Βαθμολογώντας το Abbey Road των Beatles!

Γράφει ο Γιώργος Μπιλικάς (Orfeus)
227 άρθρα στο MusicHeaven

Είναι πρωί, 8 Αυγούστου του 1969. Ένα τμήμα της Abbey Road στο Λονδίνο κοντά στα στούντιο της EMI είναι η σκηνή μιας σύντομης φωτογράφισης. Η ελάχιστη κυκλοφορία έχει μπλοκαριστεί από έναν τροχονόμο και οι θαυμαστές είναι άφαντοι. Θα εμφανιστούν το απόγευμα όταν οι Beatles θα συναντηθούν στο στούντιο για τις ηχογραφήσεις του Abbey Road, όπως κάνουν κάθε μέρα. Η Linda McCartney στέκεται στη μέση του δρόμου και φωτογραφίζει τους τέσσερις Beatles, που με ήπια καλή διάθεση ετοιμάζονται να διασχίσουν το δρόμο για τη διάσημη φωτογραφία. Ο John Lennon, με το λευκό του κοστούμι, μοιάζει να απουσιάζει, σαν να ήθελε να  τελειώσουν γρήγορα. Πίσω του, ο Ringo Starr και ο Paul McCartney κάνουν γκριμάτσες και πιο πίσω ο George Harrison φαίνεται ότι αυτή η υπόθεση, δεν θα μπορούσε να τον ενδιαφέρει λιγότερο. Τελικά περπατούν πέρα-δώθε, ξανά από την  αρχή και ξανά πέρα-δώθε, ο φωτογράφος Iain MacMillan πατάει το κλείστρο έξι φορές  και αυτό είναι όλο. Η διάσημη φωτογραφία είναι έτοιμη.

Για πολλούς, η κορυφαία στιγμή των Beatles ήρθε το 1969 με το Abbey Road που τελικά, ήταν το πραγματικό κύκνειο άσμα της μπάντας. Μετά από τις επίμαχες συναντήσεις που ονομάζονταν Get Back sessions, η μπάντα συνεργάστηκε ξανά με τον παραγωγό George Martin και επέστρεψε στα EMI Studios για να κάνουν όλοι μαζί αυτό που αποδείχθηκε ότι ήταν το τελευταίο τους LP. Με την προσθήκη του πρώην μηχανικού Geoff Emerick και τα μεγάλα άλματα στην τεχνολογία που είχαν πλέον στη διάθεσή τους, οι Beatles δημιούργησαν το πιο πλούσιο album ολόκληρης της καριέρας τους.

Λίγο πριν το Abbey Road βγει στα ράφια των καταστημάτων, ο John Lennon ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από το γκρουπ, καθιστώντας το πραγματικά την αυλαία για το μεγαλύτερο συγκρότημα του κόσμου. Μετά την αποχώρηση του Lennon, ο Michael Lindsay-Hogg ολοκλήρωσε το ντοκιμαντέρ του, που καλύπτει τα Get Back sessions. Ως εκ τούτου, το ηχογραφημένο υλικό συγκεντρώθηκε σε αυτό που θα ήταν το τελευταίο σε κυκλοφορία album από τους Beatles, το Let It Be. Χρειάζεται να κάνω μία εξήγηση σε αυτό το σημείο. Το Let It Be είναι το τελευταίο σε κυκλοφορία album των Beatles, αλλά το Abbey Road είναι αυτό που ηχογράφησαν τελευταίο. Επειδή όμως οι φήμες ότι οι μεταξύ τους σχέσεις είχαν ενταθεί και ότι βαδίζουν προς διάλυση, αποφάσισαν να κυκλοφορήσουν πρώτα το πάρα πολύ καλό Abbey Road σε μία προσπάθεια να διαλύσουν τις φήμες αυτές.

Αν και ο Lennon είχε αποχωρήσει πρώτος από το γκρουπ (στην πραγματικότητα, πρώτος ήταν ο Ringo, που αποχώρησε το 1968, όταν ηχογραφούσαν το White Album, ενώ στη διάρκεια των Get Back sessions, αποχώρησε και ο George Harrison, αλλά επέστρεψαν και οι δύο), οι συγκρούσεις μεταξύ των προγραμματισμένων ημερομηνιών κυκλοφορίας του Let It Be και του ντεμπούτου σόλο album του Paul McCartney έκαναν τον McCartney να ισχυριστεί ότι δεν είχε σχέδια να συνεργαστεί με τους άλλους τρεις στο εγγύς μέλλον. Αυτή η δήλωση ερμηνεύτηκε από τον Τύπο ως διάλυση και ο McCartney θεωρήθηκε ως ο κύριος υπεύθυνος της διάλυσης της μπάντας.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι Beatles φαινόταν να καταλαβαίνουν ότι το Abbey Road θα ήταν η τελευταία τους δουλειά. Παρ’ όλο που οι ηχογραφήσεις του Abbey Road φαινόταν ότι κυλούσαν πιο αρμονικά από τις ηχογραφήσεις του Get Back (σ.σ. Let it Be), οι ηχογραφήσεις του Abbey Road συνέχιζαν τις συγκρούσεις που θα οδηγούσαν τελικά στη διάλυση της μπάντας σε λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, και στις 20 Αυγούστου του 1969, μετά από την ηχογράφηση του «I Want You (She’s So Heavy)», τα τέσσερα μέλη της μπάντας δεν θα ήταν ποτέ ξανά στο ίδιο στούντιο μαζί.

Το Abbey Road ήταν ένα σημαντικό βήμα μακριά από τις Rock ‘n’ roll ρίζες του συγκροτήματος που αγκάλιασε φιλόδοξα όλες τις συνθέσεις και τις περίπλοκα πολυεπίπεδες αρμονίες. Η δεύτερη δε πλευρά του album περιλαμβάνει ένα μακρύ medley που αντιπροσώπευε την πιο φιλόδοξη σύνθεση του γκρουπ μέχρι τότε. Όμως, ο Lennon παρέμεινε δυσαρεστημένος με το τελικό αποτέλεσμα, απορρίπτοντας το medley ως "σκουπίδια" και αποκαλώντας χλευαστικά το "Maxwell's Silver Hammer" του McCartney "μουσική για παππούδες".

Όταν τελικά κυκλοφόρησε το Abbey Road, έτυχε άριστης κριτικής υποδοχής και αναγνώρισης του George Harrison ως τραγουδοποιού ισάξιου με τους Lennon/McCartney. Έγινε ένα από τα album με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών και παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα έργα των Beatles. Το υλικό του είναι σίγουρα ποικίλο, και το τοποθετεί στην κατηγορία των πιο μοναδικών albums όλων των εποχών.

Θα δούμε παρακάτω, όλα τα τραγούδια ένα προς ένα και θα βαθμολογήσουμε το κάθε ένα ως ξεχωριστή οντότητα, ανεξάρτητα από τη σειρά/θέση που μπορεί να κατέχει στο medley. Πάμε...

17. ‘Her Majesty’

25 δευτερόλεπτα που πρέπει να συναγωνιστούν σπουδαία τραγούδια βαρέων βαρών όπως το "Something" και το "Come Together". Αρχικά, το "Her Majesty" έπρόκειτο να τοποθετηθεί μεταξύ του "Mean Mr. Mustard" και του "Polythene Pam" στο medley, αλλά τελικά μπήκε στο τέλος του δίσκου. Οι πρωτότυπες εκτυπώσεις του album δεν περιλαμβάνουν καν το όνομα του τραγουδιού, καθιστώντας το ίσως το πρώτο κρυφό κομμάτι στην ιστορία της Rock μουσικής. Αυτή είναι ίσως η μόνη πραγματική του διάκριση.

16. ‘Mean Mr. Mustard’

Ο John Lennon το αποκάλεσε "ένα τραγούδι λίγο χάλια που το έγραψα στην Ινδία" και το 1980 είπε ότι το τραγούδι ήταν "ένα σκουπίδι". Μπορεί κάλλιστα να είναι το τραγούδι που ο Lennon μισούσε περισσότερο από όλο το υλικό που κυκλοφόρησε με τους Beatles, με το μόνο πραγματικά ενδιαφέρον τμήμα του, να βρίσκεται στις τελευταίες στιγμές του, καθώς ο ρυθμός αλλάζει από τα 4/4 στα 3/4.

 
15. ‘Maxwell’s Silver Hammer’

Οι υπόλοιποι Beatles μισούσαν την ηχογράφηση του "Maxwell's Silver Hammer". Ο John ήταν απορριπτικός, ο George ταράχτηκε με την εμφάνιση του τραγουδιού και ο Ringo στενοχωρήθηκε που ο Paul επέμενε να το ηχογραφήσουν. Ο Paul παρουσίασε αρχικά το "Maxwell's Silver Hammer" κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του Get Back και συνέχισε να δουλεύει πάνω στο κομμάτι (προς απογοήτευση των υπολοίπων) στις περισσότερες ηχογραφήσεις του Abbey Road. Το "Maxwell's Silver Hammer" μπορεί να είναι μια ανόητη και διασκεδαστική στιγμή, αλλά μπορεί να γίνει και slogan.

 
14. ‘Polythene Pam’

Ένα άλλο τραγούδι που υποφέρει από το γεγονός ότι δεν είναι μια ολοκληρωμένη σύνθεση, αλλά έχει κάποια διασκεδαστική ενέργεια που άλλα κομμάτια του album δεν έχουν καθόλου, είναι το "Polythene Pam" που ακούγεται υπέροχα. Και ο Lennon τι λέει; Δικό του είναι, ό,τι θέλει λέει...

 
13. ‘She Came In Through The Bathroom Window’

Σε αντίθεση με το "Polythene Pam" που σου δίνει την εντύπωση ότι θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερο, το "She Came In Through The Bathroom Window" ακούγεται σαν μια πλήρης σύνθεση που έπρεπε να κοπεί για να χωρέσει στο medley. Με ένα πλούσιο τραγούδισμα, το "Bathroom Window" είναι στην πραγματικότητα κάτι περισσότερο από ό,τι φαίνεται, γιατί παρ’ όλο που εξακολουθεί να είναι ένα δίλεπτο που λειτουργεί μέσα στα πλαίσια του medley, ξεχωρίζει για τη ζωηρή γραμμή του μπάσου του Paul, για τα δημιουργικά γεμίσματα του Ringo και για την κομψή κιθάρα του George. Ίσως να μη χρειαζόταν τόση προσοχή στη λεπτομέρεια, αλλά αυτ’ός είναι ο Paul και όπως θα έλεγε ο Δημήτρης Κουτσούμπας για τους Beatles: Αυτοί είναι!

 
12. ‘Carry That Weight’

Ίσως να μην μάθουμε ποτέ τι σκεφτόταν πραγματικά ο Paul McCartney όταν έγραψε το "Carry That Weight". Κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης του album, δεν υπήρχαν πραγματικά σχέδια για τη διάλυση του συγκροτήματος. Ήταν θα λέγαμε κάτι σαν business as usual στα EMI Studios. Ο McCartney ισχυρίστηκε αργότερα ότι η ώθηση για το τραγούδι προήλθε από τα επισφαλή οικονομικά προβλήματα του συγκροτήματος που τους ταλαιπωρούσαν εκείνη την εποχή. Αλλά εκ των υστέρων, φαίνεται προφανές ότι το "Carry That Weight" ήταν κάτι περισσότερο από αυτό. Αντίθετα, φαίνεται σαν μια αναγνώριση του ότι αυτό που πέτυχαν μαζί και οι τέσσερις Beatles θα κρέμονταν από πάνω τους για το υπόλοιπο της ζωής τους.

 
11. ‘The End’

Τι θα λέγατε αν παίρναμε όλοι μας ένα σόλο μέρος και ένα τζαμάρισμα όλοι μαζί για τελευταία φορά; Στη συνέχεια και καθώς τα πράγματα θα φτάσουν στην κορύφωση, να στείλουμε ένα απλό μήνυμα "And in the end / The love you take / Is equal to the love you make"; Η πρόταση αυτή στέλνει το τραγούδι αλλά και το album στα ύψη σε μια εξαιρετικά πλούσια κατάληξη. Είναι το τέλειο finale για το medley, δίνοντας σε κάθε μέλος την ευκαιρία να λάμψει μόνο του, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα την ενότητα και τη χημεία που τους ένωνε τόσα χρόνια. Ενώ το "Her Majesty" είναι τεχνικά το τελευταίο τραγούδι, το "The End" είναι το εμβληματικό τέλος της καριέρας των Beatles που συντίθεται σε ένα τραγούδι.

 
10. ‘Octopus’s Garden’

Και τώρα, κυρίες και κύριοι, μας προέκυψε ο Ringo Starr. Στην πραγματικότητα, όλα όσα ειπώθηκαν για το "Maxwell's Silver Hammer" θα μπορούσαν να ισχύουν και για το "Octopus's Garden". Είναι απλό, ανόητο και καθόλου στο επίπεδο που βρίσκονται τα περισσότερα από τα υπόλοιπα τραγούδια. Ακόμη και τα πιο σύντομα σε διάρκεια, είναι καλύτερα. Αλλά το "Octopus's Garden" είναι τόσο πολύ διασκεδαστικό που είναι αδιαπέραστο από οποιαδήποτε πραγματική κριτική. Ο Ringo είναι στο στοιχείο του τραγουδώντας για υποβρύχιες σπηλιές και ασφαλή καταφύγια, ενώ οι υπόλοιποι τον ενισχύουν με "υδάτινα" φωνητικά. Χαλαρώστε και απολαύστε το αβίαστα...

 
9. ‘Golden Slumbers’

Κρύβεται μέσα στο medley και είναι μια από τις πιο εντυπωσιακές μπαλάντες του McCartney. Το "Golden Slumbers" έχει τη δομή ενός απλού νανουρίσματος, αλλά από τη στιγμή που ο Paul έφτασε στο απόγειο όσον αφορά τη φιλόδοξη ενορχήστρωση και την ποιητική εικονογράφηση, το τραγούδι εξυψώνεται σε κάτι πολύ μεγαλύτερο. Tο "Golden Slumbers" είναι μια από τις πιο επικές συνθέσεις στο Abbey Road. Είναι ένα σύντομο, γλυκό και υπέροχο κομμάτι που ταιριάζει απόλυτα στο medley αλλά στέκεται και έξω από αυτό.

 
8. ‘You Never Give Me Your Money’

Τεχνικά μιλώντας (γράφοντας δηλαδή), εδώ ξεκινάει το medley κι ας είναι το "You Never Give Me Your Money" ηχογραφημένο και δομημένο σαν τη δική του ανεξάρτητη οντότητα. Όσον αφορά τώρα στη δημιουργία της βάσης για το τι πρόκειται να ακολουθήσει, το "You Never Give Me Your Money" λειτουργεί τόσο τέλεια που έχει ακόμη και τη δική του μικρή επανάληψη στο "Carry That Weight". Γεννημένο μέσα από τις σκληρές νομικές μάχες που έβγαιναν από την Apple Corps εκείνη την εποχή, το "You Never Give Me Your Money" είναι αστείο και όμορφο ταυτόχρονα.

 
7. ‘Sun King’

Μετά τον πυρετώδη μαξιμαλισμό του "You Never Give Me Your Money", οι Beatles επιβραδύνουν τα πράγματα και καταλήγουν στο πιο χαλαρωτικό και ονειρικό τραγούδι σε ολόκληρη τη δισκογραφία τους. Το "Sun King" δημιουργεί μια συγκεκριμένη ατμόσφαιρα που δεν είναι αισθητή πουθενά αλλού στο Abbey Road. Οι ήχοι των εντόμων που βουίζουν και τα ευαίσθητα κρουστά από τον Ringo μετατρέπουν το "Sun King" σε μια πραγματική εμπειρία.

 
6. ‘Oh! Darling’

Ένα υποτιμημένο και περίπλοκο κομμάτι! Σχεδόν όλοι στον κόσμο θα έκαναν φόνο για να έχουν το τραγούδισμα του Paul (ακόμα και ο Lennon το ζήλεψε), στο "Oh Darling" που αποφάσισε να κάνει τη φωνή του λίγο πιο σκληρή και κουρελιασμένη για να μοιάζει επιφανειακά όπως μια μπαλάντα της δεκαετίας του ’50. Και γράφω επιφανειακά, γιατί με κάθε νέα ακρόαση ανακαλύπτεις καινούργια πράγματα για να φτάσεις για πολλοστή φορά στην τιτάνια φωνητική απόδοση του McCartney. Είναι σχεδόν αδύνατο να μην παρασυρθείς από τον ενθουσιασμό του κομματιού, ειδικά όταν το τραγούδι εκρήγνυται στο τελευταίο του ρεφρέν και καρφώνει τη δύσκολη προσγείωσή του για το finale.

 
5. ‘I Want You (She’s So Heavy)’

Yπάρχουν μόνο 14 λέξεις που χρησιμοποιούνται σε όλο το "I Want You (She's So Heavy)". Μέσα σε οκτώ λεπτά, ο Lennon καταφέρνει να πει τόσα πολλά με τόσα λίγα. Η επικοινωνία της αγάπης, της τρέλας, της λαγνείας, της επιθυμίας και του άγχους με μόλις 14 λέξεις είναι ένα σημαντικό επίτευγμα. Eνώ το υπόλοιπο album είναι μια ζεστή αγκαλιά, το "I Want You (She’s So Heavy)", είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο, είναι ένα αναγκαίο τράνταγμα, τη στιγμή που σε παίρνει ο ύπνος. Είναι μια άγρια εμπειρία που φτάνει σε μια τρομακτική κορυφή πριν φτάσει σε ένα ξαφνικό τέλος που σε αφήνει εντελώς αβέβαιο. Στο "I Want You (She’s So Heavy)", οι Beatles κάνουν prog.

 
4. ‘Come Together’

Ο Lennon κλήθηκε να γράψει ένα πολιτικό τραγούδι για τον Timothy Leary και την προεκλογική του εκστρατεία να γίνει Κυβερνήτης της California. Το τραγούδι της εκστρατείας απέτυχε, αλλά ο Lennon έμεινε με τα απομεινάρια του σλόγκαν του Leary: "Come Together – Join the Party! " Από εκεί, δημιούργησε ένα τραγούδι που το συνδύασε με μια ιδιοφυή γραμμή μπάσου του McCartney και βγήκε με μια από τις πιο αγαπημένες του συνθέσεις. Οι περισσότεροι από τους στίχους του τραγουδιού είναι ασυνάρτητοι, αλλά αυτό δεν φαίνεται να μειώνει το γεγονός ότι το "Come Together" είναι το τέλειο άνοιγμα για ένα album και ένα κλασικό κομμάτι υπνωτικής ψυχεδέλειας.

 
3. ‘Here Comes The Sun’

Ο George Harrison είχε βαρεθεί. Είχε βαρεθεί τον έλεγχο που ασκούσαν πάνω του ο Lennon και ο McCartney, είχε βαρεθεί την έλλειψη λόγου που είχε για το υλικό της μπάντας και είχε βαρεθεί τις συνεχείς επαγγελματικές συναντήσεις που είχαν γίνει μέρος της καθημερινότητας που συνεπαγόταν το να είσαι Beatle. Κατά τη διάρκεια μιας ασυνήθιστα ζεστής μέρας, ο George αποφάσισε να εγκαταλείψει τις προγραμματισμένες συναντήσεις και να διαφύγει στον κήπο του φίλου του, Eric Clapton. Όσο ήταν εκεί, ο George δημιούργησε τη βάση ενός από τα σπουδαιότερα τραγούδια του όλων των εποχών. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το "Here Comes The Sun" αντιπροσωπεύει την περιορισμένη δημιουργικότητα του George εκείνη την εποχή. Με μια ιδιοφυή μελωδία στη διάθεσή του, ο George δημιούργησε μια τέλεια σύνθεση με ουράνιες αρμονίες ανάμεσα σε αυτόν και τον Paul. Το αποτέλεσμα είναι μια καθαρή ηχητική ευδαιμονία, κάτι το οποίο ο George θα εξερευνούσε πιο διεξοδικά όταν θα αποτίναζε από πάνω του τον "ζυγό" των Beatles.

 
2. ‘Because’

Η πιο συναρπαστική σύνθεση του Lennon στο album πρέπει να είναι το "Because". Με λίγη βοήθεια από τη "Moonlight Sonata" του Beethoven και το σταθερό χέρι του George Martin στο τσέμπαλο, το "Because" έχει γερά θεμέλια. Αλλά όταν ο Lennon, ο Harrison και ο McCartney προσθέτουν τις φωνητικές τους αρμονίες, το τραγούδι ζωντανεύει πραγματικά. Μακράν η πιο εντυπωσιακή ομαδική φωνητική απόδοση της καριέρας του συγκροτήματος, το "Because" δείχνει ότι και τα τέσσερα μέλη του συγκροτήματος δούλευαν καλύτερα όταν ήταν μαζί, παρά όταν ήταν χώρια.

 
1. ‘Something’

Καθώς ο Paul McCartney και ο John Lennon είδαν τη δημιουργική τους συνεργασία να παραπαίει προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο George Harrison αναδείχθηκε αληθινός ίσος. Εντελώς ανεξάρτητος και υποτιμημένος, ο Harrison είχε εξελιχθεί σε ταλαντούχο τραγουδοποιό, υπέροχο τραγουδιστή και δεινό μουσικό εκτός των καθηκόντων του ως κιθαρίστα. Ο Harrison είχε πράγματα να πει, τραγούδια να τραγουδήσει και ανθρώπους να εντυπωσιάσει. Όλα αυτά ήρθαν με το πιο εντυπωσιακό και συναρπαστικό τραγούδι στο Abbey Road, το "Something".  Συνδυάζοντας τέλεια τα στοιχεία ενός κλασικού τραγουδιού αγάπης με διαχρονικές μουσικές ιδέες και ένα ιδιοφυές ορχηστρικό overdub, το "Something" μοιάζει με ένα τραγούδι που σφυρηλατήθηκε στο χρόνο, υπήρχε πάντα και όλοι τους είναι στην κορυφή στο "Something". Από τη χαριτωμένη γραμμή μπάσου του McCartney μέχρι τα συγκρατημένα γεμίσματα του Starr και ακόμη και το κομμάτι πιάνου του Lennon. Αλλά είναι ο Harrison που εμφανίζεται ως η υπολογίσιμη δύναμη στο "Something", βγάζοντας τους Lennon/McCartney από το παιχνίδι χωρίς καν να το προσπαθήσει. Εύγε  αγαπημένε μου George...

Ευχαριστώ για την ανάγνωση...