Η λέσχη των νέων πιανιστών

Διαφέρουν σε πολλά, είναι ταυτόχρονα ανταγωνιστές και φίλοι, υπάρχει ωστόσο κάτι που τους ενώνει: η μουσική

«Ανεβαίνουμε τις σκάλες της στάσης του Εθνικού Θεάτρου. Η διαδρομή είναι γνωστή. Την έχω κάνει τόσες φορές πηγαίνοντας σε κάποιο κοντσέρτο, αντί ν' ακούω Μπιτλς και Ρόλινγκ Στόουνς, όπως οι άλλοι.

Εμείς που αγοράζουμε παρτιτούρες, που καθόμαστε μπροστά στο όργανό μας, που κλεινόμαστε μέσα Σάββατο βράδυ, που αντί για Κιθ Ρίτσαρντς και Τζον Λένον ακούμε Γιάσα Χάιφετς και Τζίνα Μπαχάουερ, είμαστε διαφορετικοί.

»Ενας χείμαρρος από φως ξεχύνεται ανάμεσα από τις κολόνες της αίθουσας τελετών. Εκεί μέσα βρίσκεται η μαγική, γεμάτη πίνακες του Μουνκ αίθουσα, όπου έχουν εμφανιστεί ο Ρούμπινσταϊν, ο Αράου, ο Μπάρενμποϊμ, ο Ασκενάζι... Το βλέμμα μου πέφτει σε μια νεανική παρέα. Αυτοί είναι οι φίλοι μου, σκέφτομαι. Είναι η λέσχη των νέων πιανιστών»...

Ο Νορβηγός Κέτιλ Μπγιόρνσταντ που, με αφοπλιστική απλότητα και ισχυρές δόσεις συγκίνησης, υπογράφει το μυθιστόρημα μαθητείας «Η λέσχη των νέων πιανιστών» (μετ. Γ. Σαμαρά, εκδ. «Πόλις») μπορεί να είναι άγνωστος στη χώρα μας, αλλά το βιογραφικό του είναι εντυπωσιακό. Γεννημένος στο Οσλο το '52, είναι διάσημος στην πατρίδα του και ως συγγραφέας και ως μουσικός.

Προικισμένος πιανίστας, έκανε το ντεμπούτο του στα 16 του ερμηνεύοντας το τρίτο κοντσέρτο του Μπάρτοκ για πιάνο και ορχήστρα, συνέχισε τις σπουδές του σε Παρίσι και Λονδίνο ανακαλύπτοντας εγκαίρως τον ενθουσιασμό του για την τζαζ, κι έχει ηχογραφήσει έως τώρα πάνω από 50 δίσκους, κάμποσοι απ' τους οποίους φέρουν την ετικέτα της ECM.

Συνεργάτης κινηματογραφιστών όπως ο Κεν Λόουτς και ο Γκοντάρ, ο Μπγιόρν-σταντ έχει δημοσιεύσει επίσης γύρω στα τριάντα βιβλία -μυθιστορήματα κυρίως αλλά και ποίηση και δοκίμια και βιογραφίες, όπως της Λιβ Ούλμαν ή του ζωγράφου της «Κραυγής» Εντβαρντ Μουνκ.

Η δε «Λέσχη...» του, πρώτο μέρος μιας μυθιστορηματικής τριλογίας με ήρωα τον νεαρό πιανίστα Αξελ Βίντινγκ, απέσπασε την περασμένη χρονιά στη Γαλλία το Βραβείο Αναγνωστών.

Ηταν, λοιπόν, καιρός να τον γνωρίσουμε. Και να ταξιδέψουμε μαζί του στη Νορβηγία του τέλους της δεκαετίας του '60, τότε που κι ο ίδιος καιγόταν από τον πυρετό των μουσικών διαγωνισμών, μέσα από μια ιστορία σημαδεμένη από το πένθος, αλλά και την ερωτική επιθυμία, πλημμυρισμένη από ανταγωνισμούς και φιλίες και από μελωδίες του Σούμπερτ, του Τσαϊκόφσκι, του Μπραμς...

Το βιβλίο ανοίγει με μια τραγωδία. Επειτα από έναν ακόμη συζυγικό καβγά, παρασυρμένη από τα ορμητικά νερά ενός χειμάρρου, η μητέρα του νεαρού αφηγητή πεθαίνει, αφήνοντας πίσω της να βολοδέρνουν «τρεις αξιοθρήνητες ψυχές»: έναν άντρα αιθεροβάμονα, μια κόρη επαναστατημένη και τον ευαίσθητο Αξελ, στον οποίο είχε προλάβει να μεταδώσει όλο το πάθος της για τη μουσική.

Μια ιστορία σαν παρτιτούρα

Λίγες μέρες μετά την κηδεία, ο τελευταίος θα εγκαταλείψει το σχολείο και, γαντζωμένος πάνω στο μαύρο Μπερστάιν με τα σκονισμένα πλήκτρα και τους λεκέδες από κόκκινο κρασί στο καπάκι, θ' αναζητεί μια έξοδο από το «θλιβερό τραγούδι» της παιδικής του ηλικίας, μελετώντας το «Σεληνόφως» του Ντεμπισί.

Καθώς ο ήρωας του Μπγιόρνσταντ προετοιμάζεται για τον διαγωνισμό «Νέοι δεξιοτέχνες του πιάνου», μια διάκριση η οποία μπορεί να του ανοίξει άφθονες πόρτες στην επαγγελματική του πορεία ως σολίστ, μέσα από τις σελίδες της «Λέσχης...» αναδύεται σιγά σιγά ένας αστερισμός από ταλαντούχους εφήβους, απαιτητικούς δασκάλους, φιλόδοξους γονείς, δραστήριους ιμπρεσάριους και φημισμένους καλλιτέχνες -από τον Κλαούντιο Αράου μέχρι τον «δικό» μας μαέστρο Μιλτιάδη Καρύδη- μέλη μιας ιδιότυπης αίρεσης όλοι τους που χρησιμοποιούν τη γλώσσα του πενταγράμμου για να συνεννοηθούν. Κι ανάμεσά τους ξεχωρίζει η αινιγματική μορφή της Ανιας Σκουγκ, της εύπορης γειτόνισσας του Αξελ που αν και «ανταγωνίστριά» του του έχει κλέψει την καρδιά, και της οποίας ο καταπιεστικός πατέρας είναι η πιο απειλητική μορφή του μυθιστορήματος.

Αξίζουν, άραγε, τον κόπο οι ατέλειωτες ώρες μοναχικής μελέτης ώστε να πετύχει κανείς μια πρωτότυπη ερμηνεία; Είναι μόνο η αγάπη για τη μουσική που συνεπαίρνει τα μέλη της «Λέσχης» ή και η λαχτάρα για διασημότητα; Κι αν ο Αξελ, μέσα από το «κομψό, τετριμμένο και απείρως μελαγχολικό» κομμάτι του Ντεμπισί επικοινωνεί βαθύτερα με τον δυστυχισμένο, δεκαεξάχρονο εαυτό του, γιατί η Ανια, εμφανίζεται όλο και πιο εύθραυστη, αποστεωμένη σχεδόν, όσο πιο κοντά βρίσκεται στον στόχο της;

Αρθρωμένο πάνω στους άξονες της εφηβείας και της μουσικής, το μυθιστόρημα του Μπγιόρνσταντ μοιάζει κι αυτό με μια παρτιτούρα ικανή να γοητεύσει τόσο τους επαγγελματίες της κλασικής αρένας όσο και τους ερασιτέχνες και τους απλούς φιλόμουσους, μια παρτιτούρα με πιανίσιμα και φόρτε, με γαλήνια ιντερμέτζια αλλά και εκρήξεις και ανατροπές, όπως και η ίδια η ζωή.

Πηγή : http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=71053