Βήματα στη βροχή

Σηκώθηκα νωρίς, γύρω στις 9, την ώρα που ο κόσμος είχε δεν είχε ακόμα μαζευτεί γύρω από τα καφέ, εκτός βέβαια από κείνους που ‘χαν ξενυχτήσει κι είχαν έρθει κατευθείαν από τη βραδινή κραιπάλη για να νικήσουν το hangover.

Οι λιγοστοί πελάτες έδειχναν ευτυχείς, κοιτούσαν ανακουφισμένοι τη βροχή που έπεφτε απ' έξω και δεν τους επηρέαζε, έχοντας σαν μοναδικό πλάνο της μέρας να ξεχυθούν στα μαγαζιά και να κατακτήσουν καταναλωτικά αγαθά που πρόσκαιρα θ' απαλύνουν τον πόνο τον καθημερινό. Λες κι εξαργυρώνοντας την αγοραστική τους δύναμη θα νιώσουν πιο σίγουροι για τον εαυτό τους και θα μπορέσουν να υποδεχτούν τη Δευτέρα με μια μεγαλύτερη δόση αισιοδοξίας και μια ψευδαίσθηση ότι κάτι έχει αλλάξει προς το καλύτερο! Δεν τους αδικώ. Κι εγώ νιώθω έτσι καμιά φορά. Απλώς έχω πια εκπαιδεύσει τον εαυτό μου να μην ενθουσιάζεται με συναισθήματα που παρέρχονται γρήγορα.

Με το πλαστικό ποτήρι καφέ στο χέρι, ακολούθησα τη μεγάλη λεωφόρο με τα μαγαζιά που πάντα λατρεύω να βλέπω την ώρα που ανοίγουν. Βαριεστημένα σηκώνουν τα ρολά τους σαν νυσταγμένα παιδιά που βαρρύθυμα ανοίγουν τα βλέφαρα. Οι μαγαζάτορες στέκονται στο πεζούλι καμιά φορά αχτένιστοι κι απεριποίητοι, απόδειξη πως το σάββατο πέρασαν καλά και γύρισαν αργά, ξενύχτησαν σε κάποια αγκαλιά που άφησαν με δυσκολία το πρωί ή ζαλισμένοι από το αλκοόλ βγήκαν με μεγάλη προσπάθεια από τη μέθη του. Κι άρχισα αφηρημένα να παρατηρώ τα πρόσωπα και τις αντιδράσεις των ανθρώπων, κάτι που μ' ενδιέφερε να κάνω από παιδί.

Όταν παρατηρώ τους ανθρώπους, οι σκέψεις μου ασυναίσθητα αποκτούν μια θεματική και στρέφονται γύρω από αυτήν. ΄Άλλοτε σκέφτομαι αν οι άνθρωποι που περπατούνε μόνοι νιώθουν μοναξιά, άλλοτε πώς είναι άραγε να ζεις για την εικόνα σου και όχι για σένα τον ίδιο, με αφορμή κάποιους επιτηδευμένους περαστικούς, στομφώδεις και σνομπ που δεν είναι ο εαυτός τους καθόλου και μοιάζουν σαν ν’ αγωνιούν να βγάλουν τη ζώνη που τους σφίγγει για ν αναπνεύσουν, όταν πια δεν τους βλέπει κανείς.

Σήμερα λοιπόν σκεφτόμουν αν οι άνθρωποι μπορούν να διατηρούν παράλληλα με τους υπόλοιπους προβληματισμούς τους, μία πιο οικουμενική διάσταση στη σκέψη τους συλλαμβάνοντας προβλήματα που αφορούν όλους.  Έχω γνωρίσει ορισμένους ανθρώπους  που ειλικρινά μπορεί να σκέφτονται τα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας στην Αφρική την ώρα που ψωνίζουν για το κυριακάτικο γεύμα και ομολογώ ότι  πιάνω κι εγώ καμιά φορά τον εαυτό μου να εκτείνεται πέρα από το εδώ και τώρα και να σκέφτεται πιο διευρυμένα, έξω από το μικρόκοσμό μου.

Διάφοροι σύγχρονοι  και παλαιότεροι φιλόσοφοι έχουν αναφέρει ότι όταν κάνουμε αυτή τη μετάβαση από τον μικρόκοσμο στον κόσμο και όταν αυτός ο τρόπος σκέψης γίνει ο επικρατής, έχουμε προσεγγίσει την ολοκλήρωση της πνευματικότητας, που κέντρο πια έχει ολόκληρο το σύμπαν και όχι τη γειτονιά και το οικοδομικό μας τεράγωνο. Αναρωτιέμαι αν οι άνθρωποι που έχουν αυτήν την ικανότητα έχουν συγκεκριμένα στοιχεία προσωπικότητας ή όχι και επίσης πόσο ρόλο παίζει ο βαθμός των καθημερινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στο να μπορέσουν να άρουν για λίγο την προσοχή τους από την καθημερινή δική τους πραγματικότητα .

Η αλήθεια είναι ότι γνωρίζω πλούσιους ανθρώπους που μπορώ να διαβεβαιώσω ότι δεν έχουν καμία οικουμενική σκέψη και το μόνο για τι οποίο ενδιαφέρονται είναι το πόσα ταξίδια θα κάνουν και  πού θα πάνε για ski και για spa. Αυτό θα μπορούσε να αντικρούσει το επιχείρημα ότι οικουμενική αντίληψη έχουν μόνο όσοι έχουν λυμένα τα προβλήματά τους , οπότε έχουν την πολυτέλεια να ενημερώνονται και να φιλοσοφούν. Στο ίδιο πλαίσιο, ο παππούς μου ήταν βιοπαλαιστής και λαϊκός άνθρωπος, αλλά ερχόταν και μου μιλούσε για τον πόλεμο στο Ιράκ ή για τις αναταραχές στη Συρία με αγωνία ίδια με αυτήν που τον διακατείχε όταν δεν μπορούσε να πληρώσει την εφορία. Επομένως πιστεύω ότι έχει να κάνει με κάτι άλλο η αντίληψη που έχουμε για τον κόσμο. Ίσως είναι μια βαθύτερη εγγενής ανάγκη, πιο έντονη σε κάποιους και λιγότερο έντονη σε κάποιους άλλους, να κατανοήσουν το τι συμβαίνει, να αντιληφθούν ποιος είναι ο σκοπός τελικά της υπαρξής μας, ποια είναι η ουσία του να περιφερόμαστε τόσα εκατομμύρια άνθρωποι επάνω στη γη. Και καμιά φορά όταν έχεις αυτήν την ανάγκη του να κατανοήσεις και να παρατηρήσεις, του να προβληματιστείς και όχι μόνο να εκτελείς, ίσως η σκέψη σου να φύγει για λίγο από τη φωτεινή βιτρίνα και να ταξιδέψει σε ένα άλλο παράλληλο σύμπαν.

Μια καλή μου φίλη που κάποιες φορές με συνοδεύει στις βόλτες μου και είναι η χαρά της ζωής, πιστεύει ότι με το να προβληματίζομαι χάνω το εδώ και τώρα. Χαμογελώ και της εξηγώ ότι καμιά φορά το εδώ και τώρα είναι μια θλιβερή, επαναλαμβανόμενη ρεπλίκα, μια ρουτίνα που λειτουργεί σαν παγίδα γιατί σε μαθαίνει να γίνεσαι μέρος του συστήματος και να δουλεύεις γι’ αυτό. Οι ρυθμοί είναι έντονοι και τα φώτα του σε θαμπώνουν για να μην έχεις το σθένος και τη διάθεση να σκεφτείς. Εύχομαι πολύ να γνωρίσω και άλλους ανθρώπους που έχουν αυτή τη γοητευτική  ικανότητα του να απλώνουν τη σκέψη τους πάνω από τα γεγονότα και να ψάχνουν τις αιτίες και τους λόγους, σαν τον παππού μου που αγαπούσα πολύ και που τον θυμάμαι να γκρινιάζει γιατί το γάλα ακρίβυνε πάλι και γι’ αυτό φταίνε, λέει, τα καρτέλ.