. Πολύ σημαντικό για εμένα ήταν η συνεύρεση μου με πολύ ταλαντούχους μουσικούς (καλύτερους απο εμένα) στις διάφορες τάξεις του Berklee. Όσα έμαθα από τους καθηγητές άλλα τόσα με μάθανε οι συμμαθητές μου. Επίσης, για τον μελλοντικό επαγγελματία το σχολικό περιβάλλον είναι ένας μικρόκοσμος όπου μαθαίνεις να δουλεύεις ομαδικά κάτι πολύ χρήσιμο στη ζωή ενός μουσικού (και όχι μόνο). Παίζοντας σε πολλά και διάφορα project σαν ενορχηστρωτής η σαν πιανίστας έμαθα πρακτικά όχι μόνο πως να ακολουθώ αλλά και πως να οδηγώ ένα group με το παίξιμο μου και με απλές οδηγίες-παρατηρήσεις.

Το πιάνο είναι ιδανικό όργανο για συνοδεία και απολαμβάνω πάρα πολύ το ομαδικό παίξιμο όπως και την ενορχήστρωση για σύνολα. Τελευταία όμως νιώθω την ανάγκη να εκφρασθώ και μόνο μέσα απο το πιάνο. Είμαι ευτυχής που θα έχω την ευκαιρία να το κάνω σύντομα με αφορμή μία παραγγελία για ένα πρόγραμμα για σόλο πιάνο στη Γερμανία το 2014.

Αυτή η ερώτηση σπάνια λείπει απο τις συνεντεύξεις! Είναι μια φυσική επιλογή για μένα μιας και δεν τραγουδάω ούτε γράφω στίχους. Παρά το γεγονός ότι μεγάλωσα με τραγούδια της εποχής μου, απο πολύ μικρός μου τραβούσαν τη προσοχή οι οργανοπαίχτες και οι συνθέτες. Άρχισα να ξεχωρίζω τους αγαπημένους μου και να ψάχνω τη δισκογραφία τους. Άλλωστε, έχω την ευκαιρία να συνεργάζομαι με σημαντικούς καλλιτέχνες με πολύ αξιόλογο τραγουδιστικό ρεπερτόριο, ίσως να είναι και μια εσωτερική ανάγκη να εκφρασθώ μόνο ορχηστρικά επειδή δεν το έχω κάνει αρκετά και μόνο στα δικά μου project μπορώ να το πραγματοποιήσω.

Ναι, ήμουν τυχερός με τους πρώτους μου δασκάλους της μουσικής, την Πίτσα Σπυριδάκη στο πιάνο και την Νέλλη Λουκαΐδου στη χορωδία και ορχήστρα στο Γυμνάσιο & Λύκειο. Επίσης οι κιθαρίστες Πόλυς Χαραλάμπους και Άντρος Παπαπαύλου, πολύ καλοί μουσικοί στη Κύπρο, που έπαιξα αρκετά μαζί τους, και μου δώσανε τα πρώτα μου ακούσματα στη Jazz. Oλοι αυτοί μαζί με κάποιους δασκάλους μου στην Αμερική (Jackson Schultz, Alex Ulanowski & Charlie Banacos) μου μετέδωσαν όχι μόνο την αγάπη και την αφοσίωση τους στη μουσική αλλά και τον ενθουσιασμό τους να τη μοιράζονται. Τώρα που διδάσκω και εγώ αντιλαμβάνομαι πόσο με έχουν επηρεάσει και τους είμαι ευγνώμων. Θεωρώ ότι υπάρχουν «πρότυπα» γύρω μας, απλώς ο καθένας μας οφείλει (στον εαυτό του) να κάνει τη δική του αναζήτηση.

Ο David Lynch και ο Γιώτης Κιουρτσόγλου θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικοί μουσικοί στην Ελλάδα. Ο David ερχόμενος απο την Αμερική κατάφερε να ενσωματωθεί στην ελληνική μουσική σκηνή με πολύ σημαντικές συνεργασίες (ακούστε το σοπράνο σαξόφωνο στο “Μην Γυρίσεις” των αδελφών Κατσιμίχα).

Το ιδιαίτερο είναι ότι όχι μόνο πρόσθεσε την προσωπικότητα του στις μουσικές που έπαιξε αλλά και συνειδητά επηρεάστηκε απο τον “Ελληνικό ήχο” διαμορφώνοντας μια προσωπική φωνή στο σαξόφωνο.

Όσον αφορά τον Γιώτη Κιουρτσόγλου είναι ένας απο τους λίγους μουσικούς που διαμόρφωσαν την εξέλιξη του οργάνου τους στην Ελλάδα. Ο πρώτος κατα την γνώμη μου ήταν ο Μανώλης Χιώτης που άλλαξε για πάντα το μπουζούκι και όλοι οι μπουζουξήδες τον μελετάνε. Εισήγαγε καινούργια αρμονικά στοιχεία (για την εποχή του) στις συνθέσεις του και είχε ένα καθαρά αναγνωρίσιμο ήχο και μουσικό φραζάρισμα. Μετά ο Γιάννης Σπάθας στην ηλεκτρική κιθάρα κατάφερε να παντρέψει τη Blues με τη παραδοσιακή μας μουσική (ακούστε την εισαγωγή απο το “Mountains” των Sokrates.)

O Γιώτης Κιουρτσόγλου συνεχίζει στην εποχή μας να επηρεάζει και να εμπνέει μουσικούς να εκφρασθούν πέρα απο τα στυλιστικά στερεότυπα του οργάνου τους. Προτείνω να ακούσετε την διασκευή του στο “Γιάννη μου το Μαντήλι σου” απο το πρώτο cd των Human Tοuch. 

Φαντάζομαι πως υπάρχει ένα αφοσιωμένο-ειδικό “Jazz” κοινό. Με περισσότερη σιγουριά όμως μπορώ να αναφερθώ στο κοινό που με παρακολουθεί και έρχομαι εγώ σε άμεση επαφή μαζί του. Δεν είναι ταγμένο αποκλειστικά στη Jazz αλλά αγαπά τη μουσική, ψάχνεται και μπορεί να υποστηρίξει την ορχηστρική μουσική. Η γνώμη μου είναι ότι ο περισσότερος κόσμος ακούει διάφορα είδη μουσικής και διαμορφώνει ένα δικό του σύστημα αξιολόγησης.

Τα τελευταία χρόνια νιώθω την ανάγκη της «σιωπής» και ακούω λιγότερο μουσική. Φυσικά απο τη στιγμή που είμαι μουσικός αναπόφευκτα η καθημερινότητα μου είναι γεμάτη μουσική (πρόβες, μελέτη, συναυλίες, μαθήματα). Αυτό που απολαμβάνω ιδιαίτερα είναι όταν ανακαλύπτω καινούργιους μουσικούς που δεν έχω ξανακούσει και περνάω μια περίοδο γνωριμίας με το έργο τους κάτι που με εμπνέει και εμένα τελικά και με “σπρώχνει” δημιουργικά.

Αν αναφέρεστε στην αναγνωρισιμότητα που μπορεί να έχει το όνομα μου, αυτό μπορεί να με κολακεύει καμιά φορά αλλά μέχρι εκεί. Αυτό που είναι πολύ ωραίο συναίσθημα και μου δίνει δύναμη είναι όταν αντιλαμβάνομαι ότι η μουσική μου έχει γίνει το soundtrack για κάποιες σημαντικές στιγμές άλλων ανθρώπων. Αυτό με τιμά ιδιαίτερα μιας και εγώ μεγάλωσα ακούγοντας ξανά και ξανά κάποιες μελωδίες, έχω συγκινηθεί και τις έχω συνδέσει με διάφορα γεγονότα.

Η μουσική σπάνια λείπει απο την καθημερινότητα μου με αποτέλεσμα, δυστυχώς, να χάνω την αίσθηση του χρόνου σαν να ζω στο δικό μου κόσμο. Συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν έχω, διαμορφώνεται ανάλογα με τις υποχρεώσεις μου. Δουλεύω πάντως καλύτερα κάτω από πίεση και όταν έχω θέσει εξ’ αρχής συγκεκριμένους στόχους.

Σε αυτό θα σας απαντούσαν καλύτερα οι συνεργάτες μου. Προσπαθώ να είμαι επιμελής και οργανωτικός διότι ξέρω ότι έτσι εμπνέω και τους μουσικούς να δώσουν και αυτοί το καλύτερο τους εαυτό. Τελειομανής, μέχρι ενός σημείου, έχοντας αποδεχθεί ότι το τέλειο είναι άπιαστο. Με καθησυχάζει η εμπειρία ότι μέσα απο τις δυσκολίες και τις ατέλειες μπορώ να εξερευνήσω δημιουργικές λύσεις με απρόσμενα θετικά αποτελέσματα.

Γνωρίζω τους Πέτρο Κούρτη, Βαγγέλη Καρύπη και Αντρέα Παππά εδώ και πολλά χρόνια και τους θεωρώ πολύ χαρισματικούς μουσικούς. Όταν δημιούργησαν το group είχα εντυπωσιαστεί ιδιαίτερα με τη μουσικότητα του εγχειρήματος. Σαν μουσικός νιώθω πάντα μέλος ενός συνόλου και εκτιμώ την ομαδική δημιουργία ιδιαίτερα όταν έχει σαν αποτέλεσμα πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις. Όσο για τη συνεργασία μας, επειδή παίζω τύμπανα, νιώθω ότι μιλάμε την ίδια γλώσσα. Έχω την ευκαιρία να διασκευάσω κάποιες συνθέσεις μου με περισσότερη εξωστρέφεια και εντονότερο το ρυθμικό στοιχείο.

Είναι πολύ δύσκολο πλέον να είναι κάποιος ενεργός δισκογραφικά διότι ο κόσμος δεν αγοράζει πια cd όπως παλιά. Μαζεύονται όμως σιγά-σιγά καινούργιες μελωδίες και καινούργιες συνεργασίες με μουσικούς που θα ήθελα να καταγράψω, άλλωστε μου αρέσει η διαδικασία παραγωγής μιας ηχογράφησης. Έχω κάποιες προγραμματισμένες συναυλίες στο εξωτερικό το επόμενο φθινόπωρο και ελπίζω να το συνδιάσω με την κυκλοφορία καινούργιας δισκογραφικής δουλειάς.

Θα επαναλάβω τη μουσική παράσταση “Το Ποτάμι του Χρόνου” το Σάββατο, 2 Μαρτίου 2013 στη σκηνή του PassPort στον Πειραιά με τη συμμετοχή του συνόλου κρουστών «Κρόταλα».

Επίσης θα δώσω ένα σεμινάριο μοντέρνου & Jazz πιάνου το Σάββατο 23 Φεβρουαρίου στο Ωδείο «Μουσικοί Ορίζοντες». (http://www.mousikoiorizontes.gr)

Για περισσότερες πληροφορίες και αρχειακό υλικό επισκεφτείτε: www.stavroslantsias.com